Bitimsiz toprakların günbatımıyla birleştiği ufuk çizgisinde kızıllaşan yaşam, bin yıllarca tekrar etti kendini. Her sabah güneş kapısında duaya duran Ninovalılar birliğin, beraberliğin yolunu en sağlam ve en güvenilir biçimiyle yaşamayı öğrenmişlerdi. Büyük bilgeler, toplumu güçlü değerler temelinde bir araya getirmiş ve geliştirmişti. Makedonyalı İskender bu ovada o büyük ordusuyla gelip Urbil (Erbil) kalesine dayandığında duvarlar kızıl kana boyanmış, toprak günlerce inlemişti acıdan, toprak ana yüzünü elleriyle saklamıştı. Bütün şehir bir yana Zerdüşt'ün "Avesta"sı, üç büyüklerin kanunları da yakılmıştı, en büyük değerleri bu ilim, irfan tanımaz, ahlak bilmez ve insanlıktan anlamaz barbarların ayakları altında çiğnenmişti. Ama birileri vardı ki içlerinde haram yemiş, güneşten kopmuşlardı işte reber bunlardı...
Yüz yıllarca küsen toprağın bağrında deşilen yaralar bir nebze de olsa iyileşmeye yüz tutmuş, bahar Urbil kalesinden nazlı upuzun serilmişti ovaya, sular kuyular boyu bol, bereketli bağlar olgunlaşmaya durmakta, yüzler umut ve neşesiz kaldığından beri mevsim ilk defa güzelliğini yeni yeni kendine gelmiş olmanın burukluğuyla, acı dolu geçen yıllarına hayıflanırcasına yaşamakta... Bu onlar için yeni doğuştu.
Sancılı olur büyük doğuşlar. Ancak direniş ne kadar yüceleşiyorsa ihanet de o denli cüceleşiyordu. 1997 yılının 16 Mayısında ihanet direnişe inat bilemiş kılıcını, zalimlerin saflarında yerini almış, yine onun reberliğine soyunmuştu. Adını Kürdistan olarak yenilemiş olan bu topraklar üzerinde bütün değerler birleşmekte, yaralar sarılmakta, ortak ülke, tarihe, kültüre sahip olan ve hatta bir anadan doğan kardeşler; kendine yabancılaşmanın eşiğinden alınarak hak ettiği değerlerine kavuşturulacakken bu halk için ihanet yine de anlaşılması zor bir olay değildi.
Hewler şehri Kürdistan tarihinde önemli bir yere ve konuma sahip olup aynı zamanda Güney Kürdistan'ın en büyük şehridir. Çeşitli hanedanlıkların, imparatorlukların ve beyliklerin hüküm sürdüğü bir şehir olması itibariyle değişik politikalara maruz kalmış, gelişim dinamikleri adeta kırılmıştır. Irak rejiminin katliamlarla terk ettiği şehir yerli işbirlikçiler eliyle bu sefer de TC sömürüsüne açılmaya çalışılmaktadır. Halk hem yerel otoritelere hem de dış otoritelere amenna çekmiş ve illet etmiştir. Yalnızca Kuzeybatıda gelişen mücadeleyi ilgiyle izlemekte ve sempati duymaktadır. Buna karşılık buradaki yerel güçler parti çalışmalarından şiddetle ürkmekte, gelişimine izin vermek istememektedir. Parti çalışmalarının gelişmesi dört parça Kürdistan ülkesinin birleşmesi anlamına gelecek, çağı aşan bir ideoloji ve politika demek olacağından kendi miadını dolduran hareket ve oluşumların da yıkılması anlamına gelecektir. İşte buradaki güçler buna hazır olmadığı gibi ulus, özgürlük, demokrasi gibi temel insani gereklerden oldukça uzak klasik feodal geleneklerini ve kişisel otoritelerini korumadan başka bir şey düşünememektedirler. Sanki tarih bu rolü kendileri için vazgeçilmez kılmıştır. Kürt halkı kendisine dar gelen ve üzerinde bir yük gibi taşıdığı bu eskimiş, her tarafı yamalanmış gömleği giymek zorundaymış gibi bir mecburiyet içinde bırakılmak istenmiştir. Kuşkusuz emperyalist ve sömürgeci devletlerin bu rolü oynamalarındaki payı hiç küçümsenemez. Kaldı ki Kürt halkı kendi durumunun ve gerçeğinin oldukça farkındadır zaten acı gelen de budur. Bile bile kölelik sınırında tutulmak hiç bir halkın kabul edemeyeceği bir şeydir.
Gelişen PKK mücadelesi giderek Güney Kürdistan'ı da kucaklamaktadır. Büyük kazanımların hangi değerler temelinde yaratıldığı kuşku götürmezdir. Başkan Apo, halkın büyük aydınlanma ve özgürleşme özlem ve ihtiyaçlarını görerek burada ulusal kurumlaşmalara gitmek amacıyla basın-yayın ve kültürel çalışmalardan başlayarak yeni bir yapılanma süreci başlatmıştır. Bu kurumlar kaybedilen tarihi kaybolduğu günden alarak aydınlığa çıkaracak ve Kürt halkını uygarlıklar içinde hak ettiği yere getirecekti. Yıllarca süren kadro, mücadele imkân ve olanaklarını hazırlama böylesine kutsal topraklarda kutsal bir amacı taşıyordu. Başkan Apo bu süreci "Kurtuluş tamamlandı sıra inşada" biçiminde değerlendirmişti.
Gelinen aşamada Ulusal birliğin sağlanması da kaçınılmaz bir görev olarak kendini dayatmaktaydı.
Hewler direnişinde yer alan kahramanların ne büyük bir görevle karşı karşıya olduklarını üzerlerine aldıkları tarihi misyonda görmek mümkündür.
Geçit vermeyen ihanete karşı bütün parti kadrolarının toplanarak kurum çalışmalarına devam kararını vermeleri, imhayı bile göze almaları bunun kanıtıdır. Yine Ronahi arkadaşın "Hewler geçilmez!" diyerek ihanetin yönelimini karşılamasının takipçiliğini, Salih Çavgun arkadaşın "Kanımız Hewler sokaklarına dökülünceye ve duvarlarına işleyinceye dek savaşacağız, ya kurum çalışmalarımız devam edecek ya da öleceğiz." diyerek eylemi başlatan son sözleri tamamlar. Pervin ve Osman arkadaşlar "Bu bir komplodur, bizler Zilanların öğrencisiyiz, bunu nasıl boşa çıkaracağımızı biliriz." derken genel tutum somutlaşmıştır.
Ertesi gün olağan çalışmalarına başlayan kurumlar çok normal koşullarda hiçbir olağanüstü hazırlık yapma gereği duymaz, savunma durumunda bile değildir. Yalnız güvenlik gereği bulundurdukları birkaç ferdi silahlarından başka hiç bir şeyleri yoktur. Ancak KDP güçleri TC ordusuyla beraber tanklar, panzerler ve toplarıyla bütün parti kurumlarına 16 Mayıs gününde saldırıya geçer, her tarafı yerle bir ederek kan emici Dehak misali karnı doyunca bu sefer böğürmeye başlar; yurtsever aile ve kitle çalışmalarında bulunan militanları katlederek tarihi rolünün çirkin görevlerini yerine getirmişlerdir. Soysuz işbirlikçiliğin bu hali karşısında toprak ana bir kez daha sakladı yüzünü, çünkü toprak bir kez daha yaralanmıştı. Fırat ve Dicle bir kez daha sırtlarını birbirine çevirerek küskün akmaya başladılar.
Güney Kürdistan tarihinde bir dönüm yaratan Hewler direnişi abideleşen değerlerin bileşkesi olmuştur. Ulusal önderliğe ve Kürdistan ulusal kurtuluş mücadelesine yönelik komplonun bir ayağı olan ve işbirlikçiliğe dayalı olarak geliştirilen bu saldırı uluslararası komplonun aslında bir hazırlık aşamasıdır. Güney Kürdistan kendilerinin resmen bir üssü durumuna gelecek, diledikleri gibi at koşturma imkânını elde edeceklerdir. Artık PKK bir daha bu alanda kolay kolay örgütlenemeyecek, kurumlaşamayacaktır. Başkan Apo'ya yönelik komplonun '96 yılındaki ilk aşaması Zilan arkadaşın büyük inancı ve yüksek bilinciyle boşa çıkmıştır. '97 yılında devam eden komplonun ikinci aşaması ise Hewler katliamı olup oldukça planlıdır. Ancak devrim güçleri iradelerini inançlarıyla katık ederek mücadeleyi yaşatmayı hedeflemişlerdir. Burada Önderliksel tarz vardır ve bu tarz insanlık onuruyla kazanan tarzdır, hedefe kilitlenen ve ölümü bile küçük gören mutlak zafer tarzı vardır, kesin başarı vardır. Özellikle Güney Kürdistan halkının bu direnişten sonra mücadeleye ve PKK'ye olan inancı daha bir perçinlenmiş, duygu ve irade birliğinin sınırına varmıştır. Önderliğimize ve partimize yönelik geliştirilen uluslararası komploya karşı gereken tutumu, özgür yaşama özlem ve bağlılığını ortaya koymuştur. Zaferi bir defa görmüştü, ölümden korkmayan güneş rengi gözlerde bulmuştu kendini. Kendi öz iradesi olan bu çelik yüreklerdi. Bir defa peşmerge olunacaksa böyle olmalıydı, militan olunacaksa ve kahraman olunacaksa böyle olmalıydı. Asırlarca beklenen düşlerini kuzeyli kardeşlerinde gördüler, aradaki sahte duvarları aştılar. Serkar, Hewkar gibi yoldaşlar da ülkenin kuzey parçasında topraklarıyla yeni doğuş temelinde buluştular ve ortak kader ancak böyle yaratılabilirdi. Hewler'de de kazanan özgürlük olurken, kaybeden yine ihanet ve militarizm olmuştur.
Demokrasi ve barış yolunda bu değerlerle yürünecektir!
Mücadele Yoldaşları
16 Mayıs 1997 tarihinde Hewler'de şehit düşen yoldaşların künyeleri
Adı, soyadı: Hasan AĞAÇ
Kod adı: Salih Çavgun
Doğum yeri ve tarihi: Hilvan, 1964
Mücadeleye katılım tarihi: 1990
Şehadet tarihi ve yeri: 20 Mayıs 1997, Hewler
Görevi: Hewler eyalet sorumlusu
Adı, soyadı:
Kod adı: Helin
Doğum yeri ve tarihi: Doğubeyazıt, 1969
Mücadeleye katılım tarihi: 1992
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997
Hewler
Görevi: Hewler YAK Eyalet sorumlusu
Adı, soyadı:
Kod adı: Adar
Doğum yeri ve tarihi: Mardin
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, YAJK derneği-Hewler
Adı, soyadı: Hamdiye
Kod adı: Avyan
Doğum yeri ve tarihi: Afrin, 1973
Mücadeleye katılım tarihi: 1993
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, YAJK derneği-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Şevin
Doğum yeri ve tarihi: Van
Mücadeleye katılım tarihi: 1992
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, YAJK derneği-Hewler
Adı, soyadı: Perwîn Osman MUHAMMED
Kod adı: Peyam
Doğum yeri ve tarihi: Süleymaniye, 1973
Mücadeleye katılım tarihi: 1996
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, YAJK derneği-Hewler
Adı, soyadı: Nuriye
Kod adı: Dicle
Doğum yeri ve tarihi: Midyat, 1977
Mücadeleye katılım tarihi: 1992
Şehadet tarihi ve yeri: 20 Mayıs 1997, Hewler merkezi (intihar eylemi)
Adı, soyadı: Bekir DOĞAN
Kod adı: Numan
Doğum yeri ve tarihi: Urfa
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Hewler (Med-TVmuhabiri)
Adı, soyadı: Roza MUHAMMED
Kod adı: Roza Cudi
Doğum yeri ve tarihi: Tırbespi, K. Güney, 1968
Mücadeleye katılım tarihi: 1996
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Hewler (Welat Gazetesi'nde)
Adı, soyadı: Güney GEÇİLMEZ
Kod adı: Ronahi
Doğum yeri ve tarihi: Pazarcık 1971
Mücadeleye katılım tarihi: 1991 İsviçre
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Hewler (Welat Gazetesi'nde)
Görevi: Welat Gazetesi sorumlusu
Adı, soyadı: Şiwan
Kod adı: Rêbaz
Doğum yeri ve tarihi: Süleymaniye, 1971
Mücadeleye katılım tarihi: 1994
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Hewler (Welat Gazetesi'nde)
Adı, soyadı:
Kod adı: Roni
Doğum yeri ve tarihi: Malazgirt 1977
Mücadeleye katılım tarihi: 1992
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Hewler (Welat Gazetesi'nde)
Adı, soyadı: Gelawej KEMAL
Kod adı: Rewşen
Doğum yeri ve tarihi: Süleymaniye, 1971
Mücadeleye katılım tarihi: 1996
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Hewler (Welat Gazetesi'nde)
Adı, soyadı: İdris Ali MUHAMMED
Kod adı: Azad
Doğum yeri ve tarihi: Süleymaniye, 1973
Mücadeleye katılım tarihi: 1994
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Hewler (Welat Gazetesi'nde)
Adı, soyadı: Ömer ÖZSÖKMENLER
Kod adı: Ozan
Doğum yeri ve tarihi:
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Diyana
Görevi: Diyana bölge sorumlusu
Adı, soyadı: Gelewej ARİF
Kod adı: Berxwedan
Doğum yeri ve tarihi: Süleymaniye, 1974
Mücadeleye katılım tarihi: 1996
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Hewler
Görevi: YXWK Sekreteri
Adı, soyadı: Nahide Heme SALİH
Kod adı: Ruken
Doğum yeri ve tarihi: Süleymaniye, 1971
Mücadeleye katılım tarihi: 1996
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Cemil
Doğum yeri ve tarihi: Kuzey Kürdistan
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, PKK temsilci bürosu-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Agit
Doğum yeri ve tarihi: Kuzey Kürdistan
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, PKK temsilci bürosu-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Aslan
Doğum yeri ve tarihi: Afrin
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, PKK temsilci bürosu-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Farok
Doğum yeri ve tarihi: Botan, ...
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, PKK temsilci bürosu-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Rugeş
Doğum yeri ve tarihi: Botan
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997
PKK temsilci bürosu-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Reşit
Doğum yeri ve tarihi: Şırnak/1977
Mücadeleye katılım tarihi: 1992
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, PKK temsilci bürosu-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Berxwedan
Doğum yeri ve tarihi: Botan
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, PKK temsilci bürosu-Hewler
Adı, soyadı: Recep
Kod adı: Goran
Doğum yeri ve tarihi: Kelar, 1971
Mücadeleye katılım tarihi: 1996
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, YNDK-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Şex Kamuran
Doğum yeri ve tarihi: Hiran
Hewler, 1969
Mücadeleye katılım tarihi: 1995
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, YNDK-Hewler
Adı, soyadı: Azad SURÇİ
Kod adı: Kemal
Doğum yeri ve tarihi: Ruwandiz-Hewler, 1971
Mücadeleye katılım tarihi: 1994
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Hewler (Welat Gazetesi)
Adı, soyadı: Muhammed NADIR
Kod adı: Xogir
Doğum yeri ve tarihi: Hewler, 1971
Mücadeleye katılım tarihi: 1991
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Hewler (Welat Gazetesi)
Adı, soyadı: Yusuf
Kod adı: Murad
Doğum yeri ve tarihi: Süleymaniye, 1973
Mücadeleye katılım tarihi: 1996
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Welat gazetesi-Hewler
Adı, soyadı: Hamid BERZİNCİ
Kod adı: Kawa Bagdayi
Doğum yeri ve tarihi: Kerkuk 1971
Mücadeleye katılım tarihi: 1995
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Hewler (Welat Gazetesi)
Adı, soyadı:
Kod adı: Ferhat
Doğum yeri ve tarihi: Kobani (K. Güney)
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Şerko
Doğum yeri ve tarihi: Kerkuk
Mücadeleye katılım tarihi: 1997
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, YNDK-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Aram
Doğum yeri ve tarihi: Sine /(Doğu Kürdistan), ...
Mücadeleye katılım tarihi: 1995
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, YNDK-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Nûdem
Doğum yeri ve tarihi: Derik /K. Güney, ...
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, YNDK-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Dilşad Afrin
Doğum yeri ve tarihi: Afrin, ...
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, YNDK-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Hêjar
Doğum yeri ve tarihi: Derik
K. Güney, ...
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, YNDK-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Fuad
Doğum yeri ve tarihi: Serhat
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, YNDK-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Merxas
Doğum yeri ve tarihi: Serê Kanî (Kuzey Kürdistan)
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Hewler (Heyva Sor a Kurdistan)
Adı, soyadı:
Kod adı: Dr. Serhat
Doğum yeri ve tarihi: Serhat, ...
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Heyva Sor a Kurdistan Hastanesi-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Dilovan
Doğum yeri ve tarihi: Dihok, 1971
Mücadeleye katılım tarihi: 1992
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Heyva Sor a Kurdistan Hastanesi-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Berbang
Doğum yeri ve tarihi: Serhat, 1975
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Heyva Sor a Kurdistan Hastanesi-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Hêvîdar
Doğum yeri ve tarihi: Serhat
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Heyva Sor a Kurdistan Hastanesi-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Şefîk
Doğum yeri ve tarihi: Botan
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Heyva Sor a Kurdistan Hastanesi-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Sozdar
Doğum yeri ve tarihi: Botan
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Heyva Sor a Kurdistan Hastanesi-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Zagros
Doğum yeri ve tarihi: Kuzey Kürdistan
Mücadeleye katılım tarihi:
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Heyva Sor a Kurdistan Hastanesi-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Agit
Doğum yeri ve tarihi: Diyana, 1977
Mücadeleye katılım tarihi: 1996
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997, Heyva Sor a Kurdistan Hastanesi-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Serkewit
Doğum yeri ve tarihi: Xaneqîn Büyük Güney, 1972
Mücadeleye katılım tarihi: 1992
Şehadet tarihi ve yeri: Temmuz Hastanesi-Hewler
Adı, soyadı: Xanzad Ali ÖMER (Yurtsever)
Kod adı: Xanzad
Doğum yeri ve tarihi: Hewler
1975
Mücadeleye katılım tarihi: 1995
Şehadet tarihi ve yeri: 18 Mayıs Hastanesi-Hewler
Adı, soyadı:
Kod adı: Kendal
Doğum yeri ve tarihi: Suruç
Mücadeleye katılım tarihi: 1994
Şehadet tarihi ve yeri: 16 Mayıs 1997 Hewler Katliamı-MKM