Dema min despêkê Fermandarê xwe dît, li beramber spehîtayî ya wî matmayî mabûm. Rihek reş û hemiz dêmê wî yê gewr û girover zû de nixwimandi bû. Cilên gabardîn çiqas xweşik li bejna wî ya bi ser navîn re kêmek dirêj û narîn dihatin. Hêlwesta wî ya bibiryar, xîtaba wî ya kişandvan, dêmê wîyê her tim bixende di dilê her hevrêyên wî de textê hes kirinê ava kiri bû. Û ew bi her tişên xwe ve viyane ji pola, milîtanek yeman, fermandarek jêhatî, mêhrîdarê gel û çiya yê xwe û tîrojek dijwar yê Roja xwe bû.
Sal 1994 bû. Dawiya meha bûk ya biharê bû. Li Gorengeha Xanê xanan li Şaxa Hevlêr govendek mezin dizivirî. Ser û binê dîlana şervanên azadiyê diheja. Dengê ji şervanan bilind dibû dengê robarê Nêrdoş di dewisand û xwe di bedena Birca belek de vedida. Hevalek bejna wî kêmek ser navîn re dirêj, rihek reş dêmê wîyê gewr û girover nixwimandî bi hemû hunera xwe serê govendê dihejand. Cara ewil bû, wî hevalî dibînim û navê wî jî min nizanî. Wekû kes ez ne reqasvanek baş bûm û girêdayî vê min pir ji reqsê jî hes ne dikir. Lê, kişandvantiya sergovendî ya wî bê hemd ez kişandim û çûm destê wî. Lê, li hember hunera wî ya pêşketî ya reqsê kêmzanîna min û bejna wî ya narîn qama min ya qut ez zû şermezar kiri bûm. Piştî kêmekî raman bûm ku qunsentra wî jî xira dikim û bi şermokî min govend berda bû. Piştî wê kêmekî ji hevalan fêr bûm kû Berpirsê Qada Gabar Hevalê Xebatê Merkezî ye.
Cara ewil li Bîra Askê, li Xala Fermandarê Fermandaran Hevalê Egîd, lê biryara serhildanê dayî bifermandarê xwe re hevnas bibûm. Dîsa heman wekî îro, Roma Reş bi hemû derfet û karîna xwe êrîş dikir. Dîsa nevîçîçirkên Hûlago tirkîtiya xwe dikirin. Jixwe li gundan kevir li ser kevir ne hişti bûn, Kurd’an gundan terikandi bûn û herêm ji xwecihan vale kiri bûn. Vê carê wekû pêwîstiya dagirkeriya xwe, dora gêrîla bû. Her kevirek yê Çirav’ê bi dehan gule û her girikek yê wê bi dehan top û qazan dihingavtin. Di dilê xwe de yê wekî bapîrê xwe kiri bûna û her kesê kû ji zulm û zordariya wan re stû xahr ne kirî qetlê wî wacip bû. Aha di vê demê de min fermandartiya Hevalê Xebat- Xebatê navendî, an jî bi navê xwe din Xebatê Dêrikî nas kir.
Kit mitên tayin spî ketibûn serê wî. Cilên gabardîn li ser bejna wî ya narîn, zirav û ji dirêja tê hijmartin dilerizîn. Baweriya wî ya ji pola, wekû coş û kelecan vedida dêmê wiyê gewr. Li gel hemû êrîş, tengayî û bê derfetiyan, ew jêdera coş, moral û ruhê serkeftinê yê hevrêyên xwe bû. Di şer de fermandarek bê eman, di jiyanê de hevalek dil fireh û di rêwîtiyê de pêçvanek rehwal bû. Erk û peyaya wî çi dibe bila bibe her tim li pêş bû. Di çepera pêş de şer dikir, di rêwitiyê de pêşîvan bû. Wisa fêrî jiyanê bibû û wisa jî xatir xwestin.
Dema min cara dawî li Xinêre dîtî, serê wî nîv bnîv spî bibû, rih û simbêlên xwe qusandibûn lê, ji spehitayî, rû kentî û ji pêşîvantiya xwe tiştek winda ne kiri bû. Hesûdî bûm! Min di dilê xwe de goti bû; “yêkbûyîna bi baweriya xwe re û çiyan mirov ciwan dihêlin”. Û wisa jî bû. Ew nîşeneya têkoşertî, berxwedan û viyana pola ya bîst û çar sala bû. Her xetek ya rûyê wî, her mûyek spî ya di pora wî de şahidê boyerek destanî ya deşt, çiyan û baniyên Kurdistan’ê bû. Kehniye ya Kurdistan’ê nema bû ku jê av ne vexwarî, çiyayek ne mabû bidehan berxwedanên destanî li ser jiyan ne bûyî. Bost bibost, gav bigav pîvabûn ev çiya û banî ruhê wîyê rehwal.
Fermandarê min; şîrovevanê rastiya rûyê reş ya Welatê Stêran yê herî mezin Mîrê Murada ye û hevrêyê wiyê herî nêzîk jî tuyî. Li ber ronahiya Mirê Muradan li dijî vê toqa naletê têkoşîna herî yeman û dijwar te da. Xiyaneta hê ji Enkîdo destpê kirî tu carî pêsîra dildarên azadiyê bernedan, têkoşertî ya te û te jî bê merîstiya wê baş nas dikir. Em tim hizirî bûn ku ev toqa naletê li Kurdistan’ê êrsiye û em wisa ji rastiya me dûr xistibûn. Lê, we bi têkoşertî, berxwedan û lehengtiya xwe ev berevajî kir. Êdî xiyanet, li welatê Rojê diperpite û li ber sekeratêye. Ji xwe jêdera vê bê mehwertiya xiyanet û afrenêrên wê eve.
Bê goman bi destê van rureşan, xwilam û xerbendeyên dagirkeran çûyîna bihezaran mêrxas û dawiya wan êşek bê pîvane. Diyare ev dêwê bê merîs, ev toqa naletê, ev rûreşiya mirovatiyê, ev xencera bê bext li ber sekitînê jî xetere.
Memostayê min; bêjim hêstên min ne kelîn, dilê min tijî xwîn ne bûye ne raste lê, ne girîm. Ji bû, ne girîm dîsa min Mîrê Muradan û awrên we yên bibiryar anî ber çavên xwe. Lê, mêhr (mêhla)a te li min dide û mêhrîdarê teme. Wekû Gelê Kurdistan, herî zêde me ji destê van bê bextan kişand. Hê ji Enkîdo, Herpagos heya bi Abdulah Bedro xirabî û bê bextiya ne kirîn nema.
Qedab lê bibare, sed carî qedab.
Min ristek ya li ser Helpçe hatî nivîsandin de xwendi bû. Ristvan, di hevokek ya xwe de goti bû; “ Kes nîne jêke destê vî dêwî”. Di rastiyê de di bin ronahîya Mîrê Muradan de û bi berxwedan û têkoşîna we dest û lingên wî hatine qut kirin û ruhê wî yê bê merîs jî li ber mirinê ye û yê bimre.
Bi ked û berxwedana we, bi evîn û mêhrîdariya we; li welatê Stêran Xwidawend, li welatê Mîrê Muradan muradxwaz, li warê nan kedkar û li welatê mêhrîdaran evîndar bila şadbin.
Evîndarê azadiyê, mêhrîdarê Rojê, dildarê gel û çiya yên xwe, fermandarê hevrêyên xwe here, ûxira te ya xêrê be!
Lê, mêhra te dikim, mêhra bêhna te ya li Botan, Amed û Xerzan li min dide!
Hewar GABAR
- Ayrıntılar
Ji gelê me û raya giştî re!
1. Di 9'ê Sibatê de li bajaroka Çewlikê İlicalarê di navbera gerîla yê me û artêşa tirk a derketibû operasyonê pevçûnek qewimî bû. Me ji raya giştî re şahadeta 8 gerîla yê me û dîlketina 2 gerîla yê me eşkere kiribû. Beriya niha me me agahiyê Mahir - Haşim Kaya, Piling - Mehmet Aksoy 3u Tîrêj - Cahit Acar ê di vê pevçûnê de gihîştibûn şahadetê me ji gelê xwe re eşkere kiribû. Nasnameya 5 hevalê me yê di vê pevçûnê de şehîd ketine:
- Ayrıntılar
Ji gelê me û raya giştî re!
Di 13'ê Sibatê de li Şirnexê li dijî herêma Bestayê ji aliyê artêşa dagirker a tirk bi armanca tunekirinê operasyonek hatiye lidarxistin. Gerîla yê me yê li operasyonê zû hayil bûne û di navbera leşkerê dijmin de di navbera herêmên Mêrgûmar û Geliyê Hêzil ê bi ser Bestayê ye pevçûnên dijwar ên du rojan berdewam kiriye qewimiye.
- Ayrıntılar
Ji çapemenî û raya giştî re!
1. Di 13’ê Sibatê de di navbera Mêrdîn û navçeya Amedê Çinarê di navbera gerîla yê me û leşkerê dijmin de pevçûnek qewimiye. Di encama vê pevçûnê de gerîla yê me yê bi navê Yunus - Kazım Huseyinzade bi lehengî şer kiriye û gihîştiye şahadetê.
- Ayrıntılar
Ji gelê me û raya giştî re!
Em dikevin çardemîn sala komploya navnetewî ya di 15 Sibata 1999’an de di şexsê Rêber APO de li ser hebûna gelê me û tevgera me konsepta komkujiyê dihate ferzkirin. Di serî de şehîdên me yê ji 9’ê Cotmeha 1998’an destpêkiriye û bi şîara “Hûn nikarin ROJa me tarî bikin”, berxwedaniya gelê me yê bênavber berdewam kir, tekoşîna Rêber APO ya li dijî pergala zilmê û xwediyê wê nîşan daye bi rêzdarî silav dikin.
- Ayrıntılar
Ji gelê me û raya giştî re!
Di 9’ê Sibatê de li Çewlikê li bajaroka İlicalarê di navbera artêşa dagirker a tirk a derketiye operasyonê û gerîla yê me de pevçûneke kurt qewimiye. Di vê pevçûnê de 9 gerîla yê me bi sekneke fedaî gihîştiye şahadetê, 2 gerîla yê me jî bi birîndarî dîl ketiye dest.
Ji çapemenî û raya giştî re!
Di 12’ê Sibatê de di navbera saet13.00-14.00’an de li Herêmên Parastinê yên Medyayê li dijî Gundên Bêtkarê, Zêvkê, Sarkê û Spîndarokê, quntarên Girê Rûbar û herêma Çiyareş ên bi ser Zapê ne ji aliyê artêşa dagirker a tirk bi hewan û obusan hatiye bombekirin.
- Ayrıntılar
Ji çapemenî û raya giştî re!
Endamê MLKP’ê Yasemîn Çiftçî tekoşîna xwe din ava Tevgera Şoreşger a Tirkiyê de bi baweriyeke mezin didomand, li dijî rejîma komkujiyê ya li ser gelên Tirkiyê û Kurdistanê ji aliyê faşîzma AKP’ê tê meşandin
- Ayrıntılar
Ji çapemenî û raya giştî re!
Endamê MLKP’ê Yasemîn Çiftçî tekoşîna xwe din ava Tevgera Şoreşger a Tirkiyê de bi baweriyeke mezin didomand, li dijî rejîma komkujiyê ya li ser gelên Tirkiyê û Kurdistanê ji aliyê faşîzma AKP’ê tê meşandin, xwestiye tekoşîna xwe ya şoreşger bi çalakiyeke bi wate bike û berdewam bike
- Ayrıntılar
Em dikevin sala 14. a ku Rêberê gelê Kurd li Îmraliyê girtine bin esaretê. Rêber Apo bi awayekî li dinyayê tu mînaka wî tune ye tam 14 sal in di hucreyeke yek kesî de tê girtin. Bêyî ku bi tu mirovî re têkilî deyne 13 sal di hucreyekê de mayîn li Tirkiyeyê yekemîn e. Em bawer nakin ku li dinyayê jî mînakeke wiha heye. Di sala dawîn de di hefteyê de saetek bi çend girtiyan re dikaribû hevdîtin pêk bîne. Jixwe ji viya re jî tim astengî dihatin derxistin.
Di paşerojê de ne li zindana Amedê ne jî li girtîgeheke din pêkanîneke wiha giran nebûye. Yên ku diavêtin hucreyê her tim bi girtiyên din re di nav têkiliyek de bûne. Bêyî bi tu mirovî re têkilî deyne ev qas sal di hucreyekê de girtin awayê herî giran ê îşkenceyê ye. Jixwe Îmralî wek sîstemeke îşekencê, wek sîstemeke qedandinê hatiye sazkirin. Sekreterê berê yê Lijneya Ewlehiya Milî (MGK) Orgeneral Tûncer Kilinc bi eşkereyî îfade kiriye sîstemeke ku wê her roj wî bikujin ava kirine. Wê li vê derê psîkolojiya Rêberê gelê Kurd bihata xerakirin, nasnameya wî ya siyasî ji holê bihata rakirin. Bi vî awayî di şexsê vî Rêberî de wê PKK û serhildana Kurd bihata qedandin. Armanc ev bû. Lê komploya navneteweyî û sîstema îşkenceyê ya Îmraliyê ya yek kesî negihîştiye van armancên xwe.
Di van 13 salan de berde qedandina hêza siyasî ya Serokê PKK’ê, bandora wî hîn jî zêde bûye. Sekna wî ya îdeolojîk û siyasî hîn jî hatiye dawerivandin (rafîne bûye). Kesayeta wî gihîştiye asta zanatiyê. Hem wek rêxistin jiyankirinên xwe, hem jiyankirinên gelên Rojhilata Navîn ên ji dîrokê heta îro, hem jî kapîtalîzma ku îro ji bo mirovahiyê bûye wek civaka bi pençeşêr dahûrandiye, gihîştiye hişmendiyeke kûr, di şexsê xwe de hemû kêmasî, nebesî û paşverûtiyên mirovahî, gelên Rojhilata Navîn û Kurdan derbas kiriye. Mezinbûn û zanatiya wî jî ji vir tê. Hêza wî ya ku 13 sal in di sîstema Îmraliyê de li ber xwe dide jî ji vir tê.
Mirovên fikirdar ên mezin û zana tenê bi sekin û bi gotinên bi çend hevokan civakan bandor dikin. Sekin û her gotina Rêberê gelê Kurd jî di serî de Kurd hemû gelên herêmê bandor dike. Herî baş jî vê bandora wî dewleta Tirk dizane. Ji ber vê yekê tecrît di dema AKP’ê de zêdetir hatiye girankirin. Hevdîtin her tim bi hincetan hatine astengkirin. Wisa ku, pirtûk û kovar jî yeko yeko hatine dayîn. Jixwe her pirtûk û kovar jî nayên dayîn. Rojname her tim nayên dayîn, dema ku tên dayîn jî xeberên girîng tên jêkirin. Televizyon û derfetên din ên ku ji girtiyên din re tên dayîn jî li Îmraliyê nayên dayîn. Ev qedexe îspata hêza Rêberê gelê Kurd û ka çawa ji vê hêzê tê tirsandin e.
Rêberê gelê Kurd bi gotina “Ez di gorê de bim jî ez ê rola xwe bilîzim” xwedî kesayeteke çawan e bi awayekî wecîz îfade kiriye. Ev serpêhatiya jiyanê ya vê Rêbertiyê jî ji bo gelê Kurd û gelên Rojhilata Navîn di jiyanê de wek pirtûkeke rênîşê ye. Ev jiyan wê ji niha û pê ve jî Kurdan û gelên Rojhilata Navîn bandor bike. Tek rojek xwe, heta saniyeyek jiyana xwe jî ji bo jiyana xwe ya takekesî û armancên xwe xerc nekiriye, derbas nekiriye. Jiyaneke wî ya takekesî nebûye. Heta dema ku li derva bû jî beşeke jiyana xwe ya girîng di mekanên girtî de, bi şagirtên xwe re derbas kiriye. Li derveyî demên berdewamkirina jiyana xwe ya biyolojîkî hemû jiyana xwe daye eleqedarî û perwerdekirina mirovan. Jixwe jiyana wî ya rojane û sekna wî bûye xwedî taybetiyeke hînker.
Mirovên ji gel ên ku çûne li gel Rêbertiyê çend rojan mane jî ji pêkhatina şoreşa Kurdistanê û azadiya gelê kurd bawer kirine. Di şexsê vê Rêbertiyê de rastiya rêxistina ku xwe fedayî gel kiriye û xwe bi azadiyê kilît kiriye dîtine.
Di van rojan de bersiva herî mezin a ji hemû reşkirinên ji bo vê Rêbertiyê tên kirin re bê dayîn ev xet û çîroka jiyanê ye. Ger mirov pir pê ve tên girêdan û xwe feda dikin yê ku wan sewqî viya dike ev jiyan e. Dixwazî di girtîgehê de, dixwazî li derve, yek miroveke/î ku li rastiya xwe binihêre û li hember vê jiyanê fedîkar nebe, hesta wê/î ya berpirsiyariyê bilind nebe û nekeve nav lêgerîna wê bikaribe ji viya re çawa bibe bersiv nabe. Çawa ku gelek mirovên ciwan ên ku jiyana xwe feda kirine bi gotina “Xwezî ji canê me bêtir tiştekî me yê ku em bidin hebûya” vê rastiyê danîne holê.
Di demên borî de pirtûkeke bi navê “Li ser sifreya Rêbertî” derketibû. Di vir de yên ku derfet û şansê bi vê Rêbertiyê re mayîn û hevnasînê dîtibûn jiyankirin, dîtin û hestên xwe vegotibûn. Bêguman bi pirtûkekê jiyan û sekna vê Rêbertiyê nikare bê vegotin. Lê taybetiyên girîng ên şoreşgerek çawa dijî xwe dabûn vê pirtûkê. Bêguman belgeyên cuda yên ku Rêbertiyê vedibêjin hene. Jixwe ev Rêbertî bixwe jiyana xwe pir bi sadeyî û eşkerayî datîne holê.
Gelo di dîrokê de jiyanên wiha çiqas in? Herhal pir kêm in. Qala zanayên ku jiyana xwe bi pariyek û xirkayek an jî bi zeytûnekê bedewam kirine tê kirin. Di rastiya vê Rêbertiyê de jî, li derveyî berdewamkirina jiyana xwe ya biyolojîk a bi qasî ku derfeta xebatê bide, her kêliya xwe bi xebateke şoreşger a mezin re tije ye. Şêwaz, tempo û uslûba wî di awayê salan di rojekê de fetih bike de ye. Jixwe bi gotina “Ez bi vê şêwaz, tempo û uslûba xwe dijminên xwe vala derdixim û têk dibim.” rastiya di bin serfiraziya xwe de daniye holê.
Bersiva pirsa çima niha tecrîda giran tê pêkanîn di rastiya vê kesayetê de ye. Bêguman têkiliya Rêber Apo bi mirovên li der ve re, bi civak û hevalên wî re tune ye. Lê bandora wî ya li ser mirovan wek berê ye, heta ji ya berê jî zêdetir e. Derfeta ku mirovan rû bi rû perwerde bike tune ye, lê xwe hîn bi dawerivandinê bandor û hêza perwerdekirinê zêde dike. Ji ber vê yekê ji çend gotinên ku di heftê de dibêje jî ditirsin. Yan na çima tecrîteke wiha kêfî û dijmirovahî bê pêkanîn?
Lê çi jî bikin nikarin bandor û hêza tevgerikirina civakê ya vê Rêbertiyê bişkênin. Ew di hucreyeke tek kesî de be jî wê mirovan bandor bike û bike tevgerê. Ev hêza bandorkirinê bi kesayeta azadîxwaz û kûrbûna demokratîk, bi kesayeta dadî û azadîxwaziyê ve girêdayî ye; ji ber sedema civakîbûna têkoşîna şoreşger a ji çil salî derbas dibe û gihîştina wî ya şêwaz û uslûbeke civakî ye. Gelê Kurd li hember polîtîkaya tehdît û şantajê ya li ser Rêbertiyeke wiha ya ku bi taybetî jî şeş mehên dawîn tên meşandin pir bi hêrs e. Di valaderxistina polîtîkaya çewisandin û rizandinê ya dewleta Tirk a li Îmraliyê de bi biryar e. Weke her sal çawa bi fedakariyên mezin li vê Rêbertiyê xwedî derdikeve wê îsal jî xwedî derkeve. Tu çewisandin û reşkirin nikare vê xwedîderketinê asteng bike.
Armanca hêzên navneteweyî jî, dewleta Tirk jî, dijminên sondxwarî yên Apo jî rastiya Rêbertî ji ber çavê civakê dûrgirtin û cuda nîşandan e. Lê çi heye ku bi hêza Rêbertiyeke wisa re rû bi rû ye ku ne mimkun e ku ev hewldan encam bidin. Bi gotina wî bixwe: “Kirinên vê Rêbertiyê û PKK’ê ji bo gelê Kurd kirine xwedayên zalim ên mîtolojiyê jî nikarin înkar bikin.”
Huseyîn Alî
- Ayrıntılar