Önce doğanın ve çevrenin korunması bilinci ve eylemleri vardı. Daha sonra HES’lere karşı mücadele öne çıktı. Özellikle Karadeniz halkının ve kadınlarının direnişi dikkat çekiciydi. Yaşamın zorluklarının iyice yıpratmış olduğu kadınların ellerinde sopalarla yürüyüşü son derece etkileyiciydi. Kır toplumunda var olan doğal yurtseverliğin toplumsal ekolojik bilinç haline gelmeye başladığı anlaşılıyordu. Türkiye’de yeni bir mücadele alanının açıldığı gözleniyordu.

 Ardından 2013 yılı Haziranındaki Gezi direnişi geldi. Aslında şehirleşme adına gerçekleştirilen betonlaşmaya karşı halkta biriken tepkinin toplu dışa vurumuydu. Başta gençler ve kadınlar olmak üzere toplumun yeni bir yaşam arayışının güçlü bir biçimde ortaya çıkışıydı. Yaşanabilir şehir arayışından ortaya çıkarak demokratik bir topluma ulaşmayı ifade ediyordu. Böylece özgür ve demokratik bir yaşama ulaşmanın siyasetini ve eylemini yaratmak anlamına geliyordu.

 Görünüşte bir parkı ve meydanı korumak olarak başlayan Gezi direnişinin nasıl siyasallaştığı ve tüm ülkeye yayıldığı hatırlardadır. Biz hatırlamasak bile her gece Gezi kabusu görmekte olan AKP yöneticileri zaten neredeyse her gün hatırlatmaktadır. Kürdistan Özgürlük Hareketinin ateşkes ilan ettiği ve demokratik mücadele çağrısı yaptığı bir ortamda bu çağrıya verilmiş olan en güçlü cevabı oluşturan Gezi Direnişinin AKP iktidarı üzerindeki korkutucu etkisi işte bu düzeydedir. Ondan fazla şehidi, binlerce yaralısı ve iki ay boyunca ülkenin dört bir yanına yayılan gerçeğiyle Gezi Direnişi demokratik alternatif olma gerçeğini kanıtlamıştır.

 Şimdi 2014 Martında adeta yeni bir Gezi direnişi olarak Diyarbakır’ın Hewsel Bahçelerini koruma direnişi ortaya çıkmış durumdadır. Hewsel Bahçelerinin Amed’in sembolü olduğu kadar ciğerlerini oluşturduğu da bir gerçektir. Hewsel Bahçeleri olmadan Amed’i ve Dicle vadisini düşünmek mümkün değildir. Bu nedenle Amed gençliğinin ve halkının bu doğa harikasını korumak ve yaşatmak için direnişe geçmesinden doğal başka bir şey olamaz.

 Şimdi imara açma veya temizleme gibi gerekçelerle Amed açısından vazgeçilemez olan bu ağaçlık ve yeşillik alan yok edilmeye çalışılmaktadır. Hangi gerekçeyle olursa olsun, Amed’i katletmek anlamına gelen bu doğa katliamının kabul edilmesi mümkün değildir. Zaten öne sürülen gerekçeler de özürü kabahatinden büyük türündendir. Ne demek imara açmak? Amed’in ciğerleri doğranarak yeni beton yığınları dikilmek istenmektedir. Kuşkusuz ormanların zaman zaman temizlenmesi ve ağaçların bakımı gerekebilir. Ancak bunun tüm ormanı keserek yapıldığı nerede görülmüştür? Orman kesildikten sonra daha ne temizlenecektir?

 Basına yansıdığı kadarıyla zaten ormanın çok önemli bir bölümü kesilmiş durumdadır. Burada başta Amed gençliği olmak üzere tüm halkı ciddi bir biçimde eleştirmek gerekmektedir. Neden bu kadar ağacın kesilmesine fırsat verilmiştir? Neden bu doğa katliamı zamanında önlenememiştir? Bu durum ciddidir ve derin bir özeleştiri ile söz konusu hatanın düzeltilmesi gerekir. Bu da ne pahasına olursa olsun katliamın bundan sonra sürdürülmek istenmesine karşı sonuna kadar direnmek anlamına gelmektedir.

 Kapitalist sistemin yağma ve talanı altında Türkiye ve Kürdistan’ın önemli ekolojik sorunları ortaya çıkmış durumdadır. Cumhuriyet yönetiminin sözde kalkınma projeleri aslında ciddi bir ekolojik tahribatı da beraberinde getirmiştir. Özellikle küresel sermaye bağımlılığı altında 1950 ve 60’lı yıllardan itibaren geliştirilmeye çalışılan sözde “Sanayileşme Hamlesi” Türkiye doğasının yağma ve talanından başka bir sonuç vermemiştir.

 Kürdistan’a gelince, oluşturulan sömürgecilikten de öteye geçen mevcut yönetim altında zaten yağma ve talan edilmeyen hiçbir değer bırakılmamıştır. Türkiye’de geliştirilen vahşi kapitalizmin ve küresel sermayenin iştahını doyurabilmek için ne gerekiyorsa o yapılmıştır. Dil, kültür, tarih ve toplum kırımı ağır bir doğa katliamıyla iç içe yürütülmüştür. Kürdistan’ın yer altı ve yer üstü zenginlikleri hoyratça sömürülmüştür. Her tarafa yapılan barajlarla doğa adeta farklı hale getirilmiştir. Orman kesimi ve yakımı doğayı neredeyse çıplak hale getirmiştir. Özellikle son otuz yılda gerillaya karşı yürütülen kirli özel savaşın en önemli bir boyutu da doğa katliamının sınır tanımaz düzeye vardırılması olmuştur.

  İşte beton yığını halinde yürütülen kentleşme ve Hewsel Bahçelerinde gerçekleştirilen doğa katliamı bu sürecin bir devamı ve bu temelde izlenen politikaların son uygulamaları olmaktadır. Kapitalizmin yarattığı “Komutan para” elde etme uğruna yapılmayan bir iş ve saldırılmayan bir değer bırakılmamaktadır. Neredeyse ülkenin ve toplumun her şeyi yağma ve katliam altına alınmış bulunmaktadır.

 Yani bugün Kürdistan’da katledilen sadece Hewsel Bahçeleri değildir. Vatan bilinci ve özgür yaşam gücünde içine düşülen zayıflıktan yararlanılarak Kürdistan’ın ve Kürt toplumunun her alanına ve her şeyine saldırılmaktadır. Beyninden diline ve ormanından suyuna kadar her şey katliam düzeyinde saldırı hedefi yapılmaktadır. Bunu göremeyen ve buna karşı çıkamayan bir bilinç ve tutum kesinlikle yurtsever olamaz.

 Bu nedenle Hewsel Bahçelerindeki katliama karşı gösterilen direniş insanlığın en yurtsever tutumundan biri olmaktadır. Bu katliama ve benzer doğa katliamlarına karşı kesin direniş tutumu alamayanların yurtsever olması mümkün değildir. Vatanına, toprağına, doğasına, tarihine ve kültür değerlerine sahip çıkmayanlara veya çıkamayanlara asla yurtsever denilemez. Bu açıdan Hewsel Bahçelerine yöneltilen katliama karşı direniş en başta gelen kutsal yurtseverlik direnişi olmaktadır.

 Peki bu direnişlere karşı çıkanlar kimlerdir? Dikkat edilirse, hem Türkiye ve hem de Kürdistan’da bu büyük ekolojik toplum direnişlerine karşı çıkanlar olmuştur. Gönül isterdi ki, böyle kutsal yurtseverlik direnişlerine karşı çıkan hiçbir insan olmasın! Fakat ne yazık ki durum böyle değil. Varlığını ülkenin ve halkın değerlerinin sömürüsüne bağlamış olanlar bu tür direnişlere karşı da vahşice saldırıyorlar.

 Gezi direnişine ve bu temelde Türkiye’nin dört bir yanında gelişen direnişlere karşı AKP iktidarının nasıl karşı çıkıp devlet gücünü saldırıya geçirdiği hala çok canlı bir biçimde hatırlardadır. Parkın insan sağlığına uygun olmasını isteyenlerin üzerine devletin polis gücü vahşice saldırtılmıştır. Bu saldırılarda insanlar katledilmiş ve yaralanmıştır. Dahası yüzlerce insan tutuklanarak zindanlara konmuştur. Suç işleyen AKP hükümeti olduğu halde kendini güçlü ilan ederek Gezi direnişçilerini  mahkemede yargılama cüreti bile göstermiştir.

 Hewsel Bahçelerindeki katliama karşı gösterilen direnişe yine AKP iktidarı karşı çıkmaktadır. Tuhaf ama AKP dışında da direnişe karşı çıkanlar olmuştur. Örneğin BDP Milletvekili Altan Tan da Hewsel Direnişine karşı çıkanlar arasındadır. Hem de BDP direnişe sahip çıktığı halde! Yine hem de basın önünde adeta BDP’yi teşhir edercesine! Bir de bunu 30 Mart yerel seçimleri ön gününde yapmaktadır. Oylarını alarak milletvekili seçildiği BDP’yi teşhir etmeye çalışarak yapmaktadır.

 Binlerce ağaç adeta doğranmışken ve bu durum göz önündeyken, bir de Altan Tan “Böyle bir şeyin olmadığını” söyleyebilmektedir. Herkes Altan Tan’dan yüreğinin titremesini ve büyük bir öfkeyle direnişin başına geçmesini beklerdi. Fakat ne yazık ki bunun tersi ortaya çıktı. Peki Altan Tan gerçeği görmüyor mu? Yapılanın ne anlama geldiğini bilmiyor mu? Kuşkusuz böyle değildir. O halde Altan Tan gibi bir kişi neden böyle katliam yanlısı olmuştur?

 Bu konuda insan bir şey belirtmekte gerçekten zorlanmaktadır. Acaba Hewsel Bahçelerinin katledilmesi ihalesinden Altan Tan da pay mı almıştır diye düşünmekten kendini alamamaktadır. BDP’yi eleştirirken ihaleleri gündeme getirmesi insanın aklına bunu düşürmektedir. Seçim öncesinde Altan Tan’ın tutumunun yurtsever harekete ciddi zarar verdiği ve AKP gibi güçleri destekler konuma düştüğü açıktır. Dolayısıyla tutumunu düzeltmesi ve topluma özeleştiri vermesi gerekir.

 Altan Tan gibilerin tutumu ne olursa olsun, Amed gençliği ve halkı yurtseverliğin gereği olarak Hewsel Bahçelerine sahip çıkmış ve katliama karşı durmuştur. Bunun kutsal bir yurtseverlik duruşu olduğunun derin bilincine ve sonuna kadar direniş kararlılığına sahiptir. Ne pahasına olursa olsun, her şeyi göze alarak sonuna kadar da Amed’in ciğerlerini ve güzelliklerini koruyacaktır. Bu temelde Hewsel Direnişini selamlıyor, kutluyor ve herkesi bu kutsal direnişi sahiplenmeye çağırıyoruz!                  

Selahattin ERDEM

YENİ ÖZGÜR POLİTİKA