1979 İran da teokratik “devrim” oldu der tarih ama aslında 1979 da olan toplumsal devrimdi, İran i halkların uzun yıllardır şah rejimine karşı verdiği mücadelenin son halkasında şah rejimi yıkılmış, şah kendisini besleyen sahiplerinin yanına kaçmıştı. İran da politik dengeler karmaşıktı sol bölük pörçük te olsa önemli bir güçtü, Kürt hareketleri de iki başlılığı olsa da Rojhılat Kürdistanın geneline fili hakimler, on binlerce peşmerge güçleri vardı. Aydınlar, liberaller ve farklı akımlar da küçümsenmeyecek düzeyde kitleler içinde etkindiler Eli Hameney hareketi ise toplumda en fazla yüzde 30 bir güce sahipti.

Avrupa dan dan uçakla Tahrana indi, devrimin nicel birikimini, genel havayı arkasına almayı başararak ortak bir hükümet kurdu, birçok kesime de yer verdi. Bu göreceli durum uluslar arası tanınmasını sağladı ve batılı devletlerin ( NATO) Reel sosyalizmine karşı yeşil kuşak hattına da uyduğundan kimi doğrudan kimisi ise dolaylı Eli Hmaeneyi onayladı. Bunu fırsat bilen Eli hameyne  içerde kendini sağlam zemine oturtmak için İslam Cumhuriyetini ilan etti ve buna karşı gelenleri “Allah düşmanı, münafık” ilan edip “katilleri vacip” diyerek fetvalar verdi. Bu fetvalara göre de yeni bir anayasa oluşturdu. Bu anayasaya göre “Iranda her düşünceden siyasi parti kurulabilinir” der ve takip eden cümlede derki “emma İslam ölçülerine göre” yine anayasasında “herkes düşüncesini ifade etmede özgürdür, emma İslam ölçülerine göre” olmalıdır. “kadın ve erkek eşitler” der anayasada ama medeni yasalarda kadının erkeğe karşı tek şahitliği kabul edilmez, bir erkeğe karşın iki kadının sözü ve erkek 4 kadın getirebilir. İran da ki Halklar adına, “her halk kendi kültürünü yaşar ve geliştirebilir ama politika yapamaz” der. “kendi dillerinde konuşabilirler ama resmi eğitim ve dil farsçadır” der. “Her türlü dernek, sendika vb. kurabilirsinin amma İslam ölçülerine göre olmalı” der. Liste uzadıkça uzar ama değişmeyen son söz “amma” eklenir.

Eli Hameyne rejimin anayasasını kitlelere onaylattıktan sonra muhaliflere karşı cadı avı başlattı ve yüz binlercesi faili meçhule gitti, zindanlara dolduruldular, bir o kadarı yurt dışına kaçmak zorunda kaldı. Kürt hareketleri ile en etkin sol hareketler büyük kıyımlara uğradılar ve kalanlar da çareyi Iraka Saddam’a sığınmada buldular. Geriye, devrimin yenilgisi, pişmanlık, kırılma ve nihilist söylemler “bir gün soracağız” diyerek mücadeleyi bilinmeze ertelemek kaldı. Eli Hameyne ise kendini kurumlaştırdı, Saddam’ı yendi ve en kötüsü ise orta doğuda halkların gelişen tüm demokratik devrimlerini terörize etmeye, yenilgilere, kaosa sürüklemeye devam ediyor olmasıdır.

Şimdi niye bunları yazdık?  AKP 2002 de Türkiye toplumu ulus-devletin tek tipleştirme politikalarından, ekonomik sıkıntılardan yine Kürk Özgürlük Hareketinin geliştirdiği devrimsel gelişmedeki çözüm tartışmalarının arayışına da hitap ederek İktidara geldi. Şimdi tam 13 yıldır da iktidarda dır dır, bu on üç yılda yaptıklarına bakalım, kendi pan türk süni-hanifi mesepli İslam ideolojisine göre kendini devletleştirdi, farklılıkları susturmanın yasalarını çıkardı, pan türk süni İslam yayılmasını geliştirme adına Arap halklarının demokratik taleplerini boğmanın içindedir. Sol, liberal, faklı dini kesimler, kadınlar, işçiler ve Kürtlere yönelik söylemleri hep oyalama, kandırma üzerine kurarak hep erteleme içinde tutarak bu güne geldi.

Ne dendi, ne yapıldı, “kürk kardeşlerim var, ama hepimiz Türk’üz, Kürt kökenli vatandaşımız ne dedik tek millet, tek dil, tek bayrak ve tek devlet” kadınlara yönelik “ kadın üzerindeki tüm yasakları kaldıracağız” dan dan “kandın le erkeğin eşitliği fıtrata aykırıdır, kadının en iyi işi evinde çocuk doğurmaktır” a gelindi. “Herkes düşüncesini özgürce söyleyebilir, örgütlenebilir” den güvenlik yasasıyla cendereye alındı. İnanç özgürlüğü dendi kendisi dışında kimini kâfir, kimini zındık, kimini münafık ilan ettiler.

Eli Humeyni, kitlelere bir hitabesinde eliyle mezarlığı göstererek “ben sizi burada yatanlar kadar seviyorum” der. Tayip Erdoğan ın Kürdistan da ki seçim propagandasındaki “ben milletin adamıyım 70 milyonun tamamını seviyorum” derken elini boş hava da gezdirirken ne kadar da Tahran da kine benziyor.

 Şimdi ne deniyor “başkanlık sistemi” diğer adı post modern teokrasidir. Şimdi, toplumun tüm farklılıkları, siyasal, kültürel kurumlarıyla İran da ki solun ve diğer tüm kesimlerin yaptığı, dağınık bir birinden be haber, örgütsüz, kitlelere tam inememe, farklılıklarını koruyarak birlikte mücadele zeminini yaratamama ve en önemlisi de karşı güce niyetsel yaklaşarak toplumlarını karanlığa çektiler.  Evet ustalar der “mezar taşları da iyi niyetle örülmüştür” ancak bizler canlıyız ve daha erkenken bu seçimde post modern teokrasi rejiminin önüne geçebiliriz, bunu içinde politika biliminde hiçte bir anlamı ve yeri olmayan “ben” benim kurumum önceliği” kompleksinden uzak durarak farklılıklarımızı koruyarak ve farklılıklara saygı duyarak yakalanan HDP platformunu iyi değerlendirmeliyiz. Tersi durumu kaostur, kaosta da kime ne olacağını mücadele edenler belirler.  

Medet Serhad