Abdullah Ocalan

3 Adar 2010

Wan pirsgirêkên min ên berê, ku jêdera xwe ji girtîgehê digrin dewam dikin. Hîn jî nikarim bişev rakevim; ev rewş dewam dike, di dayîn û stendina nefesê de zehmetiyê dikşînim. Dîsa nexweşiyên min ên bi temen ve girêdayî wek prostat hwd.. hene. Lê ez hewl didim li hemberî mercan li ber xwe bidim. Û ne bawer im ku ji vê saetê û şûnde tiştekî biguhere. Ev 11 heta 12 sal in min li vir li ber xwe da û ezê hewl bidim li ber xwe bidim. Ez li ber xwe didim, lê nizanim ka wê heval li ber xwe bidin, an na. Her wisa ez nizanim ka wê merc biguherin. Di encam de tenduristiya min girêdayî sîstema girtîgehê ye. Bila pirsgirêkên min ên tenduristiyê bi vî awayî werin girtin dest.

Divê civak jî ji xebatên aşitîyê re were tevlîkirin. Ji xwe di Têgihîştina me ya siyaseta demokratîk de, ew modela em dixwazin pêşbixînin binkeyê (taban) esas digre, şêwazeke me ya rêxistinê ya ji binkeyê ber bi banî (tavan) ve heye.

Her hal dengên AKPê daketiye heya li derdora ji sedî sih. CHP û MHP jî nikarin rêjeya xwe ya dengan zêde bikin. Artêşeke mezin a bêkaran çêbû. Nêzî panzdeh milyon hilbijêrên bê biryar hene, pêdiviya vana bi partiyeke nû heye. Divê nekevin nava nîqaşên teng. Pirsgirêkên me dêwane (devasa), ji bo çareseriyê tê xwestin ku dest were avêtin, divê enerjiya xwe dinava nîqaşên wisan teng de xerc nekin. Bila nekevin nava nîqaşên teng, pêwîstî bi partiya nû heye. Bila giraniyê bidin ser xebatên vê partiya nû, pewîste vê valatiyê were tijîkirin. Pirsgirêkên dêwane yên ku sîstema kapîtalîst wan afirandiye hene. Vayê li Tirkiyê bêkariyeke pir mezin heye. Tê bîra min, berê ji Tirkan, ji qismên din ên cihê eleqeya ciwanan hebû, dihatin gel me, tevlî me dibûn, her hal îro jî wisa ye. Tê xwestin ku ev ciwan werin birêxistin kirin. Wek di dema borî de dibû îro jî ev ciwan dikarin birêxistin bibin. Eger ev were kirin wê hêzeke muezem derbikeve holê. Tê xwestin ku mirovên li Rojava, werin rêxistinkirin. Bi nîqaşên teng wext wenda dikin, rewşa çepan li holê ye, rewşeke me ya em li benda wana bimînin, nîne. Bêyî ku dem were wendakirin, divê êdî em dest biavêjin van pirgirêkên sotîner.  PAD dikare bi vê perspektîfê rêxistina xwe li Rojava bihêz bike. Divê xwe Li Afyonê, Bursayê, Îzmîr ê û li cihên din rêxistin bike. Hun mînaka Bergama dizanin. Di nava tekoşîna gundiyên Bergama de ciwan jî cîh digirtin. PAD wisa divê ji pirsgirêkên bi vî awayî re jî hestyar be. Eger PAD nîşan bide ku bi her cûre pirsgirêkên welat re eleqedar dibe û vê yekê bi pratîk bike, ancax wisan dikare bibe partiyeke Tirkiyê, wê demê rêjeya wê ya dengan jî di vê paralelê de wê bilind bibe.

Ew “parlamenteriya Tirkiyeyê” ya ku AKP dixwaze bîne, lîstokeke mezin e, di rastiyê de tişta li vir tê armanckirin eve ku nehêlin ku PADê li parlamentoyê koma xwe çêbike. Ev parlamenteriya sed kesî ya Tirkiyeyê ,rêkûpêkkirineke wusa ye ku ji bo asteng bikin ku PADê li parlamentoyê koma xwe çêbike. Dema îlan bikin ku tenê bi merca daxistina benda hilbijartinê , wê destek bidin, nêzîkatiyeke kêm e. AKP bi hezaran zarok rêkiriye girtîgehê hîn jî girtin didomin, bi sedan siyasetmedar di girtîgehê de ne. Ji bo destek ji paketa destûra bingehîn re were dayîn, divê pêşî guhertina zagona dij-terorê were çêkirin. Heta guhertin tenê têrê nake, divê bi temamî were rakirin. Bi van zagonên dij-terorê re hêjmareke mezin mirov rê dikin girtîgehan. Pêwîst e ev zagon were guhertin. Eger AKP birastî jî samîmîye, divê pêşî van zarokên di girtîgehan de û siyasetmedarên Kurd ên girtî serbest werin berdan. Hemû tiştan dispêrin vê zagona dij-terorê. Heya ev zagon neyê guhertin û neyê rakirin, pêwîst e Kurd destekê nedin vê pakêta li ser destûra bingehîn. Heta ji dayîna destekê jî wêdetir, divê muxalefeteke herî tund li hemberî vê pakêta li ser destûrabingehîn, ji alî Kurdan ve were kirin. Pêwîst e di vê mijarê de heya dawiyê reaksyonên xwe yên demokratîk bikarbînin, li her dere propagandeyeke dijber a vêya bikin û divê di rêjeya ji sedî heştê de ji vê pakêta destûrabingehîn re bêjin, na. Em ne li dijî destûreke bingehîn a demokratîk in. Min ji xwe beriya niha gotibû, sê prensîbên bingehîn. Min li ser van sê prensîbên bingehîn prensîbeke çaremîn zêde kiribû. Evna welatê demokratîk, netewa demokratîk, komara demokratîk û ya çaremîn jî destûra bingehîn a demokratîk e. Pêwîst e di çarçoveya destûra bingehîn a demokratîk de, ku prensîba çaremîn e, nêzîkatiyek hebe. Pêdivê bi avakirina destûreke bingehîn a demokratîk a nû heye, ku tevahiya van prensîban bigre nava xwe. Em li ser vê bingehê, dikarin ancax bi du mercan, destekê bidin paketa li ser destûra bingehîn. A Yekemin daxistina benda hilbijartinê ye. Helwesta PADê ya di vê mijarê de erênî ye, lê kêm e, divê muxalefeteke hîn kûrtir bike. Ya duyemîn jî, rakirina zagona dij-terorê ye. Bi vê rast hatinê, di serî de ji ber hestîyariya ku nîşan dane, ez ji hemû zarokên li  girtîgehan re, hezkirinên xwe û slavên xwe radigihînim. Ez ji wan zarokên ku beriya niha û bi rasthatina 15ê Sibatê hatine girtin û ji girtîyên din re hezkirin û slavên xwe radigihînim.

AKP di vê mijarê de pir bi qurnazî û binbinkî (sinsice) tevdigere. Di cewhera hemû xebatên wan ên ku weke gavên demokratîk didin nîşandan, armanc tasfiyekirina siyaseta demokratîk a Kurdan û vekirina rasteqîn a demokratîk e. Di vir de tişta tê armanckirin tasfiyekirina siyaseta Kurd, vebûna rasteqîn a demokratîk e. AKP, ku xwe nîşan dide weke ku bixwaze pirsgirêkan çareser bike, di rastî de li pêşiya çareserkirina pirsgirêkan astengiya herî mezin e. Tu ew qas operasyonan dikî, zarokan û siyasetmedaran dişînî girtîgehan û pişt re jî dibêjî ‘vebûna demokratîk’. Ti kesî nehiştin. Dibêjî pêşbaziya demokratîk, ma di van mercan de pêşbaziya demokratîk dikare were kirin, ma navê vêya dibe pêşbaziya demokratîk? A rastîn, AKP li pêşiya çareseriya demokratîk a pirsgirêka Kurd, astengiya herî mezin e. Divê ev rewş pir baş were xebitandin. AKP wer xuya dike weke ku bixwaze prisgirêkê çareser bike, lê nade çareserkirin. A rastîn, dewlet li gorî AKPê zêdetir nêzîkê çareseriyê ye. Ya rastîn, ne tam dewlet, lê wisa xuya ye ku organên bandorker û rayedarên dewletê nêzîkê çareseriyê ne û amade ne ji bo çareserîye; ezê nebêjim çareserî, lê behtir vekirî xuya dikin ji nîqaş û dîyalogan re. Ya ku di roja îro de vêya asteng dike, AKP bi xwe ye. 11 sal beriya niha, dema min nû anîbûn vir MHP li pêşiya çareseriyê asteng bû. Îro jî AKP asteng e. Îro ti sazî li pêşiya AKPê nikare bisekine, nikare dengê xwe derxîne û nikare li dij wê derkeve; vaye rewşa Başbug tê dîtin. Dema 11 sal beriya niha, min nû anîbûn vir çar saziyên dewletê hatin, bi min re hev dîtin çêkirin. Qala çareseriya pirsgirêkê dikirin. Min ji wana re gotibû ma hêza we têra çareseriya vê pirsgirêkê dike? Bi demê re derkete holê ku hêza wan têrê nake. Wê demê MHP çareseriya pirsgirêkê asteng kir. Îro jî AKP heman mîsyonê dilîze. Li gor min dewlet ji diyalogê re amade ye, lê AKP li pêşiya çareseriyê astengiya herî mezin e. Vêya jî pir bi qurnazî, binbinke dike. Xwe wisa dide xuyakirin weke ku çareser bike, lê di rastiyê de tasfiyekirinê pêşdixe.

Li Tirkiyê heta vê rojê du cûre hegemonya pêşketiye. Hegemonyaya yekemîn a Tirkperestiya spî ye ku MHP û CHP nûneriya wê dikin. A duyemîn jî hegemonyaya Tirkperestîya kesk e ku AKP nûneriya wê dike. Di bingeha herdu hegemonyayan de jî faşîzm heye, herdu jî faşîzma sazîyane ye (kurumsal). Hegemonya ya Tirkperestîya spî ku MHP û CHP nûneriya wê dike, xwe dispêre heya sedsala 19., raboriyekî wê ya zêdetirê sedsalî heye. Berdewamkarên zihniyeta Îttîhat terakkî ne. Xwe dispêre netewperestîya Elman, îlham ji faşîzma netewî ya Elman girtine, jêdera xwe ev e. Bi vê hegemonya ya Tirkperestîya spî ku MHP û CHP nûneriya wê dike, Tirkiyê heya cihekî anîn, heya cihekî van polîtîkayan sepandin (uyguladılar). Niha jî ya disepînin hegemonya ya Tirkperestiya kesk e, ku AKP nûneriya wê dike. Jêdera hegemonyaya Tirkperestiya kesk a nûneriya xwe di AKPê de dibîne jî, xwe dispêre Emerîka û Îngilistanê, Anglo-Sakson e. AKP îro jî desteka xwe ji van hêzan digre. Faşîzma van herdu hegemonyayan jî sazîyane ye. Xeta MHP û CHPê xeteke netewî-faşîst e, xwe dispêre înkar-tunekirinê û asîmîlasyonê. AKPe jî her çiqasî xwe di xeta lîberal de nîşan dide jî, zêdetir qurnaz û binbinke ye. Niha li rûyê AKPê maskeyeke lîberal heye. Rûyê wî şîrîn xûya dike lê di bin wê maskeyê de rûyeke pir binbinke û kirêt heye. Di vê ev were dîtin. Tê xwestin ku ew rûyê AKPê yê di bin maskeyê de baş were dîtin, divê polîtîka jî di vî alî de bi kûranî were destgirtin. AKP maskeya lîberal bi rûyê xwe ve dike, xwe wisa nîşan dide weke ku pirsgirêkan çareser bike, lê di rastiyê de hewl dide tasfiyekirinê bihonanîne. Divê mirov nexape bi wî rûyê ku AKP nîşan dide û rûyê wê yê rast were dîtin. Binbinkî û bi qurnazî dilîze. Polîtîkayên ku AKP niha dimeşîne, ji ‘polîtîkayên Çîller ên di salên 90’an de daye meşandin xeternaktir e. Di dema Çîllerê de bi awayeke vekirî tunekirinê ferz dikirin, ji ber ev bi awayeke vekirî dikirin, xeteriyeke wisa bû ku ji aliyê herkesî ve dihate dîtin. Lê niha AKP vî karî hîn veşartîtir û bi kûranî dike. Di dîmen de wisa xuya dikin weke ku hewl bidin pirsgirekan çareser bikin bi gotinên projeya vebûna demokratîk û yekîtîya netewî, weke ku Erdogan û Beşîr Atalay dibêjin;le di sepanê de (uygulamada) berevajî tê jiyîn û berevajî tê kirin. Ev herdu hegemonya faşîzma sazîyane ye.  Vaye Cengîz Çandar jî qala şaşîtiyên li Lozanê dike. Dibêje eger li wê derê şaşîtî nehatiba kirin, wê pirsgirêk ewqas mezin nebûya. Li Lozanê ya hate bilindkirin, Tirkperestîyeke tek bû. Niha jî tişta dixwazin bilind bikin Kurdperestîyeke tek e. Cihê herdûyan jî di feraseta me de nîne. Em di çarçoveya prensîbên welatê demokratîk, netewa demokratîk, komara demokratîk û destûreke bingehîn a demokratîk de jiyaneke demokratîk û yekîtiyeke demokratîk esas digrin.

Elbet, van hefteyan, van du-sê hefteyên pêşîya me, hefteyên hestyar (kritik) in. Di encam de wê nêzîkatiya aliyan, pêvajoyê destnîşan bike. Ezê li vê derê berdewam bikim ku di derbarê çareserîya pirsgirêkê de tevkarîyên xwe pêşkêş bikim. Lê di encam de biryara ku van aliyan bidin, girîng e. Min daxuyanîyeke Cemîl Bayik, ku çendekî berê dabû, xwend. Dîyar dike ku ew amade ne ji bo şerekî mezin û di wesfa ‘fînal’ de. Elbet nêzîkatîyên neyînî ji aliyan pêş bikeve, wê pevçûn kûr bibin; ev tespîteke sosyolojîk e û weke pêdivîya sosyolojîya vî karî wisa ye. Eger aşitî pêş nekeve, wê şer kûr bibe. Dibêjin ku amadekarîyên wan hene û tê dîyarkirin ku ji çar perçeyan tevlîbûn bo gerîlla zêde bûne. Dîyar e tevlîbûn zêde bûne.

Dîsa dibêjim, eger nêzîkatiyên watedar pêşbikevin, ezê li vir rola xwe ya dîrokî bilîzim. Ez ji vir fermanan nadim PKKê, rewşeke min a dayînê jî nabe, ev rast jî nabe. Heta nîvê bûharê jî her tişt wê zelal bibe. Ev hefte hefteyên krîtîk in, eger pêşketinên erênî di aliye çareseriyê de çênebin, wê şer kûr bibe.

Dive Kurd li hemberî tevahîya van tiştan zana (bilinçli) bin û siyasetên xwe yên demokratîk û komînên xwe yên demokratîk pêşbixînin. Divê êdî Kurd ti tiştekî ji dewletê hevî nekin. Bêyî xwe spartina dewletê û ketina nava bendewariyeke ji dewletê, divê rêxistingeriyên xwe yên demokratîk pêşbixînin û sîstema xwe çêbikin. Pêwîst e jiyana xwe bi vî awayî tijî bikin. Eger Kurd bîrdariya xwe ya demokratîk û siyaseta xwe ya demokratîk pêşxistibana her wisa têgihiştina siyaseta demokratîk bi gelemperiya civakê dabana hezmkirin, wê ewqas ciwan jiyana xwe wenda nekiribana. Vaye ew ciwanê li Semsûrê xwe şewitandiye. Ji Meletî ye. Bi vê rasthatinê, ez careke din ji malbata wî re sersaxiyê, hezkirin û slavên xwe radigihînim. Wek min da xuyakirin, eger bawerî bi zemîna siyaseta demokratîk pêşketiba li dewsa çalakiyên wisa yên xwe kuştinê, wê van ciwanan xwe dabana jiyan kirin, di nava civakê de bi bîrdariyeke demokratîk, bi gîyaneke demokratîk wê bi hemû hêza xwe kar kiribana. Nexwe , niha wê ewqas ciwan bi hemu hêza xwe di zemînê demokratîk de bi bijiyekî (iştah) mezin xebatên xwe dabana meşandin. Ji ber vê yekê ez girîngîyeke mezin didim akademiyên siyaseta demokratîk. Eger van akademî hebana, wê ciwanên ku wê ji van deran bigîhîştana, jiyan dabana civakê. Dibe ku nayê fêm kirin; dema ku mirov bibe xwedî zanabûna demokratîk, her wisa di nava komunên demokratîk de bijî û demokrasîyê hezm bike, wê yekî di her alîyê jîyanê de nirx dide mirov û mirov zêdetir bi jîyanê ve girê dide. Li Semsûrê zarokeke keç bi rengekî zindî binax kirine. Li gelek cîyan jî xwe kuştinên jinan çêbûn û çêdibin. Siyaseta demokratîk û hûnandina zanebûna demokratîk di civakê de, çareya vîya ye.

Li Batmanê beriya niha gelek xwe kuştinên (intihar) jinan çêdibûn, di vê pêvajoya dawiyê de vana kêm bûn. Sedema vêya pêşketina siyaseta demokratîk li Batmanê ye û bilindbûna nîqaşên demokratîk e. Her ku çanda demokratîk li nava civakê belave bibe, vê yekê mirov zêdetir bi jiyanê ve girê dide. Di felsefeya min a siyasetê de, encama herî rast ku min bi ezmûnên ewqas salan derxistiye holê ew e ku mirov bi awayê komînên demokratîk xwe birêxistin bike û van komûnan li her beşên civakê belav bike. Min van mijaran di beşa parêznameya xwe ya bi navê Sosyolojiya Azadiyê de bi berfirehî anîye ziman, dikare ji vana sûd were girtin. Min modela çareseriyê jî di parêznameya xwe de jî bi şêweke berfireh vekir. Rizgarî ji Modernîteya capitalist û gihiştina şaristaniya demokratîk wê çawa çêbibe? Ez li ser vana rawestîyam. Cewhera felsefeya min a siyasetê, komîngerîya (komüncülük) demokratîk e. Ez vêya dişibînim yek cûre eşîret (êl), qebîle û terîqetên dema berê, lê zihniyeta komînên demokratîk ji vana cewaz e. Komînên demokratîk, wek cûreyek eşîreta (êleke) modern, qebîleya modern, terîqeta modern û malbata modern e. Awayê pêşketî ya modern a van hemûyan e. Mînak divê parêzerên min jî dinava komînekî de bijîn. Divê xweperest nebin, divê destekê bidin hevdû. Pêwîste xwe ji feraseta lîberal û xweperest a kapîtalîzmê rizgar bikin. Divê nekevin berbaya vê ferasetê. Ji bo di xebatên xwe de serkeftîbin, divê xwe bi awayê komînên demokratîk birêxistin bikin û bixebitin.

Divê civak ji feraseta xweperestî û liberal a kapîtalîzmê were rizgar kirin. Eger hun di her qadeke civakê de di şêwaza komunên demokratîk bixebitin û heşmedîya demokratîk raser bikin, hunê hingê pêşî li xeteriyên li benda me ne jî bigrin û êrişên sîstemê yên li dijî xwe jî pûç bikin. Dive herkes cihê xwe bizane û li gorî ew cîhê kû têde ye şêwe bide ûsluba xwe, şêwaza xwe û heşmedîya xwe, li gorî qada ku têde bixebite. Weke min beriya niha jî dabû xuyakirin KCK cihê ye, KCD (DTK) cihê ye û PAD (BDP) cihê ye; erka her yek ji wana, fonksyon û cîhê wana cihê ye. KCD demokrasiya Kurdan û aşitiya wan pêşdixîne, her wisa vêya ji xwe re dike armanc. Dibe ku xebatkar, dost û mutefîkên  KCDê li Tirkiyê li Rojava jî hebin, lê bi giranî demokrasiya Kurdan û aşitiya wan ji xwe re dike armanc, ango armanca wê ya bingehîn ev e. Navenda KCDê Amed e. KCD, saziya civaka sivîl a Kurdan e, zagonî ye, legal e. Ango divê mîna rêxistina kêlekê nebe, divê neynin rewşa rêxistineke kêlekê (yan). KCD rêxistineke ji binke berbi ban ve ye. Divê bi rêxistinkirina binkeyê ve hemû qadan dadigre, rêxistinkirina hemû qadan bide çêkirin, berbi jor ve sînerjiyekî biafrîne. KCD tenê valatiyên cihên ku Kurd têde dijîn dadigre. em ji qada hunerî, çandî bigrin, civakî, aborî, spor, moda di her qadekî de têkiliyên Kurdan rêkupêk dike û pirsgirêkên wan çareser dike. Ji bo nimûne balkêş e, dihizirim, ji bo Kurdan hewldaneke bankeriyê jî dibe, dikarin xebatên xwe yên bankeriyê jî pêşbixînin. KCD hemû valatiyên di van qadan de dadigre. PAD jî partiya Tirkiyê ye. Valatiya siyasî ya li Tirkiyê û Kurdistanê dadigre. Xebatên xwe di vî alî dide meşandin. Ne tenê li Kurdistanê, lê li her deverên Tirkiyê xwe li metrepolan jî birêxistin dike. Navenda wê Enqere ye. Ya KCDê Amed e. KCD di zemînê demokratîk û rewa de, di zemînê siyaseta demokratîk de xebatên xwe dimeşînin, wê zagonan bizanin, guncav li gel  zagonan tevbigerin.

KCK jî bi temamî cihê ye, pêkhateyeke derezagonî (îllegal) ye. Hêzên wê yên çekdarî hene. Di çar parçeyan de rêxistiniya xwe dimeşîne, xwe di çar parçeyan de birêxistin dike. Ez vana tenê ji bo Tirkiyê didim xuyakirin. Wê KCK bixwe diyar bike ka wê  li Îranê, li İraqê û li Sûrî çawa xwe birêxistin bike û ka wê bi pêkhateyên din re têkiliyên wê çawabin. Ez serwerê mercên wir nînim, ji vir ez nizanim ka mercên wir çawa nin, ew bi xwe serwerê mercên xwe ne, ji lewra li gorî ew mercên ku têdene wê bixwe biryar bidin ka wê rêxistingeriya xwe çawa pêşbixînin. pir zêde rast nabe ku mirov xwe ji vir tevlî modelên rêxistinên parçeyên din bike. Di vê mijarê de, wê ew bi xwe biryarên vana bidin.

Ez 8’ê Adara tevahiya jinan pîroz dikim, slav û hezkirinên xwe radigihînim. Bi vê rasthatinê re, dikarim bi 8’ê Adarê ve girêdayî, vana bidim xuyakirin: di pêvajoya pênc hezar salî ya heta Sûmeran de serdemeke dayîksalarî (ana-erkil) hate jiyîn. Di Sûmeran de ev serdema dayîksalariyê cihê xwe ji serdema bavikiyê (baba-erkil) yan jî baviksalariyê re hişt. Di vê demê de, di Sûmeran de îlana baviksalariyê hate kirin. Ji Sûmeran ve di pênc hezar saliya bûhurî de serdema baviksalariyê ye. Heta roja me pênc hezar sal dayîksalarî û pênc hezar sal jî serdema baviksalarî hate jiyîn. Di feraseta me de ne tam dayîksalarî ne jî tam baviksalarî heye. Feraseta me bihevrebûneke herdûyan tîne cem hev, xwe dispêre felsefeyê û bingeheke xwe ya felsefî heye. Belê, divê jin û mêr li gel hev bijîn û dikarin bijîn. Lê bila ev şaş neyê têgihiştin; tişta ez li vir qala wê dikim, ne azadiya zayendî ye, ez vêya jî teswîp nakim. Ew bihevrebûna jin û mêr a ez qala wê dikim, divê bi felsefeyê were stirandin û bihevrebûneke bi bingeha xwe ya felsefî hebe. Bihevrebûna jin û mêr, ancax wisa dikare were watedarkirin. Rewşeke berevajî wê me bibe ev zayendiya jinê ya di kapîtalîzma hov de tê dîtin. Vê encama zayendiya jinê ya kapîtalîzma hov, ev felaket e, zinix (iğrenç) e. Pêwîst e têkiliyeke spartî bi zayendiyeke çors (kaba), hundirê xwe vala û ku felsefeya xwe nine, nebe. Qesta min a ji azadiya jinê jina zana û bivîn e. Ramanên min ên di derbarê jinê de pir cûda ne û pir nû ne. Min vê mijarê di pirtûka xwe ya bi navê Sosyolojiya Azadiyê de bi awayekî berfireh girt dest; dikarin ji wir jî sûd wergirin. Heya tekoşîna azadiya jinê neyê biserxistin, wê tekoşîna sosyalîzmê, tekoşîna demokrasî û azadiyê nikaribe bigihîje serkeftinê.

Dîsa girêdayî bi mijara jinê, ez dixwazim qala Berlusconî bikim. Li Îtalyayê Berlusconî bi aliyê xwe yê nêzîkê jinan dibe, pir derkete rêza pêş û pir tê nîqaş kirin. Tespîteke Berlusconî hebû, ez dixwazim balê bikşînim ser vir. Berlusconî dibêje “ji ber ez hemû jiyana ku di xeyalê Îtaliyan de dixwazin bijîn dijîm, ji lewra ez weke hedef tême nîşandan”. Berlusconî ji bo xwe tespîteke rast kiriye. Berlusconî di rewşa nûnerê kapîtalîzmê de ye.  Ji lewra ez ji vir bang li sosyalîstên Îtalî dikim. Banga min ji Sosyalîstên Îtalî re ye. Hun neçar in ku bihevrebûneke jin-mêr a spartî bi hîmekî felsefîk ku tiştên Berlusconî jiyan dike û tiştên di xeyalên gelê Îtalî de hene bibûhurîne, bi afirînin.  Ev peywireke sosyalîstên Îtalya ye; ango divê feraseta jin-mêreke alternatîf a Berlusconî dijî û feraseta jin-mêr a yên Îtalî di xeyalên xwe de didin jiyandin, biafirînin. Li dijî ev feraseta kapîtalîzma hov ya zinix, a jina çors, divê feraseteke watedar a jin û mêr, ku bingeheke xwe ya felsefî hebe, were pêşxistin. Eger ev feraset ango feradseteke rast a jin û mêr, ku têde cins neyê pêşxistin, tekoşîna sosyalîzmê, tekoşîna demokrasî û azadiyê nikare bigihîje serkeftinê; wê bêwate bibe û wê tekoşîna sosyalîst nîvçe bimîne. Bi vê rasthatinê ez slav, hezkirin û rêzên xwe ji tevahiya gele Îtalyayê re dişînim.

Tiştên vê dawiyê tên jiyîn, wek min qala wê kir, ev şerê hegemonya yê Tirkperestîya spî û yê hegemonyaya Tirkperestîya Kesk e. Hegemonyaya Tirkperestîya spî, jêdera xwe ji Îttîhat Terakkî û ji faşîzma Elman digre. Vana yên berdewamiya statûkoya dixwazin. Beşên statûkoparêz ên niha ev in. Ev jî wek min daye xuyakirin jêdera xwe ji DYE û Îngîlîstanê digre, Anglo-Sakson e. Ya dixwazin biafirînin, Gladioya Tirkperestîya Kesk e. Dixwazin Gladioya Tirkperestên Spî yên berê, niha di nava Gladioya Tirkperestên Kesk de bihelînin.

Ez silavên xwe yên taybet ji Dersîm, Sêrt, Kurtalan û Êlih re jî radigihînim.

Nameyên ji girtîgehan ji min re hatine, hene; ez pir pir silavên xwe ji tevahiya hevalên li girtîgehan re radigihînim. Nameyên ji girtîgehên Trabzonê, Rîze- Kalkandere, Sêrtê, Batmanê, Semsurê, Îzmîtê, Midyadê û Erzurumê min girt. Ez ji hemûyan re silavên xwe radigihînim. Peşniyara min a ji wan re ew e ku bila felsefeya xwe û xebatên xwe yên felsefîk çêbikin.

Rojbaş

Ji herkesî re silav

Ayrıntılar

Yayınlandı: 15 Mart 2010

Sala 1997’ an weke tê zanîn salên pir germbûn bi çalakî  û tekoşîna xweya beramberî dijmin û ji her qadan dihate xwestin ku  çalakiya bikin, di qadên çarçêlande me piratîk dida meşandin. Weke her qadên din, ji mejî çalakî dihatin xwestin û dem demê çalakiyan bû û dihate xwestin ku bersiv ji dijmin re were dayîn, di qadên çarçêlan de girê sînewe hebû û me gelek caran keşifa wan girop li pey giropê verêdikirin û ji bona keşfeke nû dihate xwestin ku em keşfekî li ser wî tepî bikin, ji ber ku ji berî çalekiyê pêwîste keşfa cihê çalakiyê were kirin û peyre çiwîna ser hedefê pêkwere. Ji ber ku bê keşif çalakî nayên kirin, ji ber ku serkeftina çalakiyê girêdayî keşfa cihê ku çalakî li ser were pêkanîn. Pêwîste di serî de  cihê dijmin yê zeyîf û lawaz di keşfêde derxê zanebûnê û li gorî wê bi derbeyên giran bi ser dijminde biçî û ji çalakiya xwe encam bigrê, gelek girop derketin ji bo keşfa cihê çalakiyê û bi xeberên ji derdoran me girtî û bi encamên keşvê yê ku bi rojan dewamkir, piraniya îstixbaratan me birêyên ku heval têrebiçin ser girên dijmin têde bicihbûne û bi serkeftî zivrandin ji çalakiyê were çêkirin.

Taybetmendiyê vê çalakiyê ewbû ku dijmin wê were van giran bigre berbiseharêve û emê bihatina dijminre lêbixin. Cihê ku çalakî lê were kirin zozanin û xweza bê dar û daristane, ji ber vê yekê pêwîstbû ku ji hermilîve keşfa çalakiyê were kirin û birengekî saxlem û birêkûpêk were kirin. Ji ber ku dema keşfa çalakiyê baş neyê kirin dibe ku windayî pir çêbin û çalakî bisernekeve û encamê ku em dixwazin ji çalakiyê bigrin dibe ku em bidest neyîxin, di dema keşfêde xeber ji çeteyan dihate girtin,  û li ser tevgera leşkeran ji hermilîve me agahî girtin, hemû milên girêdayî leşkeran û liv û lebata wan bi kûrahî dihate hesabkirin. Diserîde cihê hemû giropên ku biçin çalakiyê dihate keşifkirin û saxlemkirina cihên wan berbiçav dihate kirin û li çiwîna van giropan û heyanî zvirandina wan ji çalekiyê, ji hemû milîve di ber çavanre dihate derbaskirin. Ev hemû tiştê medayî xwiyakirin pêwîste di berçavanre werin derbaskirin heyanî çalakî li gorî ku tê xwestin were birêve meşandin. Piştî ku hertişt hate temamkirin, Li ser vî bingehî çar girop derketin ji nava hemû hevalan, her tiştê çalakiyê li gorî ku hevalan dixwest bi wîrengî bû û bi hemû kûrbûn û hûrbûna xwe çalakî hatibû hazirkirin. Çalakî bi hemû milê xweve dinava hevalan de hate gotobêjkirin û piraniya hevalên hazir nêrînin xwe li ser çalakiyê dane diyarkirin. Didawiyêde nêrîna hevbeş ya ku derketî holê ewbû ku hemû hevalê hazir tevlîbûn ku çalakî were kirin. Di wê demê de û ji ber şerê ku dijmin li beramberî gerîla pêşdixist dinava gelde,  wê demê rêber APO jî  pêwîstiya çalakiyeke bivî rengî erêkir. Ji ber ku hemû dehayetin dijmin vale derkevin û dinava gelde hêz û rastiya PKK’ê were xwiyakirin. Ji ber van tiştan pêwîstbû ku çalakî werên kirin.

Ji ber ku sala 1997’an ji mere weke sala fînalê dihate hesibandin û ji ber vê yekê  hazirî ji her milîve dihatin kirin û Ji ber van tiştan hemû heval bi xwestekekî mezin dixwestin tevlî çalakiyê bibin. Êdî hertiştê çalakiyê hazir û amedebûn, ankû ji milê keşif û nexşeya wêve û ji milê binesaziya wêve,êdî li ser vê binesaziya ku hatî kirin tevger hate meşandin. Li ser vî bingehî em ketinmeşê, her çiqasî ku keşif û pîlanlemeya çalakiyê hatiye kirin jî lê ji berî çiwîna cihê çalakiyê pîwîstbû ku hemû giropên ku tevlî çalakiyê dibin ji nîzîkve cihê çalakiyê bibînin û nêrînin xwe yê dawiyê jî li ser çalakiyê bidin. Raste hevalê ku çiwîne keşfa çalakiyê ji hemû milîve çalakî girtina dest, lê pêwîste ku hemû hevalên ku diçine çalakiyê jî cihê çalakiyê bibînin û nêrînin xwe li ser bidin û riya çiwîna çalakiyê û riya zivirandinê baş nasbikin. Ev hemû amedekariyên ku têne kirin pêdivî pê heye ji ber ku giropên ku diçine çalakiyê pirin û ji ber ku şaşîtî dernekevê pêdivî heye ku hemû girop cihê xwe baş nasbikin. Ketina meşê çêbû berû tepekî ku neha jêre dibêjin şehîd ezîz,di binya wî çiyayîde kaniyeke avê hebû û cihê çalakiyê jî başdihate dîtin sekna me li ser wê kaniyê çêbû û her hevalê ku dibû hişedar cihê çalakiyê baş didît û tevgera dijminjî baş nasdikir. Dema em ketin hereketê çeteyê li beramberî me derdorê me dane ber hewanan, lê qarşê wê me tevgera xwe berdewamkir û mezanî ku ew car caran ji xwe de derdorê xwe didine ber topan. Diher çalakiyên leşkerîde rîsk hene lê pêwîste ku em van rîskên heyî di asta herî jêrde bigrin. Ji ber wê yekê carna dema ku tû diçê çalakiyê tu dibêjî di vê çalakiyêde dibe ku du heval şehîd bikevin, lê vê rîska heyî tu datixî yekhevalî ji ber wê yekê dema ku tu diçî çalakiyê diencamde yek hevaljî şehîd nakevê, ji ber ku tu tedbîrê wê ji her milîve digrî. Li ser vî bingehî bi hemû hevalanre dihate axaftin li ser çalakiyê û pêwîstiyên ku werin dîqetkirin di dema çalakiyêde. Nexşeya  çalakiyê ew bû ku giropekî heval wê girê ku dijmin têde bicih bûye bigrin û dema ku dijmin hat ewê wêdemê li dijmin bixin û leşkerên ku dipêşiyêde tên wê li wan bixin û çekên wan ji ser wan rakin û hevalê din yê parastinê ewê wê demê li leşkerên dipeywanretên bixin û hevalê diçeperande ewê xwe şûndebidin. Ji ber wê yekê çar cihê ji bo parastinê hatin belîkirin, yek ji wan giropan ewê li ser rê bisekne û rêya heyî dibin quntirolêde bigirin û nehêlin çeteyên wan deveran derbasî cihê çalakiyêbibin û giropeke dinjî dicihekî dinde hakimiyeta xwe li ser gir û tepeyên derdorî wê çêbikin, ji ber ku hatina dijmin asteng bikin, giropê mayî yek ji wan dicihê qordîna çalakiyê de dimîne û ya din li cihekî din hakimiyeta xwe li ser cihê çalakiê çêdike û rênade ku dijmin derdora hevalan çemberbike. Her yekîneyekî cihê xwe girt û  ji her milîve ji bo destpêkirina çalakiyê heval hazirbûn. Civîn hate çêkirin û navê hevalên ku biçin ser çeperê dijmin hatin xwiyakirin û hevalên ku cihê xwe diparastinêde bigrin hate belîkirin, heyecana çalakiyê di rûyê hemû hevalande xwe bi rengekî xwiyayî dida diyarkirin û hemû hevalan xwe dinava çalakiyêde didîtin. Hewildana hemû hevalan hebû ku her yekî ji wan cihê xwe di nava giropa êrîşêde bigre û herkesî didilê xwe de digot ma gelo navê minjî dinava giropa êrîşêde heye. Dema ku fermandar hat pêşiya hevalan ji bo xwendina navê hevalê ku wê tevlî çalakiyê bibin her hevalekî li benda xwendina navê xwe bû û hemû hevalan bi heyecaneke mezin li nava çavê hev dimeyzandin. Nav hatin xwendin û her hevalekî cihê xwe dinava yekîneya xwe de gir û hemû xalên ku werên dîqetkirin ji hemû hevalanre hatin diyarkirin, rê û rêbazê tevgera çalakiyê hatin diyarkirin. Ji ber ku wê hemû heval cihê xwe bi şev bigrin ji ber vê yekê agir an tiştên ku dibiriqin pêwîste werin dîqetkirin û pêwîste di dema meşêde ber ji ber lingê hevalan nexindirin û hemû xalên girêdayî dispilîna hereketê werên dîqetkirin. Ji ber ku nêzîkî cihê çalakiyê gund hene û seyên wan zû bi mirovan dihsin, ji ber vê yekê di dema meşê de pêwîste her tiş were dîqetkirin û hemû pîvanên girêdayî tevgera gerîla pêdivî bêheye ku li berçavan were girtin û bi hestiyariyeke mezin berçav were girtin. Berbitariyêvr hemû heval ketine hereketê û her yekî cihê xwe girtin, ji ber ku di qadên çarçêlande ev cara yekem bû ku çalekiyeke bi roj wê were kirin, ji ber vê yekê herkesî heyecana wê jiyandikir û bitaybet diqada çarçêlande û li wan zozanan cihekî xwe yê cida li cem hemû hevalan dida çêkirin. Dinavbera demjimêr 12-1 hevalan got ku tevgerek dinava leşkerande heye lê em nizanin ji bo çiye, wê demê hevala texmîn kir ku dibe ku dijmin xwe ji bo oparisyonê amededikin wê demê hevalan ji hevre digot ku oparasyonbe wê pir başbe emê derbekî pirbaş li dijminbixi. Wê demê ji hemû hevalanre hate gotin ku pir dîqetlîbin û ji ber ku yekîneya me ya herî nêzîkî rêbû me heneke din xwe nêzîkî rêkir ji ber ku heger dijmin birêde were em bikaribin lêbixin. Wê demê me zanîbû sehatê  derketina dijmin ya oparasyonan ne, ji ber ku timî diderdora demjimêr 3-4 de derdiketin oparisyonan. Wê demê hemû giropan heneke din xwe nêzîkî cihê çalakiyê kirin, derdorê sehat 5’an dema ku dinya henekî ronîbû leşker ketin hereketê, lê ne ji bona oparasyonêbû, ji ber ku hejmarê wan hindikbûn, leşkerê ku ji çeperên xwe derketî henekî bi rêve meşiyan û dicihê xwe de rûniştin, wê demê fermandarê me got: Heger ku wan em dîtibim pêwîste em lêbixin,nêzîkî 20 xolekan leşkerê hatî dicihê xwe de rûniştî ma, li gorî ku hevalê nêzîkî leşkeran dengê wan bihîstî, leşkeran ji hevre digotin madibe ku apûçî hatibin van derdoran, ji ber wê yekê tevgera leşkeran neweke wan rojên din bi serbestbû, lewma leşker didu didu û çeprast pêşde dihatin.

Me jî ji hevre digot bimeşe bimeşe mehmeçîk were her tuyê bixwî, ji rewşa leşkeran hemû heval dikeniyan hevalê di çeperande bicihbûbûn pir bi xwînsarî tevdigeriyan û heyanî ku dijmin gihişte cem çeperê wan biqasî 5 mitran wê demê hevalan ji her milîve li wan da, wê demê leşker şaşo maşo bûn û tiştek ji rewşêa heyî fêmnekirin, ji ber ku cih zozanbû leşkeran nizanîbûn xwe bi kûve bidin. wê demê dinavbera leşkerên ku dipêşdehatîn û yê di pey wande tên qutbûn çêbû. Leşkeran nikarîbû ne bi şûnde biçin û nejî pêşve biçin, çiqas ku alîkarîjî xwestin qobrayêjî nikarîbû were cihê çalakiyê. Wê demê me ji fûzayêre digor hirç, lewma dema ku hevalan digot wê hirçê bînin wê demê qobrayê jî nikarîbû were cihê çalakiyê. Ji ber ku qobrayê jî nikarîbû were cihê çalakiyê ji mere pir başbû û qasî 45 xoleyan pevçûn berdewamkir û me hîç cihê xwe berneda, piştî ku fermandarê me biryar da ku heval gavekî xwe şûnde bikşînin, wê demê me gavekî xwe bişûnde da. Wê demê hevalê îhsan yê ku bi eslê xwe ji Geverê bû dixwaze çekê eskerê kuştî ji ser wan hilîne, lê dema ku diçe ser cenazeyê wan leşkerên kuştî, ji dûrve leşker mermiyan tavêjine wî û wî şehîd têxin, wê dema ku hevalê Îhsan şehîd ket hêdî me nikarîbû em biçin ser cenazê leşkeran tenê me karî em cenazê hevalê xwe henekî ji wir dûr bêxin. Wê dema ku cenazeyê leşkeran di nava lepê mede man leşkeran biçavkorî êrîşkirin, me heneke dî xwe bi şûnde vekişand. Çalakî li gorî hatî pîlankirin birêve çû, lê tenê şehadeta hevalê Îhsan li ser hevalan pir giranbû, leşkerê ku hevalê Îhsan şehîd xistîjî kesî ew nedîtibû ji ber ku 10 cenazeyê leşkerên kuştî hevalan bi çavê xwe dîtibûn û ji ber vê yekê hevalê îhsan bi rehetî dixwest ku çekê leşkeran ji ser wan hilîne, wê gavê şehîd dikeve. Dema ku hevalê îhsan şehîd ket hevalan got: Pêwîste em tola wî hilînin ji ber wê yekê dema ku leşkeran xwestin ku  cenazê xwe bibin, ji ber vê yekê weke pîlanekî dinava pîlanlemeyêde hate çêkirin û birengekî lez û bez hevalan cihê xwe girtin, dema ku leşker hatin hevalan bihevre lêdan, ji hrmilîve hevalan lêdan û encamekî pir baş me bidestxist. Çalakî ji her milîve weke me pîlan kirî birêve çû lê çalakiya herî serkeftî ewe ku tu hîç wendahiyan dişerde nedê. Bandora çalakiyê pir li ser derdoran çêbû û me dema ji nûçeyan bihîst ku 15 leşker hatine kuştin hîn coş û heyecana me mezintirbû, soz û biryara me ya tolhildanê xurtirbû.

Cimşîd Gever

Ayrıntılar

Yayınlandı: 12 Mart 2010

Sozdar AVESTE

Bê guman teybetmendiyên  balkêş ê  Serokatî, hene lê belê yek ji wane jî herî zêde wisa ez bi bandor kirim û  heta niha jî dema tê bîra min  ez pê raman dikim û dibêjim: gelo ev teybetmendiyên Serokatî ji çi tên? Ewqas hesasiyet, ewqas deqîq bûyîn û li ser her tiştî hakim bûyîn.  Bi vê mînaka ku ezê bidim xuyakirin: mînakeke pir  balkêş e.  Serokatî dema ku  insanekî  bi dîta û pêre diyalok kiribane yan jî  di derheqî wî de nivîsek  bi xwenda  û raporek bi xwenda ew insane qet ji bîr nedikir, ango pir caran hevala jî digot û her  kesî  jî digotin: “Serokatî em ji bîr  nedikirin, tim di şopand û pirs dikir” gava merov  xwe  bi xwe  jiyan nekê merov dibêje: qey heval tenê dibêjin.

Sala 1991’an  serokatî  giropa me bi rêxist li  Lûbnanê ji cihê ekademiyê heta tepekî li ser riya Şam heye bi qasî 20 deqa dikşînê Serokatî  bi mere heta wê derê meşiye, di rêde diyalok bi mere dikir ji bone çiyê hezirî dikir, zoriyên çiyê çi ne? bi me dide naskirin û tiştê ku em dîqet bikin, mînak çawa mero pêl  meyînan neke ji ber ku gurûpa du mehe berî me  çûbûn  pêl mayînan kiribûn hinek heval şehîd  ketibûn û lingê hinek hevala jêbû. Behsa xwezayê kir. Em di  meha mijdarê  de bûn û giyayê payîzê nû bi nû derdike, lewra  Serokatî digot: neha  kivarkê payîzê derketine ez pir ji kivarka hezdikim eger hûn çûn û we dîtin hûnê bixwin deme we xwar, şûne min jî bixwin ango mero çawa dikare ji xwezayê sûd  werbigre û bikar bi xwezayê re yekbûnekê çêbike. Êdî di hatinê de  emê ji hev qut bibin me xatirê xwe ji hev xwest gurûpek hevalê dîtir jî bi mere bûn. Em hevalê jin tenê neh kes bûn, yek bi yek heval himêz kirin xatir ji wan  xwest û deme sira hate min Serokatî bi min re diyalok kir û  got: Biçe   li kurdistênê bigere piştî çar salê dîtir emê hevdû bibînin” tam 20 ê meha mijdarê bû me xatir xwestin û em ji ba Serokatî bi rêketin.

Êdî nav re sal derbas bûn. Hatine me ya çiyê  çar   sal temam bûn .Dema Serokatî wisa got ez jî li bendê bûm Serokatî gazî me bike, lê belê min ne digot  heman meh û heman rojê de wê gazî me bike. Dema çar salê me qediyan me jî digot wê Serokatî me bixwaze baweriya me jî hebû Serokatî  jibîr  neke û  difikirê em ji sala 1991’an heta sala 1995 li çiyê ne dibe ku Serokatî bang li me bike ji ber ku wisa ji mere gotiye .

Tam roja ku sal temam bibe  di 20’ê mehe mijdarê de, em li biryargehe YAJK’ê bûn li Zapê bûn wê çaxê hinek heval jî li cem Serokatî  hatibûn û li gel me bûn, çend hefte li ser hatine wan re derbas bûbû, di nava wan hevala de şehîd Aryan hebû û şehîd Dîlan hebû me bi wan re suhbet dikir wan jî got: Serokatî bi we  raman dikir, dibe ku demê pêş we jî bişînê, ji ber ku Serokatî tanî ser ziman zoriyên we kişandiye û we di biryargehê de jî zehmetî kişandiye.

Min jî  got hûn dizanin tam îro çar salê min temam bûn  Serokatî dema em şandin jî wisa ji min re gotibû. Hîne 5 deqa derbas ne bûbûn li ser gotina min re heval hatin xeber dane me û gotin wê Serokatî bi telefonê bipeyve ban we dike, dibêjê: bila êvarê bêne ber telefonê.

Em saet heftê êvarî çûn Serokatî bi telefonê axivî gotine yekem kir got: êdî zemanê we temam bû gurave xwe dewir bikin û werin. Tam di heman roj de Serokatî em xwestin, lewra ji bo min tiştekî pir bi wate bû.

Di 20’ê meha mijdarê de em  ji Lûbnanê derketin û 6’ê meha kanûnê em gihîştinbûn  Heftenîn, piştî çar sala di 6’ê meha kanûnê de em gihîştin Şamê Serokatî di wî zemanî de ne amede bû, piştre hat em nêzî çil hevalî bûn gurûpa me 38 heval bûn  û 2 heval jî ji Ewrupa hetibûn,em hemû ketibûn sirê emê êdî Serokatî bibînin. Serokatî sekinî bû em yek bi yek çûn ji bo em silav bidine  Serokatî. Serokatî  hertim xêr hatine gurupa dikir, ez hîne ber bi serokatî ve diçim çawa çavê wî  li min ket navê min got: ev çar sal çêbûn ma ne wisa ye Sozdar, careke din ez wisa hejiyam,bi rastî jî tam di zemanê xwe de gazî me kir. Ev nêzîkatiyên Serokatî her tim ez didam fikrandin, tiştê gotiye mutleka di piratîkê de şopdarê wê ye û berdewam dike .

Ez niha ketime sala 20’ê de roj bi roj ez vê mînakê tînim bîra xwe û ez tucarê ji bîr nakim .

Ew deqîq bûna Serokatî, hesasiyeta wî,ew nêzîk bûna wî û di wextê xwe de pêkanîn, tabî ji bo perwerde kirinê mînakekî herî balkêş  e .

Ayrıntılar

Yayınlandı: 12 Mart 2010

Duran KALKAN

Parastina rewa tê wateya rewşek bîrdariyê, rewşek bi feraset û weke takekes û civak rêbazê seknekê ye. Rêber Apo weke xetekê prensîba vê ya bingehîn wiha pênase dike: "hêza me ya binxistina cîhanê jî hebe emê êrîşê ti kesî nekin, cîhan bibe yek û bê ser me de jî emê ti caran dev ji mafên xwe yên rewa bernedin." Tê wê wateyê ku ev rêbazê sekinandinê rewşa parastinê îfade dike, li hember êrîşan berxwedanê digre nav xwe. Di bin her şert û mercê de tê wateya parastina mefên ku çavkaniya xwe ji bûyîna civaka azad a takekes û mirovbûnê digre, vê erkê parastinê îfade dike.

Vê parastinê jî mirov dikare di sê beşande binirxîne; ev jî weke parastina qada fikrî ango parastina îdeolojîk, dîsa parastina qada civakî ango parastina siyasî û parastina leşkerî ango parastina çekdarî ye. Ji bo takekes an jî civakê parastina îdeolojîk, parastina siyasî an jî parastina çekdarî li hember her awayî êrîşên li ser qada jiyanê rewşa xwe parastinê îfade dike. Parastina îdeolojîk hilberandina raman e û li ser hîmê hûner û wêje tê wateya meşandina tekoşîna îdeolojîk. Parastina siyasî di çarçoveya tevahî rêxistinbûnên aborî, civakî û siyasî de pêşxistina tekoşîna serhildanên demokratîk e. Parastina çekdarî jî li ser hîmê gerîla û parastina cewherî de di şerê parastina rewa de îfadeya xwe dibîne.

Em heta niha di çarçoveya parastina rewa de li ser serhildan û parastina çekdarî sekinîn. Me çalakiyên gel yên demokratîk û şerê parastina rewa ya bi girêdayî gerîla û parastina cewherî weke feraseta bingehîn a parastina rewa girt dest û nirxand. Bê guman ev xal giringin. Lê belê, yek jê qada herî esasî ya sekin û jiyana takekes û civakê qada ma'anewî, an go qada fikrî û ya îdeolojîk e. Madem ku parastina rewa weke seknek takekesî û civakî derdikeve pêşberê me, wê demê divê tevahî qadên jiyana takekesî û civakî jî bigre nav xwe. Ji ber vê yekê li gel şerê parastina rewa û serhildanan pêwiste tekoşîna îdeolojîk jî giring bê dîtin, her wiha di pileyek pêş de bê lêkolînkirin û nirxandin. Li gel parastina qada siyasî û çekdarî, di pileya yekem de cîh dayina parastina îdeolojîk di cîh de ye. ji bom înak Rêber Apo jî niha di sekna parastina rewa de ye û tekoşîna parastina rewa dimeşîne. Di her hevdîtinê de ji parêzerên xwe dipirse ka gelo li hemeber wî ti êrîşek heye an nîne, ji wan dixwaze ku ger êrîş hebe him jê re bê gotin û him jî bersiva van êrîşan bê dayîn. Li hember êrîşan divê bê agahdarkirin ku bikare xwe biparêze. Rêbertî tevahî gotinên xwe û nivîsên xwe weke tekoşîna parastina xwe pênase kiriye. Herî dawiyê dema parêznameya xwe ya bi navê Parastina Gelekê pêşkeşkir diyar kir ku li hember tevahî êrîşên îdeolojîkî, bi vê pirtûkê xwe û rastiya serokatiya xwe diparêze.

Ji aliyê din ve jî ev rastiye ku di roja me ya îro de ji sedî dot ê êrîşên li dijî takekes û civakê bûne êrîşên îdeolojîk. Di serdemên berî de di demên ku civak ev qas bi hev re pêwendîdar nebûn, amûrên ragehandinê ev qas pêşketî nebûn, li ser takekes û civakê firkên cûda ev qas bi bandor nebûn, bi kurtahî û bi gotina giştî di dema ku cîhan weke gundek kurewî nebû de êrîşên li hember takekes û civakê jî îdeolojîk û fikrî zêdetir êrîşên siyasî û leşkerî bûn. Desilatdariya siyasî dihat damezrandin, dewlet dihat avakirin, li ser takekesan jî bi girêdayî zor û zextan desilatdariya dewletê dihat pêşxistin. Dîsa şer dihat kirin, civak an bi temamî ji şûr dihatin derbaskirin bi giştî komkujiya fizîkî dihat kirin, an jî bi zora çekan digirtin bin desilatdariyê. Li cihekî dihatin esîrkirin. Bi vê awayî di esas de êrîşên li dijî takekes û civakê bi giranî leşkerî û siyasîbûn. Êrîşên li dijê cîhana ma'newî kêmbûn, bi sînorbûn. Ji berk u di destê desthilatdaran de ew amûr tunebûn. Ji bo pêkanîna vê jî hîn ew qas bi rêxistinkirî nebûn.

Lê belê di nîvê duwemê sed sala 20. de şoreşa zanist û teknîkê di van aliyan tevan de guhertinên bingehîn çêkir. Sîstema dewletparêz a kapîtalîst a ku bi şerên cîhanê tevahî cîhan xistibû bin desilatdariya xwe, dema ku bi hêzek wiha re bû yek di êrîşên li dijî takekes û civakan d jî şêweyên nû yên şer ketin rojevê. Ji vê re şerê psîkolojîk û îdeolojîk tê gotin. Serokê DYE'ê Bush jî îlan û îfadekiribû ku şerê cîhanê yê sêyem ê kul i dijî Rojhilata Navîn daye destpêkirin şerek îdeolojîk e. Her wiha qadên şer guherîn. Aliyê leşkerî ket plana pişt de. Bêgûman ev nayê wê wateyê ku pevçûnên leşkerî negiringin an jî li ser mirovahiyê metirsiyê çênakin. Bi girêdayî teknîkê di amûrên şer de jî astekî mezin derketiye holê. Dibin tehdîta bombeyên nûkleerî de ku di nîvê duwemê sedsala 20. de hat pêşxistin, tevahî mirovahî û cîhan her kêliyê bi tehdîta tunebû re rû bi rûye. Dîsa li holêye ku sîstemên fuzeyan yên ku di astên cûrbecûr de hatine pêşxistin di taktîkên şer de çiqas guhertin çêkirine û li ser jiyana takekesî û civakî çiqas texrîbatên giran re rê vikiriye. Me ev yek herî dawî diş erê DYE-İraqê de bi awayek zelal dît. Bi heman awayî em vê di rastiya xwe de jî dijîn. Li ber çave ku êrîşên dewleta Komara Tirkiyê li hember me pêş dixe xwedî texrîbatên çiqas girane. Ji ber vêyekê ev rastiye ku di taktîkên şer de jî di destê dewletên desilatdar yên li ser cîhanê serweriyê dimeşînin de astekî ku bikarin mirovahiyê deh caran tune bikin heye. Amûrên şer yên pir texrîpkar hatine çêkirin, li ser vê bingehê di taktîkên şer de jî guhertinên giring çêbûne. Wek berî şerên dem dirêj nebin jî ev rastiyeke ku ev ast di her êrîşekê de çiqas wendahiyên giran re rê vedike.

Lê belê ger bê dîqat kirin, ev hêza texrîpkar ê teknîka şer de her ku diçe di tekoşîna berjewendiyan de rewşa bikar anîna amûrên leşkerî û dema wan kurt dike û kêm dike. Di dewsa vê de ji bo li ser takekes û civakê desilatdarî, zext û mêhtîngerî bê domandin û hîn bi qetmer bê pêkanîn weke qada şerê nû şerê îdeolojîk dikeve rojevê. Ji aliyekê ve mirov û civak di bin gefa şerê nûkleerî de nikarin li dijî sîstema desilatdariya heyî derkevin, jê ditirsin û ji aliyê din ve jî cîhana fikrî û rûhî yê takekes û civakan bi girêdayî hêza amûrên ragehandinê digrin bin venêrînê û alîdidin. Ger rûh, hest û fikrê takekes bê alîdan, bikeve bin bandorê, di çarçoveya berjewendiyên sîstema dewletparêz a hiyerarşîk avahî bigre, êdî di bin zext, mêhtîngerî û desilatdariyê de girtina wê takekesê hêsan dibe. Dîsa ger sekna îdeolojîk û avahiya raman a civakan bi kar anîna amûrên ragehandinê yên pêşketî bê alîdayîn û li gor berjewendiyên sîstema desilatdar a mêhtînger bê guncawkirin, li hember vê dernekeve, wî red neke, her wiha berjewendiyên xwe û derfetên jiyana xwe bi awayek azad nebîne û li ser vê hîmê bi rêxistin nebe û nekaribe têbikûşe, wê demê civakek wiha di nava sîstemê de girtin, di bin zext û mêhtîngeriyê de hiştin wê hêsan be.

Ji ber vê yekê ev rastiyeke ku di roja me ya îro de bingehê şer di asta îdeolojîk de ye. Tekoşîn û şerên îro tên kirin ji sedî not di asta îdeolojîk de tên meşandin. Bi taybet sîstema kapîtalîst a dewletparêz ji bo tevahî takekesan û civakan li gor berjewendiyên xwe bimeşîne û alîbide, li ser esasê şerê îdeolojîk bi kar anîna her awayê amûr û rêbazan gehandiye pleya jor. Her wiha di tevahî babetên takekes û civakê de ti tiştek nemaye ku nebe hedefê tekoşîna îdelojîk û nekeve bin bandora vê yekê de. Jiyana mirov û sekna civakî di bin şer û êrîşek wiha de hatiye perçe kirin û her perçeyek wî buye hedefa êrîşan. Ev yek rastiya îro ya tuje ku takekes û civak dijî. Aliyê herî trajîk û bi êş yê vêyekê eve ku bi roxmê rûbirûyê van êrîşan e, ji aliyê kesên din ve tê alîdayîn û xizmetê ji wan re dike, hest, fikir û tevgera wî ji xizmeta wî derketiye û bi temamî ketiyê bin xizmeta sîstema desilatdar jî takekes û civak ne di haya vê rastiyê de ne. Berovajî ketine rewşek wisa ku ew dibêjin qey ev sîstema jiyana ew ketine nav de azadiye, wer hesap dikin ku ew bi hêz dibin û pêşdikevin, her wiha bê ku vê şerê hatiye sepandin ferq bikin bi daxwaz qebûl dikin. Rêber Apo di qada parastina îdeolojîk de ji bo pêşengiyê bikêşe seknek saxlem wiha got; "gerîlayê xoşewîst mejiyê xwe û dilê xwe saxlem bigre." Ev yek  him li hember êrîşên îdeolojîk qezençkirina seknek îdeolojîk îfade dike û him jî li gor vê sekna îdeolojîk bûna xwediyê taktîk û rêbazan û li ser vê esasê meşandina pratîkek serkeftî rave dike.

Niha li gel parastina îdeolojîk parastina siyasî çi digre naveroka xwe? Em dikarin vê weke qada madî, civakî û siyasî ya civakê pênasebikin. Em dikarin qada hilberîna aborî, qada hilberîna civakî û ya kar, dîsa qada siyasî jî di nav de, van tevan jî di çarçoveya parastinê de binirxînin. Ji ber ku ji bom înak, civakên ku hilberîna wan a aborî nîne, li gor gotina berê civakên ku di warê aborî de ne bi sernixwene, civakên nikarin nirxên ji bo jiyana wan pêwîst hilberînin, mehkûmê bendewariyê û koletiyê ne. Ji ber vê yekê hêzên jiyana madî anîna asta ku bikare pêwîstiyên takekes û civakan pêşwazî bike giringe. Dîsa ji bo jiyana civakî jî wiha ye. Li hember hemû awayên êrîşan ji bo seknek bi hêz ya civakî bê girtin, di serî de perwerde û tendûrûstî, pêşxistin û ragedarkirina(yetkîn) tevahî qadên jiyana civakî û her wiha astekê tendûrûst ê jiyanek civakî avakirin giringe.

Qada siyasî jî heman awayî ye. qada siyasî ew qade ku tevahî pirsgirêkên civakî çareser dike, xeta îdeolojîk werdigerîne tekoşîn û rêxistinbûnê. Sererastkirina tekiliyên civakî û avasaziya hudûrîn îfade dike. Ger ev qad jî neyê birêxistinkirin û ragedarkirin, helbet wê tevlêhevî derkevin holê. Wê nakokî û pevçûnên hundûrîn çêbibin. Ji vê jî wêdetir nîzama navxweyî, pêkanîna hevsengiya civakî û bi aheng kirina tekîliyên civakî pêk nayê. Di van mijaran tevan de pêwîste zanebûnekê rast û têrker avabibe. Ji bo qadên aborî, civakî û siyasî bibe xwedî avahiyek ku bikare sekna azad û saxlem yê takekes û civakê pêk bîne, helbet pêwîstiya zanebûnek têrker heye. Pêwîste polîtîkayên ku bikare van pêkbîne ango afirandina plan û projeyan û rêxistin bê avakirin. Aliyê herî bi bandor yê vê qadê aliyê rêxistinbûnê yê. Aliyê herî bi bandor ê qada parastina îdeolojîk hilberîn û perwerde ye, lê yê qada siyasî, ango qada aborî, civakî û siyasî jî aliyê rêxistinbûnê ye. ji berk u di van qadan tevan de pêkanîna pêwîstiyan ancax bi xebatek rêxistinkirî dikare pêkwere. Çi qas civak ji her aliyan ve, bi tevahî beşên xwe ve, bi kurahî bê rêxistinkirin, çareseriya pirsgirêkên aborî, civakî û siyasî, di vana qadan de pêşxistin û bi hêzkirina jiyanê jî ew qas gengaz dibe. Ji ber vê yekê rêxistinbûna civakî bingehê qada parastina siyasiye. Ev di heman demê de rengek çalakiyê ye. Rêbertiyê ji vê re got çalakiyên pozîtîf. Her wiha zêdekirina hêza jiyana civakî, azad û bi îrade bûn, bi aheng kirina hevsengî û rêveçûna navxweyî helbet bi rêxistinbûnek têrker, tevahî beş di nava xweseriya xwe de pêkanîna rêxistinbûna demokratîk û gehiştina rengê tekîliyek guncaw gengaz dibe. Ji desilatdariyê derketina rêvebiriya civakî û kirina koordînasyona kar û rol jî wiha pêk tê. Ji ber vê yekê beşek mezin an jî, ji sedî heştê û not ê parastina siyasî rêxistinbûne, pêkanîna rêxistinbûna cikî û demokratîk e. Divê mirov bi şiklên din de lê negere. Wekî kum e got ev rêxistinbûn meşandina çalakiyên pozîtîf rave dike. Divê mirov li hember zext û êrîşên li dijê civakê aliyê berxwedana demokratîk jî ser zêde bike.

Ayrıntılar

Yayınlandı: 12 Mart 2010

HER TIŞ TÊ JI BÎRKIRIN LÊ ŞEHÎD TIM Û TIM DI DERYAYA DILAN DE  LÊDIDE Û RASTIYA JIYANÊ DIEFIRÎN E

Jiyana gerîla jiyaneke tijî tekoşîn, berxwedan û gelek tiştên sosret yê ku nayên jimartin e. Carna jiyan ji tere pir zehmet û zor tê û car carnan jiyan ji tere dibe gul û gulistan lê li vê deveran jiyan di nava van çiyayan de xwedî wate û tamekî cudaye. Ji ber ku li vir her tişt bi kedê û xwêdanê tê bi dest xistin, herkes dike û hemû bi hevre dixwin, divexwin û jiyan dikin, tu cidabûn di navbera hevalan de nîne. Çiqasî ku her hevalekî ji cihekî hatiye û xwedî henek taybetmendiyên cudaye, lê tu dibêjê qey hemûkan ji nanekî xwarine. Lewma bi hevre di hindirê rihekî hevaltî de û bi hevre dijîn, hemû xwedî dilekî û fikrekî ku ji bo azadiyê hazirin di her dem û cihî de giyanê xwe hem ji bo welatê xwe û hem ji bo hevalê xwe fedabikin. Lê para herî mezin yê ku ev jiyan efirandiye û fikir û remanê taze daye avakirin û di hindirê giyanekî de aniye cem hev, ew jî rêberê gelê Kurd û mirovahiyê rêber APO ye, ew roja ku li ezmanê dilê bi milyonan ji gelê Kurd hilatiye û ji mere ev jiyana azad kiriye mal û em kirine însan û xwedî vîn û hebûnekî ku ji nû ve fêrî rastiya jiyanê bû ye. Cidayî wê dema mirov li xweşikbûna van xwezayan temaşe dike bi rastî weke buhişta li ser riwê erdê ji mirovanre tê xwiya kirin û çiqas mirov lê dimeyzêne jê têrnabe, ji henaseyên bayê wê yê paqij bigre heyanî çiyayê wê û ava wê ya zelal û xweş, ya ku mirov çiqa jê vedixwe lê jê têrnabe. Cidayî wê ji hemû cûreyên ajalan yê li vê derê bi mere û em bi hevre jiyan dikin bê ku ji me birevin ji çûk û bilbilan bigre heyanî Sivûrî û torîkan, ji ber vê yekê her tişt li vanderan wata xwe û tama xwe cudaye, ji xwarin xwarinkî bigre heyanî av vexwarinekî, heyanî şevê vêderê û rojê wê ji mirovanre weke ku tu li dinyayekî din be her tişt xwedî reng, deng û hebûneke cudaye. Ji be xweşî û rengîniya jiyanê li van çiyayan mirov bi derbasbûna roj, meh û salan nahise.

DILÊN KU BI HEVRE JI BO AZADIYÊ LÊDIDIN

ji her tiştî giringtir, yê ku vê jiyanê li van waran bi deng, reng û wate dikin, zarokê agir û rojê kulîlkê bax û bustanê azadiyê giyanê ku weke şaneyekî bi hevre bûye yek rih, dil û tim ji bo azadiyê lêdide û bê rawestandin. Di nava xweşikbûna van çiyayan de jiyan bi hilatina rojêre destpê dike û rengê jiyanê weke rengê rojê tim diçirise û tim xwe nû dike û rengê xwe di de her deverê cîhanê, hemû hevalê jin û hevalê xurt bi hevre jiyan dikin û tekoşîna wan bi hevre ji bo azadiya civakê û kesayetê tê meşandin hemû heval jî bi dilekî nizim pêdiviyên xwe yê jiyanê pêktînin, bê ku yek tahdahiyê an jî neheqiyê li yê din bike bi kesayetekî azad û serbixwe nêzîkî hev dibin û di deryaya cavê wan de çirûskên azadiyê tim tiçirisin û agirê Newrozê di hindirê dilê wan de tim li dar e. Lê bi ser dijminê hindir û yê ji derve ve xwedî biryarin û weke şûrê Zulfeqar bi ser de diçin bê rehim û texsîr, ne sir, seqem û ne teng û topê dijminan dikarin vîna wan ji bo azadiyê bihejînin û bi sînor bike.

DIYARIYA ŞEHÎD Û ŞOREŞÊ

Di nava jiyana Gerîleyan de jiyan bi hevre û bi hemû hêlê xwe ve tê parve kirin û her hevalekî ji berî ku bi xwe tenê bihizire, di destpêkê de li hevalê  kêleka xwe hizire, ji xwarin û vexwarinê bigre heyanî xwe fedakirina ji bona hev. Ji ber vê yekê jiyana Gerîla ji her milê xwe ve tê heskirin û bi hemû zoriyên xwe û xweşiyên xwe mirovan dikşîna nava buhişta xwe ya ku mirov her tiştê xweş yê jiyanê tê de dibîne û ji her tiştê wê sûd werdigre. Mirov xwe li vanderan fêrî A, B ya jiyanê û azadiyê dike û mirov li van deran xwe hîsdike weke ku ji nû ve dayik bûye û çavê xwe li jiyanê vekiriy e. Her hrvalekî cihekî xwe yê cuda di nava vê jiyanê de heye û weke heleqeyan hemû heval hevdû temam dikin, ji ber vê yekê heval li van çiyan xwedî hest û remanê mezinin, ji ber ku rihê wan û dilê wan weke deryayan kûr û ferey ye.

Ji ber wê ji hevre dilê xwe vedikin û gelek caran diyariyan didine hev û hestê xwe bi hevre parvedikin, lê weke me ji were dayî xwiyakirin he tişt li vê derê xwedî wateyekî cudaye. Di be ku gelek caran di civaka sivîl de heskirî ji hevre diyariyan vedirêkin, herweha dibe ku hevalê hev ji hevre diyariya bişînin. Lê li van çiyayn û di nava vê jiyana azad de diyarî jî wateyekî xwe yê cuda heye di nva jiyana gerîlan de û bi taybet dema ku ev diyarî diyariya hevalekî şehîd be, ew hevalê ku hûn bi hevre dirazan û radibûn û hûn bi hevre ji bo jiyaneke azad tekûşînê didin meşandin, wê demê  ev diyarî wê wata xwe gelekî cudabe.

Erê hevalno em bi hevre çîroka vê bîranînê xêzbikin li ser rûpelê dîrokê.

Hevalê Sedredîn Tac, bi navê  nav Gerîla Çekdar.

Li  Ferensa di sala 1984’ ran hatiye dinê  û di sala 2003’ ya an de tevlî refê bizava rizgariya gekê Kurd bû bû, ew û hevalê Robar binavê din Ehmed Atêş, yê ku di sala 1977’ tan de li Mardînê hatibû dinê, di sala 2007’tan de li Amedê  tevlî kerwanê şehîdên bê mirin bûm.

Wê demê ankû di sala 2005’an de dema ku hevalê Çekdar derbasî Amedê dibe, Seheta di dest xwe de diyarî di de hevalê Bawer; di wê navberê de dema ku hevalê Bawer di sala 2007’tan de derbasî Amedê dibe wê Sehetê diyarî dide hevalekî di nava refê Gerîlan de, ji xwe hevalê Bawer jî piştî demekî dema ku derbasî Amedê dibe di pevçûnekî de birîndar dikeve destê leşkerê tirkan de û neha ev Seheta ku diyariya şehîdekî û diyariya girtiyekî azadiyê ye li cem hevalekî Gerîleye û cihekî xwe yê cuda li cem vî hevalî heye û ev diyarî li cem wî bûye weke parçeyekî ji canê wî tucaran wata xwe wenda naka her ku dem sere derbas dibe hîn bêtir ev diyarî wata xwe zindî dibe weke hebûna şehîdan yê tim dijîn di dilê me de û tim bê mirinin.

Hamid Dêrik

Ayrıntılar

Yayınlandı: 12 Mart 2010

Ji bo Çapemenî û Raya Giştî

1- Di roja 10’ê Adarê, şev, di navbera saetên 19:00-20:00 de, artêşa tirk li dijî girê Xeregolê ya girêdayî ser herêma Zapê ve êrîşek bi topên hawan û Obusan pêkanîn

2- Di roja 10 Adarê  di navbera saetên 13:00-14:00 de, artêşa tirk li dijî (Dola Zêtê, Girê Ronahî û Gundê Hopê) ên girêdayî navçeya Şemzînan li Colemêrgê, êrîşek bi topên hawan û Obusan pêkanîn.

11 Adar 2010

Navenda Ragihandin - Çapemeniya HPG

Ayrıntılar

Yayınlandı: 12 Mart 2010

Rêber APO  

Ez dibînim ku şêweyên lêkolîna di asta jinê de gelekî kêm e. Ez bawer dikim ku sersekinandina hin pirsgirêkan dê baş bibe.

Di Kurdistanê de û di Tirkiyê de rastiya jinê gelekî dişibine hev. Bi tevî hemû hewldanan jî jin ji bo lehiya şoreşê û gavavêtina azadiyê tevlîbûneke bisînor nîşan dide. Di vê mijarê de pêşketin hene, lê belê em ger hewldanên rojane bi pêş nexin, dê dijmin bi şerê taybet ve jinê bîne ber bi fetisandinê.

Ji bo we azadî tê çi wateyê? Gelo ma hunê bikaribin di azadiyê de berdewam bikin? Ev tişt zêdetir me dide hizirandin. Weke ku em dixwazin nebe jî, me gel xiste bin bandora xetê. Weke em dixwazin neyê meşandin jî, rêbertiya partiyê dizane ku li ser karê xwe sekinandinê zêdetir tu çareya wî nemaye. Bi rexmî hemû ketîbûn û lêyîstokên di rastiya jinê de hişt ku em jina ku bi sedan salin hatine kolekirin bikişînin asoya azadiyê. Jin niha li gor berê hem ji aliyê çawaniyê (nîtelîk) hem jî ji aliyê hêjmarî de ji bo dahûrandinê guncaw in. Rêbazên me di gavavêtina azadiya giştî de pêşketinan çêdike. Li gel vê girtîbûnên balkêş jî tên dîtin. Heta provakasyon bi pêş dikevin. Weke kesekî ku li ser rastiya Kurdistanê ye, hem hêza min a çavdêriyê ve, hem jî ezmûnên xwe yên guhertina pratîkî ve ez ê herî berfireh im. Ez vî tiştî jî ji nedîtî ve nayêm ku çareserî tenê bi hewldanên min ve jî çênabe. Di vê mijarê de niyeta baş jî têr nake.

Şoreş li gel ku di wateya azwerî, hêrs, tûjbûna nêzîkbûnan, hewldanên ku têr dikin û serûbinbûnê, tê wateya bersivdayîna pergalê û bi hostetî bersivdayîna van hemû tiştan e. Gelo ma hun dikarin, van hemûyan çi qasî di nava hev de temsîl bikin? Bi çawaniyên yekalî û yek astî ve şoreş nayê bihêzkirin. Bi tenê dema bi qasî hest, hizir, bi qasî teorî û pratîkê jî di cihê xwe de û di asteke têr de, were bikaranîn dê di şoreşê de ristekî bilêyîze. Ez felsefeya we ya jiyanê baş nizanim, dinya we ya azweriyê û têkîldariyê asta we ya azadiyê ji aliyê min ve zêde nayê zanîn. Ev xwezayî ye, derfeta me nîne ku em yek bi yek lêkolînê bikin, jixwe nayê lêkolînkirin jî. Dîsa jî ji bo dahûrîna takekesiyê pêwîstî heye ku nirxekî bilind were dayîn. Bi taybet ev di ezmûna PKK’ê de xwedî girîngiyeke mezin e. Di kesayetekî de zayend û civak dahûrandin, rêbazeke lewaz nîne. Dahûrîna civakê bi têgîhiştina takekes ve jî dibe.

Di nivîsandinên klasîk ên heta niha de hîn zêdetir astên civakî û nepenî têne dahûrandin. Lêkolînkirina asta kesayet ji bo wêjeyê tê hiştin. Lê belê em nikarin xwe tenê bi wêjeyê ve bes bibînin. Ger dahûrîna civakî, dahûrîna takekes di asta siyasî de bibe rêbazeke bingehîn, dê nêzîkbûna partiyekê jî ez bawerim zêdetir encaman bigre. Taybetmendiyeke PKK’ê ya bi vî rengî ji berê ve heye. Hetanî mirov dikare PKK di vê mijarê de weke partiyeke herî pêş de jî binirxîne. Di astên navnetewî de jî ev wiha ye. Ji ber wê jî pêwîste mirov dahûrandina takekes neyînî nebîne.

Herî zêde pêwîstiya jinan bi dahûrandinan heye. Bûyera jinbûnê pirsgirêkeke ku herî zêde bûye girêkeke kor e. Gelo em avabûna we ya heyî çi qasî qebûl bikin? Vê çi qasî derbas bikin? Bêguman girêkbûneke takekes ku di bin bandora civakê ya dijwar de hatiye avakirin, mijara gotinê ye. Gelo ma em dikarin çi qasî bi vê şekilgirtinê ewle bin? Bêyî ku em fêm nekin, ji bo kê şekilgirtin, ji bo kê jiyan, ji bo kê avabûna kesayetê pêwîst e, cihdayîneke bi şêweyê şoreşgerî ve di nava jiyanê de wê bi xwe re xeletiyan, kêmasiyan û heta şaştiyan ava bike. Jixwe mînakên ku derdikevin holê nîşan didin ku ev yek wisa hêsan nîne. Ger ez we di nava têkîliyên heyî de bihêlim, ez ne bawerim hun ji bo şoreşê bisûd bin. Heta ez we li gor dinya we ya azwerî, hest û hizir hindekî azad bihêlim, dîsa ez ne bawerim ku ev jî zêde encamê bigre. Hun bi xwe jî dizanin ku, hun di jiyanê de zêde bi bandor nînin. Heta hun nikarin nefesê jî bistînin. Ew newêrekî û neçarbûna di kesayeta jinê de, di asteke pêş de ye. Hun asta kesên ku ji bo xwe dijîn ne, ji bo hindekî din dijîn ava dikin. hun bi karekî li gor hindekên din hatiye kirin ve li gor xwestek, azwerî, feraseta serdestiyê û zordestiya civakê –ku ev civakeke serdestiya zilam e- we şekil girtiye. Dijberî vê eniyê jî ev e. Dema helwest nîşan da, yan jî dij derket, dema hatine gotin, “ji malê revî, ji ber zexta zêde kete kolanan, benê xwe qetand” rêpîvan nenasîneke bêsînor derdikeve holê. Weke ku ya rast nîne, dinyayeke we ya di navbera herduyan de hatiye zîndankirin heye. Ji bo helwestên we gelekan, ne rêgeza azadiyê, ev herdu rêgez bandor dikin.

Mixabin rexmî hemû hewldanên me, em dibînin ku hindek kesayet li şûn tiştên ku dihatine hêvîkirin mane. Peyama ku em dixwazin bidin nikarin ji hemû aliyan ve bigrin. Di vê mijarê de pêwîste mirov asta sîxuriya objektîf baş bibîne. Bêyî ku mirov rewşa giştî ya gelê me sîxuriya objektîf, bi taybet jî xirabtir xistina jinê fêm neke, gihiştina dahûrandinên bihêz negengaz e. Hêmanên ku yek carê min di vê mijarê de dihizirîne şêwazên we yên lêkolînê yên gelekî şaş û kêm in. Pêşxistina we ya şêwazên lêkolînê sedema herî girîng e ku hun nikarin bigihên encamên rast. Biryar ev e, ger dahûrandin neyên kirin di Kurdistanê de meş çênabe, şer nayê pêşxistin, azadî nayê bidestxistin, tiştên ku li Akademiya Mahsum Korkmaz dihate dahûrandin tenê hindek rastî nebûn. Tiştê ku dihate dahûrîn, di rastiyê de çarenûsa ku bibû girêka kor, ê hatiye dahûrandin ew qeydên ku em pê ve girêdayî bûn. Ê ku hatibû dahûrandin kulmek endamên wê Akademiyê jî nebûn, hemû dîrok û civak bû. Gavên ku dihatin avêtin jî bi rojane ew qasî berfireh bûn û encam digirtin.

Hun xwedî gavavêtinên azad in. Ji bo we azadî çi ye? Hun kesên ku van tiştan gelekî bihizirin û encamê bidin in. A guncaw jî, hun di vê nêvenga tekoşînê de hindekî dihizirin, di dika filmên herî navdar de jî platformeke wiha nayê serûberkirin. Ger hun bi hestyarî binirxînin, hun dikarin hem hest û hizrên xwe rabikin ser piyan, hem jî ji bo jinûve ava bikin, hunê qebûl bikin ku ev tişt gelekî guncav e. Bi qasî ku ez dibînim, xala herî zêde ku hun tê de asê dimînin pirsgirêkên weke zayendekê ji rastiyê ku hun dijîn çêdibe. Ez dikarim vê zelal daynim holê û bi we re nîqaş bikim. Hun dikarin vî tiştî bigihînin asta rêgez. Tu wateyeke ku hun ji vê tengav bibin, vî tiştî tenê weke pirsgirêkeke exlaqî bi dest bigrin nîne. Ew rêgezên ku hun jê re dibêjin rêgez, di rastiyê de exlaqê feodal e. Di nava wê de qirêj, berjewendî, malbûn û milkiyet û herî zêde jî windakirina we heye. Dîsa tiştê ku çêdibe bi serê we tê. Di bin pêçeka exlaqî ya heyî de yên ku wenda dikin bi giştî gelên ku tenê perçiqandin û zayenda tê perçiqandin e. Hun, heta dawiya temenên xwe êşa wê û tengasiya wê dijîn, piştre bi aqilbûn zêde bi kar nayê. Pirsgirêka me, em bi şêweyê rizgarîxwaz nêzîk dibin, tenê ji bo xwe ne, ji bo rizgariya civakê û zayend gava biavêjin. Bêguman tê xwestin ku girêdaniya azadiya zayendî bi civaka çînî û siyasîbûnê ve gelekî baş were avakirin. Ez wisa bawer dikim ku dema rastiya Kurdistanê dibe mijara gotinê di dinyayê de têkîliya malbat û civak, malbat û siyaset a herî baş û bihêz em datînine holê. Dîsa di nava malbatê de asta jinê gelekî baş hatiye vekirin. Bûyera ku jê re tê gotin, “jin” çawa ye, di nava nêzîkbûneke çawa de tê girtin gelekî bi zanistî hatiye danîn. Di vê mijarê de dostê me yê birêz Îsmaîl Beşîkçî jî dibêje, “pêwîste mirov balê li aliyê sosyolojîk a Apo bikşîne, civaknasî (sosyolojî) zanistiyek e, pêwîste mirov piştgiriya wî ya di vê mijarê de jî bibîne.” Her çi qasî niyeteke min a wiha nebe jî ew bi xwe vê yekê dibîne, di rastiyê de malbat û civak, jin û malbat bûyerên girîng ên sosyolojîk in. Lê belê dema rastiya Kurdistanê dibe mijara gotinê aliyekî vê yê siyasî ya vê pirsgirêkê jî derdikeve holê. Pêwîste ku mirov vê yekê dayne holê.

Dema mirov balê lê bikşîne ger min misoger malbat çareser nekiribi, em bihêlin gihiştina azadiyê, dibe ku bêyî ez bigihêm çardeh saliya xwe, ez di pevçûnên malbatê de tune dibûm û diçûm. Ez zaroktiya xwe ji bo ku bibe mînak bînim bîra we. Armancên weke çiyan didan pêşiya min. wisa plan dikirin “ev zarok bila mezin bibe, ji bo şeref û rûmeta malbata me tolê bistîne, mirovan bikuje.” Dema ji bo ku nekevime nava vê min digot, ez naxwazim mezin bibim. Ez wiha dihizirîm, ezê çawa dijmin bikujim, hêza min tuneye. Ezê zû bimrim, min wê demê dest bi siyasetê kir. Pîrika min digot, “çavên vî hindekî bi bênamusiyê temaşe dike, xeteriyek heye ku ji bo malbatê şer neke.” Di rastiyê de pêwîste ev yek weke ez zarokekî baqilbûm were şîrovekirin. Ger ez weke zarokekî bingehîn ên malbata xwe mezin bibama, min nedikarî ji gund gavekî biavêjim derve.

Hun jî baş dizanin di hemû malbatên Kurd de zilam weke zarokê xas, kurê xas tê mezinkirin. Li ser vê bingehê hemû hîn negihiştine. Di dozên xwînê de, di pevçûnên malbatê de, di pirsgirêkên erd û mal de pevçûnên ku dendikê hêjirê jî danagre, yên mirişk û kuçikan de tune dibin û diçin. Min ji ber vê sedemê biryar da ku ez ji bo van nekevim hewldanên mirinî. Ez ji malbatê hêrs ketim, pevçûna min a bi malbatê re dest pê kir û piştre jî berdewam kir. Nakokiyên min bi dayik û bav, gund, civak, dagirkeriya tirk, ol û felsefeyê ve her çû bi pêş ket. Xuyekî min heye, “ez xwe naxapînim, dema ku ez bi nakokiyekê re rûbirû mam, weke ku bifetisim dixwazim wê çareser bikim. Dibêjim, ezê heta dawiyê bi ser de biçim û wê çareser bikim, teqez dikarim encamekê bi dest bixim.” Hizirandina xwe de ez her ku diçûm digihiştim xala xwekuştinê. Ji bo sosyalîzmê jî ez li ser bingehekî bi vî rengî nêzî çareseriyê bûm. Em hîn jî li ser sosyalîzmê hem bi teorîk û hem jî bi pratîk gelekî berfireh disekinin. Ji bo azadiya zayendî jî asta min ev bû.

Berê jî ez ji ketina têkîliyê bi jinê re ditirsiyam. Heta li hemberî jinê hindekî nefreta min hebû. Zayendîbûna dayika xwe min zêde baş nedît, ji ber ku ji bo min zêde bi tendûristî nedihat. Ango her carê ew baweriyên heq û hiquq xwe disparte vê û zêde serdeçûyîna ser zarokên xwe di min de nêrînek ava kir, ku pêwîste dayikek bi vî rengî nebe. Ji ber wê min li hemberî dayika xwe helwest nîşan da. Li gor min ev jî parastineke mafdar bû. Dayik nikarin zarokên xwe bi vî rengî biwelidînin û mezin bikin. Min di jiyana xwe de ji bo vê nirxeke di asta rêgez de rûmet dayê. Jixwe hun vê yekê nizanin. Ez hîn jî bi vê rêgezê ve dijîm. Zarok hemû jî gelekî neçar in, dibe ku hun jî ji zarokan hez bikin an jî dilê we bi wan dişewite, lê belê ez bawer nakim ku hun di vê de cidî û xwedî biryarbin. Dayik û bav jî di nav de yê ku di vê de dilsoz in, ji bo ku dinya wan zarokan rizgar bikin dê hindekî rast bin. Tu tiştê zarokan, tu pêşeroja wan nîne û ev jî zarokên Kurdan in. Malbat jî zarokên xwe gelekî xirab hez dikin, min hîn ji wê demê ve jê nefret kir. Hîn wê demê jî rexmî ku di derbarê pêşeroja van zarokan de tu plansaziyên wan tunebûn, min digot ji bo çi ev qasî zarokan himbêz dikin û ew himbêz kirina wan a zarokan ji bo min weke rondikên tîmsahan dihat. Ji ber vê min ji van nêzîkbûnan nefret kir û hezkirin nexwest, min got li şûna zarokekî bi vî rengî hebe, bila qet nebe. Ez di vê mijarê de girêdayî rêgezekî dijîm. Zarok îro, ji min gelekî hez dikin, ez herim ku derê li tenişta min artêşeke zarokan heye. Dinya zarokan jî min fêm kiriye. Qet nebe dibînin ku ji bo wan hêviyek hatiye afirandin.

Ez ji bo vê yekê diyar dikim pêwendiyên min piralî bûn. Ji bo rastiya jinê jî pêwendiyên min ên ku dişibine vê hebûn. Ez ji rastiya jinê çavtirsî dibûm. Ji dinya jinan û ji valatiya vê dinyayê ez ditirsiyam. Ji neçarbûna jinê çavtirsî dibûm. Zimanê wê nebû ku yek du gotinan bike. Destên wê nebûn ku, destekî dirêj bike. Bi ketina zanebûna vê ez di temenekî biçûk de bandor bûm. Wekî din min di têkîliyên jinan de ketin didît. Bi jinekê re pêşxistina têkîliyekê dê berpirsyariyên giran bîne û min zû dît ku ev dikare mirov ber bi ku ve bibe. Ango min digot, li şûna ku ez têkîliyê bi pêş bixînim, qet bi pêş nexînim baştir e. Ez di vê mijarê de gelekî birêgez tevdigeriyam. Ev ne ji bo ku min ji jinê heznedikir, berovajî gelekî biçûk bûm jî ji bo hevaltiyeke baş bû.

Ev van ji bo ku min xwe di feraseta feodal de hepis nekiriye vedibêjim, diyar dikim. Di vê mijarê de ez dikarim bi rihetî diyar bikim ku di nava nêzîkbûneke alîgirê rêgezê wekhev de bûm. Pêwîste di hemû jiyanê de hevpariya bi jinê re pergala jiyana hevpar a bi jinê re were avakirin. Di temenekî biçûk de, di lêyîstokê de yan di hilberînê de yan jî di dibistanê de nêzîkbûnên min bi ser vî alî bûn. Bi qasî ez mezin bûm, min dît ku derfetên vê zêde nînin. Jin ji zû ve wenda bûye, hevaltiya wisa wekhev û azad zêde nayê pêşxistin. Weke din tiştên ku tên ferzkirin jî gelekî cuda ye. Jinekê diavêjine serûçavên ciwanekî, bi vê re jî şêwazekî têkîliyê ku dînbûnê wêdetir naçe derdikeve holê. Bûyera zewicandinê hişt ku ez bi vî rengî çavtirsandî bim. Bêguman tenê ez ji bo xwe, çavtirsandî nedibûm, hemû zewacên ku hatine kirin, min çavtirsandî dikirin. Ev zewac, ez digihandime hestekî ku min digot, hem jin û hem jî zilamên xwe ve em wenda dikin.

Ezmûneke ku ez jiyabûm hebû, ew ezmûn îro jî tê nîqaşkirin. Hun ji van nîqaşan çi encamê derdixin? Ez li rojnameyan temaşe dikim, hîn jî dinivisînin “xezurê Apo kî ye? Bi ajaneke MÎTê yê çil salî çi karê wî hebû? Têkîliyên wî bi filan jinê re çi bû?” Diyare ku MÎT dixwaze van nîqaşan bi pêş bixîne. Ev têkîlî xwedî taybetmendiyekê ye ku di dema pêş de wê bi serê xwe were bi destgirtin û tê destgirtin jî. Bêguman, dê hîna jî li ser were nîqaşkirin. Ez bi xwe bawerim, bi xwe ewle me ku di vê mijarê de rast nêzîk dibim. Min ji bo gel, ji bo dîrokê encamên herî baş derxistine. Misogere ez dilsozane nêzî vê têkîliyê dibûm. Ji bo armanc helwestên min ên wekhev û azad misoger bûn. Lê belê ez xwedî tevdîr bûm, pirsa gelo jî her dem di koşeyeke aqilê min de bû. Ev tenê ji bo ku ew endameke malbatekê bû nebû. Ji ber şemitokiya wê jinê bû. Çi qasî ji dil e û girêdayî ye, çi qasî dikare bi hev re jiyanê temsîl bike?

Vê têkîliyê ew qasî ez westandim ku rojek hat min xwest ji malê birevim. Weke tê zanîn, di giştî de jin ji malê têne avêtin an jî ew bi xwe direvin. Ma we dîtiye ku zilaman dev ji malê berdane û revîne? Êdî hun dixwazin bibêjin, sîxuriya objektîf e yan jî ya subjektîf e, ev têkîlî di sala 1978’an de hate rewşekê ku mirov nedikarî ber xwe bide. Bi hevalê kevin re gelek caran em li ser vê têkîliyê disekinîn. Hevalekî me yê ku hîn dijî, nêzîkbûnên hevalê Kemal Pîr ji bo me vedigotin. Diyar dikir ku Kemal bi şêweyê “wê jinê Serok xelitand, di rastiyê de me dixwest em wê jinê bikujin, lê belê dibe ku tiştekî Serok dizane heye” nirxandin kiriye. Kemal Pîr, bi me ve gelekî girêdayî bû ev heval tenê ne di vê mijarê de bi rastî jî bi vê girêdaniyê ve xwedî berxwedaniyeke gelekî qehremanî bû. Ew bi xwe ne Kurd bû jî, lê belê dîsa jî berxwedaniya herî mezin nîşan da û ew mirovekî ku herî zêde bi min ve girêdayî bû.

Ez dixwazim vî tiştî bibêjim, şerekî mezin dest pê kir, ez dikarim diyar bikim ku ger me ev şer nedaya vê gavê PKK, gerîla û serhildan çênedibûn. Hun dikarin bibêjin gelo ma têkîliyeke bi vî rengî çawa rê li ber avakirina PKKê, gerîla û serhildanê vekir? Ger hun bi tenê dahûrîna Rêbertiyê rast tê bigihên hun dê bibînin ku ev bi rengî ye. Di bûyera wê jinê de li hemberî hemû niyetên min ên baş, hestyariya min û hêviyên min, dibe ku sîxuriya objektîf be jî yan subjektîf be jî feraseta ku hatiya ferzkirin, “ger tu bi min re dixwazî têkîliyeke tendûristî ava bikî, pêwîste di destpêkê de tuyê stûyê xwe li hemberî rastiya çînî û civakî ya min bitewînî û bibî amurê vî yan jî hîna wêdetir. Tuyê bi KT ve girêdayî bî” bû. Ez gelekî bi rêgez tevgeriyam, di rastiyê de wê ev tişt gelekî eşkere nedigotin, berovajî gelekî şêlû, neyekser û bi raveya rûyê xwe yê weke jehrê bi şêweyê nêzîkbûneke weke stirî, bi rûyekî reş nêzîkbûnên ku ne her roj her kêliyê weke ku tola xwe bistîne nîşan dida û digot. Ez vê yekê mezin nakim, bûyer û astên têkîliyan hatine tomarkirin.

Ev tenê bûyereke kesayetiyê jî nebû. Dahûrandina Rêbertiyê bi giştî ve gelekî ji nêz ve girêdayî ye. Ji ber vê sedemê ye ku Kemal Pîr gotibû êdî têkîliyeke bi vî rengî nayê efûkirin, ev xwe ferzkirineke gelekî xirab e. Bi wî rengî ye ku mixatabê me jî gelek caran digot, “zilamekî Kurd ê herî navdar be jî teqez dê bikeve panîkê, herî kêm yek du rojan ferzkirin berdewam bike, dê yan kêra xwe yan jî çeka xwe bikişîne lê bide yan jî biqewitîne. Lê belê ez dizanim ku ji ber girêdaniya te ya sosyalîzmê tu vê yekê nakî, ez dizanim ku tu li benda demekê yî.” Di rastiyê de tespîteke rast dikir, bêguman ez têkîliyan ji rêzê û biçûk nagrim dest, li ser têkîliyên ji rêzê dahurandinên ji rêzê nakim. Ger min wisa kiriba, bêguman ez nedigihiştim astaRêbertiyê. Zilamekî ji rêzê bûya dê bi sîleyan li jinê daba. Ez ne ji ber bêhêziyê, ji ber bihêzbûnê bi wî rengî tevdigeriyam. Ger wê demê ez bibûma amurê azweriyên xwe vê carê binketin, dê jênerev bûya. Hindek ji bo vê dibêjin neçarî, hîn jî hindek dost min neçar û reben dibînin. Lê belê di rastiyê de yê ku wiha dibêjin, qediyan e. Ew xwedî tu çareserî û pêşketinan nînin. Dîsa pêşketin bi min re dest pê dike û bi min re dimeşe. Ev ne ji ber neçarbûnê yan jî pêwîstbûnê nîne, çawa ku ez nava ketîbûneke zayendî de nînim, ev rewş ji bo min jî gelekî şerm nebû. Ev di nava metirsiyên min de bû, lê belê diyarker nebûn. Dibe ku gelek kes bi min qerfên xwe bikin, dayika min jî bi qasî ku bikaribe ji min re bibêje, “nikare axaftinekî ji jinekê re bibêje” qerfên xwe bi min dikirin. Lê belê min zêdetir berjewendiyên gelê xwe û partiyê esas digirt.

Malbata jinê ji serhildana Kurd a 1925’ê heta serhildana Dêrsimê, heta 1940’an bi Kemalîzmê re hevkarî kiriye, malbateke ku ji Înonu belge wergirtiye, li gor dewletê malbateke baş e û ji ber ku xizmeta dewletê kiriye spasname wergirtiye. Min ev yek dizanî, lê belê ez ewlebûm ku ihtimal heye vê bidomîne û weke hevkarê dewletê ristê xwe bilêyîze. Di wê demê de CHP’ê (Partiya Gel a Komarê) xwe pêşverû didît. Bêguman dewlet çi qasî pêşverû be, CHP jî ew qas pêşverû be. Wê demê min bawer dikir ku ev jin ihtimal heye bibe welatparêz, lê min ev ihtimal jî dida ku ew bibe temsîlkarê çîna xwe ya noker. Dewletê jî bi ihtimalek mezin rastiya vê têkîliyê dizanîbû, ji ber ku wê demê ev malbat, bi saziya ewlekariyê ve girêdayî bû. Pîlot, asta min a di sala 1977’an de heta 1976’an de dizane û hatin û çûyînê li gel vê malbatê dike. Li gor min dijmin texmîn dikir ku, xwe bispêre vê malbatê û min kontrol bike.

Gelo ez ji dil ketime bin vê kontrolê? Naxêr! Ugur Mumcu wiha dinivisî “gelo ma bi taybet MİT’ê Apo parast?” MİT nikare min biparêze. Ji ber ku ez rojê yek trîlyonê zirarê didim dewletê. Vî tiştî rojnameyên bûrjuvayê dinivisînin. Ma MİT zilamekî her roj trîlyonekî zirarê dide dewletê tu caran diparêze? Xelitandina herî mezin min bi vê dewletê da tahmkirin. Darbeya herî mezin min lê da. Di sala 1979’an de dema ku ez derbasî Rojhilatanavîn bûm, hevalekî me yê li Akademiyê digot, endamekî MİT’ê gotiye “me çawa ev zilam ji nav destên xwe revand? Û li serê xwe daye. Cuneyt Arcayurek di rêzenivîsa xwe ya bi navê “12 Eylûle nasıl gelindi?” (em çawa hatin 12 êlûnê) de dibêje “ev mar bihostek bû, ger leşkerên me potînê xwe rabikira dê ew biperçiqandiba. Lê belê me xefleteke mezin jiyan kir.” Armanca van kontrolkirina min a bi riya vê têkîliyê ve bû. Gelo ma min ev taktîk bi zanebûn meşand? Min got hevkar be jî, dibe ku ji vê malbatê şoreşger derbikeve. Dibe ku ev hevala me jî bibe rêhevaleke me ya birûmet. Misoger baweriya min bi vê yekê hebû. Ya duyemîn, min semta (ihtiyad) xwe ji destan berneda. Min bi xwe ji xwe re got, hişyariya xwe ji destan bernede, ihtimale ku tu ji vir ve werî kontrolkirin. Wê îdare bike. Bi kar bîne. Pîlot jî di nav de min hindekî ew bi kar anîn, Ugur Mumcu di vê mijarê de wiha dinivîsand, “Apo gotiye Pîlot roniya çavên me ye em wî biparêzin.” Dibe ku min ev gotin, bi heman rengî negotibe lê belê nêzîkbûneke ku dişibê min bi pêş xist. Ji ber ku ger me Pîlot kuştiba hîn wê demê PKK’ê navê xwe li xwe nekiribû, dê bihata tunekirin. Dîsa ger min ev têkîlî berdewam nekiriba misoger e ku bûyera derketina derve jî de, me dê zehmetî bikişandibana. Hîna di sala 1975’an de dewlet dibêje “ev zilam ber bi damezrandina artêşa netewî ya Kurdistanê ve diçe, pêwîste were kontrolkirin.” Vê zanyariyê di sala 1975’an de girtiyekî DDKD’ê ji me re ragihandibû. Navê Dev –Yol hîna derneketibû. Ez wê demê di nava Dev-Gencê de tevdigeriyam. Min vê carê jî pirsên weke “kurdperest e yan jî di Dev-Gencê de ye” afirandibû. Me salekî jî wiha derbas kir. Pişt re dihizirin ku ez di bin kontrolê de me û kengê bixwazin dikarin min bigrin. Min jî di vê wateyê de ji vê têkîliyê ne yekser sud girt û weke hun jî dizanin em derketin derveyî welat. Di pêvajoya derketina me de jî dîsa ev şer hate jiyîn.

Fatmayê provakasyonên mezin kirin, ji ber nakokiya Semîr a 1982’an de xwest Partiyê ber bi fetisandinê ve bibe. Di sala 1982 û piştî wê de jî pevçûneke sexte afirandin û xwestin partiyê bikin du beş. Me ev yek vala derxist. Di sala 1986’an de dîsa lêyîstokeke bi heman rengî xwest bi ser bixe, wê demê jî em li dij derketin. Di hemuyan de jî hate xwestin ku jin gelekî xirab were bikaranîn. Xefilbûn, di vê mijarê de asta wê ya çareseriyê nebû. Em bi vî rengî di şevreşiyê de dimeşiyan. Min pêşiya vê lêyîstokê bi sebreke mezin girt. Ji aliyekî de ez dihiziriyam emê çawa bigihên azadiya jinê, ji aliyekî din de jî ez dihizirîm ev jiyana dojehê dê çawa were kişandin. Min xwest bi hemû hêza xwe vê tekoşînê bimeşînim. Dibe ku gelek hevalên me vê pêvajoyê nizanibin, ji ber ku rewşên hestyariyê ku hatine jiyîn, zêde bi peyvan nayên vegotin. Hêza berxwedanî, hêza sebrê û rik di belgeyan de me nekariyê em zêde cih bidinê. Hîna zêdetir me ev bi encamên xwe yên siyasî ve tomar kir.

MİT’ê wê demê di rojnameyan de nûçeyên weke “zilamê Fatma Apo kuşt, PKK parçe bû” dida weşandin. Di rastiyê de pevçûneke ku dişibiya vê yekê hebû. Bêguman me bi sebr û hişyarbûnê derfet neda wan. Ev rewş di kongreyên 1982 û 1986’an de hate jiyîn û herî dawiyê gihişte provakasyona 1988’ê. Di bin vê provakasyonê de Fatma hebû. Avukat (parêzer) tenê lêyîstokvan bû. Piyon bû. Herî zêde di vê salê de xwest Partiyê bêhêz bihêle. Li gor min di provakasyonên ku heta Başûr berdewam kir jî vaca wê hebû. Li gor min KT di bin nêrînên wê de plansaziyên provakasyonan bi pêş dixist û pêk dianî. Bêguman ew jî hêzek e. Dewlet çil salan bi Kurdan re mijûl bûye, dibe ku wê bidomîne. Ew hevkarî û sîxuriya weke Kemal Burkay, KUK, DDKD, PDK ûhw. li kêleka van provakasyonan gelekî lewaz dimînin. Lê belê şerekî min ê bi van re çêbû û ev hîn jî şerekî ku ez bi serê xwe dimeşînim e. Lê belê ez bi hemû aliyan ve di bin gumanan de bûm, her kesekî têkîliya min weke “bi keça sîxûran re çi digere?” rexne dikirin. Hevalên me jî weke “ev têkîliyeke bi çi rengî ye?” pirsyar dikirin.

Fatmayê bi xwe her roj mirov dixistin. Ew bi xwe dibêje “pêwîste em mirovan xerç bikin” bi fermî hindek hevalên jin fetisandin, hindek daxistin sifirê û hindekî pêşkeş kirin. Ev polîtîkayeke ji bo jinan bû, ji bo ku bi tenê rêhevalek dernekeve çi pêwîst bû dikir. Kesên ku wê afirandine, heta îro jî bûne bela serê min. Veşidiyayî ne (gergîn) û bi arîşe ne (problemli). Zilam jî wiha ne, ez dixwazim dîrokê hindekî din zêde bikim, ango tam deh salan zêdetir me yekser ji eniyê şerekî dijwar meşand. Bandora vî şerî hîna jî berdewam dike. Gelo ma ev şer, şerekî ku girêdayî vê têkîliyê taybet hatiye kirin? Naxêr, ev yek gelekî zelal e, siyasî ye û şerekî eşkere ye. Şerekî di hest de, di hizir de û di rêxistinkirinê de ye. Ew bi xwe di gihiştina me ya gerîlabûnê de astengeke herî mezin bû. Ev şer li hemberî wê ye. Ev şer di dîtinê de li hemberî kesekî ye, lê belê li hemberî him KT’yê ye, li hemberî hêza wê ya lêdanê ya herî xeter Kontr-gerîla ye, li hemberî şerê taybet e, li hemberî MİT’ê ye. Ji bo hun baş têbigihên, gelo ez di kîjan çarçoveya siyasî de nêzîkî têkîliyan dibim, dîsa bingehê dîrokî çawa bi dest digrim, van tiştan ez diyar dikim. Ango mirov nebêje, têkîliyeke zayendî ye û neavêje aliyekî. Ji bo ku hun gelekî seranser nehizirin, ezê van tiştan diyar bikim.

Ayrıntılar

Yayınlandı: 10 Mart 2010

Ji bo çapemenî û Raya giştî

1- şeva 9’ê Adarê, di navbera saetên 00:30 û heya 02:00 de, artêşa tirk, li dijî herêma Xantûr a girêdayî herêma Haftenîn êrîşa bi topên hawan û Obusan kir.

2- Di rojên 7 û 8 Adarê û bê navber artêşa tirk gundên herêma Zapê (Sipê, Merganiş, Sernê, Zerê, Erbiş, Erê ve Paşê) û herema (tepê Cehenem) dan ber topbarîna hawan û Obusan.

9 Adar 2010

Navenda Ragihandin û Çapemeniya HPG

Ayrıntılar

Yayınlandı: 10 Mart 2010

Ji Bo Ragihandin û raya giştî!

Roja 7’ê Adarê, di navbera saetên 02:00-03:00 de, artêşa tirk, êrîşek bi topên hawan û Ubesan li dijî herêma Şeşdarê ya bi ser heftenînê ve girêdayî ye lidarxist.

7 Adar 2010

Navenda Çapemenî- Ragihandina HPG

Ayrıntılar

Yayınlandı: 08 Mart 2010

Jin û jiyan, mîna awaz û deng û lavayan, mîna dilopeke xunavî ku dikeve axê, mîna tovekê û mîna bihar û kulîlkekê hev temam dikin. Ev yekbûna jin û jiyanê, bê pirs û pirsiyar, bêyî ku tu kes vê zagonê diyar bike, bûye zagona xwezayê. Di her kêliya jiyanê de, hebûna jinê berdewam kiriye û beşeke herî girîng a dîroka mirovantiyê ye. Her kêliya jiyanê; bi ked, hewldan, hezkirin û xwêdana eniyê hatiye strandin û jiyanê watedartir kiriye. Ev hetanî ku zalimên dîrokê ked û hewldana wê dizîn û hetanî ku hezkirin, hest, fikr û hebûna wê dîl girtin, di nava jiyanê de girîngiya xwe parastiye. Lê dîlbûna wê, hewldanên wê yên ku hatine dizîn û keda wê, ew kiriye afirînerê veşartî yê jiyanê û ew her dem veşartî ma, kêm hate dîtin, li derve hate hiştin, hate lêdan, li bazarên koleyan hate firotin, mift li fikr û dilê wê hate xistin, laş û rihê wê dîl hate girtin. Bêdeng sekinî, wê rojekê bi heybet vegeriyana demên berê û êdî tu carê veşartî nemîne û wê tu kes nikaribe keda wê bideze.

Hevgihîna jinê bi jiyanê re, encax bi serî hildanan, raperînan, bi vegera cehwer, ax, çiya, av û hişmendiya xwe mûmkûn bibûya. Êdî divê ji vê rêveçûyînê re bihatina gotin ku, bisekine. Divê êdî ji girtîbûnê, dizîna keda xwe re û ji kolekirina xwe re, bigotana bes e. Divê êdî dayîk, jin û keçên me yên ku jiyanê hûnandine, derbasî berxwedaniyê bibûna. Jinên kurd, her dem bi serhildêriya xwe, bi serî hildanên xwe û bi keda xwe, di dîrokê de şop hiştine. Jinên kurd, tu carî bindestiyê qebûl nekirine, ji bona ku nebin dîlên tu kesî, xwe ji latan avête, agir berdana laşên xwe, xwîna xwe berdana çeman, robaran, Mûnzûra delûdîn, Firadê û Dîcleyê û di şûna dîlketinê de, hemêzkirina mirinê tercîh kirine. Jin û keçên kurd, bi serhildêrî û bi bengîbûna azadiyê, bi girêdayîna xwe ya jiyanê, bi keda xwe ji axa dayîk re fena kulîlkan ji nifşên li pey xwe re vê keleporê hiştin.

Êdî roj xwedîderketina vejîn û kedê ye. Jina kurd, bûye sembol, armanc û bîrdoziya xelasiya gelê xwe. Rêber Apo di şexsê jinê de gelek vejande. Jin zindî zindî hatibû binaxkirin û êdî ev gor hatibû vekirin. Gelek zindî zindî hatibû binaxkirin û xwestibûn ji kokên wê rakişînin. Roj, roja xelasiya gelê kurd û jina kurd e. Jin ronahiya xelasiya ji bendîbûna xwe ya 5000 salî dît. Jin, wekî rih û zanebûna xwe, ji bona laş û zimanê xwe rizgar bike, şer da destpêkirin. Rêber Apo; bi wan azadî û serxwebûyînê dabû tamkirinê. Ma kî dikaribû wan bigirtana? Ma êdî hêza kî têrî wan dikir? Êdî di ferqa hêza xwe de ye û êdî derbasî ciyê jiyanê bûye. Jin li qadan, li zîndanan, li çiyayan û çeperan, çek di dest de li pey azadiya xwe ye. Ma hêza kî têr dike ku vê efsûna azadiyê bigire? Êdî roj roja vejîna jinê ye.

Jinên ku afirînerên jiyanê ne, êdî dixwazin şer hîn bibin û bi şerkirinê re xwe biafrînin. Gihîştine vê zanebûnê ku, bi şer dikarin xwe vejînin. Di vê çarçoveyê de, niha li çiyayên azadiyê, bi ked û evîneke gelek mzin, mercên jiyanekê diafrînin. Wan vê keleporê ji yên ku ji bona azadiyê xwe ji lat û zinarên Dêrsimê avêtibûn girtibûn. Niha jî li lat û zinaran wekî Bêrîtan, di dilê dijmin de wekî Zîlan û di nava gel de wekî Mizgîn, dibine kulîlk û diteqin. Jin azadiyê, wekî newa û rêzikên stranekê  dizanin. Jiyana xwe li dora agirê azadiyê û li derdora Rojê dikin xelekek û govenda azadiyê digerînin. Jinên kurd, di pêşengiya besêyan de, mizgînan de, azîmeyan de, meryeman de, fatmayan de, bêrîtanan de, zîlanan de, zeyneban de, nûdayan de, yildizan de, gulbiharan de, dîlalayan de, bûn bengiyê jiyanê. Jin, ji bona ku bimirin namirin, ji bona hezkirin, jiyandin û jiyankirinê, ji rûyê mirinê re bişirînan belav dikin. Laşê xwe, ji yên pey xwe re, ji avakarên jiyanê re dikine çeper. Jin niha, ne di vîtrînan de, li bazarên koleyan de û di tarîtiyan de, ew niha li lûtkeyên çiyayan û di dolên berfireh de, di navîna jiyanê de aj didin.

Li çiyayên azadiyê, jinên ku bengiyê azadiya xwe ne, bêyî ku xwe bispêrin tu kesî û alîkariyek bigirin, ji xwe hêz digirin û bi keda xwe hene. Jin, ciyên ku bimînin û jiyan bikin, bi xwe çêdikin û bêdengiya şerê jiyanê dişkînin. Her kêliya jinê, dibe jin. Jin, bi xwe zanebûnê jiyandikin. Bê tirs û bi wêrekî, bi tevahiyên şevan dimeşin û di elinda sibehî de govend digerînin.

Jiyan, hezaran hezkirinan raberî jina li çiya dike. Alîkariyê dizane, alîkariyê hez dike û bi hev re jiyanê hîn dibe. Dibe leşker, mamoste, xwendekar, cotkar, avahîsaz û li her qadê, bi hêza xwe birêxistin dike. Jinên kurd ên li çiya, keçên ciwan;  her yek ji wan fedayiyên Rêber Apo ne. Bîrdozî û perwerdehiya Rêber Apo, parastina gel dike û parastina xwe dike. Nih jî jin ji azadiyê re bask li hev didin. Jin, ji nû ve dibe jiyan û jiyan xwe di jinê de dibîne.

Arjîn Amed

Ayrıntılar

Yayınlandı: 06 Mart 2010