Tarihte insanlığa en büyük zarar veren savaşların bir türü dinler ve mezhepler adına yürütülen savaşlardır. Elbette bu çok ciddi zarar veren savaşlara milliyetçi duygularla yüklenmiş savaşları da eklemek ve saymak gerekiyor. Bir farkla milliyetçilikle yüklenmiş savaşlar son iki yüz yılın savaşları iken, din yüklü savaşlar bin yılların savaşlarıdır.
Savaşların ilk günden başlayarak her zaman negatif yüklü oldukları bilinen bir gerçekliktir. Çünkü: “Savaş toplumsal yaşamdaki yabancılaşmanın en aşırı ve vahşi biçimidir ve toplumsal doğayı derinden yaralar ve sakatlar.” Bir istisna olarak halkların istilalara karşı geliştirdikleri özgürlük savaşlarıdır.
Şimdi Ortadoğu’da her iki savaş biçimi iç içe yürürlüktedir. Hem halkları köle altına almak isteyen savaşlar-ki bunlar çok vahşice yürütülüyor- hem de halkların kendi özgürlüklerini sağlamaları için direniş savaşları olarak adlandırılan öz savunma savaşları.
Ne acıdır ki bugün Ortadoğu’da yürürlüğe konulan mezhep savaşları insanlık tarihinde çokça ve sıkça görüldüğü gibi tamamen kör savaşlardır. Akıl ve mantıktan uzak yürütülen savaşların ise ne zaman, nerede ve nasıl sonlandırılacağı bilinmez. Çünkü tarihin farklı evrelerinde bu tür savaşlar insanlığın başına yüz yıllarca musallat olmuşlardır. Bir Avrupa’da dile getirilen yüz yıllık savaşların altında kesinlikle bu tür savaşlar vardır. Bizler yüz yıllarca süren, binlerce farklı mezhep ve tarikata mensup bireylerin katledilmelerini dile bile getirmiyoruz. Sadece ve sadece yüz yıllık savaşın bedelinin, bir Avrupa için neler olduğunu en iyi Avrupalılar bilir diyoruz.
Benzer bir şekilde bu tür savaşların Ortadoğu’da nelere yol açtığı da biliniyor. Sadece bizler İslamiyet’in başlangıç yıllarına giderek, bugüne kadar taşınan farklı mezhep kavgalarını dile getirmiş olsak, ne söylemek istediğimiz daha iyi anlaşılır. Öyle ki aynı topraklarda, aynı bayrak ve çoğu zaman aynı düşüncelerle bezenmişlerin bile mezhep kavga ve savaşlardan dolayı hangi tür yaklaşımlar içerisinde olduğunu herkes bilir.
Özcesi akıl ve mantıktan uzak ama yürek ve duygu yüklü savaşların tahribatları korkunç oluyor. Korkunçluğu her türden savaş gibi fiziki olarak insanı ya da insanlığı hedeflemiş olmasıdır. Lakin diğer savaş türleri -ne kadar korkunç olurlarsa olsunlar -bir şekilde durdurma yolları bulunurken mezhep, din ve milliyetçilikle körüklenmiş savaşların durdurulması çok mu ama çok zordur.
Ortadoğu’da mezhep, din ve kapitalizmin bu topraklara ektiği ulus devlet zihniyetinin yarattığı milliyetçilikler sonucu geliştirilen hastalıklı savaşların durdurulmasının tek yolu kesinlikle ve kesinlikle halkların kardeşliğine dayalı olan zihniyet formudur. Bu zihniyet Ortadoğu’da galebe çalmadan, başat hale gelmeden bu topraklarda şiddetin en tehlikesinin her zaman gündemde olabileceği bilinmelidir.
Ortadoğu gibi bir coğrafya; halkların, renklerin, dinlerin, mezheplerin, tarikatların ve de bin bir türlü sivil toplum örgütlerin renkli coğrafyasıdır. Bu coğrafya bu renklerin bir arada yaşayabilmesi ile bugünlere gelebilmiştir. Elbette tarihte her zaman bu coğrafyada savaş durumları yaşanabilmiştir. Ancak bu coğrafyada ne zaman ki savaşlar din, mezhep ve de milliyetçiliklere yani kavimlere dönüşmüş ise orada kesinlikle en büyük vahşetler yaşanmıştır. Yani bu coğrafya ne zamanki kendi renginden hareket etmemiş ise ve başkalarının dayattığı renklere göre yaşamak durumunda kalmış ise orada kesinlikle yaşanan kan ve revan olmuştur.
Ortadoğu’da kan ve revan’lı anların yaşanmadığı anlar halkların en iyi bir şekilde birlikte yaşadıkları, ortaklaştıkları yani belli bir hoşgörü ve demokratik kültür temelinde birbirlerine karşı saygı gösterdikleri anlar ya da çağlar olmuştur. Çünkü Ortadoğu’da ortaklaşmanın ve savaşsız yaşamanın tek yolu budur. Başka da bir çözüm yolu bugüne kadar bulunamamıştır. Gerici odakların buldukları karşıt çözüm modeli kesinlikle sadece ve sadece kan getiren Mezhep, Din ve Milliyetçilik savaşları olmuştur.
Şimdi Ortadoğu’da ya da Ortadoğu’nun tam ortasında bulunan Irak ve Şam’da yaşananlar tamamen gerici ve halkların ortaklığını dinamitleyen bir savaş gerçekliğidir. Bu savaşta halkların tek bir çıkarı yoktur ve olamazda. Yüz yıllarca birbirlerine karşı geliştirilen bir savaş yaşanmaktadır. Yarın bir gün ya da çok ileriki bir tarihte bugün Irak ve Suriye’de olup bitenleri ya da Libya’da yaşanmış olanların tümünün altında Küresel Emperyal güçlerin çıkarları temelinde organize edilmiş oyunlar olduğu gerçeği açığa çıkarsa, kimse şaşırmalıdır. En az da Kürtler şaşırmalıdır.
Çünkü biz Kürtler bugün biliyoruz ki küresel güçler Kürtlerin özgür olmamaları için ne kadar da çok dümen çevirmişler. Ne kadar da çok alttan alta oyunlar sahnelemişler. Ne kadar da çok parçalayıcı, bölücü rol oynayarak kendilerini vazgeçilmez kılmışlar. Ve ne kadar da çok kendilerini bu coğrafyanın kurtarıcıları haline getirmişler.
Bu durumda bugün olup bitenleri daha derinlikli ele alarak irdelemek temel bir görev olmaktadır. Hemen olup bitenlere dalarak birilerini oyunlarına gelmemek çok önemli olmaktadır. Ne şu mezhebin, ne şu dinin ne de şu milletin milliyetçiliğine destek sunmamalıyız. Bizim desteğimiz sadece ve sadece halkların ortaklaşmasını, karşılıklı hoşgörüsünü, kardeşliğini savunan bir yaklaşım ve anlayış olabilir. Aksi taktirde insanların ölümüne sebebiyet verecek bir duruma gelebiliriz ki bu asla ama asla af edilemez.
Tarih şuna şahittir ki, halkların ortaklaşması, dinlerin kardeşleşmesi ve hoşgörüleşmesi sağlanmadan Ortadoğu her zaman başkalarının poligon sahası yani atış sahası olmaya devam edecektir. Ve maalesef bugün Ortadoğu herkesin poligon sahası haline getirilmiştir. Keşke Ortadoğu’ya emperyalistler tarafından satılan silahların bilançosu bir yayınlanabilse!
Halkların özgürlüğünü savunanlar olarak, halkların kardeşliğini Ortadoğu’nun tüm sahalarına oturtamadığımız için, bizim vereceğimiz bir özeleştiri elbette olacaktır. Eğer bu gün kör savaşlar bölgemizi kasıp kavuruyorsa, bizim yeterince başarılı olamadığımızın ve yeterince halkların çizgisini savunamadığımızın ve örgütleyemediğimizin bir kanıtıdır bu, bu ise yeterince derinlikli bir özeleştiriyi gerektirir.
Bizler özgürlükçüler, toplumcular olarak ve de demokratik toplumcular olarak özeleştirimizi ancak ve ancak pratik sahada halkların kardeşliğini sağlayarak vereceğimize de inanıyoruz. Evet, bunun için öncelikli olarak halkların kardeşliğini savunan herkes, her kurum, her birey, her örgütlü yapı mutlaka ama mutlaka bir yolunu bulup halkların kardeşliğini geliştirerek projelere katılmalı, imzasını atmalı ve de bir fiilen kendisi ya da kurumu aktif katılmalıdır.
Aksi taktirde gerçekten de gelişen bu Mezhep Savaşı herkes için çok mu ama çok tehlikeli bir gelişme olacaktır. En çokta halkların kardeşliğini, halkların demokratik konfederalizmi temelinde geliştirmek istenen Demokratik Özerkliği ve bunu tüm halklara bir çözüm modeli olarak götüren çizgi, bakış, anlayış, ideoloji, felsefe ciddi darbe alacaktır. Çünkü gerçekten de halkların kardeşliği temelinde geliştirilen demokratik ulus modelinin temeline bu mezhepçi, dinci ve milliyetçi savaşlar dinamit koymaktadır. Bu gerçekliğe bile baksak bugün Ortadoğu’da bu mezhep savaşlarının kesinlikle ABD ve onlara yardım ve yataklık eden batılı güçlerin çıkarları olduğu rahatlıkla görülebilecektir.
Bunu bilerek her özgürlük savaşçısının, özgürlüğe gönül vermiş olan çalışanının, dostunun, taraftarının, demokratın, feministin, çevrecinin ve de her türlü azınlık temelinde kendisi örgütleyen birey ve yapıların mutlaka ama mutlaka bu küresel yeni Mezhep Savaşı konseptine karşı mücadele etmesi gerektiği açıktır.
KASIM ENGİN