Berxwedana ku ruhê 14’ê Tîrmehê afirand îro li her çar aliye welat belav bûye. Celatên li ser qaşo desthilatiyê dixwezin vê berxwedanê têkbibin. Di dîroka gelan de tu caran deshilatên ku deshilatiya xwe bi riya zor, şidet, tirs û hev meşandine bi serneketine û wê qet bi sernekivin. Gelan her tim li berxwedane û celatên ku xwe li ser xwîna mirovan têr dikin di rûpelên dîroka gelan de mahkumî miriniya bê dawî bûne.
Şervanên gelê Kurd di sala 1981 û 82’yan de bi qasî ku ji jiyanê hezdikirin li berxwedan û celatên weke Eset Oktay bi mirinê ceza kirin. Wan qehremanan xwe di oxira biratiya gelê Kurd û Tirk de feda kirin. Ruhê 14’ê Tîrmehê îro li Sur, ango li tevahî Amed, Nuseybîn, Cizîr, Gever û li her devera din xwe bi kok kiriye. Her kevirekî tê rakirin û li wan polîsan tê xistin, her tilîliyek wan dayikên temen dirêj dibê qehir li ser dilê desthilatdaran. Ji bo desthilatdaran mirina herî mezin ewe.
Gelek kes dibêjin Tirkiyê vedigerê salên 1990’î di rastiyê de ne pêwîste vegerê salên 90’î ji xwe her desthildarî dişibihin hev ji ber zihniyeta desthilatiyê heman zihniyete. Desthilatdar her tim û di her deme de kesên dişibe xwe diafirînê. Ger ne wisa bê desthilat nabe desthilat.
Li hemberî vê dijberiya desthiltdaran jî gelên berxwedêr ewladên bi rûmetê tacîdar in mezin dikin û xwedî li dîrok, rûmet, vîn û hebûna xwe derketine. Ruhê 14’ê Tîrmehê rûmet, vîn,dîrok û hebûna gelekî êdî berbi windahiyê ve diçû zindî kir. Li bajarê Amedê û her devera Kurdistanê dîsa desthilatên destê wan bi xwîn li ser kar in. Lê ew ji nedîtîva yên ku Kemal, Mazlum, Xeyrî û Sara'yan ji zûve destên celatan qut kiribûn û ew avêtibûn çopa dîrokê.
Her kes lal,ger,kor bibêjî, dayik, zarok, welat û çiyayên vê xakê ji bîrnakin a ku li kolanên vî welatî tên jiyankirin. Ev welatê ku ji aliyê gelek navdaran ve bi cenetê hatiye pênasekirin, îro dixwezin vegerînin dojehê. Her kes sîlekê lêbixê û bibhorê. Lê, Lêdana her sîlekê li vê xakê lêdana li mirovahiyêye. Em vê ji bîrnekin û nedin jibîrkirin ji ber sonda zarokên vî welatî xwarî eve “îxanet ji bîrnekirine”.
Îro li rojhilata naverastê di bin pêşengiya felsefa Rêberê gelê Kurd’de asoyên jiyana gelan xwe bi beden kiriye û her roja diçê di her kolan û koçande jîndar dibe.
Gelo ev jiyana ku ji bo her kesî bûye nefesa dayin û standinê xwedî çi nepeniye?
Jiyana ku tê jîndar-kirin bi elfebeya berxwedanê hatiye hunandin û bi bedel dayinê hatiye strandin. Êdî gelê Kurd qedera xwe ya jiyan-kirinê bi rengê xweseriya demokratik tayin kiriye. Êdî dixwezê azad û bi aramî li bajar, tax û kolanên xwe jiyan bikê. Xweserî xwenên desthilatdaran a li ser gelan têk-dibe. Êdî dem hatiye xewnên vê welatî bi rastî bibin. Eger ku îro gel li her qada jiyanê xwedî li berxwedana di oxira jiyana azad de tê dayin derdikevê, nîşaneyên pêkanîna van xewnan e.
Li berxwedayin heqîqeteke di nava çanda gelan de, mafeke di îsrara xwebûyinê de, sedemeke ji bo berdewamiya jiyana bi rûmet û şeref, dengeke ji bo bibe qêrîn û xwe bighînê hemû rêhevalbendên bi tere heval û dost. Xweserî jiyana azad û hebûna teye, ji bîrnekê. Erka gel xwedî li hebûna xwe derketinê…
Xweserî xwebûn,welatî,egîdî,serfirazî,edalet,rizgarî û îrada gelan tacîdar dike.
Şaristan Nurhak