Dİ ŞOREŞA KURDİSTANÊ Û JİYANA ŞOREŞGERÎDE XWE XORT Û AZAD BİKİN

Rêbêr Apo

“Ji bo vê bila gel jî niha hinek hesaba bike. Serkeftin ne ji bo PKK’ê teneye. Bila gel jî bizanibe xwe bi serxe. Dema dile, dema serhildanêye. Wê cesaret bike. Jî xwe dersên PKK dide mîrov cesarete, bawerîye, ji tunebûnê çêbûne.”

Wiqas Kurd, zêdeyi sîh milyonîne, cefaya dunyê dixwin, ji xelkêre jî karên tewra bi zahmet dikin, lê ji xwe re heta niha tiştek nekirine. Mîrov pir ecêb dimîne.

Ji biçûkayî ve -ez dizanim ku pir derewe- digotin “çare tuneye.” Jiyaneke ecêbe, heta niha me çawa şer kir, em gihaştine vir... Aqilê însên naçe ser.

Niha hêdî bi hedî gohdar dikin. Berê Kurda gohdarî jî nedikirin. Xwe nas nedikirin, xwe înkar dikirin. Heta ku me mesele pê qebûlkirin da, wiqas xwîn hate rijandin, di mirin û mayinêde em man.

Niha em bi ser dikevin.

Nefes bi nefes ev bîst salin ez li ser vê xetê me. Ez texmîn nakim ku tu insanên din wiha bi serê xwe rojekê meşiyabe, bi nefes nefes. Li ser rêka armanceke milletekî de xwe ba nede, xwe nexe her tiştî bi hêlekê de, bileyze. Me wiha kir. Vaye em gihêştin saleke din jî.

Milletek lazime xwe nekiribaya vî halî, ev hal qebûl nekiribaya. Çiqas xerabên xwe hebin jî bila hebin, dîsa tiştên bikrana. Hinek bi aqil, lazime jê derketibana. Niha yek caran ez li ser xwe dibêjim, cima ev kar ji min re ma? Kesî tenezul nekir ji bo vê. Ne mejiyê wana, ne cesareta wana ne razî bu, ku xwe di karê Kurdan bike. Menfeat qet têde tuneye û mirine. Ji bo vê tenezul nekirin. Jiyana xwe jî ne tu jiyane, lê çiqwas adîbe jî dîsa dibêjin ev jiyan meqbûla meye. Wiqas axe û beg hebîm, wiqas en xwe zane dihesibandin hebûn, neketinê. Tê bîra min, me pir dixwest, digot bila hineke din jî di vê xetê kevin, wiha bizanibin û xwe bi ser din. Heta niha jî yekî wiha di cihde xwe dide ser dozê ez nabînim. Yenî însanê me mirinê qebûl dike lê li ser rastiya mezin nikare hereket bike, quweta xwe tuneye. Ku ne wihabaya, yekî wekê min pir bêçare, pir tenê, pir zeyif qey xwe wiha dikir? Na. Kesî tenezul nekir, ev kar ji minre ma. Ev dihat aqil û bîra we? Na. Ez çûme ku li hemû deran hemû însan li ser meseleyê korin, jê dûrin. Hinek jiyana we heye, bes ji bo çiye? Belê, mîrov li mala xwe binêre, li zarokên xwe binere ew jî jiyaneke, lê jiyaneke ji bo millet tevî be xwe nadin ser.

Nefs her tiştî qebûl dike, yanî serîdaxistinji xwe dûrkirin, heta dawiyê millet gebûl kir. Yanî hûn niha difikirin ku ev heval bi çi hawî heta vir hat. Tabîî mîrov li ser bisekine. Di dunyêde ji me xerabtir kes nema. Heqaretên dijmin her roj dike, yekî bêje ez insanim, nefsa wî nikare qebûl bike.

Min got ku îmkanên min ji yên we tevan kêmtir bûn, dîsa min xwe da bin bar û min heta vêderê anî. Niha gel zahmetiyê dibîne, dijmin li sere. Ji berê baştîre, çima? Mîrov her xerabiyên dijmin qebûl bike û bi xwe xweş bîne, pir xerabe. Niha tu bi şerê xwe bimre jî îşkenceyê jî bixwe, dîsa nefsa mîrov qebûl dîke. Çima? ji bo şerefekêye.

Însanên Kurd ên ji bo meseleya xwe bi tevahî hereket bikin kêmin. Ewên din ên derketine jî li ser nefsa xwe ne, millet îstîsmar dikin, ne ji bo ku quwetekê çêbikin.

Tabîî halê we jî di sahmetiyêdeye, hûn jî pir bêçarene, we pir derb xwarine. Hûn nikarin serê xwe rakin. Wexta ez rexneyan dikim, ne ji bo ku ez we di bin tuhmetan kim, zahmete, herkes nikare serê xwe rake, pir zahmete. Ne ku çima we nekir, hûn bê qîwetbûn, bê çarebûn, bê isûl-zane bun. Ê min jî isûla min ecêbe. Hinek firsend, hinek şans, hinek alîkarî û bêhtir jî li ser xwe sekinîm, pir pir min pirs ji xwe pirsiyan, pir pir min xwe da ber çavên xwe, pir pir ez li ser nefsa xwe sekinîm û min xwe wiha kir. Belê, niha çi dibêjin, “Mesele niha bi xwedîye.” Çiqas tengbûn hebin jî mesele niha dimeşe, venamire, nakeve. Tabîî bêbextiya alemê jî heye. Lê bê bextî bila dîsa ji wanarebe, emê karê xwe bi serê xwe heta em dikarin emê bikin. Ez bawerim we jî tiştin ji meseleyê fêhm kirin. Ji vê xebate, ji vî şerî we tiştin girtin. Hûn jî niha difikirin, dicivin.

Tabîî rêyeke me jî heye, em di rêyeke rastdene. Ji bo serê salê me hinek dost dîtin. Ez serê salê tem cem dosta, xal, xatir dipirsim. Vê salê jî em hatin. Ji bo kû gel çi dike, çi nake. Îmkanên min kêmin, ez nikarim bigerim, dosta tevda bibînim, wiqas îmkan heye. Ê ku gel ji bîr neke, dîsa emin. Ê ji bo gel bi durustî kar bikin dîsa emin. Tabîî ev bîst salin me xwe da ser. Ji gelre baş bû, bi serket.

Ez bawerim hûn jî niha hebekî başin. Hûn dikevin rêya rast. Ji çêka şaş, ji dema cehaletiye hûn derdikevin. Ev dema ronahiyêye, ji Kurdare jî ronahî çêdibe. Hûn têdene. Ji bo kerameta însên jî ev ji hemû tiştên wekî din baştire.

Tabîî ji meseleyên siyasî, me hinek tişt gotine, digihên we. Ez naxwazim tiştên me gotiye, ez divirde tekrar bikim. Ev tiştê dawiyê bûye jî, ew îxaneta di şerê Başûrde cêbû jî bi rastî hûn gelekî hişyar kirin. Xiyaneteke wiha pir eşkere bi dijminre derket, millet dît. Bi dijminrene, berê jî wiha bû, niha eşkere bû. Ew şerê li Başûr bûye, bi rastî dijminên Kurda tev bûne yek. Û xayinên me jî bêhtir bûne yek. We dît, bi rastî xwestin ku ew şerefa me hebekî bilind kiribû, nefesa me hebekî vekiribû, dîsa bifetisînin û bêhtir jî xayin ji serxwebûn û azadiyê dûrin li dijî wêne. Û yeke din derket ku ne ji wanabaya, dijmin nikarîbû di Kurdistanê’de wiha herekt bikraya. Xweş derket ku ne ji vana baya niha me karîbû Kurdistan çêbikraya. Ew peyayên wana di Botanê’de, di Bêhdînanê’de ev neh salin xizmeta dijmin nekiribana dewlet çêbûbû. Tabîî li gorî vê hesaban bikin. Vana Kurd kuştun, bi kirasê Kurdî. Çima rê nadin gel ku bi yekbe û di şerkeve? Fêdeya wana ne li ser vêye. Ji berêde veşartî niha heşkere bi dijminrene.

Wekî din jî xayin hene. Evên bi dijminre hereket dikin, ajanên wekî dinin. Ku ne ew bûna niha Kurdistan wiha nedibû. Ev sed salin wiha kirin, netîce ev millet ji ortê rakirin. Di sala ‘92’ande ev tişt xweş derketin. Yek millet ku wiqas xiyaneta xwe bike, ne mumkune ku îflah bibe. Yek millet wiqas xayinên xwe ji xwe bihesibîne, xayinê xwe nas neke û li dijê wana ranebe, mîrov nikare bêje wê ew însan îflah bibe, ew millet îflah bibe. Ev derket. Mirina we li ser çiye? Tabîî hûn bê çarene. We berê peyva wana jî dikir. Ne çareye. Însanê Kurd, xisûsiyetin xwe hene, başbûn û xerabûnê nikare ji hev derxe. Kû derxe jî nikare li ser başbûna xwe qirara xwe bimeşîne. Bêçareye û menfeata xwe jî nizanin. Yekî dost û dijminê xwe ji hev dernexe, bikearî pênc pereya nayea. Li hember dijminê xwe reyê xwe negre, bi dostê xwere nebe yek, îflah nabe.

Çima em heta niha wihabûn? Hûn jî ji xwe bipirsin. Tabîî vaya meseleyeke muhîme. Ê min ez dikim, di aliyê dînde, di aliyê felsefeyêde, di hemû aliyande başbûn û xerabiyê em ji hev derdixin. Milletê me berê nikarîbû ji hev derxista.

Ji bo vê bila gel jî niha hinek hesaba bike. Serkeftin ne ji bo PKK’ê teneye. Bila gel jî bizanibe xwe bi serxe. Dema dile, dema serhildanêye. Wê cesaret bike. Jî xwe dersên PKK dide mîrov cesarete, bawerîye, ji tunebûnê çêbûne.

Dema me xwe wiha kir qey em mirin! Na. Ku min jî jiyana xwe bi jiyaneke wiha sivikkiriba, wê meaşeke min hebûya, minê li reiîetiya canê xwe tene binêriya, dîsa ez rehetbûm. Lakîn li ser kaîdeyekê me rehetî girt. Niha hûn dipirsin bi çi awahî bi çi cesaretê bi çi heviyê xwe vriha meşand? Raste. Aqilê seranser ne mumkune izinê bide mîrov ku mîrov wiha hereket bike. Berê ji minre digotin karê dêhnaye. Raste, aliyekîve wihaye. Tu jî dêhnê. Te ji dêhna xerabtir kirine. Tiştek maqûl ji tere nehiştine. Rêyeke maqûl li pêşya te nemaye ku tu wiha bi serde bimeşe. Ne dostekî te heye, ne hevalekî te heye ku, heta dawiyê tu baweriyê bike. Ku hebin jî tev bêçarene. Tabîî di virde tê bi şeklekî din kar bike. Ev isûla mine, bi şeklekî din. Nayê rêka maqûl. Tim isûlên nayên bîra kesî, nayên bîra dijmin. Ji bo vê tê jiyana xwe daxîne, xizmet bike. Tiştên nayên qebûl kirin, ji bo taktîkan tê qebûl bike. Ku ew bi halekî dike, tê bi halekî dinke. Tê nebêje nefsa min ranake, ez nikarim xwe biêşînim. Ji bo serkevtina te, dosa te çi tê xwestin, tê wiha bike. Tabîî wexta doza mîrov baş dibe, piştî ku dike jî netîce te baş dike. Tiştên bûne, lazime hûn bi salan li ser bisekinin. Ew tiştên me derxistine meydanê insaniyet, beşeriyet ji bo me nh çêdibe. Dijmin nahêle millet xwe bi yekke, lê dîsa jî me firsend çêkiriye. Me bi şer çêkiriye, niha îmkan neye mîrov bi fikire, bi yekbe, baweriyê bi hevre bike. Berê ev tişt tunebûn.

Mîrov naxwaze tarîxa PKK’ê wiha kûr û fireh veke, lê hûn li ser bisekinin. Li ser jiyana min jî bisekinin. Tiştên min kirine ne hindikin. Mîrov pir pê xurt bibe. Îmkanên we hebin, li ser bisekinin. Însanek bi durustiya xwe û bi hal û mecal a xwe ku xwe bi serde dikare çi bike û çi neke? Li jiyana min binêrin, dersan jê derxin. Ev tiştên min kirine tev ji bo heyfêye. Tabîî ez jî heyfê distînim, heyfa çi hiltînim hûn nizanin. Bi salan ez dibêjim, belkî hûn nikarin xwe bigihîninê. Çima? Çêbûn ferqiyeke meşin çêkiriye. Yanî hûn niha dibêjin tabî divê tu wiha bike ku tu serok be. Ez wiha li ser xwe nasekinim. Karekî însanên mêrane ev. Yek însanê bêje ez durustim, lazime wiha bike. Ez xwe pir wihas serok merok nahesibînim. Karkerim, karkerekî şoreşgerim. Wiha dihesibînim. Lê min xwe pir dûr xist ji jiyana gel, a hûn têde, bi zanebûn min wiha kir.

Millet ji berê bêhtir difikire, ez texmin dikim. Nizanim bê mejiyê we bi çi awahî dişixule. Halê we çiye, tabîî ez nizanim. Ji dozê nerevin, ev karê me tevane. Min got ku îmkanên min jî pir bihidûtin. Ji xizmete narevim, lê tiştê ji destê min bê ez dikim. Belkî millet wekîdin li me dinere, lê bi rastî tişt nîne ku ez bêjim.

Ev bîst salin ez di vê xetêde meşiyame, deqqe bi deqqe ez li ser bûm. Heta niha jî me zêde kir. Ev îmkan min ji xwe derxist. Texmîn dikim divirde kesi heta niha wiha nekir. Pir wextê min firsend didît, bêhtir dilezîyam. Ez însanekî wiha pir ne bi cesaret jî bum, lê ku ez qendir serê derziyê firsendê dibînim, li ser rastiyê jê fêdeyê dibînim îmkanan dikim însan, nasdikim, dibinim, ferq dikim, qencî û xerabiyê ji hev derdixim. Mumkune kêmasiyê min hebin lê ez li ser xetê şaş nebûm. Belkî di virde hinek tiştên şeklên şaş çêbûbûn jî lê ya esas ez li ser xetê meşiyam. Tabîî herkes nikare li ser tarîqetê bimeşe. Tarîqetê tewra mezin ji bo Kurda niha çêbû. Hûn xwe musluman dihesibînin, lê cîhada muslumantiyê eve. Ez li gelek cihî dibêjim, em li ser cewherê îslamiyetêne. Yek caran ez karê îslamiyetê û karê xwe didim ber hev, pir nêzîkê me. Tabîî ferq çiye? Şertên îslamiyetêne, bes li gorî şertên îslamiyetê jî mirov nikare vê jiyanê qebûl bike. Niha ez ayet û sûre û hedîsan pir nizanim, lê bingeh, cewher taqîp dikim. A muhîm jî ne şekile. Ne cumleyên ayetane, na. Ev ne muhîmin. Xwezî muslumanên rast hebûna, li ser şerefa însên, li ser adaleta însên, li ser keremeta însên. Bi nevê îslamiyetiyê jî me zerara mezin da xwe. Ên îslamiyetî li ser me dan meşandin kî bûn? Niha hinek çêbûne, dibêji hizbûllah, yanî partiya Xwedê. Çar sed însane welatparez, durust kuştin. Têkiliyên wan û Xwedê bi hevre tune. Munafiqin. Ewna xwe muslnman dihesibînin. Heta bi navê muslumantiyê ew dostên me dikujin. Di bingehîde Tirkin, polîsên Tirkane. Divirde tiştek îspat dibe, ev îslamiyeta Osmanlî meşandiye, ya Tirka li serê me meşandiye ne muslumantiye. Bi kirasê muslumantiye koka me kolan. Belê, niha di nava wede jî hinek li ser dîn disekinin, dîn û netewiyet, mesela dîn û qewmiyetiyê muqayese bikin. Mesele Îranî li ser Şîa qewmiyeta xwe xurt kirin, mesela Ereban li ser îslamiyetê qewmiyeta xwe xurt kirin. Tirka li ser îslamiyetê qewmiyeta xwe xurt kirin, xwe kirin millet. Ê Kurda bi îslamiyetê çi kirin? Îslamiyeta hakîm, îslamiyeta saltanata em ji ortê rakirin. Mîrov vê ferqiyê bibîne. Yanî îslamiyeta li ser me jî ne rast bû, têde tahrîfat kiribûn. Çawa niha dibêjin komunîstên sexte, sosyalîstên sexte, ev jî muslumanên sextene, meseleya me batil kirin. Çima? Dînê îslamê ji tevan re wekheviye dixwaze dibêje ferqiya Ereb û Acem tuneye. Ê çima em ji ortê rabûn? Çima me bi navê muslumantiyê ev hesap nexwest? Kemasiya meye. Yanî em ne li ser dînin, ku em li ser dîn bûnaya, meyê ev hesap bixwasta. Çima qewmiyetên wana tev li pêşin, a me ji ortê rabûye? Qey Xwedê wiha dibêje, Quran wiha dibêje, Hz. Pêximber wiha dibêje? Na. Li ser menfeata xwe, a snltanan, a melikan, a axeyan, a began, a şêxan, li ser menfeata wana em wiha bûne, ne li ser dînê îslamê. Piştre komunîstî hat. Komunistiyê alîkariya dewletan teva kir, lê em Kurd batil kirin. Ew jî komunistiya sexte bû. Li ser menfeata dewletan bû.

Qewmiyet ji Garb (Rojave) hat. Ji milletan tevanre qewmiyet pêşde çû, pêşde birin, Kurd batil kirin. Îngîlîz, Fransız qewmiyet bû, van dewletên vê helê li ser fikara qewmiyetê rabûn, hatin ser me, me nêrî ku ji Kurdayetiyêre tiştek tune.

Yanî tu li îslamiyetê jî binêre, tu li komunistiyê jî binêre, tû li qewmiyetê jî binêre, ji bo Kurda tev înkare. Dîsa sedem em bi xwe ne. Wexta me komunîstî qebûl kir, çima me li ser rastiya xwe negirt. Em ketin bin tesîra qewmiyetê din, em çima li ser qewmiyeta xwe nesekinîn. Wiqas sal muslumanin, çima me ji xwere îslamiyet ranekir? Ez texmîn dikim hûn tev elhamdûlîlah xwe musluman dihesibînin,

Ez dikarim meseleyê kûr û fireh jî vekim. Ku imkana min hebûya, min karîbû li hember vana xebat jî bikraya. Qetiyen islamiyet vî halê me qebûl nake. Hûn bi navê Xwedê her roj zikir dikin, lê pir kême. Jiyana we tev di kufrêdeye. Hûn di destê sextekarande mahf bûne. Di kufrêde bû ez derketim. Ne niha hûn xwe bi dîn digrin, ji bo ku tu nefsa xwe pak bike. Hemû îdeolojî, fikar ji bo vêye. Me bi durustayî bi yekê jî negirt. Ku te xwe ji fikarê berada,ji yê alem pê çêbûye, te xwe jê dûrxist, heşa tê bikeve, tê nêzîkî heywananbe. Çima niha kes me qebûl nake? Tiştê ji bo beşeriyetê hatiye, hazir bûye, me xwe je dûr xistiye, li ser vê me nikarîbû bimeşiya, mezinên me tunebûn. Ji bo milletên wihare çi dibêjin, dibêjin milletekî bi lanet. Kurd niha wiha bûne. Xwe ji rastiya mezin dûr xistine, jî bo vêye.

Tabîî dîsa mîrov nagirî, mûmkune mîrov xwe bi ser rêka rastxe. Ku îmkana we hebe careke din fikar û zikrea xwe çaebikin. Ne eybe. Ez bixwe her roj xwe nuh çêdikim. Ez xwe baş jî nabînim. Niha ez xwe wekê yekî di cengêde dihesibînim. Di her şerîde, di her melanetîde ez jiyana xwe didomînim. Ez rehet bûme, ez bi ser ketime, ez bûme serokek... na, qasî wana dîsa ez xwe rehet nahesibînim, bi nefs nahesibînim. Tabîî ku ez xwe wiha bihasibînim, ez nikarim bi meseleyên millet ve baş bigrim.

Li ser hevalên partiyê ez pir sekinîm, tabîî ez nikarim li ser we yek bi yek bisekinim, tiştên di nava gelde çiye, halê gel çiye, ên xerab çine, hal, kufir çiye, reşahî çiye, ez nikarim pir xurt li ser bisekinim. Li ser hevalan pir disekinim. Ez dixwazim hinekî wana pak bikim, paşyae bi rêberê wekim, di peaşya wekim. Lê tiştê ez dibînim, pê ecêb dimînim. Însanae me pir ketiye, nikare rabe serxwe. Xwe pir bê çare kiriye, pir pê hatiye lîskandin. Ji pîrekan baehtir pê hatiye lîskandin. Yek caran ez pir dibehicim, dibêjim vana çine? Dimrin, ez dîsa pê ne razîme, ez dibêjim wiha mirin nabe. Ez wekê dêhna bûme, çima? Van însanên me çima wiha xwe gêr kirine. Pê aciz dibim. Millet wiqas bi minve girêdayiye, îmkanên min mezinin, lê niha ez ji berê behtir acizim. Hin berê digot ku ez şer wiha xurt bikim, partiyê wîha xurt bikim, hinek cihên rehet bigrim belkî mîrov hebekî li rehetiya xwe binêre, lê paşyê ez wiha dinêrim ku ne mumkune. Roja tewra bele, roja tevra rehete. Sibe ji îroj bi zahmettire. Ez vê baş dizanim.

Tabîî yekî ku ne durustbe, li ser îmkanan bileyize, bêje “ez bûm serok, mezin bûm, ji vê şunve ji bo şexsê xwe bikim”, wiha nabe. Hûn tev qebûl dikin, ez bi xwe qebûl nakim. Wekî din jî her roj li ser min însan xurt dibin, ji bo xwe nikarim qebûl bikim. Ez însanekî wiha ecêbim. Tiştekî ku pê ne razîbim, dunyê jî bimindin ez berde qebûl bikim, pê dêhn dibim. Jiyaneke ecêbe. Jiyana ku hûn têdane ku ez rojekê têdebim ezê biteqime, xwe mahf bikim. Li hevalên xwe dinerim, mirin tê, buhustekê nêzîkê dibe hay ji xwe nîne. Ne dilê mîrov qebûl dike, ne mejiyê mîrov. Yaw mirin hatiye ber çavên te, lêdixe, dikuje, diçe, tew nizane. Ji hezar kîlometreyi dûrve ez şaşitiyên dikin dibinim, ew nabînin. Tê ji bo vî însanî çi bibêje? Bi qiymeta jiyana xwe jî nizanin. Li xwe jî binêrin, hûn tev bê çarene. Ji destên we çi têder? Ka mezinê we, ka xwedîquwetê we? Hûn li ser qedera xwe dikarin çi çi bêjin. Ne eybe, ez yek caran di axavtinen xwede dibêjim, em gelekî wekê pîreka bûne. Rewşa min ev tişt ranekir. Ji bo vê min wiqas xwe da ser xwe. Ez ne însane kî wiha pir bi îmkan û pir egîdbûm. Na. Tiştê ku hemuya qebûl dikir, min nekir. Durustiya min a tewra mezin, tiştên ji bo beşeriyetê, min got bila ji bo mebin jî. Min got derveyî vê jiyan ji mere herame. We kesî wiha nekir. We tenezul nekir. Çima? Û ez ji we qut bûm. Duhpêr telewizyona Tirka got, wê ev we îdam bike. Hinek talîmatên me bi destê wana ketine, wiha dibêjin.

Heval bi qahremanî li ber xwe didin, dîsa ji nayine qebûlkirin. Ev kar ji mîrov însanên mezin dixwaze. Mezin bifikir, mezin tedbîran bigir, tişta mezin çêbike. Ew jî wekê wene. Tu dide ser, pat dikeve. Tu wiha dike, ew wiha dikeve. Dibêje, “erê Serokê min, erê Serokê min”, dîsa dikeve, hezar caran sozê didin, nikarin bi soza xwere bimeşin. Feqîrin, yanî durustin jî, lei quwet têde tuneye. Ne peyayên talîmatane, emiran bimeşînin. Nikarin û dimirin, zû şehîd dibin. Zû şehîdbûn, nexweşiyeke.

Ez roj û şev li ser vême, dîsa dibêjim emê van însanan bi çi awahî xurk bikin. Sebir û tehamula min eve ez dibêjim em hinekî vana çêbikin. Peyatiyê çi dihesibînin? Peyatî ne meseleke basîte. Dîsa însanê tewra çare ez, lê dîsa jî ez nikarim xwe wekê we peya bihesibînim. Meseleya mezin, hakaretên mezin li ser min bin û ez xwe wiha wekê we mezin bibînim. Ne mumkune. Ez nabêjim bigirin,xwe biavêjin erdê, lê mîrov derde xwe bizanibe. Hûn bêjin derdê me tunê, meseleyên me nînin, ez nikarim pênc pere qiymetê bidim we. Çima? Hûn Melle Abdullah dizanin, we dît, di sala ‘88’an di vê mehêde şehîd ket, em bîranîna wî rakin. Ew muslûmanekî durustbû, muslumanê heqîqî ew bû. Di bin emrê medebû, wekê leşkerekîbû. Li ser talîmatên min dimeşiya. Ma we leşkerê 99 salî dîtiye? Wiha bû, çima? Muslumanekî rastbû ji bo wêye. Li xwe binêrin, Kurdekî durust, muslumanekî durust, bi talîmatanrebû, tiştê min digot, kelîme bu kelîme li ser dimeşiya. Wiqas alimekî mezin bû jî. Tabîî vana mezinên mîrovin, mîrov bîranîna wana baş rake. Bîranîna wana jî giredayîye bi rêka wana, armanca li ser meşiyane,jiyana têdebûn. Pirsen wî hene, mîrov ji bîr neke. Belkî kesî xwe tunebû, belkî quweta xwe tunebû, lei jiyana wî rastbû, jiyaneke bi şerefbû. Ne li ser menfeata şexsîbû.

Ji bo vê mîrov bîranîna şehîdan baş rake. Însanên wiha mezinin.

Ez ji bo vê dibêjim, ez jê razîbûm, min jê hez dikir. Carekê êvarî ranezabû, got,”Wigas millet hatiye qampê, mûmkune dijmin lêxe, ji bo vê em êvarî civîna xwe bikin.” Me di sermayêde êvarî kir. Û wexta di welêtde jî tim em dipirsiyan, “Gelo jiyana Serokiyê bi çi awahiye, tehlike li ser çiqwas heye?” Tabîî însanekî bi mesuliyet wiha difikire.

A muhîm mîrov ji mezinê xwe jî tişta hîn bibe. Eger li ser jiyana vî insanî jî hûn xwe çêkin, dîsa mirov dikare xwe bi îslamiyetê gihîne, bi şerefê, bi serxwebûn û azadiyê gihîne. Tev wekê hevin. Tev dibin yek. Di nava xwede binêrin, mîrovên wiha pir kêmin. Dîsa ez nabêjim çima hûn wihane, ez naxwazim we biêşînim jî, lê mîrov xwe jî bizanibe. Îmkana we hebe hinek duayen rast bikin, ji vê şûnde bila pirsin rast ji devê we derkevin. Çima li ser şaşitiyê jiyana xwe mahf bikin? Na.

Yanî ez pir bi ser hevalande diçim, pir bi ser wede nayêm. Hevalên me leşkerî, siyasî her roj di kufrêdene. Nikarin li ser talîmatê hereket bikin. Kurdê vala Kurdayetiyê şekliye. Dil dixwaze lê nikare. Haziriyên xwe tunene. Ne ruhê xwe hazire, ne mejiyê xwe hazire. Fikara wî, jiyana wî, wekî din çêbûye. Jiyana leşkerî, jiyana siyasi jî ê ne Barzanî û Talabanî’ye, yê vana jî wekîdin çêbûye. Bila wekê min çêbikrana, dunya alem bihata pê nikarîbûn. Min ji hevalan jî xwest, min got, çendekî xurt kû tiştên ez dibêjim bikaribin bikin. Yanî tiştên maqul, ne yên bê îmkan jî, îmkanên min dayê bi serde bimeşin. Dimirin, nikarin bikin. Mirinê qebûl dikin, kirinê nikarin.

Û hûn jî, niha dikarin çi sozê bidin? Hûn nikarin tu sozên xûrt bidin, quweta we tuneye kû hûn sozê bidin. Ez li ber we tevan dikevim, barê min ji we tevda girantire, barê dunyê li ser mine, dîsa ez li ber xwe nakevim, li ber we dikevim. Çima? Hûn bêçarene, ji min bêhtir. Min hebekî şerefa xwe girtiye. Ez dikarim ku ez herim ku li ser şerefa însênim, xeta vî mîlletî min parast. Ez herim ku, dibêjin Apo kiye? Kurdekî wihaye, wihaye. Kî destê xwe biavêje min, xizmeta Kurdayetiyê dike. Yekî were dora min, ne mûmkune xizmeta Kurdayetiyê neke. Vaya başe, quweta min heye. Ez herim ku wihaye, jiyana min herdem wihaye, herdem roj bi roj jî mezin dibe. Tabîî ev karê mine, ez nefsa xwe terbiye dikim, deynê xwe didim.

Ez nabêjim, hûn jî wekê min bikin, lê hûn jî hedî bi hêdî hinek sozan bidin. Carekê nedin,imrê we belkî wekê yê mine, bi piranî jî ji min ne mezintirin, hêdî bi hedî sozan bidin, deh salên din şûnde bînin cih. Ew pirseke Kurda heye, dibêje heyfa xwe hilîne, ji çel salî şûnde. Hûn jî hinek sozan bidin, çel salî şûnde bînin cih. Dîsa jî giredana millet başe, ez şikayet nakim. Herdem tiştên rast dibêjim. Mesele ne ku ez bi serketim, millet nayê bîra min, na. Mesele ne eve. Em hebin jî, tunebin jî, meseleya esasi, meseleya ebedî, meseleya milletekî tevahiye. Hesabê ez didim û hesabê dixwazim, çima hûn di vî halîdene? Ne yên niha tenê, yên ketine tirbêjî. Ji hezar salîve heta niha û ji vê şunde heta hezar salî, çima wiha dibin? Rev ne çareye. Korbûn ne çareye. Peyatî ne çareye. Şeref, egîdî ji mîrov tê xwestin. Mirin jî ne çareye, jiyan tê xwestin. Bêjin, ev tiştên ez dibêjim, hûn li kune, çiqwasî têdene, pêrene?

Wiqas milyon însan çima nikare bi yekbe? Çima ji xelkêre wiqas karkere, amîle (ajane), leşkere, çima ji xwere xençer, ji xwere istirî, ji xwe re kfure? Çi te wiha mecbûr dike? Quweta min tuneye, weya ez nikarim pir di nava gelde bigerim. Ku ez bigeriyama, îmkan tuneye ez wiha tehammûl bikim, qebûl bikim. Mîrov bi yekbe, bi hevrebe. Me talimat dane hevalan, nikarîbûn bimeşandana. Kû wekê min bimeşandana, millet tev niha bi yek bû û bi serde bû jî.

Ez bi sebir heta vir hatim, min tehamulkir. Yekî li şûnê min bûya -min got ku-wê rojê hezar caran biteqiya. Kesî derdê Kurda qebûl bike tuneye. Jiyana di nava Kurdade dimeşe, mîrov dêhn dike. Ku tu înkar bike, ji xwe mîrov wê wekê we buya. Ku tu qebûl bike ka sebra te, ka mejiyê te yê fireh? Bi siyaseta serxwebûn û azadiyê tê xwe jê dûr nexe, an tê di deqqêde, -hevalên me wiha kirin- pir hevalên me ideolojiya PKK’ê digrin, roja dudûyan dikevin şehadetê. Ji mere sebir tê xwestin. Nikarin sebrê bikin. Ev bîst salin em sebir dikin, me bi zorê we wiha kirine vir. Niha em heta sibehê we li vir bigrin, hûnê biteqin. Ev bîst salin ez bi nefes nefes wiha me, hûn nikarin çend seatan tahamul bikin. Tabîî mîrov hesabê vê dide. We xwe çênekiriye, artêşa Kurda tuneye. Xwe ji nîzamê derxistine, her yekî li qunçika xwe, li mala xwe heta qirikê xwe fetisandiye. Ji bo vê hûn bê çarene.

Tabîî ez nabêjim min pir mezin lûst, lê min xwe di cihde, li ser nîzameke rast çêkir. Min sebir jî kir. Di dunyêde însanê bê sebir ezbûm, lê min sebir kir, ji bo milletekî, heta vir hatim û pir tişt hene ku mîrov dersên mezin jê bigre.

Di dawiya ve sala ‘92’an yekî ku bi aqilbe ji me dersan bigre, dikare li hember dunye bisekine. Dikere li pêşiya insaniyetê tevan keve. Ev îmkan me danîne pêşiye we tevda. Girêdahiye bi hûn li ser bisekinin. Ji bo milletê Kurd ji vê bêhtir xizmeta mezin nabe. Ji bo însaniyetê jî.

Dîsa jî heta ji min were ezê bi serde bimeşim, ji vê şûnde mezintir kar bikim. Şerê mezin jivê şûnde bimeşînim. Bêhtir însanên xurt jivê şûnde çêbikim. Mezin bileyizim. Heta niha hazirî bû, jivê şûnde bêhtir kirine. Bêhtir be tirs, bêhtir bi nîzamet. Yekî wiqas sebir bike, ne ji bo tiştên biçûke, yekî wiqas xwîne birijîne, ne ji bo tiştên biçûke. Lê ez dîsa jî dibêjim ev karê mine. Dîsa herkes li ser karê xwebe.

Hûnê jî baş bimeşin. Ez bawer dikim gel hemû di van salên pêşya mede ji hemû salan bêhtir wê şerê xwe bike, wê bi ser kevejî. Lê dîsa herdem dijmin li ber çavên mîrovbe û halê mirov jî li ber çavên mîrov be û siyaseta rast jî li ber çavên mîrovbe. M