Gelek kes mejî xwe ser derketina ciwanên kurd ser çiyayên kurdistan dieşînin. Her wiha gelek kes van derketinan dixwazin fem jî bikin. Lê mixabin gelek kes sedemên derketinan serî çiyan fem nakin. Berku derketinan serî çiyan li cihên şaş de digerin.

Eger bi dil û can xwestaka fem kirinê ji bo derketina serî ciyan heye vê deme pêwîste hinek tişt werin zanîn.

Çinin ev tişt na? Ango çinin ev hincetên derketinê?

Îro li kurdistanê taybet jî li bakurê kurdistanê dewleta mêtinkar ango dewleta kolonyalîst dev ji bişaftina kurdan ber nedaye. Dev ji înkare nedaye. Dev ji şerê taybet nedaye. Û dîsa dewleta tirk proje ku bi nave “projeya yekbûyîna netewî” ber nedaye.

“Projeya yekbûyîna netewî” wateya xwe bin hemû şert û mercan de bişaftina kurdane. Kurd ne naskirine. Kurd binxistine. Kurda bi rê rêbazên kirêt helandine.

Bê ku em dirêj bikin dewleta tirk a dagirker dagirkeriya xwe ber nedaye. Dewleta tirk hem dev ji dagirkeriya xwe ber nedaye em jî komkujiyên ku li ser kurdan û gelên din meşandina îtîraf nekirine. Ji bona van komkujiyan lê borîna xwe nexastiye. Em berdin ku li kurdan lê borîne bixwazi beravajî erîşên xwe ser kurdan dom dike.

Ev e ango ev in sedemên derketina serî çiyan. Eger li kurdistanê dagirkerî dom biki derketina serî çiyan yê dom bike. Pirsgirek ne ev e ku PKK ango gerîlayên Kurdistan ciwanên kurd berve çiyan dibin. Bawer bikin ku eger îro li serî çiyayên kurdistanê gerîlayên PKK nebin dîsa ciwanên kurd yê derkevin serî çiyan. Ango ciwanên kurd yê rêyakê dijî vê faşîzmê teqez derketinê bibînin. Berku kesek ewqas bê vîn kirinê nikare rabike. Ewqas heqaret û biçûk xistinê kesek nikare tahamûl bike.

Sedemek girîng ev e.

Beguman gelek sedemên dîtir jî henin. Îro li serî çiyayên kurdistanê de jiyanek nû tê afirandin. Û ev jiyana nû hemû ciwanên kurd bandor dike. Bandor dike berku gerîlayên serî çiyan bin hemû şert û mercan de dijî faşîzme serî xwe natewînin û naçewînin. Bin hemû şert û mercan de dijî dagirkerî şer dikin. Yek ev.

Hên girîngtîr jî cara ewil dîroka Kurdistan de ciwanên kurdan dijî dagirkerî ewqas berxwedidin. Bêyî ku gavek jî paşta biavejin tekoşîna xwe didomînin. Yek jî yên ku dijî vê dagirkeriya kirêt ditekoşin bêyî ku tiştek ji bona xwe dixwazin vî şerî bedêlê xwe giran dimeşînin. Bi vînek mezin dijî dewletek xwedan gelek leşker û ewqas piştgirî bi dilekî gelek mezin tekoşînek wiha meşandin rastî jî ne tekoşînek rêzêdeye.

Sedema dudiyan ango sedemek ditîr yê pirr girîng jî ev e. Ev jî di dile her ciwanek kurd de evîndariyek pirr bilind çêdike. Ev tekoşîna bilinda teqez di dile her ciwanek de dildariyek pêş dixe.

Ji bona ve ev kesên ku dixwazin fem bikin çima ciwanên kurd derdikevin serî çiyan ewil gerez gerîlayên serî çiyan fem bikin. Bêguman yên ku dixwazin gerîlayên serî çiyan fem bikin jî pêwîstin ewil faşîzma dewleta tirk fembikin. Berku gerîlayên serî çiyan vîna xwe ya wek pola dijî vê faşîzme peşxistine.

Erê eger hinek kes dixwazin fembikin çima ciwanên kurd derdikevin serî çiyan pêwîste van rastiyan bizanin û gorî van rastiyan tevbigerin.

QASIM ENGÎN