Mêrxasê hêja, heval Nûman jî çû nav stêrkên asîmanan.
Ey feleka xayîn, te ew bejin dirêjê leheng jî bir!
Erê cîhana bêbext, tu wê kengî ji vê hovîtiya xwe ya ku ji holê rakirina şoreşgerên azadîxwaz dev jê berdî?
Te hê jî piçek mirovatî û ehlaqê civakê ji xwe re negirtiye?
Tu kî û ji ber çi dikujî?
Ey cîhana ku te nesîbê xwe ji mirovatiyê negirtî!
Ma dervî azadî û wekheviyê, tiştek din xwestibû?
Ey pergala bêwijdan!
Ma xwestina wekheviyê di welatekî azad de, pir zêde bû?
Ey qeşmer û sîxûrê Qapîtalîzmê!
Kanî te wekhevî û demokrasî jibo gelan dixwest?
Ey minafiq û qirêja mirovatiyê! Tu baş bizane ku ev kiryarê te yên zalimane û dervî mirovatiyê, ewê ji te re nemîne û wê tola wan ji we bê girtin. Bîranînên wan xweşmêr û lehengan, ewqas kûr û fireh in ku tû car nayên ji bîr kirin û windakirin. Her têkoşerek ji wan ji holê rakirin, bi xwe re bi sedan tekoşervanan di xuliqîne, ev dîyalektîka PKK’ê ye ku di Kurdistanê de daye çandin. Her dilopek xwîna wan, wê bi sedan kûlîlkên ku bêhna xweş bidin Kurdistanê bi xwe re bîne. Ev rastiya ku tim hatiye jiyankirin û tê jiyankirin e, pîvanê hevaltî û berpirsyariya mirovatiyê ev in ku PKK’ê bi me daye naskirin.
Belê, di demekî ku mirovatî dikeve saleke nû ya 2013’an, cardin em dengê qîrkirina ciwanên Kurd ku azadiya xwe dixwazin dibihîsin, îro agahiya ku me gelekî xemgîn kir, şehadeta 9 hevalan ku fermandarê leheng Heval Nûman jî di nav de, me navê wan di muhabera cîhazê de bihîst. Hevalê ku navê wan hatin dayin, Nûman, Rênas, Xebat, Demhat, Egîd, Firat, Omer, Şervan û Masîro, di roja 31’ê Kanuna 2012’an, li herêma Apê Musa, di şerekî artêşa Tirk de bi mêrxasî, tevlî nava karwanê şehîdan bûn. Hevalê ku min baş nasdikir û demekî dirêj ku me bi hev re xebat meşandî Heval Nûman bû. Bihîstina şehadeta wî, ez pir hestiyar kirim û carekî din kûraniyên dîrok û hevaltiya rast anî berçavê min. Dewleta Tirk carekê din bi dirutî û hovîtiya xwe da nîşandan ku çiqas ji mirovatiyê dûr e. Qaşo ji bo pirsgirêka Kurd ku çareser bike, bi Rêber APO re hevdîtin çêdike û li aliyên din jî êrîşên hovane yên li ser gerilayên Kurdistanê jî nade rawestin. Heman demê jî her roj bi êrîşê hewayî li Başurê Kurdistanê bombebaran dikin. Ev dirûtiya desthilatdariya AKP’ê ya qirêj dide nîşandan. Tu car li ser rûyê cîhanê desthilatdariyek wek AKP dirû û bêrêgez nehatiye dîtin. Di dijminatiya wan a qel-lêşane de, mêranî tune ye. Hem çareserkirina pirsgirêka Kurd dixe rojevê, hem jî qirkirina siyasî û leşkerî li ser gelê Kurd dide meşandin, ev yek jî durûtiya wan hîn baştir dide nîşan.
Heval Nûman di sala 1992’an de li girêdayî Amed’ê, ji Bismilê tevlî nava refên gerilayên azadiya Kurdistanê dibe. Demek dirêj li qada Amedê xebatek bi nirx û serkeftî dide meşandin û erkê fermandariya yekîne, herêmî, eyalet û herî dawî jî di konseya leşkerî ya HPG’ê de cihê xwe girtiye. Bi xebatên xwe yên demdirêj, serkeftî û hevaltiya xwe ya paqij, di asta rêveberiya Konseya HPG de erk girtiye, di nav hevalan de pir dihat hezkirin û qebûlkirin. Zarokekî Amedê bû û bi perwerda PKK’ê ve xwe baş afirandibû û bi giranî xebatên gerilatiya xwe li eyaleta Amedê da meşandin. Di nava gelek zorî û zehmetiyê mezin re jî derbas bibû, lê dîsa jî bi serkeftî têkoşîna xwe ya azadiyê bênavber dida meşandin. Xwediyê gelek çalakî û wêrekiyên pir hêja bû, di tevahî xebatên xwe de jî ev dida diyarkirin. Heval Nûman piştî vekişandina gerîla ya ji Bakurê Kurdistanê, di sala 1999’an de ew jî li Başurê Kurdistanê mabû û heya sala 2007’an li gelek herêmên Başur erkê rêveberiyê girt û xebatên xwe da meşandin. Naskirina min a bi Heval Nûman re ji sala 2006’an şunde ku me bi hev re xebat da dameşandin çêbû. Sala 2006 ew li qada Zagrosê di fermandariyê de cih digirt û ji wir jî hatibû tevlî Konferansa HPG’ê ya çaremîn bibû. Di vê konferansê de heval Nûman nirxandinên pir kûr û hêja kir. Jixwe hevalekî pir zana û xwedî ezbûnekî mezin bû, yanî xwendevaniya xwe û ezmûnên xwe yên piratîkî bi hev re dikir yek û bi tevahî hevalan re parve dikir, di esasê çanda famkirina PKK’ê de nêzî bûyeran dibû û çi tiştî, çi demê û bi kîjan şêwazî ku wê bibe dizanibû.
Sala 2007’an vesazkirina min û wî bi hev re li qada navîn a ku ji sê eyaletên binavê Erzirom, Xerzan û Amedê pêktê çêbû, Heval Nûman di fermandarîtiya eyaleta Amedê de erk girt. Piştî hevalên qadê berhevbûn, Heval Nûman berî ku ez herim cem hevalan berpisyarê tevahî hevalan bû û ew perwerde dikirin. Piştî ku em çûn jî amadekirina hevalan di her warî de, herî zêde Heval Nûman pêve mijul dibû. Hevalên ku ji her sê eyaletan hatibûn komkirin û amedekariyên xwe yên çûndinê dikirin, derdorî 60-70 hevalan bûn. Di amedekariya wan de Heval Nûman fedakariyek mezin dikir û xwe li hember tevahî hevalan berpirsyar didît. Di wê demê de derdorê mehekî em li biryargeha navendî ya HPG’ê, li Zapê bi hevre man, gelek nîqaşên me bi hev re çêbûn û me hev hîn baştir naskir. Di wê demê de jî dewleta Tirk ku Rêber APO jehrî dikir di rojevê de bû, wek tevahî hevalan, Heval Nûman jî pir pê êşiyabû û wî dixwest ku rojek berî rojekê derbasî Bakurê Kurdistanê, qada şer bibe. Pêşniyara wî bi bandor tevlîbûna pêngava têkoşîna azadiya gelê kurd û Rêber APO bû. Li gorî vê heval xwe amede kiribû û pir bi coşbû. Piştî ku me bi hev re li ser taktîkê dema pêş û pilansaziya xwe nîqaş bi pêşxist, em bi hev re wek komek heval, me xwe ji bo rêketinê amadekir. Fermandariya HPG ji bona Aqademiya Mahsum Korkmaz em xwestibûn û xwarin ji me re amede kiribûn. Piştî xwarinê hevalan ji me re torenek çêkirin, ez û heval Nûman jî çûn pêşberî hevalan ku çend axaftin bikin û xatirê xwe bixwazin. Piştî çend axiftinan me xatir ji hevalên ku toren çêkiribûn xwest û me berê xwe da qada navîn. Piştî ku em ji biryargeha navendî ya HPG derketin, em çûn Aqademiya Şehîd Bêrîtan, me ji wir jî ava Zapê qut kir û em gihiştin biryargeha Hêzên Taybet. Ji vir jî em derbasî herêma Metîna bûn û ji wir jî me xwe avêt herêma Heftanînê. Ew çend roj û şevê dirêj in ku em bi hev re meşiyan, berpirsyarî û fedekariya heval Nûman hêjayî fêmkirin û gotinê ye. Rastî jî di wan geliyê kûr û hevrazên bilind de, moralek mezin dida hevalan. Di aliyek de westandin hebû, ji aliyên din ve jî xweşikbûna biharê çiya û gelî xemilandibûn. Ev xweşikbûn û bêhna xweş a biharê bû. Rûkeniya heval Nûman bi wan re her zindî dibû. Ez dikarim bibêjim ku her gulek û kulîlkeke biharê ku em digihiştinê, heval Nûman pêre dikenî û bi wate wek ku xatir jê bixwaze, me derbas dikir. Carna me wêneyên xwe bi heval û kulîlkên ku me derbas dikirin re dikişandin, car jî bi meyzandin û guhdarkirinek a li ser lêhûrbûnek kûr bi me re çêdikir em ji wir derbas dibûn. Ev me gelek car di rûyê heval Nûman de baş dît, lewre lêhûrbûna kûr û eşqa dilê wî, xwe di rûyî wê de dinimand-nîşan dida.
Piştî çend rojan ku em li herêma Heftenîn bi hev re man, ji ber ku koma me hejmara xwe zêdebû me xwe xist du beş û ew berpirsyarê beşekê bû, ez jî berpirsyarê beşekê bûm. Koma Heval Nûman bi çend rojan li pêşiya me bi rê ket û berê xwe dan Botanê. Piştî meşekî dem dirêj, heval Nûman bi koma xwe re saxlem gihiştibû eyaleta Amedê. Heya ku me eyaleta Xerzan derbaskir û em gihiştin eyaleta Amedê, êdî bibû payîz. Dema ku em gihiştin herêma Şehid Remzî, piştî me Heval Nûman jî ji herêma Apê Musa hat gel me. Me civîna rêveberiya eyaletê çêkir û di çarçove perspektîfên rêxistinê de, me pilansaziyek da pêşya xwe. Em bi hev re ji bona keşf kirinê çûn derdorê Licê ku em çalakî li darxînîn. Çend caran em bi heval Nûman re çûn keşfa qereqola li ser girê neqaba Com ku em lêdin. Di encama vê keşfê de me xwest em çalakiyek bi bandor li ser vê qereqolê bikin. Di payîza 2007’an de, bi çend koman hevalan êrîşî ser qereqolê kirin. Heval Nûman jî li cem me bû û me çalakî temaşa dikir. Heval Nûman qordîna çalakiyê dikir. Bi tevahî hevalan re têkilî çêdikir û ew didan şerkirin. Ev piştî çend salan çalakiya yekem bû û me hevalên eyaletê jî baş nas nedikirin. Ji ber vê her çiqas çalakî hinek serkeftîbe û bê windahî heval zîvirîn cihê xwe jî, lê belê pilansaziya me tam bi ser neket. Encam ne xirab bû, lê ji ber ku me hevalan baş nas nedikirin ,vesazkirin li gor vê baş çênebû. Piştî vê çalakiyê, bihara sala 2008’an me cardin hevdu dît û civîna rêveberiya eyaletê çêkir. Di vê civînê de heval Nûman nirxandinên pir bi bandor kirin û biqasî ku kêmasi jî hebûn, derbaskirina wan û li ser pilansaziya pêşiya eyaletê jî gelek nêrînên di cih de dan. Piştî vê civînê, wek tê zanîn gelek çalakiyên serkeftî û xebatên eyaletê bi erênî bandor li ser pêvajoyê kir. Wek çalakiya li dijî Polîsên dewlata Tirk a li navenda bajarê Amedê ku di payîza 2008’an de bû û gelek Polîs hatin kuştin, tevger kirin heya dawî heval Nûman bi xwe li ser sekinî bû. Dîsa piştî vê êrîşek li ser qereqola Hêzanê ya girêdayî navçeya Licê ku hevalan qereqol tevahî xisitin destê xwe, gelek leşkerên Tirk kuştin û gelek cebilxaneyên wan jî li ser wan hat rakirin, ev çalakî jî heval Nûman qordîna wê ya nêz dikir. Bi qasî di van herdu çalakiyan de rolek mezin leyîst, di gelek çalakiyên din de jî heval tevger kirin û serkeftî dan meşandin de rola xwe girîng bû.
Heya sala 2009’an heval Nûman di fermandariya eyaleta Amedê de cih digirt, di havîna 2009’an de di asta yekemîn de bû fermandarê eyaleta Amedê û bi bandor xebatên xwe yên rêxistinî û yên piratîkî baş bi tevger dikir û pêşiya gelek şaşîtiyan digirt. Ji 2007’an heya 2010’an ez li wir bûm û ez ji wê qadê hatim Başurê Kurdistanê, me bi hev re rêvebertiya qada navîn kir. Her çiqas em ji hevdu cûda dixebitîn jî, lê me hev dişopand û her roj bi rêka cihaza mezin têkilî bi hev re çêdikirin. Hertim bi nêrînên xwe tenê ne eyaleta ku berpirsyarê wê bû, ji bo tevahî eyaletan nêrînên pir hêja dida xuyakirin û xwe berpisyar didît. Rastî jî nêrîn û tespîtê xwe li ser her tiştî di cih de bûn , rastdikir û çêdikir. Di bin erk û berpisyariya wî de, gelek şervan tevlî gerîla bûn û gelek cebilxane peydakir û li eyaleta Erziromê, Xerzan û qada Dêrsimê jî belav dikir. Yanî bi xebatên xwe yên serkeftî heya Dêrsimê jî alîkariya wî çêdibû. Ev jî dida nîşandan ku tenê xwe ji eyaleta xwe na, li hemberî tevahî welatê xwe berpirsyar dibîne û derfetê ku li cem hebûn bi herêman re parvedikir. Ji xwe ev nêzîkbûneke têkoşervanên PKK’ê ye ku hertiştê xwe bi hevalên xwe re parve dike. Heval Nûman di tevahî pîvanên xwe de PKK jiyan dikir û dida jiyan kirin. Piştî ku ez ji qada navîn hatim Başurê Kurdistanê jî, gelek caran ez bi heval Nûman re bi cîhaza mezin diaxifîm. Her cara ku ez pêre diaxifîm, me herduya jî moralekî mezin digirt. Herî dawî jî ez piştî ku hatim qada Botanê, di havîna 2012’an de ez dîsa pêre axifîm û min pirsa rewşa wî kir. Pir kêfxweş bû û bi coşa xwe ya berê bi me re axifî. Rastî jî her axiftinek ku min pêre dikir, xuya dibû ku ew li ser pêngava tevgera şoreşgerî ya azadiya Kurdistanê xwedî lêhûrbûnek kûrbû. Jixwe wek hat dîtin jî, bi navê Tevgera Şoreşgerî ya Şehîd Armanc û Şehîd Harûn, gelek çalakiyên ku li ser pêvajoyê bandorekî erênî pêkanîn. Piratîka eyaleta heval Nûman a 2012 bi gelek aliyê xwe moral da me û hêza me ya serkeftinê xurtir kir. Gelek çalakî bi taktîkên dewlemend pêk anîn û artêşa Tirk xist nav tirs û xofê. Darbeyê ku li dijmin dan, ew şaşo maşo kirin û nedikaribûn pêşiya çalakiyên wan bigirin. Bi kurtasî tevlîbûna heval Nûman a pêvgava serdema stratejik a çaremîn, bi rihê mêrxasî bû û encamê wê jî, ji bo me ronahiya serkeftinê çêkir...
Tiştê ku ez dawî bibêjim ji bo jiyana vî hevalê mêrxas, em bi çend gotina nikarin rastiya wî ya mezin bînin ziman. Rastî jî ev kesayeta mezin hêjayî naskirin û fêmkirinê ye. Ji ber ku pêdiviyê mirovatiyê bi azadî û wekheviyê heye û heval Nûman jî, têkoşervanekî azadiya mirovatiyê bû. Jiyana xwe tev dabû vê têkoşînê û tu car xwe ji ti fedekariyan neda paş û tim li pêş cih digirt. Jiyana wî tev di nava şer de derbasbû û hertim li pêş cihê xwe digirt. Wî nevîtiya xwe ya Şêx Saîdê Kal baş pêkdianî û banga wan a têkoşîn meşandinê dianî cih. Ew dîrokzanekî baş bû û li gorî vê jî xwedî berpirsyarî bû. Di hevaltiya xwede dilnizm û dilpak bû. Nêzîkbûna xwe ya ji gel re, pir gelêrî û birêz bû, li hember nirxê gel pir hişyar û parêzvan bû. Gelê herêmê pir pêve girêdayî bû û tim daxwaziyê wî yê xebatkirin û welatparêziyê dianîn cih. Her ku gel durustî û paqijiya wî didîtin, bêhtir pêve dihatin girêdan. Jixwe heval Nûman di zarokatiya xwe de heya şehadeta xwe xwebatên xwe di nav wan de dabû meşandin, ew ne zarokê dayik û bavê xwe bû, yê tevahî gelê Kurd bû. Bi xebatê xwe ev dabû îspat kirin. Pêwîst e ku gelê Kurd jî, li nirxê ku vî qehremanî xuliqand, lê xwedî derkevin û rêka wî ya azadiyê bimeşînin. Em jî wek hevalên wî soz didin ku emê li pey şopa wî ya azadiyê bimeşin û armanca wî ya serkeftinê bi fedekariyeke mezin heya serkeftinê bidomînin. Soza me ya girêdana şehîdan ev e ku em armanca wan bi cih binîn. Li ser vî esasî, ez ji malbata heval Nûman û ji gelê Kurd re sersaxiyê dixwazim.
Heqî Mardîn
- Ayrıntılar
Navê kod: Adil Amed
Nav û paşnav: Ramazan Aybî
Cih û dîroka ji dayîkbûnê: 1972
Cih û dîroka tevlîbûnê: 1987 CUDÎ
Cih û dîroka şehadetê: 4 Kanûn 2007 Gabar
Ji temenê xwe yê 35, 21 salê wî bi gerîlatiyê ve derbas kiriye, bi yek peyvê ve dildarê gerîlatiyê, viyandarê çiyayên Kurdistanê bû rêheval Adil. Ji têkoşîna ku 14 salî bû tevlê bû, incax şehadeta ku piştî 21 salan hat ew veqetand. Ew di lûtkeya çiyayê Gabar de, di bedena xwe de dema azadiyê cemidand û bû nemir.
Rêheval Adil, li gundê Bîlîkan ê ku li qontarên çiyayê Cudî, ku li ser çemê Hêzil sazbûye û hemû taybetmendiyên civaka dayîksalarî pir zindî dihewîne ji dayîk bûye, Kurdekî rast ê çiyayî li vir mezin bûye ye. Wî gûrûr, serhildêrî û rûmeta ji heybeta çiya girtî kiribû kesayetî. Wî ji xwe re taybetmendiyên Kurdên çiya ku li pey azadiya xwe dikelin, nêzîknebûna navendên şaristaniyan û neketina kefûdestan kiribû giyan. Lewra rêheval Adil wekî Cûdî bû,Cûdiyî bû.
Piştî tofanê Cûdî ji bo mirovahiyê cihê tovgirtinê , hêlîna şaristaniyê. Jiyan li wir ji nû ve destpêkiriye û mirovahî li vir şîn bûye. Rêheval Adil, bi xwediyê hemû xwerû û cudabûnên ku çavên xwe bi Cûdî re vekirênê ve tevlî deryaya jiyanê bû. Di heybeta Cûdî de dilê xwe mezin kir.
Rastî, çend kes gihîştiye raza Cûdiyî bûyînê? Çend kes ewqas rast Cûdî jiyaye û hiskirî ye? Cûdiyî bûyîn…
Cûdiyî bûyîn bi zanîna hemû dîroka mirovahiyê yê ku hatiye veşartin ve wekhev bû. Cûdiyî bûyîn ji hemû razên dîrokê re şahîtbûyîn bi xwe bû. Cûdiyî bûyîn li sînorên şaristaniya baviksalarî çikyayî nemayîn, neketina bin bandara wê bû. Cûdiyî bûyîn berdevktiya nirxên mirovahiyê kirin, mîrasvanê civaka dayîksalarî bûyîn, bi nirxên demokratîk a çîna ku di taldeya (kuytu) çiyan de bejn daye ve teşe girtin bû. Cûdiyî bûyîn şervanên xwerû, bi xîret, bi rûmeta civaka azad a ku bi xwezayê ve zikhev û bi dayîkê ve teşe girtî bûyîn bû. Ji lewra cewher, nirxên azadiyê, keda mirovahiyê xwe wisa di Cûdî de bi cih kiriye û diteyise ku, şensê bi van ve mezinbûyînê mirov digihîne raza rastiyê, rasteqînê. Ji ber vê ye mirovên vir ewqasî di ser azadiya xwe de dikelin û nêzikî navendên şaristaniyan nabin.
Wateya Cûdî ya ji bo mirovahiyê li aliyekî, ji bo Kurdan giringî û wateya wê pir cuda ye. Her serê sibê dayîkên Kurd berê xwe didin Cûdî, ji tava ku ji Cûdî hiltê re lawa dikin. Cûdî ji bo wan bavê hemû miradan e. Miradê mirov her çi be berê xwe dide Cûdî û dixwaze. Ji lewra miradê her kê/î çi hebe, ji bo ew mirad bi cih were Cûdî xwedî hêza pêwîst e. Cûdî ji kesên mirad digerin re hembêza xwe vedike, hêz dide, diparêze. Ruxmê karekterê wê yê rikdar, serhildê, asê Cûdî mekanê ji mirovan re mirad belav dike û rê nîşan dide ye. Ew kengê ku mirov ketin tengasiyê, yê ku direve hawara wan, li hember mirinê jiyan diafrîne, bi Azraîl re şer dike, bi sekna xwe ya li hember xwedayan ve erdnîgariya ku mirovan bilind dike ye. Dema mirovahî li ser rûyê cîhanê ti ciheke ku pêl bike û bijî nedît ê ku revî hawariya mirovahiyê û jê re bû cih war dayîka jin Cûdî ye. Û Cûdî çavkaniya dayîk a kevana zêrîn, a ku di dilê xwe de mirovahî afirandiye ye.
Vaye, Adil Bîlîka zarokê Cûdiya ku ji mirovahiyê re malzarok, jiyanê re çavkanî ye. Çîroka rêheval Adilê Cûdiyî çîroka temenê 35 salên xwe fedayê mirovahiyê, gelê Kurd û têkoşîna azadiyê kirinê ye. Ewqasî xwe feda kirina wî, pêşkeşkirina xizmeta azadiyê, gelê xwe, ji pêwîstiya karekterê cewherê û yapiya Cûdî ye. Wî jî wekî Cûdî xwe fedayê gelê xwe, mirovahiyê, jiyana azad kiriye, di wê oxirê de jiyaye û ji mirovahiyê re bûye mal. Wekî Cûdiyîkî rêheval Adil azadvanekî rast bû. Şoreşgerekî rast ê jiyana xwe fedayê parastina nirxên azadiyê kiribû.
Di têkoşîna azadiya Kurdistanê de di her wateyê de Botan diyarê serhildan, girêdan, fedakarî, hêlîna îsyanê ye. Cûdî wekî navenda Botanê bi Gabarê ve tevahî kela ku agirê azadiyê pêketiye ne. Cûdî û Gabar di şoreşa vejînê de kela berxwedanê ne. Agirê ku di van kelan de pêketiye hemû Kurdistan ronî kiriye, ji xewa koletiyê şiyar kiriye, dilên ku dagirkeriyê cemidandiye germ kiriye, maratona azadiyê daye destpêkirin.
Bi pêngava 15 ê Tebaxê ve têkoşîna gerîla ya ku bilind dibe, tam di nava atmosfera şoreşa vejînê de rêheval Adil teşe digire. Pêngava 15 Tebaxê, wekî Cûdiyiyekî heya şaneyên xwe his dike, hevparê heyecana wê dibe, dil û hişmendiyê wî kamil dibe.
Bi çalakiyên 15 ê Tebaxê ve dilê Kurdistanê li Botanê dîroka koletiyê, dagirkerî, zordarî, tade, bişaftinê tarûmar bû, jinên Kurdistanê, zarok, ciwan, zilam û kalûpîr ketine nava bextewariyeke mezin a ku ji xewa mirinê şiyarbûn û ji nû ve jidayîkbûne. Dengê cekên gerilayên Apocî yên di pêşevantiya rêheval Egîd de dibeziyan azadiyê, bi tilîliyên dayîkan ve beranberî dîtiye, jinên ciwan û xort bi dengên ku azadî-rizgarî diqîriyan ve dil û mêjiyên xwe sorkirine . Rêheval Adilê ku di wan rojan de Cûdiyekî ciwan e jî, bi dengên Egîdên ku azadî diqîrin ve, bi tilîliyên dayîkan ve bîrewariya polîtîk a welatperwer, lêdanên dil pêş dixîne.
Ji bo rêheval Adilê ku di hewa û xwezaya Cûdî ya azad de, xwe gihandiye kesayet, giyan, karekter; têgihiştina pêşevantiya Egîd, berê xwe dayîna rêya wî jixwe tiştê ku hertim li bendê bû, ji bo ketina nav amade bû, bi sed salan e bêrî dikir, ti derfetekî de di rastiya wê de şik nebîne, tek hilbijareya ku weke jiyan kifş bike ye. Ji lewra ew berdevkê kalûpîrên xwe yê Cûdiyî ku viyandarê azadiyê bûn, weke wan wî jî berê xwe nedayîna şaristanî û navendên bajarên wî de bi heter e. Ji bo mêtîngerî û dagirkeriya weke xewnereşekî li ser niştîman û çiyayên wî rûniştiye ji holê rabike, tevî ziman, xweza û çand azadkirina mirovên xwe û çiyan xwe derdê wî yê bingehîn, lêgerîna wî ya bingehîn e. Ji bo rêheval Adilê digot, hemû saziyên şaristaniyê, vîtrînê wê yê şaşaî, bi xizaniya biçûk dixîne ve dewlet-şehrê we bila ya we be, em çiya, xweza, welat, gundê xwe dixwazin, di pêşevantiya Egîd de gerîlayetî û hînkeriya wî ya Apogerî, ji bo kêliyekî be jî bêyî şik û lêpirsîn bike bûye rêya ku xwe avîtiyê. Temenê 21 sal ku di vê rêyê de bihuriye, sekn û piratîka têkoşînê, îspata çi qasî bi bawer, angaştdar, di asta evînê de viyandar û girêdayî ye. Ew birastî jî evîndarê felsefeya Apoyî û gerîlayetiya wî ya ku li pêşevantiya Egîd bû. Bi vê viyanê ve bênavber 21 sal gerîlayetî kir. Bi qasî kêliyekî be jî ji çiyan qut nebû û piştî 21 salan li Gabarê bi tevlêbûna axê ve evîna xwe zîvirand bextewariya ebedî, bêmirinî û hevdû dîtina bêdawî.
Adil Bîlîka di nava tevgera Apoyî ya rêxistina gerîla de yê pir tê nasîn, tê zanîn, ewlehî lê tê hiskirin, ji performansa wî ya leşkerî de tê behs kirin, ya herî girîng jî dema Botan tê gotin ji hevalên herî zêde tê bîran bû. Ew wekî fermandarekî gerîla her di eniya pêş de û di nava pratîkê de cih girt. Li ser gerîlayên bi tevger ji Cûdî ta Gabarê, ji Besta ta Gansayê, ji Herekol ta Şaxê yê dibeziya, çalakî li ser çalakiyan ê dikir, her kêlî tevgerîna dijmin ê dişopand, tektîkên ku derbe li wî bixe yê, diafrand û fermandarê ku çalakî li pêş dixist bû. Wî di ti derfetê de fermandariya xwe bi tenê ji bo rêvebirinê, berjêrî kordîneyê nekir, milîtanekî rast ê ku di nava piratîkê de her kêlî li pêş e, hemû dijwariyên xweza û derfetên şer yên Botanê yê ku bi hevalên xwe ve parve dike ye. Ji wî re di wateya rast de çalakvan, milîtanek pêşeng gotin pênaseya herî rast ê bibe. Fermandariya gerîla ya salan dibûhire û çar demsal li hemû qadên Botanê jiyan dîtiye, jixwe Botana ku niştîmanê wî yê dayîk e bi pratîka gerîlatiyê ve bihust bi bihust naskiriye, hiskiriye, bicih mejiyê xwe kiribû. Wisa ye ku rêheval Adil li Botanê dareke ku li bin siya wê rûneniştiye, zinareke ku derneketiye ser, kaniyeke ku ji ava wê venexwariye nîn e. Ji ber vê ye bêyî Botanê rêheval Adil nikare were behs kirin. Ger dev û zimanê xwezaya erdnîgariya Botanê hebûya pir eşkere ye ku wê herî baş wan behsa rêheval Adil bikirana. Behskirina wî her çendî em rêhevalê wî jî bibin yek jî ji ber vê ye ji me re ewqasî zor tê, peyvên herî rast, nedibiriqîn, xwerû jî mirov di nava hestê ku nikare behsa wî bike de dixeniqîne. Ji lewra divê mirov wî ji çiyayên, avên, hewayên, kevirên Botanê û ya herî girîng jî ji dilê, hisên, zimanê Cûdî binivîse.
Rêheval Adil du cara çuye qada Rêbertî, bixwe gihiştiye derfetê bi Rêbertî re mayînê, pratîk, kesatî, terzê xwe bi dahurandinên Rêbertî ve gihandiye pênaseyên azadvan, Apoyî û bi hêza ku ji van digre ve sekn û nasnameyek bîrdozîk digre û dibe şoreşgerek Apoyî. Girêdana wî ji Rêbertî re bi qasî ku ji bin pêvajoyên herî dijwar de rabibe mezin û ji dil bû. Ew şagirt, milîtan, û çalakvanê hînkariya Apoyî yê bibîryar, bêyîberanberî, xwerû bû. Mîsyona ku Rêbertî dabû û nirxê didayê ji aliyê wî ve teqez bi awayek rast tevlêbûn bingeh girtin, di fedakirina xwe de dudilî nejiyandin, bûye xeta ku bi fedayî tevlê dibe bixwe. Û ew wekî milîtanekî xetê, li demeke giregir ê wekî 21 sal di hînkariya Apoyî de bihurandiye de dirustî, girêdanî, fedakarî, milîtanî bicih kiriye ye. Wisa ku di hundirê vê dema mezin a 21 salan de xetayeke micid , kêmasî, pratîk, sekneke ku wî li ber Rêbertî û gel bide şermê nebûye. Birastî jî ew bi behskirineke herî sade, xwerû xwe fedakirineke bêberanberî, girêdaneke bi bîryar, xwediyê keda ku timûtim û bi pêşdixîne û bi dilnizmî jiyaye. Ti cudabûneke ku raye, mîsyon diafirînin, luksa jiyanê, di vî warî de hêviyên wî nebûne, di eniyên pêş de tevlêbûna pratîka şer ji xwe re kiriye sinc, şoreşgerekî rast ê bi çanda Apoyî PKK ê ve bijiyaye. Bi tenê ji pêwîstiya vê sincê serdema ARGK ê a bi 15 ê Tebaxê ve destpê dike na, ji serdema heyama pêşevantiya HPG ê a bi 1 ê Pûşberê ve destpê dike re jî li herî pêş bi milîtanî tevlê dibe. Fermandarê milîtan ê dema 15 ê Tebaxê, wekî fermandarê, milîtanê pêşeng ê 1 ê Pûşberê derbasî li dîrokî bûye. Pêvajoya pêngava 1 ê Pûşberê li Zagrosê daye destpê kirin, ji pişt re li eyaleta Botanê tevlêbûna xwe ya pêşeng berdewam kiriye. Rêheval Adil fermandarê pêşeng ê pêngava 1 ê Pûşberê ye. Û dê viha derbasî dîrokê bibe. Wekî temenekî pir biçûk di çardeh saliya xwe de tevlî gerîla bûye, bi piranî di derfetên şer ên dijwar de û timûtim di nava pratîkê de bijiya bû. Ruxmê vê xwediyê ferasetek ku girîngî dida pêşketina bîrdozî-felsefî, di teoriyê de lêhûrbûn, di astek mezin de li ser pêşketin û lêhûrbûna ramanî disekinî. Wekî encama vê ferasetê asta wî ya bîrdozî-teorî û bi vê ve girêdayî guncana (kapasîte) wî ya fikir, terzê nirxandinê li gor felsefeya ronîbûn a Apoyî sitriya bû û teşe girtibû. Lewra ew xwediyê azweriya ku di her qadê de pêşketinê ferz dike, serkeftinê bingeh digre bû. Azweriya pêşketinê û serkeftinê ya di wî de, ew ji rêzê nekiriye ta ji serî da qadên ku lê dimîne ew kiriye pêşeng, heta ji hin aliyên xwe ve navûdeng kiribû. Belê ew di heman demê de fermandarekî leşkerî yê binavûdeng bû. Navûdengiya wî, ji hunerên leşkerî, ji serwariya tektîk, ji çalakiyên ku deng dianî û ji qabîliyeta lêdan a derbeyên mezin li dijmin dida dihat. Ev rastiyeke bêyî pirole ye. Ew rêhevalê fermandarên mezin ê ku di dilê gelê me û tevgera me de text daniye rêheval Cumayê Bîlîkî, Şerîf Spertî, Hamza Cîzre, Rojhat Bîlezerî, Piling Erdal, Zelal, Agirî, Nûjîn û Kurtay bû. Bi wan re jiyabû û bi wan re hevpar berpirsyarî hilda bû. Wekî berdewamiya hemûyan, rêhevalên wan ê têkoşînê û berdevkê wan, rêheval Adil di bingeha girêdana ji wan re deh salên paşê bi milîtaniyeke serkeftî ve pêşwazî kiriye û di warên wan de bi wan re bi hatina ligel hev ve bûye nemir. Di vê wateyê de dikare were gotin ku ew girêdayî rêheval, bidilsozî, hevalekî dozê yê dilsoz, rêhevalê dil bû. Di felsefeya wî de tena hiştina rêhevalan, çewt ketin hîç cih hilneda û ji pêwîstiyên rêhevaltiyê re di şêwaza herî xwerû de, bi dilsoziya herî ji dil de girêdayî ma.
Rêheval Adil xwedî vejeneke têkoşînê ya qet nawesta, hevalekî hîperaktîf bû. Vejena di wî de bi evîn û viyana şoreşê ve di her derfet de bi rengê sînerjiyê de bû. Sal,derfet, dijwarî, îxanet, û neheqiyan ew nediwastand. Ew li oxira armancên ku bawer dikir, kelûcana, viyana, kêfxweşiya û xwediyê vejena vê ya têkoşînê ku timûtim ji xeta Rêbertî ya pê ewle hêşîn dibû bû. Birastî jî westandin nizanî bû. Di felsefeya wî de têrbûn, westandin tune bû. Her çiqas bike jî heya negihêje armancê weke sincî îqna bû ku kêm e û erdema herî mezin xebata di rêya xwe gihandina armancê de didît. Ev erdema jî îfadeya kesayeta wî ya herî giştî bû. Hêrs û tola wî ya ji dijmin re bêdawî bû, dahûrandinên lez û li hember ferasetên vê diparêze her dem helwesta wî zelal bû. Çareseriyeke bi rûmet, azadîker, vîna cewherî ji bo wî çareseriyek rast bû û li gorî wî rêya vê jî ji têkoşîna parastina rewa ya xwe dispêre hêza cewherî, û ji serhildanên gelên demokratîk derbas dibû. Ew bi vê baweriyê ve di bingeha xeta parastina rewa ya pêngava 1 ê Pûşberê de ji bo têkoşîna xwe bidomîne wekî berpirsyarê Gabarê berê xwe da Botanê.
Berê derbasî Botanê bibe hêzên ku wê derbas bibin bi motîvasyon moralekî mezin ve perwerde kir. Ji ber ku wê biçûya Botanê pir bextewar bû. Bi kelûcan û angaşta weha mezin ve dîsa bi ezmûn û komasiya mezin a leşkerî ve xwe gihandina Botanê li ser navê têkoşîna me, em hemû qanî bûn ku dê rê li ber serkeftinên mezin vebike. Rêheval Adil li Botanê be wê cudabûna Botanê bibe, baweriya, hêviya dê têkoşîn bilind bibe, ji aliyê her kesî/ê ve qaniya hevpar bû û wî bi vê bîrewariya berpirsyariya dîrokî ve berê xwe da Botanê.
Piratîka heval Adil a Botanê îspat kir ku ev ewle û bendewarî tam jî bicih bû. Lewra bi rêheval Adil ve giyana Botanê yê Egîd zindî bû.
Çalakiya li Gabarê ku di dawiya 2007 an de pêkhat, pêkhatina derbeyeke, tektîkeke Egîdanî ya di rêheval Adil de bû. Hukumeta şerê taybet a Tirk, bi hildana piştgiriya , DYA, Îsraîl û NY ve konsepta îmha ya rêxistinkirî bi çalakiya Gabarê ya di pêşevantiya rêheval Adil de pêş ket derbeyeke mezin xwar. Rêheval Adil, bi tektîk û derbeya xeta Egîd ve di kêliyekî ku şerê taybet qet hêvî nedikir de li dilê wan xist û li pêşiya pêvajoya diçe Oramarê, berxwedana Zapê vekir.
Belê rêheval Adil, berêxwedayîna Botanê wekî serheva hemû meşên wî yên din bi heybet bû. Li ser navê gelê me û tevgera me te îmza avêt serkeftinên bi heybet. Em dizanin behskirina te, bi hemû rastî û bi hemû kirinên te ve behskirina te, nivîsandina te wekî nepêkan e. Ji vê re ne gencîneya peyvên me û ne jî rûpel têrê dikin. Lê ya eşkere ev e ku te birûmet jiya, serkeftî jiya, rêkûpêk jiya. Bi sedan sal bicihî 21 salê xwe kir. Te bi Botanê ve çavên xwe li cîhanê vekir û piştî 35 sal bi yekbûyîna Botanê ve ebedî bûyî. Tek îfadeya girêdana di me de ya ji te re, te bi xeyalên te ve, bi bîranîn te ve, bi keserên te ve dayîna jiyankirin û bi teqez dahatûyên azad ê gelê me û Rêberê me azad bibe afirandin e. Wekî hevalên te yê têkoşînê û berdevkên te, têkoşîna me ya di vê oxirê de bi bilindkirinê ve domandin û soza bi teqez em ê xwe bigihînin serkeftinê didin.
Çîcek Diderî, Ferîde Alkan
- Ayrıntılar
RÊBERÊ MIN; Di destpêka naskirina min ji gotina hevaltî re, deriyê dilê min ji fêmkirina rastiya te re vebû. Li gorî tîpên ez fêrbibûm, ger tu destê xwe hildê û bêje “Bijî Rêber APO” tu Apocî ye. Di Newrozan de, di merasîmên cenazeyên hevalên şehîd de ew gotin bi lêvkirin, baweriyekî mezin dida min. Dibe ku di gotin de, yan jî di ziman de min nikarîbû ez hinek hestên xwe bi lêvbikim, lê navê te anîne ser ziman mîna her mirovekî oldar wexta îbadet dike û ew îbadet wî aram dike, di lêvkirina navê te de jî min ew aramî hîsdikir. Rastiya te mîna zuhreyan diberiqe, bi qasî volkanan dikele, ji agir zêdetir gur e, ji deryayan kûrtir e, mîna xakê dewlemend e, rastiya te; hewaya nefes dide û ava ku li ser tê jiyîn. Ketina dûnya xakê, avê, hewayê û agir gelekî zehmet e, lê belê naskirina te hîn zortir e, ji ber tu nûnerê her çar çavkaniyê jiyanê ye.
HER HESRETA MIN EW BÛ EZ ROJEKÊ WE BIBÎNIM
Fikar û hesreta we dîtin, di kesayeta hevalên şehîd mîna hevalê Nezîr, Xebat û gelek kadroyên min wan nasdikir de, pêşket. Nêzîkatiyên wan ji jiyanê re, ji mirovan re û ji bûyeran re bala min dikişand. Bi mêjiyê xwe yê zaroktiyê tenê min dikarîbû ez bêjim heval ne mîna mirovên dîtirin, dilê wan bi rehme, dikarin wate bidin mirov û pêwîndiya te ji wan dixwest dibe ku te ji bav û dayîka xwe nedixwest. Girêdana wan bi Rêbertî re hertim mereqa dîtina we di dilê min de zêde dikir. Lê belê çavkaniya mereq û hesreta min ya we dîtin ji jîrkatiya pergala desthilatdar dihat. Pergala desthilatdar jî rastiya mirovên şoreşger mîna xeyalekî bi te dide naskirin. Gihîştina wan mirovan, mîna wan jiyankirin nemumkine, tenê tuyê ji dûrve heyrana wan be û tu nikare kesayeta wan lêkolîn bike. Nêzîkatiyên min ji kesayeta we re weha bû. Temenê min biçûk bû, min we nedît, bû hesret di dilê min de, lê ne hesreteke bi mentiqê pergalê xemilî ye, hesreta ku min dixwest ez bi çavê xwe nêzîkatiyên we ji jiyanê û ji mirovan re bibînim. Ez mereq dikim hûn çawa xwe perwerde dikin, ji bo pergal, bûyer, diyarde, mirov, xweza û her tişt bandor li ser we neke û hûn bê îrade nemînin, hûn çawa xwe perwerde dikin. Sîme û dibe yek gotina mirovekî/ê bandor li ser min bike, ez hertim li hemberî nêzîkatiyên ku ez navê xerabiyê li wan dikim, xwe diparêz im. Berteka min li hemberî gotin û nêzîkatiyên li xweşiya min neçûne derketine pêş, lê belê gotinên ku li xweşiya min çûne û min xeteriya wan hîsnekiriye, li xweşiya min çûne û ez li hemberî wan bê îrade mam e. Ev yek ji bo mirovan jî girîng e. Mirovên li gorî min ziyan didin jiyanê û kesayeta min, min xwe li hemberî wan parastiye û min nepejirandine, lê belê mirovên ez ji wan hezdikim, dibe ku min her tiştekî wan pejirandiye û ez li hemberî wan bê îrade mame. Rêberê min ev kesayeta min dibe asteng ku ez rastiya we nasnekim.
Her rojek, heyvek û saleke min di hundirê vê şoreşê de jiyankir, min ji xwe dipirsî gelo rastiya Rêbertî çiye? Gelo jiyan e, şehîdin, hevaltî ye yan jî li hemberî dijmin têkoşînkirin e, yan jî hemû bi hev re dayîne meşandine ye. Ne zanebûn û ne jî tecrûbeyên min têrê dike ku ez hemû tiştên min dane pey hevdû ez têxim piratîkê de. Kêmekî jî be min fêmkir divê însan li hemberî xwe têkoşîn bike. Tu çi qasî li hemberî xwe têkoşîn bike, tuyê ew qasî rast bijî. Encama ez gihîştime kesayeta te ji her tiştî zêdetir li hemberî te xeter e û li pêşiya pêşketina te dibe asteng, ji ber vê yekê divê tu hertim li hemberî kesayeta xwe, xwe biparêz e.
Medya SÎDAR
- Ayrıntılar
Wê rojê dilê min bi çavê min re bibûn alîkar ji bo ez şahiya wê bibînim. Dibe ku para hevalên şehîd, xwezayê, hevalên ez bi wan re bûm û hevalên ku ez wan bibînim tê de hebe, lê ya girîng wê rojê nîgarvanê jiyanê hestên min bûn. Ez hevala Nûpelda û hevalê Baran me ava Keşane û daristanên wê şopandin û me berê xwe da goristana ku heval nû çêdikin.
Em gihîştin pira Sor ya ku hevalan nû çêkiriye, navê wê PİRA SOR e, bi rengê sor hatibû xemlandin û diyar bû ku heval gelekî ked dane heyanî ku ew pir çêkirin e. Ev cara yekem e pir li dola Keşane tê çêkirin ew jî hevalan çêkiriye. Me pir derbas kir, tenê hevalê xwarinpêj diyarbû hevalên dîtir jî hemû çûbûn ser kar. Hîna em bi wî hevalî re daxivin kêvroşk li ber çavên me ketin. Du kêvroşkên gelekî şêrîn bûn, bi dîtina wan kêvroşkan re min texmîn kir ku kevok jî hebin, ji ber hevalê Kadir Wan li goristana nû dixebite û ez dizanim ew li kûderê be kevokan xwedî dike û gelekî ji wan hezdike. Ez di texmînê xwe de neşaş bûm, hevalan bi bilokan ciyekî gelekî cindî ji kevokan re çêkiribûn. Refkê wan hebûn û di hundir de bûn. Piştî ku me wêne û dîmenên kevokan kişandin, me berê xwe da ciyê ku heval li wêderê dixebitîn. Em çawa nêzî ciyê goristana nûbûn, du welatparêzên Wargeha Şehîd Rûstem li ber çavên me ketin. Dîwar çêdikirin û em çawa dîtin dev ji karê xwe berdan û hatin silav dane me. Piştî wê heval jî yek bi yek hatin silav dane me, gotina ku di jiyana min de hêzdide min û çavkaniya moralê min e “HEVAL” bi dilekî şad min pêşwazîkir. Min hinek heval nasnekirin, lê belê wexta ji min re gotin “tu bi xêrhatî heval û rewşa te çawa ye,” bes bû ku ez bi wan re suhbet bikim. Ciyê Goristanê gelekî fireh bû û dihate fêmkirin ku projeyên hevala mezin e. Du hevalên ciwan çûn ji me û ji hevalên dixebitin re çayê bîn in. Hevalan navber dane xebatê xwe û em hemû bi hev re rûniştin û suhbet kir. Hevalê Hacî yê ku di zemanê berê de milîstî ji rêxistinê re kiriye bi israra hevalan ji me re dengbêjiyek got.
Xizmetkirina goristanê, yan jî di goristanê de xebitîn moralekî mezin dide hevalan. Her hevalekî/e ku ked di goristanê de dide bi wate nêzdibe û di giraniya nirxê goristana şehîdan de ne, ji roniya çavê wan, ji rûkeniya riwê wan ev yek diyar bû. Bi taybet wexta min dît ku ew qasî bi kêf dixebitin ez gelekî bandor bûm. Hevalên milîs ji Wargeha Şehîd Rûstem hatibûn ji hevalan hostatî dikirin û bi wan re dixebitîn. Dibe ku gelek hevalên şehîd ên cenazeyê wan li erazî ye, ew milîs nasbikin. Şopê kedê wan jî di vê xakê de gelekî heye û wexta bi hevalan re dixebitin xwedî li hevalên şehîd û li keda xwe derdikev in. Bi hevalan û bi wan milîsan re suhbet kirin gelekî li xweşiya me çû. Piştî ku destbi karê xwe kirin em vegeriyan ser Pira Sor. Hevalê Kadir ê ku ev şeş sal e xizmeta goristanê dike hate pêşiya me û em bi hev re çûn ser pirê. Qazên ku hevalê Kadir xwedîdike ber çavê me ketin. Wan qazan di nava avê de aza avjênî dikirin, mirov ji temaşekirina wan qazan têrnedibû. Bi taybet hevala Nûpelda dixwest bi dayîna nan şivantî ji wan re bike, lê zêde bikêrî şivantiya qazan nehat.
Me xatirê xwe ji hevalan xwest û em birêketin, di kêliyên xatir xwestine de, hîsekî balkêş ez dorpêçkirim; ya rastî ez gelekî kêfxweş bûm ji ber wê heval cenazeyê hevalên ku salên berê şehîd ketine wê bînin goristanê.
Medya SÎDAR
- Ayrıntılar
Ez û gurûpeke heval me berê xwe da Goristana Şehîd Cîger, warê hevalên şehîd bi hedar û aram e. Hemû heval ji bo yek dozê şehîd ketin e, lê belê çîroka her yekî ji wan a gerilayetî ji hevdû cûda ye. Li herêmên cewaz gerilayetî kirin e, bi bûyer û zehmetiyên cûda re derbas bûne, dibe ku hinek hevalên şehîd berî ku şehîd bikevin hevdû nasdikirin, niha jî li gel hevdû ne. Lê ya girîng hevalên ku gora wan li goristana şehîd Cîger e, hevalên gelekî kevn in û hinek heval van salên dawiyê jî şehîd ketin e hene. Ez hinek hevalan dinasim û min hevalên dîtir jî nû naskirin.
Ez gelek caran çûme wê goristanê, di her çûyînekê de hest û fikarên cûda bi min re hevalbend in. Heyecana her carekê ji cara dîtir zêdetir e. Kulîlkên wê, wêneyên wê, lênûsa wê, her tişt ji min re nû tê û ji dilekî germ ez silav didim wê goristanê. Bi fikara gelo ezê gora kîjan hevalê/î bibîn im, di serê min re derbas dibe, hestên xemgîniyê min dorpêçdikin, bîranînên ku min bi hinek hevalan re jiyankirine têne bîra min. Êdî ez bideng bi wan re naxivim, ezê di dilê xwe de silav bidim wan û di giyan de wan hîsbikim. Min gelekî bêriya wan kiriye, sîmeyên wan, rûkeniya wan û bîranînên wan ên berê di mejiyê min de ne.
Em gihîştin goristanê û di nava gurûpê de tenê min goristana şehîd Cîger dîtibû û nasdikir. Her yek ji me heyecaneke cûda dijî, ji milekî ve ew ciyê pîroz dîtin moralekî mezin bû, lê gora ew qas hevalan dîtin zehmet bû. Hevalên ku li wêderê dimîn in hatin pêşiya me. Ji hejmara me ya zêde hinekî matmayî man, texmîn nedikir ku em ew qas heval bi hev re biçin serdana wan. Em hemû heval bi hev re derbasî goristanê bûn. Ez destpêke çûme ser gora hevalê Leheng Qamişlo, Rojhat Kobane, Harûn Wan, Partîzan Mêrdîn û hevalê Alî. Ev her pênc heval sala 2011 an bi êrîşên hewayî şehîd ketin. Wexta ku şehîd ketin ez jî li wê herêmê bûm. Ew sê roj bûn min ji wan re gotibû ezê biçim li yekîneyên leşkerî bigerim û pişt re dîsa bîzîvirim ciyê ku ew lê dimîn in. Heta min ji hevalê Leheng re gotibû “ ka em xatir ji hevdû bixwaz in şer e, dibe ku em careke dîtir hevdû nebîn in,” wê demê hevalê Leheng keniya, em herdu jî ne di rastiya vê gotinê de bûn, û me mîna henekan girte dest. Kesek naxwaze kêliyên xatir xwestin bijî…..ji ber ku gelekî zor in. Min cara dawiyê ew nedîtin, ji ber min xebera şehadeta wan bihîst û ji min re gelekî giran hat. Berî ku ez ji herêmê cûda bibim, dawiya sala 2011 an ez çûm ser goristana wan. Payîz bû, kesek heval li ber goristanê nebû, dar ketibûn şîniya Payîzê, herkesî xwe ji bo Zivistanê amade dikirin, lê belê Zivistaneke bê hevalê Leheng, Rojhat, Alî, Partîzan û Harûn wê derbas bikin. Wê rojê ji barîna baranê bêhna biyanîbûnê dihat, min nikarîbû wê bêhnê bikişîn im cergê xwe û nefesa min qutdibû. Lê belê vêcarê goristan bi kulîlkan xemilî bû û ava goristanê aza diherikî. Li ser goristana hemû hevalên şehîd kulîlk şînbibûn. Heval û gundî jî li goristanê hebûn, em hemû bi hev re li ser gorê hevalên şehîd digeriyan. Hinek gor bê nav bûn û kesek nizane ew cenazeyê kîjan hevalê/î ye. Gelekî zor e, dema ku mirov gorên bê nav dibîne, tu bixwaze nexwaze ew dîmen peyamekî cewaz dide dilê te û êşeke zirav dide canê te. Me yek bi yek li wêneyên hevalên şehîd meyzekir û hinek hevalan di lênûsa goristanê de nivîs nivîsandin. Ew lênûs xwedî nirxekî manewî ye, û bi wate ye, herkes dixwaze hestên xwe parvebike. Gelek hevalan di wê lênûsê de nivîsandibû.
Tişta ku bala min kişand, tiştên hevalên şehîd bûn. Şe, eyne, pêlav û pênûsên hinek hevalên şehîd li pey wan mabû. Hevalan ew tiştên hevalên şehîd xistine ciyekî de û diparêz in. Di heman demê de hevalan wêneyê şehîdên ku cenazeya wan li goristanê ye û wêneyê hevalên şehîd ên dîtir jî bi odeya lênûs tê de ye daleqandibûn. Wexta tu derbasî wê odeyê dibe, mîna hemû hevalên şehîd te pêşwazî bikin û ji milekî ve tu gelekî kêfxweş dibe, ji ber şopên wan hevalan wenda nabe. Wekîdîtir li kêleka goristanê bexçeyê Rêber APO hebû. Hevalan sala 2003 an destbi çêkirina goristanê kirine, bexçeyê Rêbertî jî sala 2005 an çandin e. Darên wê gelekî gewr e bûne û ji siya wan mirov rokê nabîne.
Em nêzî du demjimêran li goristanê man, her perçek ji goristanê peyameka ji hev cewaztir dida mirov. Heyecan û kêfxweşiya mirov li goristanê dijî, dibe ku ti carî bi destê mirov nekev e.
Medya SÎDAR
- Ayrıntılar
Çarçêla wek hemû Havînan mîna Biharek xemilandî ji şervanên heqîqetê re dayîktî dike. Di liv û tevgera hemû zindiyên vê derê de hişê azadiyê dide avakirin û bi bilindahiya xwe mirovan jî bi xwe re bilind dike. Hemû kulîlk, sosin, beybûn û berîn di nava mêrgande, li ber keviyên berfê, di nava ahengekî bedew de di dilê mirovan de hestiyarwariyek ji kevneşopiyan pergalê dûr, di nava xwîn û henaseya me de dide avakirin, wekî me berbi cewherê me ve bibe. Di rastiyê de ceneta ku di hişê mirovan de derbas dibe Çarçêla tîne bîr. Mirov pir caran dixwaze ku ji xwe re bibêje: ger ku rojek ji jiyan û mirin hebe ew jî bila li ser vê axê be. Ji berk u wê rojê wê azad be.
Belê Çarçêlaya rengîn, kesên ku ticaran haya wan ji hebûna te tinebûn, îro di xwazin di şûna zarokên têe de xwe bifiroşin te, lê bila baş bizanin k her dayîk bi bêhna zarokên xwe dizane û nayê xapandin.
Di singa her gelekî de navê Egîdek, li ber siya her zinarek xwîna lehengek av dide axa te, tu bi wan mezinbûyî û tuyê bi wan azad bibe. Ji bona wê jî tu xwedawenda xweşikbûn û jiyana azad û wateyî.
Belê çiyayê xweşevîst di himêza te de mezinbûyîn bi evîna jiyanek bi coş û azad de têkoşînkirin tu fikarên bi mirov re nade avakirin, berovajiyê vê yekê bi wê eşqê têkoşîn kirin me sermest dike, ji ber di demarên meyên jiyanê de hean hucre tevdigerin.
Dixwazim bibim têkoşerê te, di nav av û esmanê te de wêneyê xwe bibînim, di xwazim li ber bêhna sosinên te fêrî jiyanê bim.
Bi rastî jî xwezaya Çarçêla wekî ku ji bo wêneyê xweşikbûnê hatibe afirandin, hertim xwe pêşkêşî mirov dike. Hema hebûnên ku heyî rengekî bi wate ji Çarçêla dixemilînin û bi taybet hebûna Gerila li ser vê axê wekî ku zarok li cem dayîka xwe bi me dide hîskirin.
Mirov hertim dixwaze bi vê oxê re bibe yek ev girêdan rastiya PKK ê ya ku wate ji bo hemû çiyayên welatê me daye avakirine. Wêneyê rastiya civaka me di van çiyayan de veşartiye, ev rastî jî bi PKK ê gihîşte cewhera xwe.
7.1.2011
Zagros GARZAN
- Ayrıntılar