Sala 1997’ an weke tê zanîn salên pir germbûn bi çalakî  û tekoşîna xweya beramberî dijmin û ji her qadan dihate xwestin ku  çalakiya bikin, di qadên çarçêlande me piratîk dida meşandin. Weke her qadên din, ji mejî çalakî dihatin xwestin û dem demê çalakiyan bû û dihate xwestin ku bersiv ji dijmin re were dayîn, di qadên çarçêlan de girê sînewe hebû û me gelek caran keşifa wan girop li pey giropê verêdikirin û ji bona keşfeke nû dihate xwestin ku em keşfekî li ser wî tepî bikin, ji ber ku ji berî çalekiyê pêwîste keşfa cihê çalakiyê were kirin û peyre çiwîna ser hedefê pêkwere. Ji ber ku bê keşif çalakî nayên kirin, ji ber ku serkeftina çalakiyê girêdayî keşfa cihê ku çalakî li ser were pêkanîn. Pêwîste di serî de  cihê dijmin yê zeyîf û lawaz di keşfêde derxê zanebûnê û li gorî wê bi derbeyên giran bi ser dijminde biçî û ji çalakiya xwe encam bigrê, gelek girop derketin ji bo keşfa cihê çalakiyê û bi xeberên ji derdoran me girtî û bi encamên keşvê yê ku bi rojan dewamkir, piraniya îstixbaratan me birêyên ku heval têrebiçin ser girên dijmin têde bicihbûne û bi serkeftî zivrandin ji çalakiyê were çêkirin.

Taybetmendiyê vê çalakiyê ewbû ku dijmin wê were van giran bigre berbiseharêve û emê bihatina dijminre lêbixin. Cihê ku çalakî lê were kirin zozanin û xweza bê dar û daristane, ji ber vê yekê pêwîstbû ku ji hermilîve keşfa çalakiyê were kirin û birengekî saxlem û birêkûpêk were kirin. Ji ber ku dema keşfa çalakiyê baş neyê kirin dibe ku windayî pir çêbin û çalakî bisernekeve û encamê ku em dixwazin ji çalakiyê bigrin dibe ku em bidest neyîxin, di dema keşfêde xeber ji çeteyan dihate girtin,  û li ser tevgera leşkeran ji hermilîve me agahî girtin, hemû milên girêdayî leşkeran û liv û lebata wan bi kûrahî dihate hesabkirin. Diserîde cihê hemû giropên ku biçin çalakiyê dihate keşifkirin û saxlemkirina cihên wan berbiçav dihate kirin û li çiwîna van giropan û heyanî zvirandina wan ji çalekiyê, ji hemû milîve di ber çavanre dihate derbaskirin. Ev hemû tiştê medayî xwiyakirin pêwîste di berçavanre werin derbaskirin heyanî çalakî li gorî ku tê xwestin were birêve meşandin. Piştî ku hertişt hate temamkirin, Li ser vî bingehî çar girop derketin ji nava hemû hevalan, her tiştê çalakiyê li gorî ku hevalan dixwest bi wîrengî bû û bi hemû kûrbûn û hûrbûna xwe çalakî hatibû hazirkirin. Çalakî bi hemû milê xweve dinava hevalan de hate gotobêjkirin û piraniya hevalên hazir nêrînin xwe li ser çalakiyê dane diyarkirin. Didawiyêde nêrîna hevbeş ya ku derketî holê ewbû ku hemû hevalê hazir tevlîbûn ku çalakî were kirin. Di wê demê de û ji ber şerê ku dijmin li beramberî gerîla pêşdixist dinava gelde,  wê demê rêber APO jî  pêwîstiya çalakiyeke bivî rengî erêkir. Ji ber ku hemû dehayetin dijmin vale derkevin û dinava gelde hêz û rastiya PKK’ê were xwiyakirin. Ji ber van tiştan pêwîstbû ku çalakî werên kirin.

Ji ber ku sala 1997’an ji mere weke sala fînalê dihate hesibandin û ji ber vê yekê  hazirî ji her milîve dihatin kirin û Ji ber van tiştan hemû heval bi xwestekekî mezin dixwestin tevlî çalakiyê bibin. Êdî hertiştê çalakiyê hazir û amedebûn, ankû ji milê keşif û nexşeya wêve û ji milê binesaziya wêve,êdî li ser vê binesaziya ku hatî kirin tevger hate meşandin. Li ser vî bingehî em ketinmeşê, her çiqasî ku keşif û pîlanlemeya çalakiyê hatiye kirin jî lê ji berî çiwîna cihê çalakiyê pîwîstbû ku hemû giropên ku tevlî çalakiyê dibin ji nîzîkve cihê çalakiyê bibînin û nêrînin xwe yê dawiyê jî li ser çalakiyê bidin. Raste hevalê ku çiwîne keşfa çalakiyê ji hemû milîve çalakî girtina dest, lê pêwîste ku hemû hevalên ku diçine çalakiyê jî cihê çalakiyê bibînin û nêrînin xwe li ser bidin û riya çiwîna çalakiyê û riya zivirandinê baş nasbikin. Ev hemû amedekariyên ku têne kirin pêdivî pê heye ji ber ku giropên ku diçine çalakiyê pirin û ji ber ku şaşîtî dernekevê pêdivî heye ku hemû girop cihê xwe baş nasbikin. Ketina meşê çêbû berû tepekî ku neha jêre dibêjin şehîd ezîz,di binya wî çiyayîde kaniyeke avê hebû û cihê çalakiyê jî başdihate dîtin sekna me li ser wê kaniyê çêbû û her hevalê ku dibû hişedar cihê çalakiyê baş didît û tevgera dijminjî baş nasdikir. Dema em ketin hereketê çeteyê li beramberî me derdorê me dane ber hewanan, lê qarşê wê me tevgera xwe berdewamkir û mezanî ku ew car caran ji xwe de derdorê xwe didine ber topan. Diher çalakiyên leşkerîde rîsk hene lê pêwîste ku em van rîskên heyî di asta herî jêrde bigrin. Ji ber wê yekê carna dema ku tû diçê çalakiyê tu dibêjî di vê çalakiyêde dibe ku du heval şehîd bikevin, lê vê rîska heyî tu datixî yekhevalî ji ber wê yekê dema ku tu diçî çalakiyê diencamde yek hevaljî şehîd nakevê, ji ber ku tu tedbîrê wê ji her milîve digrî. Li ser vî bingehî bi hemû hevalanre dihate axaftin li ser çalakiyê û pêwîstiyên ku werin dîqetkirin di dema çalakiyêde. Nexşeya  çalakiyê ew bû ku giropekî heval wê girê ku dijmin têde bicih bûye bigrin û dema ku dijmin hat ewê wêdemê li dijmin bixin û leşkerên ku dipêşiyêde tên wê li wan bixin û çekên wan ji ser wan rakin û hevalê din yê parastinê ewê wê demê li leşkerên dipeywanretên bixin û hevalê diçeperande ewê xwe şûndebidin. Ji ber wê yekê çar cihê ji bo parastinê hatin belîkirin, yek ji wan giropan ewê li ser rê bisekne û rêya heyî dibin quntirolêde bigirin û nehêlin çeteyên wan deveran derbasî cihê çalakiyêbibin û giropeke dinjî dicihekî dinde hakimiyeta xwe li ser gir û tepeyên derdorî wê çêbikin, ji ber ku hatina dijmin asteng bikin, giropê mayî yek ji wan dicihê qordîna çalakiyê de dimîne û ya din li cihekî din hakimiyeta xwe li ser cihê çalakiê çêdike û rênade ku dijmin derdora hevalan çemberbike. Her yekîneyekî cihê xwe girt û  ji her milîve ji bo destpêkirina çalakiyê heval hazirbûn. Civîn hate çêkirin û navê hevalên ku biçin ser çeperê dijmin hatin xwiyakirin û hevalên ku cihê xwe diparastinêde bigrin hate belîkirin, heyecana çalakiyê di rûyê hemû hevalande xwe bi rengekî xwiyayî dida diyarkirin û hemû hevalan xwe dinava çalakiyêde didîtin. Hewildana hemû hevalan hebû ku her yekî ji wan cihê xwe di nava giropa êrîşêde bigre û herkesî didilê xwe de digot ma gelo navê minjî dinava giropa êrîşêde heye. Dema ku fermandar hat pêşiya hevalan ji bo xwendina navê hevalê ku wê tevlî çalakiyê bibin her hevalekî li benda xwendina navê xwe bû û hemû hevalan bi heyecaneke mezin li nava çavê hev dimeyzandin. Nav hatin xwendin û her hevalekî cihê xwe dinava yekîneya xwe de gir û hemû xalên ku werên dîqetkirin ji hemû hevalanre hatin diyarkirin, rê û rêbazê tevgera çalakiyê hatin diyarkirin. Ji ber ku wê hemû heval cihê xwe bi şev bigrin ji ber vê yekê agir an tiştên ku dibiriqin pêwîste werin dîqetkirin û pêwîste di dema meşêde ber ji ber lingê hevalan nexindirin û hemû xalên girêdayî dispilîna hereketê werên dîqetkirin. Ji ber ku nêzîkî cihê çalakiyê gund hene û seyên wan zû bi mirovan dihsin, ji ber vê yekê di dema meşê de pêwîste her tiş were dîqetkirin û hemû pîvanên girêdayî tevgera gerîla pêdivî bêheye ku li berçavan were girtin û bi hestiyariyeke mezin berçav were girtin. Berbitariyêvr hemû heval ketine hereketê û her yekî cihê xwe girtin, ji ber ku di qadên çarçêlande ev cara yekem bû ku çalekiyeke bi roj wê were kirin, ji ber vê yekê herkesî heyecana wê jiyandikir û bitaybet diqada çarçêlande û li wan zozanan cihekî xwe yê cida li cem hemû hevalan dida çêkirin. Dinavbera demjimêr 12-1 hevalan got ku tevgerek dinava leşkerande heye lê em nizanin ji bo çiye, wê demê hevala texmîn kir ku dibe ku dijmin xwe ji bo oparisyonê amededikin wê demê hevalan ji hevre digot ku oparasyonbe wê pir başbe emê derbekî pirbaş li dijminbixi. Wê demê ji hemû hevalanre hate gotin ku pir dîqetlîbin û ji ber ku yekîneya me ya herî nêzîkî rêbû me heneke din xwe nêzîkî rêkir ji ber ku heger dijmin birêde were em bikaribin lêbixin. Wê demê me zanîbû sehatê  derketina dijmin ya oparasyonan ne, ji ber ku timî diderdora demjimêr 3-4 de derdiketin oparisyonan. Wê demê hemû giropan heneke din xwe nêzîkî cihê çalakiyê kirin, derdorê sehat 5’an dema ku dinya henekî ronîbû leşker ketin hereketê, lê ne ji bona oparasyonêbû, ji ber ku hejmarê wan hindikbûn, leşkerê ku ji çeperên xwe derketî henekî bi rêve meşiyan û dicihê xwe de rûniştin, wê demê fermandarê me got: Heger ku wan em dîtibim pêwîste em lêbixin,nêzîkî 20 xolekan leşkerê hatî dicihê xwe de rûniştî ma, li gorî ku hevalê nêzîkî leşkeran dengê wan bihîstî, leşkeran ji hevre digotin madibe ku apûçî hatibin van derdoran, ji ber wê yekê tevgera leşkeran neweke wan rojên din bi serbestbû, lewma leşker didu didu û çeprast pêşde dihatin.

Me jî ji hevre digot bimeşe bimeşe mehmeçîk were her tuyê bixwî, ji rewşa leşkeran hemû heval dikeniyan hevalê di çeperande bicihbûbûn pir bi xwînsarî tevdigeriyan û heyanî ku dijmin gihişte cem çeperê wan biqasî 5 mitran wê demê hevalan ji her milîve li wan da, wê demê leşker şaşo maşo bûn û tiştek ji rewşêa heyî fêmnekirin, ji ber ku cih zozanbû leşkeran nizanîbûn xwe bi kûve bidin. wê demê dinavbera leşkerên ku dipêşdehatîn û yê di pey wande tên qutbûn çêbû. Leşkeran nikarîbû ne bi şûnde biçin û nejî pêşve biçin, çiqas ku alîkarîjî xwestin qobrayêjî nikarîbû were cihê çalakiyê. Wê demê me ji fûzayêre digor hirç, lewma dema ku hevalan digot wê hirçê bînin wê demê qobrayê jî nikarîbû were cihê çalakiyê. Ji ber ku qobrayê jî nikarîbû were cihê çalakiyê ji mere pir başbû û qasî 45 xoleyan pevçûn berdewamkir û me hîç cihê xwe berneda, piştî ku fermandarê me biryar da ku heval gavekî xwe şûnde bikşînin, wê demê me gavekî xwe bişûnde da. Wê demê hevalê îhsan yê ku bi eslê xwe ji Geverê bû dixwaze çekê eskerê kuştî ji ser wan hilîne, lê dema ku diçe ser cenazeyê wan leşkerên kuştî, ji dûrve leşker mermiyan tavêjine wî û wî şehîd têxin, wê dema ku hevalê Îhsan şehîd ket hêdî me nikarîbû em biçin ser cenazê leşkeran tenê me karî em cenazê hevalê xwe henekî ji wir dûr bêxin. Wê dema ku cenazeyê leşkeran di nava lepê mede man leşkeran biçavkorî êrîşkirin, me heneke dî xwe bi şûnde vekişand. Çalakî li gorî hatî pîlankirin birêve çû, lê tenê şehadeta hevalê Îhsan li ser hevalan pir giranbû, leşkerê ku hevalê Îhsan şehîd xistîjî kesî ew nedîtibû ji ber ku 10 cenazeyê leşkerên kuştî hevalan bi çavê xwe dîtibûn û ji ber vê yekê hevalê îhsan bi rehetî dixwest ku çekê leşkeran ji ser wan hilîne, wê gavê şehîd dikeve. Dema ku hevalê îhsan şehîd ket hevalan got: Pêwîste em tola wî hilînin ji ber wê yekê dema ku leşkeran xwestin ku  cenazê xwe bibin, ji ber vê yekê weke pîlanekî dinava pîlanlemeyêde hate çêkirin û birengekî lez û bez hevalan cihê xwe girtin, dema ku leşker hatin hevalan bihevre lêdan, ji hrmilîve hevalan lêdan û encamekî pir baş me bidestxist. Çalakî ji her milîve weke me pîlan kirî birêve çû lê çalakiya herî serkeftî ewe ku tu hîç wendahiyan dişerde nedê. Bandora çalakiyê pir li ser derdoran çêbû û me dema ji nûçeyan bihîst ku 15 leşker hatine kuştin hîn coş û heyecana me mezintirbû, soz û biryara me ya tolhildanê xurtirbû.

Cimşîd Gever