Di dîroka gelê me de dema herî bi wate ev dema ye. Ji ber ku têkoşîna Azadiya Kurd wê tenê ne Kurdan azad bike, heman demî wê di herêma Rojhilata Navîn de deriyê azadî û demokrasiyê vebike. Ev têkoşîn îro ketiye qonaxeke pir girîng. Hem li herêmê alozî, krîz, şer û legerîn heye, hem jî Têkoşîna Azadiya Gelê Kurd êdî ketiye qonaxê serkeftinê. Di bernameyên terefên li Rojhilata Navîn şer dikin de çareserî nîne. Di projeyên wan de azadî û berjewendiyê gelan nîne. Projeya ku têde azadiya gelan, wekhevî û demokrasî heye projeya Serok Apo ye. Pêşveçûnên li herêmê çêdibin cardin piştrast kir ku xeta herî rast û maqul xeta li ser paradîgmaya konfederalîzma demokratîk e. Encex xetek wisa dikare pirsgirêkên herêmê çareser bike. Îro ev xeta tenê ne xeteke li ser rûpelê ye. Ango tenê ne di warê îdeolojî û teoriyê de sînordar dimîne. Na. Ev xeteke berbiçav e. Bi taybet ev 2 salên dawî pêngava ku tevgera me pêşxistiye hem stratejiya Kurd li herêmê xurt kir, hem jî şoreşa me ket asteke nû. Pêngava di sala 2012’an de birêketiye li Bakur raberkir ku planên tesfiyeyê ya li ser şoreşê bisernakeve. Planê tesfiya Tamîlan ne gengaze li Kurdistanê serbikeve. Di gerîlayê azadiya Kurdistan de dînamîkê berxwedanê xurt e. Pêngava 2012’an vêya raberkir. Planê dagirkeriya Tirkiyê û Îranê vala derxist. Ji ber ku di 2011’an de destpêkê Tirkiyê û Îran bi îtîfaq êrîşî ser tevgera me kirin. Destpêkê Îran êrîşkir, lê êrîşa wan vala derket û encam negirt. Bi berxwedanên şehîd Simkoyan êrîşê Îranê bê encam ma.
Di sala 2012’an de li Bakur jî pêngav birêket. Di wê pêngavê de jî me qehremanên pir mezin da. Bi wê hemleyê ve polîtîkayên dagirkeriyên herî qedîm Tirkiyê û Îran pûçbûn. Li ligel wê li Rojavayê Kurdistan di 19’ê Tîrmeha 2012’an de derketina şoreşî çêbû. Ev bû merheleyeke pir mezin. Bi vî awayî li Rojava şoreş destpêkir. Li hemberî dagirkeriya Ereb gelê Kurd ev demeke dirêj li berxwe dide û şer dike. Li Kurdistana Başûr û Rojava berxwedanek heye. Şaşî û kêmaniyê wê mijareke cuda ye. Lê li beramberî wê berxwedana gel heye. Herî dawî li Rojava pêngava şoreşê dagirkeriyê paşxist. Dagirkeriya vî demî; dagirkeriya Ereb, Fars û Tirk planên xwe yên ser Kurdan nikarîbûn pêkbianiyan. Di van 2-3 salên derbasbûyî de ev derket holê; ev çi raber dike? Kurd êdî îrade û hêzek e. Êdî gelê Kurd xwedan xetek e. Ev îradeyeke û hêzêk raber dike. Ji bo vê jî di herêmê de stratejiya Kurd xurtbû. Ne wekî berê ye. Êdî Kurd di herêmê de bû faktorek. Berê gelê Kurd figûranbûn. Her kesî ji bo berjewendiyê xwe Kurdan bikardianî. Her kesî li gorî berjewendiyê xwe gelê Kurd bikardianî û xerc dikirin. Kurdan dijî hev bi kar dianîn.
Dagirkeriya Fars, Ereb û Tirk li dijî hev Kurdan pir bi kar anîne. Niha jî hewldanên wan ên wisa hene. Lê êdî di şexsê Serok Apo û PKK’ê de îradebûnek derket. Bi vî awayî li Kurdistan îradeyeke ku êdî van dagirkeriyana cidî nagirin derket holê. Her wiha van dagirkeriyana vala derdixîne û li hemberî wan berxwe dide. Lewra hat dîtin ku di gelê Kurd de jî cewherbûnek derdikeve holê. Hemû dinya dît ev 29 sal in li ser vê tevgerê komployeke navnetewî heye. Komploya navnetewî bi her şêwazî piştgirî dide dewleta Tirk. Tevgera me dorpêçkirine û di qada navnetewî de tevgera me wekî terorîst raber kirine. Dûvre jî Serokatiya tevgera me êsîr girtine û gelek êrîş bi ser tevgera me anine. Her kesî dît ku li hemberî van êrîşana dîsa jî îradeyeke mezin ji aliyê tevgera me hatiye nîşandayîn. Ger wisa nebûya wê çawa bibûya? Wê di mêj de bigihiştan qonaxa herî jor. Tevgera me pêşveçûneke pir cidî û mezin raber kir. Ji ber ku stratejiya Kurd di hundirê xwe de pêşeroja Rojhilata Navîn jî vedişêre. Tenê ne ji bo gelê Kurd de, heman demî ji bo Rojhilata Navîn jî xwedan proje û bernameye. Ji bo vê girîng e. Û ji bo vê hêzên hegemonîk ji vê îradebûnê ditirse. Ji bo vê hewldanên cur be cur ên siyasî, dîplomatîk, aborî û her babetî heye ku pêşiya tevgera me bigirin. Lê heya niha nikarîbûn pêşiya tevgera me bigirtan.
Şoreşa Rojava Wê Bi Azadiyê Tacîdar Bibe
Bi taybet li Rojavayê Kurdistan roja ku şoreş çêbûye û vir ve, salek û çar meh bihûrîn. Heta niha êrîş li ser êrîşê pêşxistin. Cur be cur êrîş li hemberî şoreşê pêşxistin. Destpêkê xwestin ku şerê Kurd û Kurd bidin destpêkirin. Enqere bangî hinek sazî û rêxistinên Kurd kirin. Wan sazî û rêxistinana birin Enqere û Kahîrê. Xwestin cih bidin wan. AKP û PDK’ê bi hev re konsept avakirin. Ji bo Kurd yekîtiya xwe avanekin û xeta Apocî ne bi tesîr û bandor bin xwestin Kurdan perçe bikin. Ji bo vê pir hewldan pêşxistin, lê şereke navxweyî derneket. Hinek grûb avakirin, navê tabûra Mişel Temo, Azadî û hwd avakirin. Lê ev tabûrana wekî kontranin. Wana destpêkê li Kurdan xistin, lê neçar man ji Kurdistanê derbikevin. Ji ber ku marjînal bûn ti bandora wan çênebû. Ji ber ku wan grûbana nikarîbûn li Rojava şerê navxweyî derbixistan. Ango ev planê wan encam negirt. Çalakiyên teroristî kirin. Li Efrînê bombe teqendîn, zarokek û dayka xwe jiyana xwe ji dest dan. Çend cihên din bombe teqandin, lê zêde necam negirtin. Van saziyên kontra yên Kurd, çend çalakiyên wisa kirin, lê belê neçar man Efrîn û Cezîrê biterîkînin. Ji ber ku nikarîbûn di nava gel de bicih bibin. Mişel Temo kesekî ji Dirbêsiyê ye. Ên ku dibêjin; ‘em tabûra Mişel Temo nin.’ Ma dikarin di Dirbêsiyê de bicih bibin? Gelo dikarin werin li Kurdistanê bisekinin? Na. Her kes dizanin ku vana xayînin, xwe firotinin û çûne Stenbolê. Şerê Kurd û Kurd çênebû, lê yekîtiya Kurdan qels kirin. Nehiştin Desteya Bilind a Kurd xebat bimeşînin. Niha navê Desteya Bilind a Kurd heye, lê xebatê xwe qels e.
Dûvre jî komên Ereb xistin dewrê. Van komana bi navê Artêşa Azad a Sûrî xwestin têkevin herêmên Kurdistanê. Xwestin Rojava ji bo xwe bikin cih û warê leşkerî. Di vê xisûsê de gelek şer çêbûn. Lê herêmên Kurdan nexwestin şer bikin her xwestin agirbest bikin. Bi esasî Kurdan polîtîkayeke nerm şopand. Siyaseta Kurd xwest ku, polîtîkayê dewleta Tirkiyê, Sûûdî Erebîstan û PDK’ê vala derbixîne û şerê Kurd û Ereb dernekeve. Ji bo vê yekê tim polîtîkayeke nerm şopand. Hewldanên dîalogê da pêş û bi vî awayî hewldanên wan vala derxist. Belkî hinek însanên me li Halebê, Efrîn, Serêkaniyê û hwd. şehîd ketin, lê şer nebû şerê Kurd û Ereb. Dumahîkê di sersala şoreşa 19’ê Tîrmehê de mîna çekdarên di nava opozîsyona Sûrî de cih digirin wekî ku kîra kirin û êrîş birin ser herêmê Kurdistanê. Wana plan kirin ku kontrol li ser herêmên Kurdistanê avabikin û ji destê TEV-DEM, Meclîsa Gel, Yekîtiya Star û PYD’ê bigirin. Li herêmê tenê PYD nîne, lê ji bo tevgerbûna Kurdan qels raber bikin tenê dibêjin; ‘PYD.’ Her îdîa dikin ku PYD baskeke PKK’ê ye û ew jî komunîst in. Îdîa dikin ku, ‘yên komunîst bê xwedan in, kî wan bikuje wê biçe cinetê.’ Bi vî awayî êrîş li ser Kurdistan pêşxistin. Van êrîşana ev nêzî 4 meh in berdewam in. Di vê navberê de gelek êrîşên cur be cur pêşketin. Wekî êrîşên xwekujerî, panzêr û tangan pêkanîn. Her babetî çek bi kar anîn. Serpêşê van êrîşana saziyên di çarçoveya El Qaîdeyê de ne. Lê hemû komên çekdar ên opozîsyona Sûrî tevlî van êrîşan bûn. Destpêkê bi zexta Tirkiyê û Sûûdî Erebîstan wisa bû. Dûvre vana ji hev ketin û lihevxistin. Lê yên serpêşiya êrîşan dikşîne komên girêdayî El Qaîde yên wekî El Nusra û Dewlet El Îslam Iraq û Şam (DAÎŞ) in. Yê esas erka êrîş birina ser Kurdan hildaye ser xwe ev komana ne. Her dawî hewldanên dîalogê û çareseriya bi aştiyane encam negirt. Dema ku encam negirt, siyaseta Kurd neçar ma ku pêngavekê birêbixîne.
Çeteyan êrîşî Serêkaniyê kirin. Dûvre jî êrîşî xeta Çilaxa kirin û xwestin Dêrik û Qamişlo ji hev qut bikin. Li aliyê din jî êrîşên xwekujeriyê li Tirbespiyê pêkanîn. Di wan êrîşan de YPG nêzî 50 şehîd da. Fêmbû ku vana nasekinin. Li pişt wan hêz û derfet heye, lewra dixwazin bi rêya çêkan herêmên Kurdan bigirin. Li hemberî wan pêngavek destpêbû. Ev pêngav di 23’ê Cotmehê de destpêbû. Cephê di navbera Tirbespî û Dêrikê de 40-50 km. hemû hat xistin. Til Koçer hat xistin. Rimêlan û xeta wê bi temamî hat azadkirin. Di wir de cephê çeteyan nema hemû hat tesfiyekirin. Di merheleya yekemîn de ev pêkhat. Di merheleya duyemîn de jî, di xeta Til Temir û Serêkaniyê de pêngava duyemîn destpêbû. Ew pêngava duyemîn jî gihişt encamê. Hemû cephê çeteyan binkeft û 35 km. paşde çûn. Bi vî awayî cephên çeteyan ku bi piştewaniya dewletên Tirkiyê, Sûûdî Erebîstan, PDK û hwd. digirin bi temamî têk çûn û tesfiyebûn. Li herêma Cezîrê hem Kurd, hem jî Ereb di bin zexta van çeteyan de rizgariyê dixwazin û cihên Ereb, Asûrî û Sûryanî hemû azadiya xwe dixwazin. Ango tevgereke wisa di vê mehê de çêbû û zafer girt. Ev zafera pir girîng e. Ev yek stratejiya gelê Kurd hin bêhtir xurtkir. Her wiha raber kir ku bi rastî hêza Kurd di herêma Rojhilata Navîn de alternatîf û îradeyek e. Di avakirina Sûriya nû de hêzeke sereke ye.
Ji bo xweseriya Kurd û ji bo Sûriyeke demokratîk, pir rengî û federal çêbibe hêz û siyaseta Kurd dikare di wir de rolekî esasî bileyze. Êdî pêşiya vê vebû û derfeta wê heye. Ev tişta wê bi xwe re çi bike? Wê beşên Kurdistanê yên din jî bîne rojevê. Lewra Tirkî dijî wê derdikeve. Heman demî wê li Sûrî jî demokratîkbûn pêşbikeve. Her wiha wê ji krîz û qeyrana li Rojhilata Navîn re jî deriyek vebike. Ev deriya wê bibe alternatîfa çareseriyê. Ji bo vê hem ji bo Kurdistan, hem ji bo Sûrî û hem jî ji bo herêma Rojhilata Navîn derfetên pir nû çêdibin. Ev serkeftinê ku YPG avakiriye her wiha qehremanî û fedakariyeke mezin a gelê me yê Rojavayê Kurdistan pêşxistiye tenê ne ji bo Rojava ye; hem ji bo tevahî Kurdistan, hem jî ji bo herêmê wê rolekî xwe yê esasî hebe. Em berxwedana bi vî şêwazî ya bi rûmet pîroz dikin. Di vir de fedakariya gelê me yê Rojavayê Kurdistan heye. Yek jî xeta Egîdbûnî heye. Hemû hewldanên neyaran ev e ku, xeta Egîdbûnê li wir bicih nebe û nebe sîstem e. Lê nikarîbûn pêşî lêbigirtan. Di demekî pêş me de û nêz de jî wê sîstema xwe îlan bikin. Wekî rêveberiya sivîl jî wê fermî bibe û sîstema xwe ya demokratik avabikin. Êdî têkoşîn ket vê qonaxê. Ev jî êdî ne dûr e; nêz e. Bi vî awayî xeta Apoyî û Egîdan ku dixwestin tesfiye bikin êdî di şexsê Rojava de li Rojhilata Navîn raber kir ku faktoreke û alternatîfeke çareseriyê ye.
‘Tevgera Me Xwe Ji Bo Destpêkek Nû Amade Dike’
Di vê wateyê de pêngava ku 2011-2012’an de pêşketî Serokatî bi 2013’an ve bi rêya pêngaveke siyasî xwest bigêjîne encamê. Lê dagirkeriya Tirkî her çendî soz da jî pêk neanî. Fêmbû ku di zîhniyeta dagirkeriya Tirkiyê de dostanî nîne, tesfiye heye. Li Bakur agirbest îlan bû, hêzên gerîla ji Bakur paşvekişiyan. Wan jî bi destê çeteyan li Rojava şer meşandin. Ango şerê di navbera me û dagirkeriya Tirkiyê bi esasî ne sekinî. Belkî li Bakur demkî sekinî, lê bi şêwazekî din li Rojava li hemberî gele me şer berdewam kir. Dewleta Tirk hewlda ku dîwar di navbera Nisêbîn û Qamişlo ava bike. Gelê me vê dîwarê wekî ‘dîwarê şermê’ binav kir. Şaredara Nisêbinê Ayşe Gokkan li hemberî dîwarê şermê 10 rojan ket rojiya mirinê. Di 7’ê Mijdarê de Qamişlo û Nisêbin çalakiyên mezin hatin darxistin û dîwarê şermê hat şermezarkirin. Ji ber ku dîwar taktîkeke deşîfre ye. Dîwarê Berlîn û Filîstînê ji aliyê her kesî ve tê zanîn. Ev tiştana çi raber dike? Ev tiştana destpêkeke nû raber dike. Em hatine gihiştine qonaxekê. Di vê qonaxê de êdî azadî û serkeftin gengaz e. Ji ber ku çemberên li dora me li hinek cihan hat çirandin, li hinek cihan jî sist bû. Mirov êdî dikare biçe encamê. Lê hîn asteng jî hene. Pêwîstî bi pêngav û destpêkeke nû heye. Destpêka nû bi şêwazên kevin nabe. Ji şêwazê kevin re em dibêjin; ‘klasîk.’ Destpêka nû bi şêwaz û terzê nû divê birêbikeve. Niha tevgera me xwe ji bo destpêka nû amade dike.
Di vî demî nû de şêwazên ji rêzê û yên asayî nikarin encam bigirin. Di vî demî de pisporî pêwîste. Ji ber ku êdî divê tu encam bigirî. Ji bo vê bi terzên ji rêzê tu nikarî encam bigirî. Terzê ku tu destê xwe bavêjî çi tu bi serbixînî pêwîste. Ev di hemû qadan de wisa ye. Siyasetmedar divê di vî demî de jêhatîbin û bi rastî jî ji siyasetê fêm bikin. Divê siyasetmedar kûrbin, ziravbin û pêşdîtina xwe hebin. Divê dîplomat di vî demî de xwedan uslûbekî zelal bin û pêngavkar bin. Divê bikaribin çembera dora şoreşê bê bandor bikin û jêhatî bin. Rêxistinkar divê di vî demî de tenê ne taxek, an jî bajarek tevger bike, divê tevahî gel tevger bike. Divê fireh nêzbibin û pêngavkar bin. Divê plansaziya xwe, dîsîplîn û bernameya xwe hebin û wisa tevbigerin. Kesê ku propaganda dikin divê uslûbê xwe ne ziwa be, ne ji rêzê be. Na. Divê hîtabî dilê însanan bike. Divê bikaribe mîlyonan bandor bike. Ev dem wisa profesyonelbûn û pisporiyê dixwaze. Heman tişt ji bo qada parastin û leşkeriyê jî derbasdar e. Di qada leşkerî de tenê çalakvanbûn têr nake. Êdî çalakvanên digire û bi dest xwe dixe pêwîste. Çalakvanên jêhatî, bi aqil, xwedî herîkbariya taktîkî û yê xwedî şêwazê lêdanê pêwîst in. Bi hinek serkeftinên biçûk ve divê xwe şerxweş neke.
Divê çavê xwe berde azadiyê û xwedî armancê mezin be. Çend çalakî têr nake. Divê azadkirin bibe hedef. Dem dema vî şêwazî ye. Em dikarin biserbikevin û derfetê vê yekê heye. Rewş û pêşveçûna herêmê, Rojava û tevahî Kurdistan vê derfetê ava kiriye. Beşa herî di bin zextê de Rojhilat maye. Li Rojhilat jî berxwedan heye. Mesela ev demen dawî siyasetmedarên Kurd li Rojhilat hatin îdam kirin. Ev îdamana ji bo çi bû? Ji ber ku berxwe didan. Mînak di nava wan Kurdên hatin îdam kirin de heval Bahoz hebû. Heval Bahoz, milîtanekî li pêş bû. Siyaseta Îranê ya giştî, dixwaze li gorî xwe pêngavek pêşbixîne û di vê çarçoveyê de heta niha 3 Kurd îdam kirine. Dewleta Îranê ji bo berdewam kirina siyaseta dagirkeriyê pêngavek pêşbixîne dest bi îdaman kir. Lê sedema xwe ya bingehîn berxwedana Kurdan e. Ango tirs û xofek wan heye, lewma îdaman dikin. Li hêlekê li Rojava li dijî El Qaîdê ne, li hêlekê jî li hemberî milîtanê PJAK’ê tesfiye dimeşînin. Dixwazin gelê me li wir bipelixînin. Mantiqê dagirkeriyê wisa ye.
Ango di giştî de pirsgirêkên me yên îro heyî, li Başûrê Kurdistan, Rojava, Bakur û Rojhilatê Kurdistan raber dike ku hemû Kurd û Kurdistan di qonaxekî nû de ne. Ango Kurd û Kurdistan dikarin bi serbikevin. Lê ku van derfetan jî bi kar neyne, wê bin bikeve û Başûr jî namîne. Ango li Başûr li 3 mihafazan destkeftî hene, lê ew namînin. Wana û bi taybet siyaseta PDK’ê bi aqlekî pir bi çewt berxwedana Rojava ya pîroz û destanî mîna ku ji bo xwe xeter dibînin, lê dinêrin. Ev şaşiyeke mezin e. Ji ber ku jixwe dijmin bi konsepta xwe bi ser bikeve wê Başûr jî ji holê rabike. Lê wana tim hesabên teng dikin. Berjewendiyê netewî wêdetir, berjewendiyê rêxistinî esas digirin. Dinêrin, li Rojava berxwedanek bi pêşengtiya TEV-DEM de bilind bibe û ew di siyê de dimînin. Lewra aciz dibin dixwazin kesên girêdayî xwe li wê dera bicih bikin, lê ew kesana marjînal in. Derfet û pereyên xwe hene, dewleta Tirk li pişt wan in. Ew jî dibêjin qey wê bikaribin. Ma tê çawa bikaribî? Ne gengaz e. Jixwe ev piştrast bû. Lê ji bo ku ev berxwedana bişkê çi ji destê wan hat kirin. Ev şaşiyek mezin e. Çima? Ji ber ku Kurd hemû di yek kêştiyê de ne. Ger ku Kurd di vê qonaxa dîrokê de serbikeve wê Kurdistan azad bibe.
Pêşengên Tevgera Şemzînanê Şehîd Kerîm û Reşîd
Di serî de em dilsoziya xwe ya li hemberî şehîdan diyar dikin û di şexsê rêheval Reşîd de bejna xwe li hemberî tevahî şehîdên pêngava Şerê Gel ê Şoreşgerî ditewînin. Bi rastî li ser şehîdên demê axivandin ji bo me ne hêsan e. Lê ev heqîqetek e. Divê em di bîranên wan de kûr bibin û layîqî wan bin. Herî dawî di mijdara 2012'an de şahadetên Heval Kerîm û Reşîd çêbûn. Bi rastî mirov nikare bi hêsanî li ser van hevalana biaxive. Ew fermandarên tevgera Şemzînanê bûn. Serpêşîtiya pêngava 2012’an a tevgera Şemzînanê kişandin. Bi esasî ji çalakiya Oremar û vir ve ango ji sala 2007’an û vir ve di xeta Zagros de tevî Oremarê gelek çalakî çêbûn. Di van çalakiyana hemûyan de ên ku keda xwe heyî, performansekî leşkerî û fetihkar raberkiriye û ruhek temsîl kiriye heval Reşîd e. Temsîla ruhê fetihkar, êrîşkar û pêngavî di şexsê fermandar Reşîd de gihişt zîrveyê. Elbet şahadetên hevalên wisa şopdarên Egîdan û Egîdên demê ji bo me windahiyên cidî ne. Tiştê li ser me dikeve, di xeta wan de em bîranînê wan bi şêwazekî laqiy bidin jiyankirin. Ev erk li ser me her kesî dikeve. Bîranênê wan jiyan kirin sekneke xwedî wate ye.
Fermandar Reşîd Temsîla Ruhê Êrîşkirin û Fetihkirinê Ye
Divê mirov li ser hevalê Reşîd lêhûrbûn bike û wisa li ser wî biaxive. Di temsîla ruhê Apocî ya êrîşê de bi taybet di temsîla ruhê pêngava Şerê Gel ê Şoreşgerî de sembolek e. Ne ku heval Reşîd şehîd ketiye û em dixwazin metha wî bikin. Na. Hemû heval şahîd in. Li hemû refê qadê serpêşî kişandiye. Heval Reşîd wekî fedaiyekî di nav de bû, carna li pêş carna jî li naverastê bû. Ew bixwe di hundirê pratîkê de bû. Bixwe di şer de rol leyist. Şopdarekî rêheval Egîd bû. Heval Reşîd bi şêwazekî nû û modern cesareta civaka Botanî temsîl dikir û divê xisûsê de mînak bû. Çawa mirov dikare bi cesaret be, taktîsyen be û li kî derê mirov çawa bike? Di vana de bi rastî jî heval Reşîd nimûne ye. Di warê fedakarî, ked û di şert û mercê zahmet de nimûneyek e. Bi taybet di ruhê êrîşê de nimûne ye. Ez bixwe heval Reşîd nas dikim. Ev 22 sal in erkê heval Reşîd her êrîş e. Hîn wextê fermandarê tîm, taxim, yekîne û tabûrê bû di êrîşê de bû. Dûvre bû koordînatorê êrîşê. Berê bixwe êrîşê de bû û belkî tevlî bi dehan êrîşan bûye. Mirov hejmar bide şaş e, lê bixwe bi dehan çek ji ser dijmin rakiriye. Heval Reşîd yekî wisa bû. Bi keda xwe, bi hevaltî û cesareta xwe her wiha bi tevlîbûna xwe heval Reşîd xwe kir hevalekî mezin. Ne ku pala xwe da kesî, an jî ji derfedan sûdwergirt. Na. Di şert û mercê herî giran de bixwe, bi sekna xwe ya hevalbendiyê, bi cesaret, ked û hewldanên xwe yê qet naweste û bi ruhê fetihê pêşde çû. Ruhê fetih kirinê di wî de pir pêşde ye. Her dem çareserî didît û teqez rê û rêbaz diafirand. Heval Reşîd ne ku tenê bi şêwazê talîmat tevdigeriya. Na. Ger di cihekî de bixitimiya bixwe diket dewrê û rêyên pratîkî didît. Heval Reşîd fermandarekî wisa bû.
Di şopdariya heval Egîd de ev hevalana nimûne ne. Ku ez heval Egîd baş nas dikim û van her du hevalana jî baş nas dikim. Şehîdên me yê salê piraniya wan em ji nêzve nas dikin. Di serî de heval Huseyîn, Numan, Mehmet Goyî, Rojîn Gevda, Xebat û Rûstem. Em bi van hevalana re bi salan manin. Ger mirov bahsa ruhê heval Egîd bike, bahsa şêwaz, pratîk û meşa fermandarî bike di vê de yê herî şopdarî kiriye bi rastî jî heval Reşîd e. Heval Reşîd fermandarekî wisa bû. Bi taybet heval Reşîd sembola ruhê fetihê ye. Çawa çalakiya yekemîn a Erûhê di demeke kûrt de Eruhê xist bin kontrolê û bi ruhê fetihkirinê hat kirin, di heval Reşîd de jî ev şêwaz li pêş bû. Jixwe heval Reşîd jî ji Erûhê bû. Nîşaneyên pêngava Erûhê di heval Reşîd de derkiket pêş. Fetihkirin û girtin şêwazê heval Reşîd bû. Cihê herî dijwar Çelê ye. Di sala 2012’an de çalakî bir ser Çelê. Bi rast jî, ji bo taktîka çalakiya Çelê tenê ne cesaret aqilek jî pêwîst e. Di Kurdistanê de cihê herî zêde û quwet lê heyî, Çelê ye. Li Çelê, bi awayekî hemdemî çalakî bir ser 18 hedefan û encam girt. Bi rastî jî ev şêwaz aqilek dixwaze. Heval Reşîd bixwe jî di bernameyekê de digot: “Çalakiya Çelê raber dike ku cihê dijmin herî pir lê xurt jî mirov dikare serbikeve.” Heval Reşîd bixwe ev gotina kir. Belkî hevok tam ne wisa bû, lê naverok wisa bû. Elbet di bernameyê de ne dihat gotin û kes nedizanîbû Heval Reşîd fermandar û amadekarê wê çalekiyê bû. Lê heval Reşîd çalakî şîrov dikir û digot: “Serkeftina vê çalakiyê nimûne ye û raber dike ku cihê dijmin herî pir lê xurte jî mirov dikare serbikeve” Ew çalakiya zahf mezin û serkeftî ji bo bîranîna heval Rûstem, Çîçek û Alîşêr hatibû kirin. Dûv wê çalakiyê qetlîama Geliyê Teyarê hat kirin. Em Geliyê Teyarê wekî qetlîam bi nav dikin. Ev qetlîam li ser çalakiyê sî çêkir, lê belê ev qetlîam zêde eleqeya xwe bi çalakiyê re nîne. Çawa nîne? Ango eleqa xwe bi plansaziya çalakiyê re nîne. Lê tu bixwazî, an jî nexwazî ev qetlîam siya xwe li ser çalakiya bêhempa kir. Ev ne tenê ye pir nimûneyê wisa hene. Vana hemû raber dikin ku bi rastî şopdariya Egîdan, ruhek û terzek heye. Vêya herî berbiçav di tevgera Şemzînanê de xwe raber dike.
Kêmanî û şaşiyên tevgera Şemzînanê heye, mirov wan jê derbixîne ji bo demê pêş me jî nimûne ye. Kêmaniyên navendî ne wisa zêde ne. Bêhtirî xwe li gorî taktîka demê kûraniyek e. Di têde çi heye? Yek tevgere, lê têde hemû çalakiyên taktîkê gerîla hene. Wekî; rê qutkirin, serdagirtina bajaran, kemîn, sabotaj û suîqast, dijmin kişandina eraziyê, xefkê, êrîş kirin û hwd. hemû têde hene. Bikaranîna terzê fedaî di tevgera Şemzînanê de heye. Kişandina eraziyê û xistina xefkê têde heye. Serdagirtin û çek ji ser rakirin, ji dest girtin û destdanîna ser heye. Hemû taktîkê gerîla têde heye. Di wê tevgerê de van taktîkana hemû hebûn. Van taktîkana hemû di hundirê hev de bi plansazî hatiye bi kar anîn. Ango şêwaz û ruhê heval Reşîd temsîl kirî ji bo demê pêş jî ji bo me nimûneye. Ew tenê ne fermandarekî fedakar û bi cesaret bû heman demî bi terz û şêwazê meşandiye li gorî perspektîfê Serok Apo di pêkanîna Şerê Gel ê Şoreşgerî de fermandarekî nimûne bû. Di taktîk pêşengtî û terzê lêdanê de û di ruhê fetihê de bi rastî nimûne ye. Heman demî şopdariya Egîdên demê ye. Pêwîste em li ser xetê Egîdan û Reşîdan bisekinin.
Erka Demê Şopdariya Şehîdên Demê Dixwaze
Ev dem êdî pisporbûn û encam girtinê dixwaze. Di qadê siyasî, dîplomasî û leşkerî de encamgirî dixwaze. Tam di vî demî de tiştên ji bo me pêwîst şêwazê encamgir û ruhê fetihê ye. Terzê lêdanê yê di şexsê şehîd Reşîdan de hatiye ziman ji bo me nimûne ye. Erkê me ev e ku em ser vî terzî kûr bibin. Teqez divê ruhê lêdanê, fetih û milîtanê encamgirtî derbixînin holê. Avakirina fermandarê di taktîkê de kûr, li ser teknîkê hakim û teknîkê dixe bin xîzmeta taktîkê li ser me erk e. Ji bo xetê Egîd û Reşîdan divê em kûraniyê çêbikin û pêşî li derketinên nû vebikin. Di vê çarçoveyê de kar bê meşandin, lêhûrbûn bêkirin, kûranî bê çêkirin û li ser bê rawestandin wê encam bê girtin. Li ser şêwazê Egîdan di tevahî dîroka me de milîtanên ku em wekî nimûne bigirin kî ne? Her yek ji wan taybetmendiyên xwe çi ne? Mesela yek ji wan şehîdê me yê herî dawî heval Huseyîn e. Heval Huseyîn fedaiyê vê tevgerê bû. Ji bo biçe qada şer û cephê pêş tam salekê bixwe di rêveberiyê de bû bi rêveberiyê re nîqaş dikir. Bê westandin pêşniyar dikir. Hêj di arşîvan de raporên wî hene. Heval Huseyîn tam fedaî ye. Herî dawî di rapora xwe de dinivîsîne: “Ez şehîd bikevim jî wê partî jê istifade bike. Ez şehîd nekevim jî tecrûbeya min heye wê feydaya min li hevalan bibe û ezê feyde bidim partiyê. Ezê her feyde bidim partiyê. Tenê bila partî erk bide min ku ez di qada Bakur de cih bigirim.” Herî dawî wisa gotibû. Heval Huseyîn ne însanekî wisa zaningeh xwendiye, lê ji hemû xelekan derbasbûbû û zane bû. Ruhekî heval Huseyîn heye û ev ruh ruhê fedaî ye. Ev fedaîbûna Apocî ye.
Fermandar Kerîm di hevaltiyê de Bêhempa bû
Hevalê Kerîm 28 sal di nava refên gerîla de li ser çiyayê Kurdistanê ma. Bi dirustî, paqijî, dilsozî û bi girêdaniya xwe bi rastî jî nimûneye. Di hevaltiyê xwe de pir jidil bû. Heval Kerîm di hevaltiya jin de jî nimûne bû. Beriya her kesî heval Kerîm di akademiya hevalên jin de perwerde dît. Heval Kerîm însanekî girêdayî partiyê bû. Partiyê çi bigota dikir. Di dirustbûn, paqijî û di kedê de nimûne ye. Bi rastî jî wisa bû. Pir heval wî nas dikin. Heval Kerîm li qada Botanê serpêşiya tevlîbûnan kişandiye. Gerîla çawa bû gerîla? Bi tevlîbûnên sala 1984 û 85’an bû gerîla. Dîqat bikin di sala 1985 de gerîla ket qonaxeke krîtîk. Yên ku ev qonaxa krîtîk fertilandin şoreş û artêşê kesên wekî heval Kerîm, Enver Omyanus û Ahmet Rapo bûn. Ên ku hîn di wî demî de di salên 84 û 85’an de tevlîbûn, bûn haveyna gerîla. Rast e wê demê şahadet pir çêbûn, bes di herêmê de jî tevlîbûn hebûn. Vêya gerîla xwedî kir. Di vê de keda heval Kerîm pir zêde heye. Heval Kerîm bi salan di şert û mercê herî zehmet de cih girt û xebat meşand. Rast e. Belkî di fermandariyê de em nabêjin zahf bilind bû, lê di hevaltiyê de bêhempa bû. Belkî di fermandariyê de di astekê de bû, lê di hevaltî, partîbûn, dirustbûn û girêdanbûnê de jî nimûne bû.
Fermandariya heval Kerîm jî, li cihê herî zahmet de bang bû. Heval Kerîm çawa çû Xakurkê? Li Xakurkê şahadet çêbû heval Kerîm di perwerdê de bû, perwerdeya xwe nêvî hişt û çû Xakurkê. Heval Kerîm her dem wisa bû. Kî derê tengasî û zehmetî hebû heval Kerîm bang bû. Li her derê wisa bû. Hevalê Şehîd Rûstem di şerê Qendîl de şehîd ket ê biçe bangê kî bû? Heval Kerîm bû. Yê destpêkê çû tabûran kontrolkir û sererastkir kî bû? Heval Kerîm bû. Dema ku Qendîl hat dorpêçkirin yê ku yekîne girt û çû dorpêçê kunkir û ket qada cepha Karox û pêşde çû kî bû? Heval Kerîm bû. Ji her derê zehmet û zor re heval Kerîm bang bû. Li kî derê valatî hebû, şêwazê gerîla pêwîst bû, heval Kerîm li wir bû. Bi esasî yên bi heval Kerîm re şehîd ketine milîtanên vê tevgerê yên hêja bûn. Ji wana yek jî heval Heqî Uludag bû. Heval Heqî bi salan ligel me ma. Heval Heqî bixwe kesekî di gelek waran de nimûne bû. Dirustî, paqijî û girêdaniyê de nimûneyek bû. Hevalekî ku bav, bira û dayik tev şoreşgerbûn. Bixwe jî cewherê şoreşgeriyê bû. Di hevaltî û milîtanêyê de kesekî dirust, bawermend û nimûne bû. Milîtanên wisa bi her awayî paqij wê her tim temsîla ruhê PKK’ê bin.
Divê em bi rastî li ser Kerîman, Reşîdan, Huseyînan, Numanan û Rojînan bisekinin. Her yek ji wan tabetmendiyên xwe hene. Erê kêmaniyên wan jî hene, hemû ne çar çar in, lê ruhek, seknek û nêzîkbûnek temsîl dikin. Em bi van Egîdan re manin û em wan ji nêzve nas dikin û em bûne şahidên wan. Yek ji wan Celal Başkale ye. Min wextekê jêre digot; ‘panzêr.’ Ango biçûya ser kîjan hedefê teqez wê hedefê bin dixist. Herî dawî li Bahra Reş me dît pratîk çawa meşand û şahadeta wî ji bo Bahra Reş bû windahiyek herî mezin. Piştî wê kesî zêde nikarîbû xeteke mîna heval Celal bimeşanda. Ger ku mirov di şêwazên wan de û di ruh û cesareta wan de kûr bibe teqez mirovê xwe bigihîne van Egîdan. Bi rastî divê ku li ser taybetmendiyê wan em kûr bibin. Şêwazê şehîd fermandar Celal çi bû, çawa li Bahra Reş roleke wisa leyist û çawa emê bikaribin hîn di asteke jor xwe li Bahra Reş pêşbixînin? Divê em li ser vana rawestin. Ji ber, erka me ye ku em li ser van Egîdan şopdariyê bikin. Ne tenê em şopdariya wan bikin heman demî divê em taybetmendiyên wan ji xwe re xwemalî bikin. Milîtan ji bo vê milîtan e.
Şahadetên salên dawî ji sala 2011, 2012 û herî dawî 2013’an ji bo me pir giran bûn. Fermandarên bi ked û cesaret derketine pêş wekî Rûstem, Alîşêr, Çîçek, Simko heta şehîdê herî dawî heval Numan û şehîdên Parîsê heval Sara, Rojbîn û Ronahî. Heval Sara berxwedaneke mezin da. Heval Sara di gerîla de jî, di qada civakî de jî, di zindanê de jî û di her qadê de cih girtiye. Di demê gerîla de ez pir bi heval Sara re mam. Li Botanê, li Herekol, li Besta û li Kela Memê pratîka meşandiye bi sekna xwe bibû mînak. Li tabûrekê tenê hebûna heval Sara cesaret dida hevalan. Ango li hemû qadan milîtanên wisa ji bo me bûne sembol. Divê em li ser bîranînên wan kûrbibin. Çawa emê bikaribin di pratîkê de taybetmendiyên wan nîşan bidin? Divê em li ser vê rawestin. Di şexsê Egîdan û şehîd Reşîdan de careke din sozê ku me daya şehîdan em dubare dikin û ji bo bîranên wan di vê çarçoveyê de pêşbikeve û kûr bibe em soza serkeftinê didin. Ji bo ku em bikaribin bi serbikevin di xeta Egîdan û Reşîdan meşandin pir û pir girîng e.