Ka hin tişt hene repêkane tû vebêjî derbirî. Di kêliyên weha de “gotin bê kîfayet” dimînin. Pir caran bi fikara têr dernebirî xwestek dibe nenivîsandin. Ji bom in jî şehadeta heval Erdal, kûrahiya wî, aliyên wî yên xweser, aliyên ew dikir Erdal anîna ziman hindek xwedî wateyek bi vî awayiye. Li tevayî jiyana xwe ya tekoşînê de min hestek pir caran jiyankir. Hestê nîvço mayînê… gava me Heval Erdal wundakir, bi wêre giraniya vî hestî hîn zêde bû. Biqasî dû salan me ew bextê em bihevre xebat bikîn bidest xist. Dem deman me bihevre pevçûnên dijwar Jiyan kir, var varan em bihevre kenîn, hinek caran jî li hember paşverûhiyan em bi hêrs bûn. Di esasê xwede ez bikûrahî bi vê dihesim kû, li şuna ên çûyîn, jibo wan gotina peyvan pir girane. Di heman demede aliyek heye kû, divê hin gotin wextê ew Jiyan dikin bên gotin, an jî bi wan bidin hesandin. Dinav mede çandek wusa pêşketiye kû, di ew serdemên em bihevre par ve dikîn, xebat dikîn ya derdikeve pêş; binavê rastkirina kêmasiyên heyî, car heye em aliyên bedew û erênî an dinav mede hene nabînîn. Em vê nadin hesandin. Piştî em jîhev vediqetîn, lihev têgihiştin, lihevdû gerîn, bêrîkirin pêşdikeve. Li gor min aliyên vê yên çavkaniya xwe vê şehadetêde nîvço mayîna ez pê dihesim bi vê yekêve girêdayiye. Gava ew Jiyan dikin fêhm kirin, anîna ziman, bi tevayî aliyan re par vekirin, heskirin û pirkirin… Biryariya vê şehadetê di minde afirand ev bû. Kêmkirina xweziyan. Ez dizanim, ne gengaze kû mirov qet nebêjê xwezî, lêbelê kêmdirina wê li dest meye…
Pişti serdemek zor û dagirtî ê xebatê, biryara çûyîna me a welat jî me herdûwanre hat rahihandin. Coş û keyfxweşiya jinûv e hevdîtina çavkaniyê, me çiqas zêde jiyankir. Piştî me bi hestên dagirtî xatir ji tevayî hevalan xwest, em bi rê ketibûn. Hêlekede rêhevalên me tiştên xweş bihevre par vekirî xema veqetina ji wan, lê ji hêla dîn ve jî em bi dilşadiya gehîştin û hevdîtina welat û rêhevalên wır dagirtîbûn.
Dema em di wesayîtêde, gotûbêjek dinav mede pêşket û em bihevre kenîbûn. Jiber te tim wesayît dajot ya. Tû li ber dîreksiyonê û te pêl gazê kîrîbû. Wexta min jibo te got “heval di vê bêhna çûnêde emê qeza bikin, rojek misoger wê şehadeta te bi qezayek bi vî awayî bê serê me, emê çawa hesabê vê bidin rêxistinê?” te jî got “ ya herî zor rewşa wî yê ji qezayê sax bifilitê despêkê nexweşxane, piştî wê jî vegotina jibo rêxistinê “bi vê gotinêre tu çawa tijî dev dikenî… Ma tû dizanî nêrandina te a li jiyanê tim wekî zarokan, bi jiyanê tijî, bi hêvîbû? Di hindirê te zarokekî veşartî hebû û di kêliyên herî tengav de, gava li hember pirsgirêkan jî şer dikir ew kenê bedew ji rûyê te qet kêm nedibû. Sedemê wê ne bêxemîbû. Ev rewşa derûnî ji baweriya bixwe, ew asta dilsaziya bi rêxistin û bîrdoziyê a te di hindirê xwede dabû rûniştandin û ji ezmûnên jiyanî çavkaniya xwe digirt.. dibêjine ya dinav agir de ceribandin û pijîn! Di rastiyêde ew asta çêkirina xwe nîşan dida.
Yê yekîtî çêdikê, kom dike, xweû, xwînsar, kedkar, bi edalet û dilnizm. Wexta ez liser te difikirim, têgînên herî bingehîn ên tên bira min evin. Û bi rêgezbûyîn, hezkirina jiyanê û giranbûyîna te. Taybetmendiyên kesayet û ruhê Apocî bi derbirînek herî zelal. Jibo te evdahiya dinavbera erkên biçûk û mezin nebû. Bi destsivilahî te bi plan dikir û tevlî dibûjî. Hinek car hebûn megafon li dest te, te hewl dida tû korteja meşê sazbikî. Wusa jî bi caran te xetera perçiqûnê derbas dikir. Hinek car hebûn jibo pirsgirêkên dinav gelde li benda çareseriyê bêy kû tengav bibi te şerê dîtina çaresêriyê dikir. Hinek car jî hebûn zarokê di hindirê te derdiket pêş, diketî pey topê û gava taxima te gol dikir, pir şadûman dibûyî. Dema cihê wê jî dihat di civînande te nirxandinên kûr, komkirî û rast dikir û bere tîrên rexneyên xwe bi edalet dîşand. Bawer bike hinek caran rexneyên te giran jî dihatinn lêbelê şkestin, hêrs û kîn li dile kerire derbas nedibû. Jiber kû herkes dizanî ji hesap û fikarên şexsî zêdetir, fikarên rêxistinî û têgihê edaletêye.
Di rêde wexta em dihatin yekî dondurmafroşek dîtibû, wê bêhnê çavên te biriqîn. Te gotibû “tişta herî zêde ez bêriyê bikim wê dondurmebê”. Wexta min got “belê, ma tiştek ne keme, wê tû bêriya tarhanayên dayîka xwe nekî”. Te jî got kû “belê raste, yek jî tarhana!” Me tevan tarhanayên dayîkê tam kiribû. Dîsa di festival û meşande em deme le em dibirin pişt dike û digot “werin heval, dayîka min jibo min çêkiriye, em bihevre bixwîn” ew xwarinên me wusa bihevre dixwar, hîn jî tama wan liser zimanê mine. Herî dawî wextê tû ji Ewrûpa derketî, te jî tevayî hevalan xatir xwest, liser lingan me xatir xwe ji hev xwest. Çawa jî bê, mane wê me hev dû li welat bi dîta. Me li welat hevdû jî dît. Çavên te dikenîn, gava te digot “tû bixêr hatî.” Li hemberê kû demek kin bû tû hatî, weke herdemê, bi heman têgihê berpirsiyarî û tevlîbûyînê tû ketibû nav kar. Roja wê, wê hin civîn bihatan lidarxistin, me plansazî çêdikir. Ji tevayî hevalanre cihên bicînê te gotibû, jibo min jî te cihek diyar kirîbû. Min got kû “ez hîn nû hatim, bi vê toza lingê xweve hûnê min bixîn nav kar, çend rojan bihêlin ez bêhnekê bistînim, fêr bibim” liser vê axaftina minre te got “Hevala Asya tû çiqas xweş nêzîk dibi, em hatin nehatin bi civînan me despêkir, deme em winda bikin nine.” Birastî jî roja hatîne ya pişti wê, bêy kû bêjê “ez nû hatim, ka ez fêr bibim” erk dabû ser şanê xwe. Bi wî kesayetê xwe yê enerjik, dînamîk, di cihê xwede nasekinê û zindî tû ketibû nav hevalan û bi dilnizmiya xwe te di dile tevayî hevalande textê xwe avakirîbû û cudahiya xwe dabû hesandin.
Paşê em bihevre tevlî civîna desteya rêvebiriyê bûn. Asta lêhûrbûyîna te a liser pêvajoya ramyarî, nirxandinên te ên liser bingehê jinûve avakirina rêxistinê a Rêbiriya xwe destnîşandirî zelal û dicîhdebûn. Çi jibo nexşeya rê a liser bingehê pêvajoya agirbesta dû alî hatibû pêşxistin, çi jî liser yekbûyîna KADEK-KNK û jibo KHK perspektîfên Rêberiyê, ji hevalên nirxandinên herî zelal û herî tûj pêşxist yêk jê tû bûyî. Dîsa di bêhndanên civînêde têgihê “şoreşa civakî” ê me nîqaş dikir, birastiyên Rêberiyê şîrovekirin re dibû yek. Pişti şehadeta te reşkirinên dihatin kirin jiber vê sedemê me bi êş dike. Di xalên kut e şîlobûyînek herî hindik jî Jiyan nekirî, dixwazin bidin nîşandan kû te û rêxistinê lihev nekiriye. Rêbazên şerê taybet ên biqirêj û reşkirî, wate dide vê. Helbet hem avahîsaziya me, hem ji malbata te û gele me wate dide.. em baş dizanin kû mirovên te nas dikin, bi van gotinên zûha û hişk nepêkane gomanan bidin çêkirin lêbelê sistem ne zanabûna em hemû ji xwedî wê nêrînên e vêdeye. Bawer bike dinav partiyêde kese herî dawî reşdirinênên wusa liser bên ……… tûyî. Bawer bike, ez wusa difikirim kû ger em tev jî bixwazın vegerin malê, li çiyade mirovê herî dawî bi tena xwe bimînê, ew jî wê tû bî.
Mîna rêhevalek jî Ewrûpa tevlî bûyî, kesekî wekû te evçend bi çiyanre bûyî yek, rêhevalekî biqasî te hatî herkirin ez bawerim pir kêm tên dîtin.
Ez vê tiştê di wateya yekbûyîna bi Rêberî, rêxistin û xetêrê digrim dest.. xwezî te bizaniya yên jî te hez dikin çiqas pirin!... Piştî civîna desteya rêvebiriyê, di rêvebiriya biryargeha leşkeri a HPG’de tû hatibû erkdarkirin, gaba tû çûyî jî çavên te dibiriqîn. Yê me jî jiber me digot piştî pîrozbahiyên 15’ê Tebaxê emê biçîn biryargeha HPG, bi fikra emê dîsa hevdû bibînîn, xatir xwestina me dîsa liser linga çêbû. Me got “emê hevdû bibînîn” û bi hestên germ me destê hev şidand. Dîtina min a herî dawî ev bû. Berî şehadeta te 15 rojan bû.
Amadekariyên 15’ê Tebaxê hebûn; di demê biryarên girîngde pêvajoyek berfireh bû, û çawan tû çûyî, neçûyî te pir berpirsiyarî girtim ser xwe, û bi heman kedkarî û germahiya xwe ketibû nav karan.
Tû dizanî, roja me xebera şehadeta te bihîst bû rojek ecep? Wê sibê çend hevalan kabûsên buşev dîtin jihevre digotin û şîrovedikirin.
Ne bi îdealîstî dem deman wextê xewn tên dîtin û tê şîrovekirin, ez bawerim bi wî rengî bû. Hinekan Rêber APO di xewna xwede dîtibûn, hinekan jî cendekên dinav xwinêde. Wekû tû têdighî atmosferek giranbû. Ber bi şev hevalekî ji Ewrûpa nû hatî welat ez bi wêre diaxivîm, min yek yek pirsa hevalan ji vê dikir, min dixwest ez rewşê wan fêrbibim. Lihemberî demek kin jî bû ka be emin çiqas bêriya tek iriye ji wê re vedikir, wê jî pirsa te kir. Min jî ji wêre got kû tû li biryargeha leşkeriyî, rewşa te jî başe. Di wê bêhnêde hevala Pelşîn û Sakine hatin mangê. Di rûyê wande wate û êşek wusa diyarbû dida nîşandan kû tiştek xirab çêbûye. Bi vê rewşê dema ketin hindir ez pê hesiyam kû tiştek jinav dile min qutbû. Despêkê min nexwest ez bipirsim û fêrbibim. Lêbelê hestekê bi kêliyekê bû, min bazda hindir û pirsiyara despêkê hat bîra min “jibo rewşa Rêberiyê ma tiştek qewîmiye?” bi vê pirsa min kir, hema pere jibo ez bersiva wê pêr nebim min xwest ez guhên xwe bigrim. Çend deqeyên yek hevalê neaxivî, dibêjin “ger derzi bikevê denge wê tê bihîstin”. Piştî çend deqeyên wusa bêdeng derbasbû dinav îskikûk û kelegiriya tevlîhevde hevala Sakine got “Hevalê Erdal şehîd bû, me Erdal windakir Asya.” Zoriya me bihevre karkirî, me hev nas dikir, bi getinên “na, hîn nû çû, ne yekê dine, ne gengaze” min nedixwest ez bawer bikim, lê piştî me dît raste, êdî kesî giriyê xwe negirt. Bi her hevalekêre bîranînekê te hebû, wê şeve û rojên pîştî wê jî me, tim tû dianî bîra xwe û me bi tere jiyan kir.
Piştî wê jî tevayî hevalên min ditin ez pê hesiyam kû bandoriya vê liser wan heye. Di rojên despêkê ên hatina xwe tû çûbû serdana Akademiya PJA, te torenêde silav dabû hevalan û di derbarê pêvajo û jinûve avakirinêde gotûbêj kiribû.
Hevalên qet te nasnedikir, hevalên wê bêhnê tû dîtîbûn bi wê germahî û dilnizmiya xwe te ew bandor kiribûn, û pir hevalan ew roj di rojaneyên xwede nivîsîbûn. Paşê me xwend.
Dîsa bi çûna xwe a HPG’êre bi tevayî taqeta xwe, te xwe dabû kar, amadekariyên 15’ê Tebaxê te girtibû ser xwe û bi dest sivikî plan kiribû û meşandibû. Li tevayî rojê xwepêşandan û lîvbaziyan hatin nişandan, yek bi yek te pileyên wan li sernivîsa xwed nivîsîbûn û di merasîma belavkirina xelatande te bixwe jî hevalanre ragihandibû. Te digot qey yê xelat digrê tûbû kû ew çend bi keyfxweşî û şanazî pileyê hevalan dixwend. Ya hat jiyankirin qezayeke bêbext û bêxêr bû. Rêhevalê me Erdal’ê kû deste me jê nediçû kû em winda bikin, bi qezayekê windakirina wî, êşa vê di dile mede ewqas kûre, hîn jî gava ez van rêzan dinivîsîm, pêş çavên min xumam dibe, qirika min tijî dibe. Di restiyêde me pir şehadetên bi vî rengi ên bi êş jiyankir. Lêbelê jibo windabûyîna te em ne amadebûn. 15 Tebaxê’de di wextekî te coşa pîrozbahiyê jiyan dikir, wê me jî kî bizaniya, roja pîştî wê eme ete binax bikin. Jibo serdema nû te dikarî pir erkên berfiren bigrî ser xwe. Tû kesayetek bitevayîbû. Bawer bike dagirtina valetiya te ji bom me wê pir zorbe.
Yên pir zêde tû nasnedikirin jî, di pîrozbahiyên 15’ê Tebaxêde bi wê asta tevlîbûyîna xwe te cudabûyîna xwe dabû hesandin, di dilê wande cîh girtîbû.
Piştî şehadeta te bi çar rojan, em gehîştin qada Kanî Cengê. Lingên me ber bi paş diçûn. Ka me soz dabû hev, ka wê tû li benda me bû? Ka wê me hevûdû dîtîba. Bawerkirina wê bixwe jî jibo me giranbû. Ji kêliya despêkê a xebera şehadeta te û şûnde heçkû tim wê tû ji cihekê derkevî û bê, bi wî kene tê yê herdemre min hestek wusa jiyankir. Ka te gotibû “di qezayande hêsanî tiştek bu min nayê”, min jî bi wê gotina te bawerkiribû. Gava em gehiştin hevalan atmosferek pir giran, bi êş û hestan barkirî hebû û li goristana we merasîma 15’ê Tebaxê lê kir, goristana hevalê Mehmet Karasungur lê radize, berdestê sibê me ziyaret kir. Birastî jî bawerkirina wê pir zore. Ax hîna nîpûnû, kûlîlk ew çend serxwe bûn. Bawer bike xeyala tû li bin axê, anîna ber çavan jî pir zorbû. Liser axê tişta herî zêde em pê dihesiyan me nivîsand. Me got “Em Ji Te Hez Dikîn!” Belê rêheval Erdal, birastî jî tû hevalekî şayanê heskirinê bû. Tu hevalek wusa bû, kû mirov gava jiyan dikê, şer dikê, xebat dikê li her qadêde, çi li qadên leşkeri, çi jî yên ramyarî heta dawî te dikarî bi bawerî parvebikî, gotûbej bikî, xebat bikî û hilberînî. Min got, kû te xwe afirandibû. Tû rêhevalek wusa bû, kû di şerde xwe ceribandibû, di pêvajoyên herî zor de te erk dabûn ser şanê xwe û xwe afirandibû.
Di van rojande em hiyerarşî û fêrbûyînên nebaş ên wê di şexsên mede daye rûnîştandin, ji bingeh ve lêpirsîn dikîn. Her hevalê qala te dike, dibêje; “naşibê tû endamên navendê, weke yek ji me bû.” Ev nirxandin di encama dilnizmî û kedkariya te tên kirin. Rastiyêde aliyên te yên gelêrî, kedkar tevayî qadande bandoriye xwe kiriye. Afirandina çemberek bi vî awayî ya heskirinê, bawer bike, ev bixwe jî dilpakiyek herî mezine! Xwezî me teva bikariya em weke te bîn, weke te jiyan bikin.
Pir encam hene mirov jî şehadeta te bigre, lê te biryariya em tev bibin weke Erdal bi mere çêkir. Bê hesap û bê berjewendî xwe tevlî kirin, windanekirina rûhê xwe yê mina zarokan, bi wê asta xwe ya di hindirde rûniştandina xetê û derbaskirina jiyanê re, di demekê hemberî Rêberî û tevgera me kampanyayên pir alî ên erîşkariyê dihatin meşandın di asta xetêde te bersiva “çawa jiyan bikîn” da.
Em êşa şehadeta te jî kûrahî hîs dikin, em jibo malbata te, gelê me ji tevahî avahîsaziya KKK’êne sersaxiyê dixwazin û soz didin Te.
Di şer û jiyanêde emê bibin parêzvanên bê aman ên xeta te û şopvanê sekinandina te a nimûne. Bi îddîaya am jî mîna Te bibîn rêhevalên şayanê heskirinê, emê biser pêvajoyêde biçin.
Emê te jibîr nekîn û bi tere jiyanbikin Erdal…
Asya Deniz
- Ayrıntılar
Îro dîsa bi rojeke nû û demeke nû re, tav rûye xwe dide wargehên gerîllayan. Şîverê yên gerîlla, di bin siya ewran de hêdî hêdî derdikeve. Lê belê, dîsa jî tarîbû roj.
Weke herdem, dîsa çenteyên me li ser pişta me ye em dimeşin. Rêya me dirêje, hinek jî zor e. Lê belê, dîsa jî bi moral û coş em dimeşîn. Carna em rêya xwe şaş dikin, carna jî em di şîverê yên xwe yên her timî de derbaz dibin.
Şîverê yên ku em li ser dimeşîn, derdorê wê bi kulîlkên cûr bi cûr hatine xemilandin. Bêhna çiya, weke bêhna dayîkan me himêz dike. Bi ruxmê em grubekî hêjmara xwe pir jî bûn, lê belê ji ti kesî deng dernediket. Herkes li xweşikbûna xwezayê temaşe dikir. Her der bilind û xweşik bû. Çiqa em hildikşîn berbi jor de, baya ku li rûyê me dida sartir dibû.
Piştî bi çar seatên ku em meşiyan, li cem kaniyekê biçûk me navber da meşa xwe.
Hevalê Rojhat; ‘‘heval, heval, ez ava zozanan pir hes dikim’’. Min jî bi rûyekê ken bersivand; ‘‘ma kî hes nake, hevalê Rojhat’’?
Hevalê Rojhat, ‘‘Rast e, lê belê ez ji her kesê bêhtir hes dikim’’.
Temam, hevalê Rojhat, me fêm kir. Lê belê weke tu jî dizanî, vexwarina ava pir, zik jî diêşîne. Tu dîqat bikî baş e. Tu yê rê de bimînî.
“Were were, berî ku em bi kevin meşê av vexwe. Çima, ez pir av divexûm, ez ê ji tere bêjim’’. Hinek hevalên grubê, stirîyên gura xwe derdixistin, hinek jî bêdeng bi rûniştî çavên xwe çilmisandî bûn.
Ez ji zarokatiyê heya niha, ji bîranînên mirovan hes dikim. Lê belê, bîranînên gerîlla li cem min hîn bêhtir cuda ye.
“Min ji hevalê Cudî re sond xwariye, di vê ez vexum’’.
Hevalê Cudî, ji Serhedê bû. Bi ruxmê temenê wî jî biçuk bû, dîsa jî weke cina bû. Min û hevalê Cudî me di şkeftekê de hevdu nas kir. Em herdu jî birîndar bûn. Bi ruxmê ku birîna wî ji ya min girantir jî bû, lê dîsa jî wî moral dida min. Me pir xwîn winda kiribû. Ji bo wê me nedikarî avê vexun. Lê belê, qirika min ji tîhna bi hevdu ve zeliqiye. Yê hevalê Cudî jî wisa bû. Lê belê hevalê Cudî qet behsa avê nedikir. Di dawiyê de min xwe negirt û min pirs kir; ‘‘hevalê Cudî ne tîhnî’’?
Hevalê Cudî; ‘‘ çawa ez ne tî me, kezeba min di şewite ji tîhna. Lê belê ez nikarim vexum. Ez avê vexum, ez ê şehîd bikevim. Lê belê niyeteke min a wisa nîne. Min soz daye, ez ê lîmonên dayîka xwe jêre bibim’’.
Hevalê Rojhat; ‘‘ kuro, lîmonên çi, ez behsa avê dikim hevalê Cudî’’.
Hevalê Cudî; ‘‘min fêm kir, ez ê ji hevalê xwe re bêjim. Berî ku ez tevlî rêxistinê bibim, dayîka min eprex çêkiribû. Dayîka min ji min re got, kurê min, biçe dikanê ji min re nîv kîlo lîmon bikire. Ez jî li biskilêta xwe siwar bûm û min rêya dikanê girt. Min lîmon ji dikanê girt û ez zivirîm. Di zivirînê de min milîsê gundê me dît.
Min jêre got, tu yê biçî kuderê, ez ê bi tere werim. Milîs qet li min guhdar nekir, rêya xwe berdewam kir. Ez ji lîmon û biskilêta xwe peya ketim û hatim serê çiya. Milîs ji min re got, kuro tu biçukî, dayîka te li benda te ye biçe, ger tu werî jî biçe lîmon deyne were. Min jî qet guhdar nekir. Ma çawa çêbû, ez têm serê çiya. Ez ê piştî şoreşê nîv kîlo bidim, destê wî maç bikim û em ê li hevdu werin’’.
Ez matmayî li hevalê Rojhat guhdar dikim. Hevalê Rojhat, her behsa hevalê Cudî dike, çavên wî tije rondik dibe. Lê belê nahêla rondik ji çavên wî dakeve. Bêdeng û hêdî hêdî kesereke ji dil kişand, berê xwe ji min zivirand û li hevalên din meyze kir. Lê belê ez israr dikim ku gotinên xwe berdewam bike. Ez neşkandim û berdewam kir.
“ Ew tam di roj bû me av ne vexwari bû. Rast e, ez hem li hevalê Cudî guhdar dikim, hem jî yek sanye av ji aqlê min dernediket. Wê rojê min ji hevalê Cudî re got; ‘‘ez ji tere soz didim, ez hew behsa avê dikim, heta ez baş bibim’’.
Hevalê Cudî; ‘‘Temam heval, lê piştî em jî baş bibin, em li ku avê bibînin hate zikê me pê biêşe em ê vexûn’’. Eger ez şehîd jî bikevim, li şuna min nîv kîlo lîmon bibe ji dayîka min re. Temam heval ji bîrneke.
Hevalê Rojhat, berê gotina xwe bi dawî bike, li min meyze kir û wisa got;
‘‘hevalê Cudî ji bo here tedawiyê ji me qut bû. Berê ku em ji hev qut jî bibin, min jêre got tu ji dayîka xwe re lîmon bibe, ez ê jî herdem ji bo te û ji bo xwe avê vexûm. Dinavberê de salekê neçû. Di kemîneke bêbext de şehîd ket. Ew roj, ew roje. Ez ji bo wî û ji bo xwe avê vedixûm, heta ku zikê min pêdiêşe.
Min nedizanî ez ê çi peyvê jêre bilêv bikim. Hevalê Rojhat bêdeng ruyê xwe li min guhert. Hêdî hêdî di ber xwe de; ‘‘divê ez lîmonên dayîka wî piştî şoreşê jêre bibim. Meşiya û meşiya.
Bi bêdengî bi hevalan re ez ji cihê xwe rabûm, min barê xwe danî li ser pişta xwe û ez meşiyam. Dinavbera vê meşê de min li bîranînek bi êş guhdar kir. Çiqasî dilê min êşandibe jî,
Lê dersek da min ku hertişt wateyekê xwe heye.
Zîn Koçer
- Ayrıntılar
Xweseriya demokratîk ne nû hatiye îlankirin. Di bingeha xwe de, rojek beriya newroza 2005an weke diyarî û xelata ji bona berxwedan û têkoşîna gelê Kurd, ji aliyê Rêberê Gelê Kurd Ebdullah Ocalan ve hatibû îlankirin. Piştî îlankirinê tenê bi rojekî, xwedî derketina gel di asta herî jor de li qadan deng veda. Ji wê rojê û pêve xweseriya demokratîk bûye rojeva esasî a gelê Kurd, raya giştî a demokratîk û xêrnexwazên gelê Kurd. Wisa dixûye ku di rojên li pêş me de jî, wê cihê xwe yê di rojevê de biparêze.
Her hêz û derdor li gorî xwe şîroveyan pêş dixin.
Hin jê dibêjin “ne mimkûne ku xweseriya demokratîk were qebûlkirin.”
Yên ku wısa dibêjin, kes û derdorên ku naxwazin îradeya gelê Kurd qebûl bikine. Ango, ji demokrasiyê nesîbên xwe negirtine. Bi gotinekî din kes û derdorên xêrnexwaz in.
Li gorî wan hebe û nebe demokrasî pêwîste bi destûra dewletê pêş bikeve. Liv û rêxistiniyên ku ne li ser esasên fermî yên zagonên dewletê pêş bikevin, bi “teror” têne binavkirin. Demokrasî li gor wan tenê tê wateya ji çar-pênc salan carekî çûyîna ser sindoqan û deng dayînê. Piştî ku qaşo wekîl têne hilbijartin, êdî gel nema dikare tiştekî ji wan re bibêje. Ji ber ku gel ew hilbijartine. Xwedan mafê destnedayînê ne. Mafê xwe yê “demokratîk” û dîrokî bi kar anîn e û êdi lazime vîna xwe radestê van wekîlan bikin.
Gelo ev wekîl, heke di şûna ku bibin dengê gel û li hemû qadên jiyanê nûnertiya gel bikin, wekî ku îro AKP bi destên polêsên xwe êriş dibe ser gel bikin, wê çi bibe?
Li hemberî keç û xortên, ango zarokên gel operasyonên leşkerî yên tunekirinê pêş bixin, wê çi bibe?
Gelo wekîlên gel ku wekî nûner û berdevk hatine hilbijartin werin girtin û cezakirin, wê çi bibe?
An jî bi şêwazekî organîze berê faşistan bidin ser gel, hewildanîn lînçkirinê pêş bixin, wê çi bibe?
Gotinekî Kurdan heye, dibêje “welleh bavo xweş kar e!”
Tê destpêkê axa Kurdan dagir bikî, piştre gel koçber bikî, ji ax û civaka wê qut bikî, bixî muhacir û berê wan bidî çol û çiyan, piştre jî bi hemû hêza xwe ve êriş bibî ser da ku tune û bê îrade bikî. Rêberê gelê Kurd navê vê stratejîyê wekî “fahîşetiya siyasî” bin av kir.
Wekî ku wekîlekî AKPê jî anîbû ziman “ma destên yên li hember, hirmiyan kom dike!”
Mirov pêwîst dibîne ku carekedin wateya demokrasiyê bi bîr bîne. Me ne ew e ku wekî benîştê di devê hemû rayedarên dewleta Tirk de ye û dibêjin “birêvebirina gel a xwe bi xwe ye.” Di bin zext û zora hêzên ewlekariya dewletê de yên ku pêşiya demokrasiyê digirin kî ne wê çaxê? Gelê Kurd jî bi îlankirina xweseriya demokratîk da nîşandan ku ka kî/ê demokrasiyê pêş dixe û kî jî asteng e…
Helbet wê gelê Kurd li hemberî tunekirinê parastina xwe ya rewa û cewherî pêş bixe. Demokrasî û xweseriya demokratîk a ku gelê Kurd jê fêm dike, di vê wateyê de hatiye pênasekirin. Lazime were zanîn.
Niha jî hin kes û derdor rabûne dibêjin “biryara gel ne di cih de ye.”
Ez dibêjim ku, yên vê gotinê dikin an qibleya xwe şaş kirine, an jî ji wijdan bêpar mane. Wijdana xwe winda kirine. Lewra jî di aliyê exlaq û edep de lewaz in. Bê gûman gelê Kurd xwedan civakeke exlaqî û wijdaniye. Tabî ez kes û derdorên ku îlankirina xweseriya demokratîk dipejirînin û tenê wextê biryarê rexne dikin, li derva digirim.
Mijara dema ilankirina xweseriya demokratîk, pêwîstiya lêkolînkirina bûyera Farqîne derdixe pêş me. Gelo ev bûyer çima û bi çi awayî qewimî? Ji bo çi gerîlla pêwîstî bi pevçûneke wisa dît? Birastî jî gelo gerîlla ji vê pevçûnê berpirsiyare, an hikumeta AKPê berpirsiyar e? Bersiva van pirsan jiyaniye û pêwîste li gor heqîqatê bersiv were dayîn? Heger li ser bingeha heqîqatê bersiv neyê dayîn dê webala wê ya dîrokî pir giran bibe. Ji ber ku mijara gotara me ne ev e, ezê pir bi berfirehî bersiv nedim. Jixwe bersiv pir aşkereye. Birêz Demîrtaş jî di asteki de bersiv da. Bersiv lazime were temamkirin.
Bere her tiştî mirov dikare li ser bersiva birez Demirtaş van pirsan zêde bike: Gelo hebûna artêşa Dewlete Tirk a li ser van axan rewaye an na? Çi karê artêşa Dewleta Tirk li cih û warê gelê Kurd heye? Him jî bi ewqas hêjmareke zêde, bi cure cure rexistiniyên kontrawarî û bi teknolojiya herî pêşketî!
Di destê gerîllayên Kurd de çi heye, ji xencî bawerî û qehremantiyê?
Di vê pêvajoyê de dewsa ku ev mijar bêne zelalkirin, rojev bi şêwazên curbecur têye berovajîkirin.
Heqîqet, edalet û demokrasiya ku AKP û çapemeniya alîgir diyar e ku ewqas e! Niha xwendevanên me dibêjin “tu pir nerm tînî ziman.” Lê mirov hêja nabîne ku devê xwe xira bike.
Serdema em tê de, ku wekî “bihara gelan” hatiye derbirînkirin, di aliyê ragihandin û zanisatiyê de gelan aniye asteke bilind.. Êdî ne mimkûne ku agahî û zanebûn tenê di bin venêra tekel, ango desthilatdaran de bimîne.
Gel êdi pir baş dizane ku civaka xwezayî û demokratîk, ango exlaqî û polîtik tê çi wateyî.
Gel êdi pir baş dizane ku ne mecbûre di bin zext û zora dewletan de jiyan bike.
Gel êdî pir baş dizane ku dervayî dewletê, bi xweseriya demokratîk jî jiyankirin mimkûne û hîn pîroztirîn e.
Gel êdi pir baş dizane ku civakên dîrokî, xweseriya demokratîk û azad jiyan kirine. Him jî bi hezaran salan.
Heger em vegerin mijara rojeva xweseriya demokratîk em dikarin bêjin ku îlankirina xweseriya demokratîk dibe pêngava yekemîn a jiyana ku gelê Kurd ji xwe re ecibandiye. Tiştê dixwûye, dê ev pêngav hîn bi pêngavên xurttir û cesarettir were piştgirîkirin. Piştî îlankirina xweseriya demokratîk, şêwazên, ango rê û rêbazên birêxistinkirin û xistina meriyetê a xweseriya demokratîk, wê heya demekî cihekî seretayî a rojeva gelê Kurd dagire. Rojevên wekî li hemû qadên jiyanê avakirina meclîs û platformên gel, makezagona xweseriyê, xweseriya aborî, çandî, tendûristî, hêzên parastina cewherî û hwd…
Û dîsa dixûye ku dê ev pêvajo bê pevçûn derbas nebe. Lewra jî mijara parastina cewherî a li hemberî hemû cureyên êrişan, dê wekî mijareke esasî ji rojevê dernekevin.
Heger ew rojên biryar were dayîn ku gel êdî vergî nede dewletê, neçe dibistan û leşkeriya dewletê, saziyên dewletê yên tendûristiyê bidestê xwe bixîne, pirsgirêkên xwe li dewsa saziyên dewletê bi civat û platformên xwe bi xwe çareser bike, bi kurtasî dewlet bi temamî li qadên xwe yê jiyanî bertaraf, bê bandor û pûç bike, dê aloziya esasî wê demê were dîtin.
Gelê Kurd piştî ewqas bedel da, ewqas êş û azar kişand –ku nayê hiştin ji zarokên xwe re mezelekî diyar jî ava bike- biryara xwe ya jiyana azad daye. Ji vê biryarê dê tu caran paşte gav neavêje. Ew serdama “Kurdên bi dûvik” derbas bû. Lazime dost û dijmin hemû vê rastiyê baş bibîne. Em di 14ê Tirmêhê de bûbûn xwedan rûmet, em dîsa di 14ê Tirmehê de bûne xwedan azadî. Ji berk u me hêz û biryardariya îlankirina vê nîşan da.
Rojevên pir germ û dewlemend li pêş me ne. Erkên temamkirina kêmasiyên rêxistinkirina xweseriya demokratîk û temamkirina heft lingên esasî yên çareseriya netewa demokratîk li pêş me ne. Em ji vê re amade ne.
Wekî gotî “me li ber xwe da, em li ber xwe didin, emê li ber xwe bidin!”
Mansur Berken
- Ayrıntılar
Mîna şekirê wê,
Hestyar in,
Mîna cangorî Newalê,
Zarokên Amedê ji temenê xwe mezintirin,
Ji ber ku ji salên xwe zêdetir ceza digirin,
Zarokên Amedê mexrûr in,
Rondikên xwe diherikînin nava dilê xwe.
Zarokên Amedê şîrîn in
Mîna Mazlûm in.
Mazlum Erencî ango bi navê kod Yilmaz Piling di sala 1992’an de li Amed’ê jidayîk dibe. Sala ku Mazlum jidayîk dibe bajarê Amedê û tevahiya Kurdistanê di nava agirekî de ye. Ev ciwanê kurd jî di nava şer û pevçûnê de zarokatiya xwe derbas dike. Zext û zora ku li ser gelê kurd tê kirin û li dijî vê têkoşîna ku tevgera azadiyê dimeşîne bandoreke mezin li ser Mazlum dike. Di rewşeke wisa de Mazlum jî bi doza gelê xwe re eleqedar dibe. Hê mazlum 15 saliye li Amed’ê di rojnameya Azadiya Welat de dest bi kar dike. Kar û xebata rojnamevaniyê gelekî bi dilê Mazlum e. Li wê derê hem bi zimanê xwe dinivîse û hem jî bi zimanê xwe mezin dibe.
Mazlum Erencî di 14'ê tîrmeha 2008'an de bi bahaneya ku beşdarî çalakiya şermezarkirina tecrîdkirina rêberê gelê kurd Abdullah Ocalan bûye ji aliyê polîsên dewleta Tirk a Kurdistan dagirkirî ve tê binçavkirin û êşkence lê tê kirin. Piştî êşkenceyê bi 3 rojan ji aliyê dadgehê ve biryara girtina wî tê dayîn. Dema ku mazlum dibin girtîgehê hê 16 saliye. Mazlûm 9 meh û nîvan li Girtîgeha Amedê Tîpa E’yê radigirin. Piştî bi 9 meh û nîvan li 6'emîn Dadgeha Cezayê Giran a Amedê tê dadgehkirin û serbest tê berdan. Lê heyeta dadgehê bi îddaya ku Erencî "Endamê rêxistinê ye" 4 sal û 2 meh û bi îdîaya "propaganda rêxistinê kiriye" 6 sal û 20 roj ceza didiyê. Her wiha derbarê Erencî de bi îdîaya li dijî xala 2911'an derketiye 2 sal û 9 meh cezayê girtîgehê didinê. Heyeta dadgehê bi tevahî 7 sal û 6 meh cezayê girtîgehê li Erencî dibire.
Di 22’ê Nîsana 2009’an de Mazlum Erencî ji gîrtîgehê derdikeve , piştî ku mazlum hate berdan serî li şaxê ÎHD'ê dabû û hem êşkenceya di bin çavan de hem jî dema ku hate binçavkirin wiha anîbû ziman:
"Em li parka Koşuyoluyê bûn, polîsan li wê derê bi bahaneya ku em beşdarî daxuyaniya çapemeniyê bûne em kirin binçavan. Me li wesayîtê siwar kirin û birin TEM'ê. Lê hê beriya ku me bibin TEM'ê di rê de êşkence û heqaret li me kirin. Gotinên pir xerab gotin. Zextên polêsan li TEM'ê zêdetir dewam kirin. Gelek polîsan li me xistin û heqaret li me kirin. Piştî bi 4 rojan careke din em birin nexweşxaneyê. Li vê derê şopên êşkenceyê li ser min hatin tespîtkirin û bijîşkan xwest ku raporê bidin min. Lê polîsan destûr neda. Dîsa min di nexweşxaneyê de got ez xebatkarê Azadiya Welat im. Li ser vê gotinê dijûn û heqaret zêde bûn. Piştre jî me birin dadgehê û dadgehê biryara girtinê da. Piştî 9 meh û nîvan 7 sal û 8 meh ceza dan me û em hatin berdan.”
Piştî ewqas êşkence û girtinê Mazlum êdî naxwaze di bin zext û zorê de bimîne. Mazlum dixwaze biçe çiyayên welatê xwe û li dûrî polîs û pergala dewletê bisekine. Di sala 2010’an de mazlum ji bajarê ku lê mezin bûye Amed’ê derdikeve û berê xwe dide çiyayên kurdistanê û tevlî nava refên gerîla dibe. Piştî ku mazlum digihêje xewn û xeyalên xwe navê xwe jî dike Yilmaz Piling.
Di 29’ê Hezîranê de artêşa dewleta tirk li navçeya çemîşkezek ya girêdayî dêrsimê operasyonekê pêk tîne. Li dijî vê operasyonê gerîlayên HPG’ê jî di çarçoveya parastina rewa de xwe diparêzin. Lê şer mezin dibe û di derengiya şevê de gerîlayê HPG’ê Mazlum Erencî ango bi navê kod Yilmaz Piling û gerîlayê TKP-ML’ê yê TÎKKO’yê Yordal Yildirim ango bi navê kod Muharrem jiyana xwe ji dest didin.
Mazlum Erencî piştî ku ji girtîgehê derketibû beşdarî bernameya bi navê Dengvedana Peyvê bibû û li wê derê bal kişandibû ser zext û zora Dewleta Tirk... Bernameya dengvedana peyvê di 6’ê tîrmeha 2010’an de tê çêkirin û di 29’ê Hezîrana 2011’an de tê weşandin. Yanî roja ku Mazlum jiyana xwe ji dest dide di heman rojê de li ser televizyonê axaftinên wî derbas dibe...
Piştî ku mazlum jiyana xwe ji dest da malbat û hevalên wî ji bo girtina cenazeyê wî çûn meletiyê. Malbat û hevalên wî piştî ku cenaze wergirtin berê xwe dan Amedê. Cenazeyê Erencî di ketina bajêr de ji aliyê bi hezaran kesan ve hate pêşwazîkirin û li ser milê xwe birin Mizgefta Şefîk Efendî ya navçeya Amedê Baxlerê. Di merasimê de parlementerên BDP'ê Nursel Aydogan û Emîne Ayna, Şaredarê Bajarê Mezin yê Amedê Osman Baydemîr, rêveberên MEYADER'ê, hevalên mazlum yên Mexdûrên TMK'ê, malbat û xizmên Erencî û gelek kes amade bûn. Hevalên mazlum yên mexdûrê TMK'ê darbesta Erencî wergirtin û birin goristana Yenîkoyê. Li goristanê piştî vecîbeyên dînî darbesta Erencî bi ala PKK'ê hate pêçan û ji aliyê hevalên Erencî yên mexdûrên TMK'ê ve hate hilgirtin û heta gora wî meşiyan...
Çavkanî: Stêrka CiwanXwe di gulistanên hinarkên te de, wek pirsekê, vedişêrim.
Xwîna xwe ya sor tevlî xwîna te ya şîn dikim,
Xewna xwe di çavên te de dilorînim,
Û keriyên peyvên xwe yên birçî
Li deştên sînga te diçêrînim...
- Ayrıntılar
Vê carê tu navnîşana pirtuka min ya ku nehatiye nivîsandin. Hevala min Têkoşîn, delalê li ber dilê min… Ji nav dilê xwe yê bi êş, jı te re dinivisînim. Nameyek ji mizgîniyê ji nava dilê çiyayên ku azadî dibiriqe û mezin dike dişînim. Ez li te digerim, dixwazim bêhna porê te bikim, dengê te yê zelal bibihîzim. Dengê te yê ku mirovan dixe nav xeyalên kur. Keça ware azad Têkoşîn; te tînim bîra xwe, di hizrandinên xwe de xeyalan dikim û sûretê te yê ruken tînim li ber çavên xwe. Dema dibihîzim nave te yê bedew, diherikim ber bi warên azad ya Botanê ve. Kulîlka li ber çeman, nergîza li ber kaniya, êdî bese… Ma heta kîjan dem tu bikişînî derd û xeman, heta kîjan demê bikişînî xem û kulan. Ka serî xwe rake û hewirdorê xwe bimeyzîne, dar û daristan hewirdorê te dorpeç kirine, demsal bûye payiz li Gabar bûye zivistan, her der bûye berf û baran.
Hevala min, Têkoşîna min, evîna dilê min… Gula li ber bêhna min, stêrka tariya şevê ez jî bi du te ketim û bê te bi tenê mam. Li van warên azad her dem li te digerim, keniya li ser ruyê te di ezmanên sêwî mayî de digerim, dengê te yê ku mirovan dixe nav demên dûr, bi dengê xwezaya bedew ve dibihîzim û xweşikbûna çave te yê ku mirov dikeve nav jiyanekî dirêj û dûr. Deryaya hevaltiya min neçe nav xeribiyê, li axê nezivire, tu jî dizanî ku em nikarin hevalê xwe yê rûken dur jiyan bikin. Dilê min ê ku di nav deman de rêwîtiyê dike ra nake rêhevala minê bedew.
Heval Têkoşîn hevalekê wisa bû di jiyana xwe de tu kes jê nediêşiya, di hevaltiya xwe de û di jiyana xwe de her dem minak bû. Xwedî zanistiyekê mezin bû, di meş û tevgera azadiyê de her dem bi taybetmendiya xwe yê hevaltî ve derdiket pêş. Bi vê taybetmendiyê ve diket nav dilê hemû hevalan. Di xebat ü têkoşîna xwe ya azadiyê de xwedi pîvan û rêgez bû. Tu car sere xwe ji nebesî û kêmasiyan re neditewand û li hember hemû zor û zehmetiyan xwedî helwestekî bû. Ji bo heval Têkoşîn çi merc bibe bila bibe her dem di nav kar û xebatan de li pêş bû û erkên mezin cî bi cî digirt li ser milên xwe. Jiyana xwe de bi hestên berpirsyariyê nêzî dibû, her peywîrên ku diket pêşiya wê bi awayekî bawer diçû li ser kar û her dem karê xwe bi serkeftî dawî dikir. Heval Têkoşîn bi van taybetmendiyê xwe ve di têkoşîna azadiyê de roj bi roj bilind dibû û her dem mezinbûna şoreşgertî ji bo xwe hîm digirt. Ji bo wê di nav hevalan de xwedî cîhekî taybet bû. Bi heskirina xwe ya hevalan û bi heskirina jiyanê ve wek têkoşerekî azadiyê rol dilîst. Her dem xwedî coş û moralekî mezin bû, caran bi stranan, carna bi helbestan reng dida jiyana xwe û ye hevalan. Erk û berpirsyariyên xwe yê şoreşgerî li ser her tiştê de digirt û ji bo vê heta dawî hewl dida. Bi vê wateyê ve her dem rêveber ü rênas bû. Heta roja ku me bi heval Têkoşîn re jiyan dikir, wek hemû dildarê jiyana azad tevli kerwane şehîdan bû. Heta hênasa xwe ya dawî di meşa azadiyê de wek her demê heval Têkoşîn di pêş de cî girt. Ew wek şopvanê şehîdên nemir tevgeriya û di dawî de gîhaşt hesret û bêrîkirinên xwe yê mezin. Bi vê zanabûn û hestên azadiyê bû şopvanê şehîdên şoreşa Kurdistanê û xwe kir taca li ser xaka Kurdistanê. Gîhaşt dîroka hûndabûyî û bi dayîka pîroz re hevdîtinekî azad pêk anî.
Têkoşîn bejna sosina welatê min, zeriya tava me ya azadiyê… Ez niha li te digerim rêhevala min, ew bejna te yê narin dihejîne, gul û sosina li ser axa welatê min tu xezala li ser çiya û zinaran… Ez her çiqas hewl didim jî te nabînim, çavê min li benda te rêwî ma li ser rêkên dîrokê. Şehîd ji bîr nakim ew dilê te yê ku dibe şewqa tîrêjên rojê, ew hestên te yê ku hewirdor ronî dike û ew meşa te yê ku di her bihuştê de dengê dîrokê hişyar dike. Heval Tekoşîn keça wargehê azadiyê, xwedavenda bihuşta welatê min, tu bû efsûna jiyana azadiyê, dengê dilê çiyayê Gabarê, ba û bahoza heyva mijdarê. Va ji te xatir dixwazin gulên sor û zer, diyarê te dikin hemû bedewiya biharê.
Bêhna bihara zêrin ji te re rê dikim rêhevala min…
Hêvîdar Raperîn
- Ayrıntılar
Her demsalek di hindirê xwe de cîhaneke nepenî dihewîne. Cîhan jî bi xweşikbûna her demsalekî re çavê xwe ji nû ve bedlike û derdorê xwe temaşedike. Mîna zarokê ji nû ve di deryaya çavê dayika xwe de wata jiyanê hîs dike. Jiyan jî hebûn û hestên xwe bi van demsalan tîne ser ziman û bi her demsalekî re jî mirovahî xwe nû dike û şerê jiyan û mirinê ji nû ve destpêdike. Xweza bi bedewbûna xwe mîna heyva çardeşevî rêwîtiya kerwanê azadiyê dike.
Havîn jî bi ked û xwîdana xwe, li deşta rojê meydana şahsiwarê gerdûnê digerîne û li pey xwe kefenê mirinê diçirîne. Qêrîna Zivistanê bi tûndî dixwaze serdestiya cîhanê bike û li ser erşê ezmanan rûne. Pelçemokê daristanan jî li ser şopa payîzê serhildan û qêrîna gelan bi rê têxe.
Lê di nava giyan û xweşikbûna van çiyayan de, jiyan xwe bi rengekî cuda tîne ser ziman. Xweza bi gerîla re rêwîtiya jiyanê dike û gerîla mîna koçerekî bi her demsalekî re govenda zayînê digerîne. Mîna baz û pez koviyan ew hêlîna xwe li navsera çiyayan dihûnîne û tîrêjin rojê hembêzdike. Li ser dêmê xaka kevana zêrîn û li ber bejna simbilên bi xêr û bereket dilan sermest dike .
Erê! Gerîla evîndarê jiyana xwezayî, deng û rengê wê yê bê mirin e. Mîna ava çem û deryayan tim jiyanê zindî dikin, ji çiyayan bilintir û ji deryayan kûrtir, mîna Buharê bi xeml û xêlin. Ew dengê xaka pîroz, keskesora Cûdî, Gabar û Zagrosan e û mîna şahdemarê giyan û jiyanê, bi hev re bûne dost û heval. Mîna pepûleyan ji çiyayekî ta çiyayekî û ji gundekî ta gundekî, bi yek dil û vîna xwe, bedena şûn waran dixemilînin. Ew in diyariya xaka bereket û hebûna gelê bindest. Ji bona wan sar û serma ne xeme, ji ber ku dilê wan her dem germe û ji bona azadiyê her tim lêdide. Çiya ji bona wan dîroka zayîna insan e, roj û şevên wan mîna şewqa stêrkan tim geşin û diçirisin. Rêwîtiya wan a jiyanê, mîna mîlê demjimêrê, tu rawestgihan ji bona xwe nasnake. Ji ber ku tama jiyanê li cem wan û di nava bedena wan çiyayan de pir cudaye. Ji ber ku mirov di nava jiyana gerîla de ji nû ve xwe nasdike û bi keda destê xwe û vîna azad jiyan dike û her hewildanê mirov ji bona efrandina jiyaneke nûjen e. Weke din mirov di eynika rastiyan de xwe ji nû ve dibîne û jiyanê mîna dayikekî bi hemû hêza xwe hembêz dike. Ev jiyan mîna xwezayê her tim zindî ye û ji mirovan re dibe guh, çav û ziman. Mirov tê de bi çavê xwe xweşikbûna jiyanê ji nû ve hîsdike, bi zimanê xwe jî ji nû ve peyvan li pey hev rêzdike û rastiya vê jiyanê li ser rûpelên dîrokê xêzdike. Mîna wêneçêkerekî bi teliyên xwe yê zêrîn li ser bedena xaka pîroz wêneyên zindî xêz dike.
Her tiştê vê jiyanê, ji bona wan hesan dibe, ji ber ku amacê wan mezinin û hêviyên wan yê jiyanê mîna çiyayan bilindin û mîna deryayan kûrin. Di şer û cengê de mîna lehengan meydanê dixwînin. Ne germahiya Havînê bi dijwariya xwe û ne jî bayê Payîzê û berfa Zivistanê bi sir û seqema xwe zora wan dibe. Ji ber ku ew di deryaya dilê xwe de hêviyên Buharê dihewînin û mîna berfînan berxwedan bûye parçek ji jiyana wan.
Jiyan bi xwe ji bona wan qada perwerdeya herî mezin e, ji bona wê hemû demjimêrên jiyana wan bi kar û xebatê dagirtî ye. Bi şev û roj û di her şert û mercan de ew xwe perwerde dikin, mîna ava ku ji bin belekiyê berfê dizenzile û li ber tava Buharê diçirise û ber bi dol û newalan ve diherike. Ew jî bi rêya perwerda ku dibînin dil û mejiyê xwe paqij dikin. Rêwîtiya wan rêwîtiya azadiyê ye û mîna pêlên deryayan tu sînoran ji bona xwe nasnakin.
Her demsala Zivistanê ji bona wan destpêkeke nû ye û vegotina hemû demsalan xwe di hindirê wê demsalê de tîne ser ziman. Ji ber ku ew jî mîna xwezayê di her Zivistanekî de xwe ji bona zayînekî nû amededikin. Piştî rêwîtiyeke dûr û dirêj, ji nû ve xwe ji bona nûrojeke bi serkeftî bi rêya perwerdê û ji nû ve avakirina kesayetê, xwe bi hêz û vîn dikin. Ji ber ku ew jî mîna her zindiyekî li ser rûyê vê xakê jiyan dike, bi hazirî û tevdîr tev digerin. Ji bona wan demsala Zivistanê demsala perwerde û amedekariyê ye. Lewra di vê demsalê de, xwe ji nû ve di ber çavan re derbasdikin, kêm û kurtiyê xwe nasdikin û mîna avzêmê xwe her tim nû dikin. Bi coş, heyecan û kesayeteke nû, rêwîtiya xwe didomînin û mîna birûskê dixwazin cîhanê bi remanê xwe ronîbikin û sînorên di nava dilan de bihelînin.
Li ser çiyayan mîna kovî û xezalan govenda zayînê digerînin. Li ser dijminê xwe de mîna şûrê Guhderz û gurzê Rustemê zar dijwar û bi hêrsin. Bi kêf, şadî û bi dilekî tijî evîn mîna gulên Buharê, cîhanê tev hembêzdikin. Her tim xwe bi rext û fîşekan dixemlînin, ji bona wan çek mîna parçeyekî ji canê wan e û weke ku ew dibêjin bê wê dijmin nayê rê. Ji bona vê yekê her tim ew dixwazin, bi rêya perwerdeya ku dibînin hîn bêtir hakimiyeta xwe hem di milê şer û hem jî di milê jiyanê de xurtbikin. Ew çeka ku li ser dijminan de her tim mîna dojeh û qebristanê ye û ji bona dost, heval û gelan roja cejn û tolhildanê ye. Ji bona wê, ew di şerê xwe yê jiyanê de, ji bona xwe tu qeyd û bendan nasnakin. Bi qêrîna xwe dîwarê zindana tarî li ser dijmin de dihilweşînin. Bi deng û agirê çek û remanê xwe neyar û dijminan dişewitînin.
Ji bona wan her demsaleke Zivistanê amedekariya Buhareke nû ye, ji bona vê yekê ew xwe ji her milî ve ji bona şer û cenga giran amede dikin. Mejî û dilê xwe bi rêya perwerdê paqijdikin û dixwazin ji bona Buhareke nû di meydanê de li beramberî dijminê xwe serkeftîbin. Mîna roja ku tariya zilm û zordariy serdestiyê tar û mar dike. Ew jî bi hatina her Buharekî re bi xwîna xwe ya dikele û hestên xwe yên ku bi asoyên azadiyê av dane serçopiya jiyanê dikşînin.
Erê ew gerîlane, mîna evîna pepûle û gulan û heskirina çeman ji deryayan re, her tim bi hêviya xwe gihandina rojên azad tevdigerin. Ji ber ku azadî di serî de ji bona xwezayê û her zindiyekî ku di nava vê xwezayê de dijî pêdiviyekî jiyanê ye û ew mîna av, nan û henaseyê, ji her mirovekî re pêwîs e. Ango her insanekî dikare bê av û nan heyanî demekî jiyanbike, lê nikare bê azadî jiyanbike, ji ber ku mirovê azad bibêje ku ez mirov im.
Dibe ku jiyana gerîla hatibe bihîstin û guhdar kirin an jê bi dîmenan hatibe temaşekirin. Lê ev tevger tevgera şehîdan e û tenê yê ku di nava van rastiyan de jiyan dikin û her roj ji bona jiyaneke azad li beramberî mirinê şer dikin û li ber xwe didin, hîn bêtir wata vê jiyanê nasdikin, hîsdikin û bi dil, can û vîna xwe ya azad hembêz dikin.
Ahmet Azad
- Ayrıntılar
Di civakê de ciyên ku jin di bin siya zilam de jiyan neke, nînin. Her gaveke ku jin tavêje, misoger ji milê zilam ve tê çavdêrkirin. Ev nêzîkatiyên ku li hemberî jin têne pêşxistin, çavkaniya xwe ji ferasetên gelekî paşketî digire. Di bin navê parastina jinê de zilam mafê xwe dibîne ku her nêzîkatiyekî li hemberî jinê bide raberkirin. Mînak li Îranê sîstema meleyan zewaca keçan di neh saliyan wan de, kirine zagon. Ev zagon jî bi mentiqê; şeytan di jinê de heye û pêwîste di temenekî biçûk de têkeve bin siya zilam de, yan jî wê jin zerarê bide civakê, hatiye derxistin. Ev nêzîkatî ne tenê di Rojhilata Navîn de tê kirin. Dewleta ku herî zêde xwe pêşketî dibîne, bi rê û rêbazên herî zirav ruh, mejî û dilê jinê dide şûştin. Pergala ku di bin navê exlaq, şeref û namûsê de jinê di nava çar dîwaran de dide girtin û pergala ku di bin navê em azadiya jinê didinê, wê ji cewher û civaka wê dide dûrxistin, çi cudayî di navbera wan de heye, di encam de pergala desthilatdar bi rê û şêwazên curbecur jinê ji cewherê wê dide dûrxistin û wê di nava pencên koletiyê de difetisîne. Rewşa ku niha jin di civakê de jiyandike, komkujiy e. Gava ku jinek di bin navê parastin, şeref û namûsê de tê kuştin, tê tecawizkirin, di malê de tê rizandin, ma qey xema zilam e gava ku wan dîmena temaşe dike. Dibe ku li xweşiya wî jî diçe, gava ku li wan dîmenan temaşe dike. Jin gava ku tê recm kirin, zilamên ku wê jinê mirov nabînin û mîna şeytan lê dinêrin, keviran tavêjin wê, jinên dîtir jî di quncikan de bi tirs û xof li wê komkujiyê dinêrin. Êş û janên ku jin bi destê zilam û pergalê dikşîne anceq jin hîsbikin, ji ber ku ew jî jinin. Pergal hemû riyên ku lêgerînên azadiyê di jinê de bide pêşxistin, dixetimîne. Gava ku Rêber APO derî ji tevlîbûna jinan re vekir, artêşbûn û tevgera azadiya jinê da avakirin û bi taybet yekîne û tabûrên xweser dane avakirin, armanc jê ew bû ku wan riyên li pêşiya azadiya jinê hatine xetimandin, vekirina wê bû. Yekîneyên jin jî ji ber vê yekê hatine avakirin. Pêdiviyekî jinê yê giyanî heye ku di yekîneyên xweser de jiyanbike. Cihekî ku jin û zilam bi hev re jiyan bikin, ne mumkine ku zilam destor bide ew jin îradeka serbixwe di xwe de bide avakirin. Lê belê hevalên jin li hemberî vî nêzîkatiyê zilam bûne xwediyê helwestekî û nepejirandin e. Di avakirina yekîneyên xweser de jî, ji milê zilam ve astengî hatine derxistin. Lê belê hevalên jin di şer, di şert û mercên herî zor de yekîneyên xweser avakirin e. Li Botanê di şert û mercên herî zor de û di donemên şer de yekîneye hevalên jin hatiye avakirin, bi serê xwe gêrîlayetî dikin û li ser dijmin çalakî lidardixînin.
Di yekîneyên xweser de perwerda bîrdozî û leşkerî heye. Lê belê ji bona hevalên jin perwerde ne tenê eve. Perwerde di çûyîna wezîfeyekê de, bi hev re xebatkirin, parvekirin û bi hev re li beramberî zor û zehmetiyan têkoşînkirin, pewerdeyeke jiyanî ye û ji bona hevalên jin girîng e. Gava ku em karekî dikin, dibe ku zoriyên xwe hebin, lê belê di encam de em bi hêza xwe dikin û dema ku em di wî karî de hestên serkeftinê dijîn, hingî em wateya jiyanê hîsdikin û bawerî didin hêza xwe ya kesayetî. Êş û kêfxweşiyeke ku hevalên te yên jin jiyan dikin, tu bi wan re parvedike, ev jî moralekî mezin dide mirov. Di perwerdê de hevalên kesayeta hevdû analîz dikin û bê tirs û xof hevdû rexnedikin. Çûyîna hevalên jin li yekîneyên xweser ji bona ku li hemberî kêmasiyên xwe yên bîrdozî têkoşîn bikin. Ew perçebûna ku pergala deshilatdar di mejî û dilê me de, daye avakirin pêwîste di yekîneyên xweser de em ji wan nesaxiyan rizgar bibin. Yekîneyên xweser ji bona hevalên jin mîna Akademiyên jinin û pêwîste em wisa jî binirxînin. Ji bona ku ev yekîneyên xweser werin avakirin, gelek hevalên jin canê xwe fedakirine. Her çiqasî di avakirina van yekîneyên xweser de zorî kişandine, lê belê liber xwe dane û bi serketine.
Dibe ku kesek zû bi zû bawer neke ku jin çawa bi serê xwe di çiyan de jiyandikin. Her şervaneke nû tevlî nava refên gêrîla dibe, dibêje “min bawer nedikir ku ew qasî derfetên gêrîla hene”. Girêdana hevaltiyê ya di nava gêrîla de bala wê dikşîne. Her kes meraq dike ku tevlî yekîneyên xweser bibe. Hevalên jin jiyana xwe bi rêxistin dikin. Bi xwe karê xwe didin meşandin. Her xebatek bi rengê jinê tê xemilandin. Di nava wê xemlandinê de gelek hestên ku tu jiyandike zû bi zû bidestê te nakevin. Tu bi salan li yekîneyên xweser jiyanbike tu naxwaze jê derbikev e. Yekîneyên xweser ji bona her jinekê tiştekî nûye. Di civakê de zû bi zû tu nikare bi ser xwe jiyanbike, ev yek ruhê jinê tengav dike. Lê belê di yekîneyên jin de her hevaleke jin dikare xwe bide îfadekirin û îradekê di xwe de bide avakirin.
Hevalên jin serê sibehê bi hev re radibin û piştî ku içtîma xwe dikin, diçin werzîşê. Di werzîşê de lîstokan dileyîzin û carne jî ji xwe re dîlan dikin yan jî li arazî digerin. Lê belê piştî ku werzîşê bi dawî dikin her yek diçe darekî ji bona xwarinpêş tîne. Her kes diçin tîma xwe û xwarinê dixwê. Kîjan tîm zîreke berî ya dîtir xwarina xwe dixwê û berî biçin perwerdê tîmên xwe paqijdikin. Hevaleke ku di nava yekîneya xweser de bê deng be zû tê naskirin, jiber ku bi zîndîbûna xwe ya jiyanê têne naskirin. Ber êvaran ve jî gelek caran diçin foleybol dileyîzin. Di her karekî de bi hev re ne. Ji ber vê yekê mirov zû bi hevalan ve tê girêdan û nikare ji wana dûrbikeve. Hemû hevalên jin pêşniyar dikin ku biçin yekîneyên xweser. Her hevaleke ku ez wê nasdikim ez dixwazim ku ew jî di nava vê bedewbûnê de jiyanbike. Keçên Kurd yên ku bi salan ked didin û diwestin, dibe ku rojekê van hest û bedewbûnê jiyan nekin, ji ber ku jiyana tê de jiyandikin bi rengê zilam e. Lê belê ya girîng ewe ku mirov jiyana gêrîlayên jin meraqbike û jiyanbike.
Dunya Cemîl
- Ayrıntılar
Mîr Elî Yilmaz di sala 2003 an de tevlî nava refên gerîla dibe. Hevalê Mîr Elî Yilmaz tevlîbûna xwe ji nava refên gerîla re bi vî rengî tîne ser ziman. Dema ku di navbera salên 2002-2003 an de ango di Zivistana 2002 an de, şited û tehdayî ji milê recîma Tirkan ve li ser Rêber APO hîn di asteke mezin de pêşdiket û ew demeke dirêj bû ku hevdîtinê barêzeran bi Rêber APO re nedihatin çêkirin. Hevalê Mîr Elî sedemê tevlîbûna xwe ji nava refên gerîla re ji milekî ve bi vê yekê girêdide û ji milekî din ve jî ji ber bengewaziyên rêveberiya tevgerê ji bona ciwanan a ku li ser hev di wê demê de dihatin çêkirin, hîn bêtir bandora xwe li ser biryara tevlîbûna min dida çêkirin.
Hevalê Mîr Elî yê ku li Mava tevlî nava tevgerê bû, wendayiyên ku gerîla di şer û pevçûnên giran de didan, bi wê yekê gelek bandor dibe û hîn bêtir dixwaze bi rihê tolhildanê tevlî nava refên gerîla bibe. Ji ber ku ew rastiya dagerkeriya dewleta Tirkan a li ser Kurdistanê hîn bêtir ferqdike û rewşa ku gelê Kurd têde dijî jî hîn baştir dertêxîne zanebûnê.
Herçiqasî ku Mîr Elî ji zû ve tevgerê nasdike, lê ji ber rewşa xizaniya ku malbata wî têde dijiya û ji ber destekdana wî ji malbatê re, tevlîbûna wî ji nava refên gerîlan re heyanî sala 2003 an dewamdike. Hevalê Mîr Elî bi qasî demekî li war û cihê ku lê çavê xwe li dunyayê vekirî dimîne û jiyana gerîla li wê derê dimeşîn e. Hevalê Mîr Elî perwerdeya xwe ya bingehîn, ango fêrbûn dispilîn û şêwazê jiyana gerîla û heyanî meseleyên naskirina çeka ku pê şer dike û rêbazê çalakiyên ku li ser dijmin têne meşandin. Hevalê Mîr Elî fêrî gelek xalên girêdayî şer û rastiya jiyana gerîla di wan perwerdeyên ku li qada Botanê de dîtin bibû, ji ber wê yekê her ku dem derbasdibû, hîn bêtir hevalê Mîr Elî cihê xwe di nava refên gerîla de digirt û hemû zorî û zehmetiyên heyî roj bi roj li ber wî hesan dibûn, ji ber ku eşq û evîna wî ji jiyanê re hîn zêde çêdibû û rastiya PKK'ê ji wî re mîna ava kaniyeke zelal xuyadikir û hîn bêtir rastiya wê têdigihişt.
Piştî ku hevalê Mîr Elî perwerdeya xwe ya bingehîn li qada Botanê diqedîne, berî wî dikeve qada Zagrosê. Hevalê Mîr Elî bi qasî salek û nîvê li qada Zagrosê dimîne û bi xweşikbûna wan çiyayê wê û xwezaya wê re dibe yek deng û aheng û mîna pêlên deryayan ji qadekî berû qadekî diçe û ji çiyayekî berê xwe dighîne çiyayekî din. Bi giyanê xwe yê mîna teyr û tiloran bi xweşikbûna xwezayê sermest dibe û her dixwaze di nava xweşikbûna Kurdistanê de bijî û bi taybet jî li qada Zagrosê û di nava bedena wan çiyayên bilin yên ku tîrêjê rojê her ku bi hilatina xwe re wan hembêzdike û kes nikare li ber bejin û heybeta wan li ber xwe bide. Ew çiyayên ku bi bilndbûna xwe dighêjin nava ewran, mîna çiyayê, Çarçêl, Guvendê, Cîlo, û gelek çiyayên ku mîna rêze govendekî destê hev girtine û serî li hemberî dijmin û neyaran rakirine.
Tişta ku hevalê Mîr Elî ji bona xwe bingeh digirt ew bû ku her tiştê ku di perwerdê de dîtî di jiyanê de bi hemû ziravî û kûrahiyê wê bêkbînê. Ango rastiya jiyana gerîla û hevaltiya wê ya ku mîna bingehê serkeftinê tê destgirtin, ji bona xwe dikire bingehî avakirina kesayeteke ku di her dem û qadê de û di her şert û mercên giran de li berxwe dida. Hevalê Mîr Elî mîna her hevalekî gerîla bi pêngava 1ê Pûşberê ve dest bi xebat û tekoşîneke mezin dike û vê bingavê ji bona xwe mîna çavkaniya coş û arîşeyê dibîne û bi rengekî pir xurt cihê xwe di nav de digre.
Hevalê Mîr Elî bi siloxana di sala 2004'an de û di pêvejoya hemleya sêyemîn de hatî hildan dikete rê û ew siloxana ku Azadiya Rêber APO û azadiya gelê gelê Kurd ji bona xwe bingeh digirt ji bona xwe mîna fermanekî didît û di her kar û xebatên xwe de dixwest ku vê yekê pêkbîne.
Hevalê Mîr Elî bi qasî 4 salan li qada Heftenînê dimîne, qada heftenînê jî mîna ku tê naskirin dikeve li ser sînorê bakur û başur û mîna deriya Botanê tê naskirin. Weke din qada Heftenîn di nava xwe de gelek çiyayên mîna Xantûr, Kelha Şabanîkê, girê Sîpan, Bêzenîk, Kêla Spî û Deryiyê Dawetiya dihewî ne.
Hevalê Mîr Elî meşa xwe ya di nava refên gerîla didomîne û piştî salên dûr û dirêj di nava kar, şer û xebatên zor û zehmet, pêwîstî tê dîtin ku derbasî perwerdeyekî bîrdozî û leşkerî bibe. Ji ber ku perwerde mîan xwîneke nûye ji bona her gerîlayekî û bê perwerde mirov nikare bi kesayeteke serkeftî cihê xwe di nava refên gerîla de bigre û di şer û tekoşîna azadiyê de serkeftinê bi destê xwe bêxîne. Rêber APO Jî ji bona vê yekê dibêje pêwîst e ku em perwerdê mîna av û nan bibînin û bi wî rengî nêzîkî perwerdê bibin. Hevalê Mîr Elî ji bona perwerdê vê yekê dibêje; heyanî ku ez derbasî perwerdê nebûm û min cihê xwe di nava gotûbêjê û nirxandinên ku di dibistana bîrdozî û leşkerî de dihatin negirt û bi rexne û rexnedayinan ez nêzîkî kesayeta xwe nebûm, ez ji rastiya geke tiştan biyanî bûm. Ji ber vê yekê ez hîn bêtir têgihiştim ku Rêber APO çime dibêje perwerde ji av û nan giringtir re.
Hevalê Mîr Elî ji bona destnîşankir ku perwerde ji bona gerîla û gel jî çavkaniya jiyana azad e. Ji ber ku kesayeta Kurd û civaka gelê Kurd ji rastiya dîro û nasnama xwe gelekî dûre û ji bona ku xwe bighîne vê yekê pêwîstî bi lêkolîn û perwerdeyekî bingehîn heye ku civaka Kurd ji hevt salî heyanî heftê salî cihên xwe têde bigirin û bi rêya van dibisan û ekedimiyan kesayeteke ku li ber dijmin û di her şert û mercên zor û zehmet de liber xwe bide.
Piştî ku hevalê Mîr Elî di kesayeta xwe de gelek guhertin û veguhertina dide avakirin, û perwerda bîrdozî û leşkerî bi dawî dike, erkê perwerdekirna şervanên azadiyê yên ku ji nû ve berê xwe didine qadên azad digre ser milê xwe. Tişta ku hevalê Mîr Elî ji perwerdê fêrbûwî ew bû ku, pêwîst e tişta ku mirov ji perwerdê girtî bi hemû hevalên derdorê xwe re parve bike û di hemû werê jiyana gerîla de, pêwîst e ku mirov bi berpirsyarî nêzîk bibe, bi vî ewayî ancex mirov bikare perwerdeya ku mirov girtî di her warê jiyanê de û bi rengekî serkeftî û bi kesayeteke serkeftî cihê xwe bigre.
Hevalê Mîr Elî dibêje em hemû hevalên gerîla jiyana Rêber APO ji bona xwe bingeh digrin û em di her warî de, ji avakirina kesayetê bigre û di her xalên girêdayî jiyanê Rêber APO ji bona xwe çavkaniya jiyana azad digrin. Hevalê Mîr Elî rastiya jiyan û tevlîbûa xwe ya ji nava gerîla re, mîna dayikbûneke nû dibîne û vê yekê ji bona hemû hevalan jî dibîne. Ji ber ku di hindirê jiyana gerîla de mirov fêrî her tiştê jiyanê dibe û bi xwe her tiştê xwe pêktîne, bi rêya vê yekê jî mirov di jiyana gerîla de fêrî baweriya bi xwe û her tiştê xwe ji tunebûnê bixuliqîne dibe. Weke din dibe xwedî vîn û nasnameyeke azad a ku di her warî de bikaribe li ber xwe bide û ji mirinê jiyanê bixuliqîne.
Ji ber vê yekê Hevalê Mîr Elî jiyana PKK'ê mîan dibistanekî bîrdozî, siyasî leşkerî û jiyanî a ku mirov têde fêrî A-B ya jiyana azad dibe dinirxîne û dide xuyakirina ku her tiştê vê jiyanê ji mirovan re balkêş tê. Ji ber wê mirov di nava jiyana gerîla de bi derbasbûna demê nahise û her tim hîs dike ku ew ciwane. Ji ber ku ew bi giyanê xwe her tim mîna ciwanekî tevdiger e û ji bona xwe tu astengan nasnake.
Hevalê Mîr Elî di warê avakirina kesayetê de weha dibêje; di nava jiyana gerîla de mirov hîn bêtir hêz û rastiya kesayeta xwe nasdike û li gorî wê hemû hewildanê wî ji bona temamkirina rexên lawaz yên vê kesayetê pêşdikevin. Di nav jiyana gerîla û bizavê de guhertin her tim bingehe û pêwîstî bi guhertinê her tim heye. Li gorî ku hevalê Mîr Elî dide diyarkirin ku di van perwerdeyên ku di nava jiyana gerîla de dibîne, hemû beşên zanistê digre nava xwe û bi hemû guhertinên ku di kurdistanê û cîhanê de rû didin re peywendiya wan heye û ji her tiştî hayildibin.
Hevalê Mîr Elî dide xuyakirin ku wî di nava refên gerîla de hîn bêtir wata jiyanê derxistiye zanebûnê û ji beriya neha ew ji gelek rastiyên heyî biyanî bû û hayê wî ji tiştên ku di cîhanê de diqewimin nebû. Lê di dema ku tevlî nava tevgerê bû û cihê xwe di nava perwerdeya ku li qadên azad tê dîtin girt û bi derbasbûna demê re hîn bêtir rastiya vê jiyanê ji her milî ve naskir û wê demê wata da jianbûna ku li van waran tê jiyankirin.
Li gorî ku hevalê Mîr Elî anî ser ziman ku rastiya jiyana gerîla tenê bi rêya jiyankirina wê tê naskirin, ji ber ku gelek kes di nava civakê de dema ku li jiyana gerîla dimeyzênin, tenê şer tê bîra wan û ji derveyî wê rastiya vê jiyanê nasnakin, ji ber wê nikarin nirxandineke rast li ser jiyana gerîla pêşbêxin.
Hevalê Mîr Elî tevlîbûna xwe ya destpêkê ji nava refên gerîla re weha tîne ser ziman; ku wî jî di dema destpêkê de gelek zor û zehmetî di nava jiyana gerîla de jiyankirî ye, lê bi derbsbûna demê re û bi rêya desteka hevalên xwe û bi rêya perwerdeya ku tîdî, gihiştî asta bi xwe bawerbûnê û xwe tevlîkirina hemû kar û xebatên ku têne meşandin. Di tevlîbûna hemû kar û xebatên ku dihatin meşandin de jî ew î ji bona xwe hîn bêtir rijandina ked û xwîdanê bingeh girtî ye û li gorî wê xwe tevlî kar û xearên ku têne meşandin dike.
Li gorî ku hevalê Mîr Elî tîne ser ziman; gelek kar û xebat hene ku mirov ji beriya ku xwe tevlî bike texmîn dike ku gelek zor û zehmetiyên wê hene, lê dema ku tevlîbûna xwe ji wan kar û xebatên ku têne meşandin re çêdike û bi rengekî bi xwe bawer tevlî van kar û xebatan dibe, ew kar û xebat li ber çavê wî hîn hesan dibin û bi derbasbûna demê re di wan kar û xebatan de dibe pispûr.
Di dawiya axaftina xwe de hevalê Mîr Elî dide xweyakirin ku Rêber APO jî di parêznameya xwe ya civaka demuqratîk de, daye raberkirin ku di civakê de dema ku rexê siyasî û exlaqî li holê nebe, di wê demê de tê wê wateyê ku ew civak berû tunebûnê û xwe inkarkirinê diçe. Ji bona vê yekê Mîr Elî dide xuyakirin ku pêwîst e gelê Kurd hemû rexên siyaseta ku li hemberî wî ji milê hemû hêzên ser destî cîhanê têne meşandin baş derxîne zanebûnê. Ji ber ku herçiqasî ku gelê Kurd bi hemû gelên li heremê dijîn re di nava biratî û dostaniyekî de jiyana xwe domandî ye, lê li beramberî wê her tim ji milê pergalên serdesî Kurdistanê ve hatiye tepeserkirin û bi siyaseta inkar û imhayê re rû bi rû maye.
Li gorî vê yekê Hevalê Mîr Elî dide xuyakirin ku dema mirov vê siyaseta şidet, şewsandin, zilm û zordariya ku li ser civaka gelê Kurd tê meşandin dibîne, ne gengaze ku mirov serî nerake li beramberî vê siyaseta ku ji milê dewletên serdestî Kurdistanê ve li beramberî gelê Kurd tê meşandin raneke û tevlîbûna xwe ji nava kar û xebatê re çêneke. Tişta ku Rêber APO jî dide xuyakirin jî ev e. Ji ber ku dema em têre derbasdibin, demeke pir girin û hesase ji ber wê pêwîstî heye ku ji heft salî heyanî heft salî cihê xwe di nava vî şerê hebûn û nemanê de bigre û ji bona hebûn û nasnama xwe tevbigere, ji ber ku ji derveyî vê rêyê tu rêyên din li pêşiya me tunene. Weke din hevalê Mîr Elî dide raberkirin ku pêwîst e her ciwanekî Kurd xwe ji hemû rengên şerê taybet yên ku pargal dide meşandin dûr bêxîne û xwedî li şoreşa gelê xwe derkeve û bi siyaseta dijmin û hemû hêzên serdestî cîhanê newe xapandin. Ji ber ku pergal bi hemû rêyan şerê teybet yên ku dide meşandin dixwaze ciwanên Kurd bikşîne nava xirabiyê û wan ji bona xwe bi kar bîne.
Ew şerê teybet yê ku ji milê pergalê ve tê emşandin ger ku ji milê ciwanên Kurd ve tekoşîneke xurt li beramberî wê newê meşandin, wê demê wê civaka Kurd ji çan, exlaq, ziman û cewherê xwe dûrbikeve. Ji ber vê yekê li gorî Ku hevalê Mîr Elî dide belîkirin; pêwîst e ku di serî de ciwanên Kurd xwe ji van davikên pergalê dûrbêxin û li hemberî vê yekê bi şerekî bê yeman tevbigerin û li her deverî pergala xwe ya parastina xwe ya hindirîn û hevgirtina xwe bidin avakirin. Li gorî vê yekê heger ku ciwan xwe li her qadê bi tevger û rêxistin nekin ne gengaze ku bikaribin xwe li beramberî dijminê û siyaseta wî ya şerê taybet bikaribin li ber xwe bidin. Di dema me ya şerê şoreşgerî yê gelê Kurd de, erkê herî zêde dikeve li ser milê Ciwanê Kurd, ji ber ku ciwan pêşengê civakê ne û pêşeroja wê ya, di serî de pêwîst e ku ew hebûna wê biparêzin û li her qadê bi berxwedan û tekoşînê li berxwe bidin û gelê xwe biparêzin.
Di berdewamiya axaftina xwe de hevalê Mîr Elî ji da xuyakirin ku ji bona ciwanên Kurd ya herî girig ew e ku ciwanên kurd pêvejoya ku tê meşandin bi rengekî baş şîroveya wê bikin û hemû guhertinên ku rûdidin bişopînin. Ji ber wê li gorî ku di Konfiransê 6. Yê hepegê de derketî holê, pêwîst e ku hemû ciwanên Kurd bi riyê seferbelikê nêzî pêvejoya ku tê meşandin bibin û tevlîbûna xwe ji nava refên gerîla re çêbikin. Ji ber ku dem hatiya ku ciwanên Kurd êdî leşkeriya pergala serdest a ku li her derî bi komkujî û siyaseta qirkirinê bi ser gelê Kurd tê nekin. Ew dijminê ku tu niyeta wî ya çareserkirina pirsgirêka Kurd li holê nîne û li her deverî dixwaze ku hebûn û nasnama gelê Kurd tunebike.
Jixwe serokatî her tim dibêje" me bi ciwanî destpêkir û em ê bi ciwanî serbikevin"
Ji ber vê yekê li gorî ku me di hemû serhildanên civaka Ereban û rojhilata navîn de bi çavê xwe dît ku ciwan pêşengiya van hemû serhildanan didane meşandin û hîn didine meşandin, ji ber wê yekê pêwîst e ku ciwanên Kurd giraniya vê yekê baş têbighêjin û xwe li her qadê bi tevger bikin û rêxistina xwe bidin avakirin.
Li gorî vê geleke ku tevlîbûna ciwanan di serî de:
ji bona şerê gelê şoreşgerî bibe.
Ji bona xweseriya demuqratîk bibe.
Ji bona hemleya stratecîk a çaremîn bibe.
Li gorî vê yekê yê ku serkeftina vê pêngavê pêkbîne ancax gel û gerîla be, ji ber vê yekê geleke ku ciwanên Kurd xwe bighînin qadên azad, ji bona ku bi jiyaneke azad re hem xwe azad bikin û hem jî gelê xwe, hebûna xwe û nasnameya xwe ya azad jî bi dest bêxin. Ji ber ku yê gel û bîrdozî, felsefeya Rêber APO diparêz e HPG'ê ye û bi tevlîbûna her ciwanekî Kurd ji nava refên gerîla re ancex wê demê dikare bibêje ku ez bi Serok APO re, bi gel û nasnama xwe ve gêrêdayî me û ez şervanê Rêber APO yê azad im.
Di dawiyê de pêwîst e ku siloxana me " azadiya Rêber APO û azadiya gelê Kurd be"
Hamid Dêrik
- Ayrıntılar
Rastiya tevlîbûnê rastiya jiyaneke nû ye, ji ber ku tevlîbûna jiyana gerîla tê wateya tevlîbûna jiyana azad e. ji ber ku azadî bi şikandina qeyd û bendên kuletiyê destpêdike û ketina ser rêya welatê agir û rojê hîn bêtir wata xwe mezintir dibe. Her şervenek ji şervanên azadiyê mîna pepûleyan ji bona gihiştina jiyana azad, bê ku dudilî jiyanbike û li paş xwe meyzêne xwe tavêje hembêza agirê azadiyê û ji bona hûnandina rojên sermedî û bê hempa bi qêrîna azddiyê li ser bedena dîrokê navê xwe bi tîpên zêrîn dikole.
Zane Dîlan jî yek ji van şervanê Rêber APO û şopdarê rêya azadiyê ye. Ji ber vê yekê û ji bona ku ew hemû hêvî û xeyalên xwe yên azadiyê pêkbîne, biryara xwe dide ku tevlî nava refên gerîla bibe. Zane Dîlan di Îlona sala 2009'an de beşdarî nava refên gerîla dibe, jiyan û tevlîbûna xwe ji nava refên gerîla re jî weha tîne ser ziman.
Koçberiya ber bi bajarên tirkan ve
Zana dîlan ji beriya ku tevlî nava refên gerîla bibe, li bajarên tirkan hem dixwend û hem jî kar û xebat di nava ciwanan de dida meşandin. Ji ber ku malbata wî welatparêz bû ji ber wê, ew î di naskirin û tevlîbûna ji nava refên gerîla re zêde zorî û zehmetî jiyan nekir. Ji ber ku gundê me li gorî bav û kalê min digotin; di sala 1980'an de ji milê dijmin ve hatibû şewitandin û kavilkirin. Ji ber vê yekê malbata zana dîlan koçberî bajarên tirkan dibin, ji ber vê yekê malbat heyanî astekî bi axa xwe ve girêdayî bû û xwedî zanebûna dîrok û nasnameya xwe bû.
Li ser vî bingehî bandora malbatê heyanî astekî li ser me jî bibû û herçiqasî em di temenekî biçûk de li navbera 6-7 salî ji Kurdistanê koçber bibûn. Lê em berû ku derê jî diçûn me ew çand û kelepora xwe ya resen diparast. Lê bandora qabtalîzmê heyanî astekî li ser me hebû û em bi bandor dikirin. Ji ber ku herçiqasî ku tu bibêjê ez welatparêzbûm û min çanda xwe diparast, lê bive neve bandora qabtalîzmê li ser me çêdibû. Ji ber ku bandora wê bi rengekî kûr û zirav li ser me dikir û ev bandor ji malbatê bigre û heyanî dibistan û jiyana ji derveyî male û dibistanê li ser her rexê jiyana me hebû û mirov dikare bi dirêjbûna 24 demjimêran bandora wê li ser me hebû.
Li bermaberî êrîşên qaptalîzmê rêbazên tekoşîn û xweparastinê
Li gorî vê yekê Zana Dîlan ji bona rê û rêbazên xweparastina li bermaberî êrîşên qabtalîzmê dîtinê xwe weha tanî ser ziman. Ji ber ku ew bi xwe xwendevan bû û li zankuyê dixwend, beşê ku dixwend jî girêdayî radyo, sînema û telfizyonê bû, ji ber wê di derheqê çanda qebtalîzmê ji lîbralîzmê bigre û heyanî bandora ku raste rast li ser kesayetê dide meşandin û çanda popolîzim a ku li ser civakê heyanî astekî bandora xwe heye, bi taybet jî di nava xwendekarande ev yek bi rengekî ber bi çav tê xuyakirin. Ji ber van hemû sedemên ku min destnîşankirîn, mirov xwe çiqas li hemberî van êrîşan parastibejî, lê bê goman bandor heyanî astekî hatiye kirin.
Bi naskirina tevgera PKK'ê re rewşa kesayet û civakê
Herçiqasî ku em xwendevanbûn û me di xwendina xwe heyanî zankuyê berdewamkir, lê zanebûna me têrê nedikir ku em rastiya şerê taybet yê ku pergal li hemberî me dide meşandin derxînin zanebûnê û li hemberî wê şer bidin meşandin, ji ber ku em xwe heyanî astekî di bin bandora wê pargalê de bûn. Lê bi naskirin bîrdozî, jiyan û çanda PKK'ê re rewşa jiyana me bi tevahî hate guhertin û em ji gelek tiştên ku li derdorê me dihatin jiyankirin û bandora xwe yekser li ser me dikirin hayil bûn û mîna ku mirovek ji nava xewn û xeyalan dakeve ser zemînê rasteqîna jiyanê, em jî bi naskirina PKK'ê re em jî ketin ser rêya jiyaneke nû û êdî me li her tiştî bi çavekî cuda dimeyzand. Li gorî vê yekê piştî ku Zana Dîlan naskirina wî ji tevgera PKK'ê re çêdibe û dikeve nava kar û xebatê ciwanan de, hîn bêtir nêzî rastiyên jiyana PKK'ê dibe û her dixwaze ku van rastiyên heyî di nava hemû şagirtên dibistanê de jî belavbike. Ji ber ku di bin bandora şerê taybet û serweriya dijminekî de û bi dirêjiya 24 demjimêran ne tiştekî hesane ku mirov xwe ji wê bandore rizgarbike. Ji ber ku dijmin hem ji milê çandî, civakî , aborî û hemû rexên girêdayî jiyanê bandora xwe li ser me dikir. Li gorî vê yekê dijmin li her deverî hem bi rêya çewsandinên fîzîkî û hem jî bi rêya sîxuê xwe fersend nedida ku mirov bi hesanî kar û xebatê bide meşandin û xwe ji bin bandora gergalê rizgarbike û her dixwest ku hemû deriyan li pêşiya ciwanan biger û nehêle ku ciwan li dîrok û rastiya xwe vegerin û rastiya nebenî ya pergala serdest nasbikin.
li bermberî şerê taybet berxwedana ciwanan!
Li gorî ku Zana Dîlan dide xuyakirin, pargala serdest ji her milî ve serdestî û çewsandina xwe li ser ciwan, jin û civakê dide meşandin û bi hemû rengan vê siyaseta qirêj dide meşandin, ji îşkence û binçavkirinê bigre heyanî kuştinê jî dide meşandin. Ev yek hate serê me bi xwe jî û dema ku me xwest ku em di hindirê zankuyê de bi zimanê xwe bipeyîvin û bixwînin em rastî gelek lêdan û îşkenceyê hatin. Ji ber ku sistema ser dest bi hemû rê û rêbazên ku dide meşandin dixwaze civaka Kurd mîna kerîkî pez bi rêve bide meşandin û tişta ku dilê wî dixwaze bi serê vê civakî bide meşandin. Ji ber vê yekê Zana Dîlan helwesta dewleta tirkan û şerê wê yê taybet ê ku li hemberî ciwan û jinan tê meşandin bi kulekirina û bê îradebûna civaka ve ev yek da girêdan. Ji ber ku asta tekoşîna ku gelê Kurd gihiştiyê dewleta tirkan kiriya nava tirs û xofeke mezin de, ji bona vê ew mîna marekî birîndar lê hatî ye û êdî serê xwe li dîwaran dide. Lê ew çi bike bile bike, ji ber ku çara vê yekê nîne, gelê Kurd jî ne ew Kurdê berê ye û heyanî astekî gelê Kurd bûye yek û êdî dijminê xwe beş naskirî ye û rêya xwe ya azadiyê jî baş naskirî ye. Li ser vî bingekî hevalê Zane Dîlan anî ser ziman ku ji ber wan xwestî ye di hindirê zankuyê de bi zimanê xwe biaxivin û daxwaziyên xwe yê serbestkirina zimanê zikmakî anîne ziman, ji ber vê yekê ew avêtine hindirê zindanê de û şeş mehan di zindanê de jiyana xwe derbaskirî ye.
Zindan cihê berxwedan û avakirina kesayetê ne.
Jiyana zindanê ji bona min bû ezmûneke gelek mezin, ji ber ku min di hindirê zindanê de hîn bêtir kesayet û hêza xwe ya tekoşîn û berxwedanê hîn bêtir naskir û ez dikarim bibêjim ku ketina min a zindanê bû sedemê tevlîbûna min ji nava refên gerîla re bû. Ji ber ku min di hindirê zindanê de hîn bêtir rastiya sistema serdest naskir û hîn bêtir rastiya şerê taybet yê ku li bermaberî civak û ciwanên Kurdan tê meşandin derxiste zanebûnê û girtîgeh ji bona min bû bingeh ji bona gihiştina bîrdozî û hîn bêtir naskirina kesayetê. Li gorî ku Zana Dîlan anî ser ziman dema ku ew di nava pargalê de bû, gelek rastiyên heyî herçiqasî ku bi çavê xwe didît û pêre jiyandikir, lê dema ku ew di hindirê girtîgihê de û bi dirêjiya şeş mehan hîn bêtir rastiyên girêdayî pergala serdest û şerê wê yê taybet derxiste zanebûnê û xwe li beramberî wê pergalê jî hîn bêtir hazir û amedekir. Ji ber ku dema mirov hîn nêzîkî dijminê xwe dibe û rastî hemû rêbazên ji derveyî mirovahiyê yên ku li beramberî mirov têne meşandin tê, bê goman wê demê hîn zêde hêza vîn û tekoşîna mirovan derdikeve pêş û tişta ku tê meşandin mirov nikare bipejirîne û li bermaberî wê şer û tekoşînê nede meşandin.
Ciwantî azdî ye!
Li gorî ku zane Dîlan dayî xuyakirin, dijmin ji derveyî dîwarên pergala ku dayî avakirin, fersendê jiyanê nade tu kesî. Ji ber wê jiyan li mirovan kirî ye mîna dojehê. An tê vê jiyana ku ajal jî napejirînin bipejirîne, an jî jiyan di nava vê pergalê de ji bona te nîne. Ji ber vê yekê mirovê ku bixwaze bi romet û azad bijî pêwîste ku berxwedan û tekoşînê bide meşandin û xwe bighîne çiyayên azad. Ez jî mîna gerîlayekî HPG'ê neha cihê xwe li serê çiyayên azad û di nava şervanên azadiyê de digrim. Li gorî vê yekê bengewaziya min ji bona ciwanan ew ku di giraniya kar û xebatên ku didine meşandin de bin, ji ber ku meşandina şer û tekoşînê li bermberê dijminekî ewqas zalimane ne tiştekî hesane û mirov nikare vê yekê bi kesayeta ku sistemê bi xwe dayî avakirin pêkbîne. Li gorî vê yekê pêwîst e ku ciwan hîn bêtir rastiya sistema serdest nasbikin, li bermaberî wê jî rê û rêbazên şer û tekoşînê jî hîn bi rêk û pêk bidin meşandin. Ji ber ku hemû meseleyê şer û tekoşînê, pêwîst e ku bi kûrahî û ziraviya xwe li ber çavan werin girtin, ger ku bi wî rengî nebe, ew şer û berxwedan ne gengaze ku serkeftinê bi xwe re bîne holê. Ji ber vê yekê dema ku mirov rastiya jiyana PKK'ê dide ber çavan û vê bandora wê li ser civakê binirxîne, wê demê mirov dikare bibêje; heyanî ci astê rastiya jiyana gerîla û PKK'ê û Serokatiyê ji milê civakê ve drketî ye zanebûnê û li gorî wê tevgera hemû beşên civakê bi rê ve dimeşe. Ji ber vê yekê pêwsît e ku her mirovekî Kurd û bi taybet jî her ciwanekî Kurd vê yekê ji xwe bipirse û jiyana xwe li gorî wê di ber çavan re derbasbike.
Ango pêwîst e ku ev çand were jiyankirin û bibe malê ker kesî, li gorî wê geleke mirov xwe tevlî kar û xebatê bike û hêza xwe mezintir bike. Mesele ne ew e ku mirov tevlîbûneke bê fikrandin an jî bi çavkorî çêbike, lê ji berî her tiştî pêwîst e ku mirov rastiya jiyan, bîrdozî, felsefe û hevaltiya PKK'ê û Serok APO nasbike û dema ku me ev yek naskir wê demê kes nikare rêya me ya azadiyê bige û li gorî xwe me bimeşîne. Ji ber ku ev çand hêza xwe ji mirovatî, bîrdozî û cewherê xwe yê wekhevî û azadiyê digre. Lê ev hemû nirxên heyî jî bi rengekî hesanî nehatine avakirin, ji ber ku hemû bi nirxê xwîna şehîd, Serokatî, gerîla û gelê berxwedêr hatiye avakirin û bi bedelên giran buha hatiye avakirin. Li gorî vê yekê dema ku mirov li dîroka xwe û bi taybet jî li dîroka PKK'ê lêkolîn bike mirovê bi rengekî baş vê rastiyê bibîne. Ji ber ku em di her rojekî de şehîdan didin û her posteke axa Kurdistanê bi xwîna şehîdan hatî ye avdan. Dema ku ev hemû yek neyên naskirin, bê goman tevlîbûneke bi hêz û rast drnakeve holê. Her ciwanê Kurd geleke zincîrên kuletiyê biqetîne û mîna mirovekî azad tevbigere û vê jiyana ku ji mirinê xirabtir e ji bona xwe nepejirîne. Ji ber wê Zane Dîlan anî ser ziman ku her ciwanê Kurd yê ku ji bona xwe jiyana kuletî û bindestî nepejirîne, pêwîst e ku berê xwe bide çiyayên azad ji ber ku çiya cihê mirovên azad û bi romet e.
Li gorî vê yekê dema ku em li roja me ya îro jî dimeyzênin, li beramberî hemû hewldanên me yên aşîtî û çareseriyê lê sistema serdest û pergala qebtalîst ji derveyî şidet, îşkence, tesfiye û şer bi tu zimanê din nizane û mîna mirovê ku çavê xwe ji hemû rastiyên heyî biger dimeşe û derdorê xwe xiradike û jiyan li gelê Kurd kirîye mîna dojehê, li milekî oparesyonên siyasî û leşkerî bê navber didomin, li milekî din jî vîna gelê Kurd li ber çav nayê girtin û mîna mirovan lê nayê meyzandin. Dema ku her Kurdek û bi taybet her ciwanekî Kurd vê yekê nebîne û ne nirxîne û tekoşînê li hemberî wê neke, tê wê wateyê ku rastiya pergalê nehatî ye naskirin û ew jiyana koletî ji bona xwe pejirandin e.
Di dawiyê de Zane Dîlan bawerî, hêvî û haziriya xwe ji bona tekoşîn û berxwedanê anî ser ziman û ji bona hemû ciwanê Kurd da xuyakirin ku pêwîst e her tim hazir û amedebin, ji ber ku em derbasî rewşeke nazik û hesas dibin, dema şerê şoreşgerî, ango dema şerê hebûn û tunebûnê dema serferbelikê û geleke her ciwanekî Kurd cihê xwe di nava vî şerî de bigre û ji bona gelê Kurd rojên dîrokî bi dengê azadiyê li ser bedena Cûdî, Zagros û Gabarê xêzbikin.
Bi hêviya rojên xweş û azad.
Hamid Dêrik
- Ayrıntılar
Ji qada Qendîlê hayanî Dêrsimê bi hemû zor û zehmetiyên ku hatî jiyankirina bi bîranînekî anîna ser ziman di nava xwede gelek rastiyên jiyana gerîla ji mirovan re radixîne li ber çavan. Ji ber ku jiyana gerîla her dem û çaxên di nava xwe de bîranînên cor be cor dihewîne û her bîranînekî jî di nava xwe de gelek mecereyên jiyandibin vedihûnîn e.
Di serî de mirov dikare bibêje ku di vê meşê de gelek hevalên pêşeng hebûn û gelek erk û xebatên ku di vî warî de werin bi cihanîn pêwîstbû ku werin meşandin. Armenca vê yekîneyê û ketina wê ya rê di vê demê de xwedî cihekî xwe yê cuda hebû. Ji ber ku çiwîna qada Dêrsimê di sala 2003 an de bi serê xwe pêngaveke mezinbû. Ji milekî ve tevgerê amedekariya pêngaveke mezin dikir, ji ber ku careke din dagirtina wan qadên ku hatîn valekirin, hazirî û amedekariyên ku di vî warî de werin meşandin, bi serê xwe netiştekî hesanbû. Ji ber vê yekê ji her milî ve hazirî û amedekariyên xurt û dijwar dihatin meşandin. Ji milekî din ve jî pirsgirêkên ku di nava rêxistinê de dihatin jiyankirin û derketina kesên xiyanetkar yên ku xwe radestî dijmin kirîn. Li gorî vê yekê hewldanê wan kes û hêzên serdestê Kurdistanê şikandina giyanê berxwedan, vîn û tekoşîna PKK'ê bû. Bi vî awayî lawazkirina hêz û baweriya ku di hindirê PKK'ê de tê jiyankirin û rewşa bizavê gihandina astekî ku herkes di halê xwe de bimîne û ji rewşa gel û tevgerê zêdetir bi rewşa xwe ve mijûlbibe û li jiyana xwe tenê bihizire.
Ji ber vê yekê di demeke wisa de berê xwe dayîna qada bakur û Dêrsimê, bi serê xwe xwedî wateyekî mezinbû û cihekî xwe yê cuda hebû. Herçiqasî ku li holê kesên ku ev yek mîna pêngavekî dîrokî û serkeftinekî bi romet didîtin jî hebûn, lê li milekî din jî kesên ku ev yek mîna tiştekî ku êdî dema xwe derbasbûye û bê wate maye jî li holê hebûn. Dibe ku ew pêngav di wê demê de pir zêde nedihate naskirin jî, lê hevalên ku hazirî û amedekariya van yekîneyan dikirin jî xwedî ked û xebateke gelekî mezinbûn û bi rometbûn. Li gorî vê yekê amedekirin û perwerdekirina wan hevalan di vî warî de, bi taybet armenca ji nû ve dagirtina wan qadên ku hatîn valekirin dihate meşandin. Bi vî awayî derdorî 100-150 hevalî ji bona derbasbûna qada bakur hatin amedekirin. Hevalên ku di sala 2003 an cihê xwe di rêvebertiyê de digirtin, mirov dikare bibêje ku ked û xebateke wan ya mezin di vî warî de li pêşbû. Weke hemû qadên din yê bakur, yekîneyên hevalan ji bona qada Dêrsimê jî hatin amedekirin.
Di 19 Pûşberê de yekîneya me jî derdorê 150 hevalî ji Qendîlê berê xwe da qada Dêrsimê. Yekîneya me ne tenê ya Dêrsimê bû, lê belê bi pêşengiya şehîd Mahîr em berbi qada bakur ve birêketin. Di nava mede yekîneyên qada Serhed, Erzirom jî hebûn, ji wan yekîneyan tenê du yekîne em hêzên Dêrsimêbûn. Dema ku em di rêde bûn ferman hat dayîn ku yekîneya hevalê Mahîr bi 12 hevalan ve bi rêya Başqelan ve biçin Dêrsimê. Bi wî rengî em ji wan hevalên din veqetiyan, di nava yekîneya mede Ş. Tekoşîn hebû û fermandarê yekîneya me jî Ş. Mahîrbû.
Yekîneya me derdorê 4-5 hevalên jin bûn û hevalên din jî hemû hevalê xortbûn, hejmara me derdorê 15 havalî bû. Hemû hevalên ku cihê xwe di nava yekîneya mede digirtin ciwanbûn û ew cara yekemîn bû ku berê xwe didin qada bakur û cihê xwe di nava şerde digirtin, tenê bi qasî 2-3 hevalên ku berê li qada bakur mabûn û cihê xwe di nava şerde girtibûn hebûn. Lê asta coş, heyecan û arîşa ku li cem hevalan peydadibû pir bilindbû, ji ber ku qada Dêrsimê dikeve nêzî sînorê tirkiyayê û qadekî gelekî dûre, ji ber vê yekê qada Dêrsimê xwedî cihekî xwe yê cuda li cem hevalan hebû û gelek hevalan ji ber van teybetmendiyê heyî dixwestin ku derbasî qada Dêrsimê bibin. Lê rêxistinê nedikarî ku hemû hevalan bişîne qada bakur û xwestekê hemû hevalan bi cî bîne. Ji ber ku rêxistinê ji nû ve dest bi amedekariyên şandina hevalan ji bona qada bakur dikir û ji bona vê yekê hazirî û amedekariyên ku dihatian kirin têra şandina hejmareke mezin a havalan nedikir. Ji ber vê yekê tevgerê bi qasî haziriyên ku hatîn meşandin heval ji bona wan qadan verêdikirin. Li gorî vê yekê mirov dikare bibêje ku biryarbûnekî mezin li cem hemû hevalan peydadibû û her hevalekî dixwest ku xwe bighîne qada bakur û cihê xwe di vê hemlêde bigre, ango her hevalekî pêngava 1ê pûşberê gotûbêj dikir û li ser derengbûna wê jî dihate gotûbêjkirin. Ji ber vê yekê hemû heval ji bona vê hemlê hazir û amedebûn û dema ku te dixwest ku tu hevalekî ji nava hevalan derxîne bi demjimêran pêwîstbû ku tu bi wî re biaxive, ji bona ku tu bikare wî razîbike û gelek caran hevalên rêveberiyê soz didane hevalan ku di dema pêş de cihê xwe bigrin. Bi wî awayî ancex heval razîdibûn, bi vî rengî hevalan bersiva kesên ixanetkar didan û ew sengerên ku hatîn valekirin careke din ji nû ve tijîdikirin. Di dema rêde û ji ber ku haziriyên ku hatîn meşandin ji ber ku heyanî astekî ne li gorî ku dihate xwestin bû, ji bona vê yekê heval gelekî bi vê yekê bandorbûn û di dema rêde jî gelek yekîne ketin kemînê dijmin de. Amaca vê yekê jî ew bû ku wisa were xuyakirin ku dijmin hemû rê girtine û rêyên derbasbûnê nemane. Lê berpirsyarê yekîneyan bi xwe li ser rewşa heyî radiwestiyan û çarek ji vê yekê re peydakirin, li gorî wê em lihev kombûn û me biryar da ku em bi xwe çavdêrî li ser sînor bikin.
Em bi rêketin û me bi qasî demjimêrekî sînor derbaskiribû, lê hîn xeberê me ji vê yekê nebû, ji ber ku me sînor nasnedikir. Lê dema ku em bi şûn ve zivirîn û me rewşa heyî ji hevalên rênas re ravekir, ji me bawernekirin û gotin ku dijmin hemû sînor girtî ye. Li gorî vê yekê qaçaxçiyên li wan deveran kardikirin bi saloxên nerast hevalên me yên rêzan xapandibûn.
Di şeva diwemîn de me sînor derbaskir, derbaskirina sînor bi serê xwe serkeftineke mezin bû, bandora coş û heyecana vê yekê li ser hemû hevalan bi rengekî berbiçav xuyadikir û hemû hevalan ev yek bi hevre parvedikir. Hemû hevalê cihê xwe di yekîneya me de digirtin nûbûn û ew cara yekemîn bû ku derbasî bakur dibin. Ji ber vê yekê coş û heyecana wan cudabû, ji milekî din ve jî saloxên ku dijmin li her deverî beladikirin û digotin em nahêlên ku çivîkek jî sînor derbasbike bandora xwe li ser derdor û li ser hevalên me yê rênas jî kiribû. Ji ber van hemû sedeman şeva yekemîn cihekî xwe yê taybet li cem hemû hevalan hebû. Dema ku me sînor derbaskir di rêde me gelek qaçaxçî di rêde dîtin, lê me xwe nîşanî wan neda, ji ber ku me nexwest ku kes me li wan deveran bibîne, weke din jî me nedihişt ku şop û dewsa me jî derkeve, ji ber ku dijmin ferqneke ku me sînor derbaskirî ye. Ji ber ku dema salox bighêje dijmin wê me bixîne di hindirê tengasiyê de. Erdîngariya heyî jî hemû deşt bû û mirov bi roj nedikarî li wan deveran şer û pevçûnên demdirêj bi dijmin re bike. Barê hemû hevalan pir giranbû û her hevalekî derdorî 15 kêloyan zad û çebilxane hilgirtibû.
Di wê şevê de hem westandin û hem jî fidekariya hevalan di astekî pir bilindebû. Di dema rêde em nêzî cihekî bûn û dunya jî hêdî hêdî ronî dibû, li beramberî me jî bajarê Başqela bû û cihekî ku em xwe lê saxlembikin jî nebû, ji ber ku erdîngariya wê deverê hemû deştbû. Xelkê wê deverê jî ne welatparêzbûn û ne jî dijminiya me dikirin. Lê me dizanî ku yek ji wan me li wan deveran bibîne wê di cî de xeberê bide dijmin. Cihekî ku em gihiştinê bexçeyek li wêderê hebû û hevalê rêzan ji me re got; ancax em xwe di nava baxçede saxlembikin, ji ber ku cihekî din ji derveyî wî bexçeyî nebû ku em xwe di nav de bi cî bikin. Dema ku me ji hevalên rêzan re rewşa xwediyê bexçe jî pirsî, bersiva ku hevalên rêzan jî dayî me ew bû ku xwediyê bexçe mirovekî baş e. Dema ku dunya henekî ronî bû, me li derdora xwe temaşe kir, dews û şopa leşkeran di nava bexçede hbû û şûna cihê ku xwarin lê xwarîn jî belîdikir ku li wêderê bi qasî demekî rawestiyan e.
Ji ber ku hemû heval westiyayîbûn, dema ku em gihiştin nava bexçe hemû heval bi xewre çûn. Tenê hevalê Ş. Mahîr, Ş. Tekoşîn, ez û hevalekî navê xwe Ferhadbû em herçar heval mabûne şiyar. Dema ku em di nava bexçedebûn li derdorê me dengê zarokan dihat û gundî hemû li derdoran belavbûbûn. Piştî demekî zilamekî temenê xwe mezin berê xwe da nava bexçe û berû me hat. Hevalê rêzan berû wî çû û pêşwaziya wî kir, ew î zilamî ji me re got; duhî leşkerên dijmin oparesyon li her deverî kirin û derek nema ku lê negerin. Hemû heval di giraniya erk û xebatên ku ji wan dihate xwestin bûn, ji ber ku amaca me ew bû ku em xwe bi rengekî saxlem bighînin qada Dêrsimê, ji ber wê yekê her hevalekî li gorî vê yekê tevdigeriya û hemû hevalên ku cihê xwe di nava yekîneya mede digirtin zindîbûn û bi dispilînbûn. Herçiqasî ku gelek heval di dema rêde serê wan li keviran diketin û gelek ji wan dema ku diketin laşê wan birîndibû, lê nedixwestin ku êşa xwe bînin ziman, ji ber ku bandorê li ser hevalên din neke. Di şeva duyemîn de me meşa xwe berdewamkir û dema ku me berê xwe da rêya zift, ji berya rê avekî henekî mezin hebû, ji ber ku li derdorê avê qamûşbû û me av baş nedidît her ku diçû ew av kûr dibû. Lê me destê hev girt û me bi wî rengî ew av derbaskir. Di rê re di her navberekî de maşîne derbasdibûn, ji berya ku em rê derbasbikin me ji hemû hevalan re gotibû; dema ku maşîne hatin pêwîst e ku hûn rûnin heyanî ku maşîne derbasdibin. Wê çaxê du hevalên me ev yek şaş fihêmkiribûn, ji ber wê dema ku xwestin rê derbasbikin maşîneyek tê, ew herdû heval jî di nîva rêde dirûnin, dema ku maşîne dighêje cem wan û li zembûrê dixîne hîn jî ew herdû heval di cihê xwe de rûniştîbûn. Dema ku maşîne hat û derbasbû ajokerê maşînê gazî hevalan kir, lê hevalan bersiva wî neda. Şeva diduyan pir dirêjbû û em heyanî sibehê meşiyan, cardin jî em gihiştin cihekî deşt, ji ber ku ew cara yekemîn bû ku hevalê rêzan di wê rêde derbasdibin, erdîngariya wê deverê bi xetên qalind nasdikirin, lê ew dever bi giştî nasnedikirin. Me xwe da cihekî saxlem û me dedorê xwe bê navber di ber çavan re derbasdikir. Li beramberî me sengerek hebû û dema ku min bi dêrbûnê lê temaşekir, li ber çavê min mîna ku leşkerek di hindirê wê de hebe. Min dêrbîn da hevala Tekoşîn jî, wê jî ew dever di ber çavanre derbaskir. Lê dema ku hevalê rêzan ji me pirsî çi heye çi nîne, me rewşa hyî jêre ravekir, hevalê rêzan got; gundî nayên vê deverê, ji ber wê hebe nebe ew leşkerin. Dema ku hevalê rêzan jî xwest ku bi dêrbînê temaşeke, lê hîn ku dêrbîn nedanîbû ber çavê xwe me hew dît ku qertalek ji wêderê firiya, ji berya ku ew hevalê rêzan bibêje leşker e, me hew temaşekir ku qertal ji ser sengerê ber bi ezmanan firiya.
Hevalek ji wan hevalê me yê rêzan bi qasî 200-300 mitran ji me dûrketibû û li cihekî bi xewre çûbû, lê ji ber ku me cihê wî nedizanî, em mecbûr man ku tevdîrê bigrin û li gorî wê cihê xwe bighwerin. Li beramberî wan hemû gundên li wê deverê heyî me centê xwe hazirkirin ku em bimeşin. Di wê navberê de dema ku me amedekariyên xwe ji bona meşê dikirin, li jêrî me jî gundiyan giya ji bona xwe berhevdikir, lê dema ku me xwest ku em cihê xwe bugherin, me hew dît ku hevalê rêzan ji jêr ve beramberî wan hemû gundiyên ku palayî dikirin berû cihê me tê, vê yekê jî hişt ku ew hemû gundiyên wê deverê bi me bihisin. Li wê deverê jî û di şeva duyemîn de careke din gundiyan em dîtin. Ji ber vê yekê û ji beriya ku em birêbikevin civînek hate çêkirin û bi hevalê rêzan re jî nîqaş hate kirin. Lê tişta herî mereqa hevalan dikişand erdîngariya Kurdistanê bi xwe bû, ji ber ku piraniya hevalan ji derveyî welat tevlî nava refên gerîla bibûn û gelek ji hevalên ku bi me re ji bajarên Tirkiya tevlîbûwîn jî hebûn. Ji lewra gelek mereqa erdîngariya Kurdistanê dikirin û her tiştê heyî bala wan dikşand. Van hemû nedenan hîn bêtir coş, heyecan û mereqa hevalan zêdedikir û her dîmenek li ber çavê wan ji yê din belkêştir dihat. Di dema rêde ji ber birsên hevalan yên bê navber li ser her cihê ku em digihiştinê, hevalên rêzan gelek dikirin di nava zehmetî û tengasiyê de. Herçiqasî ku hevalên rêveberiyê ji hemû hevalan re digotin; di dema rêde kes zêde pirsan ji hevalan neke, lê ji ber mereqa rê û erdîngariya heyî kesî nedikarî pêşiya pirsê hevalan bigr e.
Dema ku em gihiştin qada Feraşînê bi serê xwe tiştekî cudabû, ji ber av, zozan û xweşikbûna Feraşînê bi serê xwe mirov sermest û behitî dihişt. Mîna xweşikbûna Feraşînê koçerên wê jî bi qasî xwezaya wê misaferperwerbûn û welatperwerbûn. Dema ku ferqkirin ku em hevalin heme hatin pêşiya me û bi dilekî germ pêşwaziya me kirin û em yek bi yek hembêzkirin. Hevalekî di yekîneya me de cihê xwe digirt ji wê deverê bû, ji ber wê hemû koçerên li wê deverê ew nasdikirin, ew cara yekemîn bû ku em pêşwaziyekî bi wî rengî germ dibînin û hîsdikin, di pêşwazîkirina wan koçeran de mirov bi rengekî ber biçav girêdana gel û gerîla bi rengekî baş didît. Li milekî hevalên ku cara yekemîn derbasî qada bakur dibin û gelekî wisa bi rengekî germ pêşwaziya hevalan dike, bi xwe re kêliyên hestewarî tanîne holê û mirov bixwesta û nexwesta bi vê yekê gelekî bandordibû. Hemû koçerên li wan derdoran li me kombûn û yek bi yek em bi dilekî germ pêşwazî û hembêz kirin. Di wê navberê de û ji ber ku derdorê me hemû welatparêzbûn, bandoreke mezin li ser me jî dida çêkirin û dihişt ku em jî bi rengekî serbest tevbigerin. Ji ber vê yekê me xwe da cihekî nêzî wan zoman û heyanî ku bû êvar me careke din meşa xwe berdewamkir. Di dema meşê de lingê gelek hevalan qulibîbû û gelek heval jî laşê wan tehil bûbû, lê hevalan ew yek ne tanî ser ziman û her hevalekî mereqa wî ew bû ku xwe bighîne qada Dêrsimê û di her navberê de dipirsî çend roj man ji boan ku em bighêjin Dêrsimê.
Me ji milekî ve rojê xwe dijmartin û ji milekî din ve jî me dixwest ku em xwe bighînin cem hevalan. Yekîneya yekemîn a ku em pêşwazî kirin yekîneya Ş. Şervan Sason bû. Ew ê yekîneyê li herema Feraşînê pêşwaziya me kir. Em rojekî li cem wan hevalan man û di roja din de û bi alîkariya rêzanên nû me berê xwe da qada Kato. Çiyayê Kato jî çiyayekî bi nav û deng e û di dîroka cîhanê de cihekî xwe yê giring heye, ji ber ku dema Eskenderê mezin derbasî rojhilata navîn bibe û dixweze ku bikeve Kurdistanê di derbaskirina wî çiyayê Kato de gelek zehmetî û zoratiyan dikşîne heyanî ku derbasdike. Di dîroka şer û tekoşîna şerê me de jî cihekî Kato yê cuda heye, ji ber wê herkesî ji mereq dikir ku çiyayê Kato bibîne. Hemû heremên Botanê ji me re bûbûn mereq ku em wan bibînin, mîna Besta, Gabar, Cûdî û Kato, herî zêde hevalan dixwest ku van hereman bibînin. Ev hemû heremên ku min navê wan anî ser ziman, di dîroka şer û tekoşîna me de cihekî wan yên giring heye û her çiyayekî û heremekî ji van heremên bedew di nava bedena xwe de bi sedê destan û evsaneyên qehremantiyê dihewîn e. Ji wan qadan jî qada Gabarê cihê fermandarê mezin û efsanewî hevalê Egîd. Van hemû sedeman yek bi yek hîn zêde dihişt ku cihekî Gbarê yê taybet di dilê her hevalekî de hebe.
Dema ku em dighiştin cem hevalan pêşwaziyeke germ û bi coş ji milê hemû hevalan ve dihate dîtin, lê hemû hereman jî dixwest ku yekîneyên ku derbasdibin bi rengekî saxlem ji herema xwe bighînin heremeke din. Ji ber vê derfetên ku yekîneya me bi rojan bêna xwe vede ne gengazbû. Hazirî û amedekariyên heyî jî destek nedidane vê yekê û gelek yekîne li pey hev jî dihatin, ev yek jî dibû nedin ku gelek yekîne li ser hev û li heremekî komî ser hev bibin. Ji ber vê parastina yekîneyan û gihandina wan bi rengekî saxlem di pêşya her tiştî de dihat. Di wê salê de bi sedê hevalan derbasî qadên bakur bûn û dijmin jî li her qadê dest bi oparesyonan dikir, ji lewra li her qadê hazirî û amedekarî li gorî vê yekê dihatin meşandin û hevalan nedixwest ku bi hijmareke mezin heval li ser hev kombibin. Di destpêkê de em gihiştin Feraşînê û pey re Kato û Besta. Ji berya ku em xwe bighînin qada Gabarê û di dema rêde em gelekî westiyan, ji ber ku em bi dirêjahiya rojê di demjimêr 3an heyanî berê seharê û bê navber dimeşiyan. Ji ber westandin, birçîbûn û xewê gelek heval diketin erdê û serê wan li kevir û daran diketin û diqelişî û taldibû. Bi vî rengî heyanî ku me xwe gihande qada Gabarê bi heftî zor û belayan. Ji berya ku em bighêjin Gabarê me jixwere gotibû dema ku em bighêjin Gabarê em ê çend rojan bêna xwe vedin û ji nû ve bikevin rê. Herçiqasî westandin û zehmetiyên mezin jî di rê de dihatin jiyankirin, lê bi ketina Gabarê de û bi dîtina hevalan re, hemû westandin û zehmetiyên ku dihatin jiyankirin hatin jibîrkirin. Gelek caran dema ku behsa Gabarê dihate kirin, mirov dixwest ku qada Gabarê bi çavê xwe bibîne, ji ber vê yekê dema ku me qada Gabarê bi çavê xwe dît, ev yek bi rengekî baş ji mirovan re dihate xuyakirin, erdîngariya wê û hemû bexçe û zeviyên ku gelek ked û zehmetinên mezin di ber de hatibû dîtin û bi rengekî şehnaz hatibû çandin. Dema ku mirov ev hemû dîmen û erdîngariya heyî bi çavê xwe didît, hîn bêtir rastiya Gabarê li ber çavê mirov mezintir dibû û dîroka wê careke din zindîdibû.
Ji ber van hemû dîmenên ku mirov bi çavê xwe didît, mirov gelekî matmayî dima, li milekî ve bi sedê bexçeyên ku bi darê fêkiyan hatî çandin û rêyên ku bi keviran hatîn çêkirin, bexçeyên ku li serê wan lat û zinaran hatîn çandin, hemû rastiya vê yekê bi rengekî pir baş radixiste li ber çavan. Li qada Gabarê jî tu bi kûde gava xwe tavêje li derdorê te hemû darên fêkiyan e. Çiyayên xwe jî hemû kevir û şikêrin û bi hev ve bi rengekî saxlem girêdayî ne. Ji ber vê yekê mirov dikare bibêje ku qada Gabarê ji bona gerîla herî cihê destekê dide ku mirov têde şerê gerîla bimeşîne û derbeyên giran li dijmin bide. Hemû hevalên ku cihê xwe di Gabarê de digirtin, bi rengekî henekî jî be yariyê xwe bi yekîneya me ya Dêrsimê dikirin û ji me re digotin; Dêrsim dûr e û zor e lê Gabar nêzîk e û her tiştê wê xweş e û mirov dikare hertiştî bi xwe biefirîne biyî ku mirov bikeve gundan an jî xwe muhtacê kesekî bike û xwezaya wê jî pir xweş û delale. Bi rastî kî çi bêje bile bibêje, lê Gabar cihê xwe di dilê her hevalekî de girtibû û hevalan nedixwest ji Gabarê veqetin, erdîngariya wê jî mirov gelekî bi xwe ve dida girêdan. Em bi qasî sê rojan li qada Gabarê man, lê rêya herî zor û zehmet hîn li pêşiya me mebû, ew jî deşta Mava bû, ji ber ku derbaskirina deşta Mave, tê wê wateyê ku gihiştina qada Dêrsimê. Ji ber ku dema hevalê Mahir ji Dêrsimê dizivirîn li deşta Mava bi dijmin re ketibûn şer û pevçûnê de û henek heval di wê pevçûnê de şehîdketibûn. Ji ber wê deşta Mava cihekî wisa bû pêwîstbû ku mirov pir şiyarbe heyanî ku derbasbike û wendahiyan nede. Hîn em li Qendîlê bûn hevalê Mahîr behsa rêya zor û zehmet ya Mava dikir. Ji berya wê bi hevalan re li ser rê hatibû guftûgokirin û hatibû destnîşankirin ku yekîneya me qerebalixe û pêwîst e ji bona vê yekê em yekîneya xwe parçebikin, ji bona ku em bi rengekî saxlem xwe bighînin Dêrsimê. Li gorî vê yekê di destpêkêde yekîneya me wê derbasbûba û di pey me re jî wê yekîeya hevalê Mahîr derbasbibe. Li gorî wê me haziriyê xwe kirin û em ketin rê heyanî ku me xwe gihande herema Mava li cem yekîneya hevalên ku li wê deverê xebat didine meşandin. Hevalên ku xebatên gel didane meşandin bi me re hatin, lê ew heval di milê rê de zêde ne şerezarbûn, ji ber wê gelek caran di nava me de tengasî dihate jiyankirin. Me ji wan re got; bi hejmareke 15 hevalan ketina deştê ne raste û ev yek wê bi xwe re rîskê bîne, lê wan bi ya me nedikir û li gorî xwe tevdigeriyan. Rêya ku li pêşiya me heyanî cihê ku rêzanên Amedê werin û me bigirn derdorî 2 şevane, lê me bi zorê di 3 şevan de xwe gihande wê deverê. Dema ku me xwe gihande deştê tava heyvê jî hêdî hêdî bilind dibû. Di bêtêlê dijmin de, behsa derbasbûna yekîneyan dikirin, li gorî ku me ji bêtêlên dijmin ferqdikir, dijmin henek salox li ser derbasbûna yekîneyan girtibûn û ji hev re digotin; dibe ku di van şevan de derbasbûna gerîleyan çêbibe. Ji ber vê yekê hemû rê di bin çavdêriyê de digirtin û li her deverî kemîn danîbûn. Herçiqasî me ev yek ji rêzanê ku bi me re hatîn re da xuyakirin, lê wan ev yek hilnedan cidiyetê. Em gihiştin rêzanên ku ji milê Amedê ve hatîn, cihê ku em li wê deverê gihiştîn hev dikete beramberî girê Reman û Bêşîlê. Lê di demjimêr 8 ê de me hew dît ku dijmin derdorê me tev girtin, cihê ku em lê disekinî jî pesarbû, ji ber wê me zêde derdorê xwe baş nedidît. Dema ku me ev yek ferqkir, me di cîde sengerê xwe girtin. Ji beriya neha me ji hemû hevalan re dabû xuyakirin dema ku tiştek derkeve hole em ê xwe bi rengê sê parçeyan belavbikin. Li gorî vê yekê me xwe bi rengê sê yekîneyan parçekir. Ez berbirsyarê yekîneyekî bûm û ya din jî hevalê Mahîr berpirsyarê wê bû û yekîneya sisêyan jî yekîneya hevala Tekoşîn bû.
Ji beriya ku şer û pevçûn destpêbike, dijmin gazî dikir ji bona ku em xwe radestî wan bikin û li gorî zagona poşmaniyê ya ku di wan demande derxistibûn holê piştî wê me serbest berdin. Lê hemû hevalan bersiva vê yekê bi kişandina pîmê narinjeyan dan û hemû hevalan xwe ji bona şer û pevçûnê amededikirin. Biryara hemû hevalan ew bû ku heyanî guleya xwe ya dawiyê şer bikin û xwe radestî dijmin nekin. Piştî ku bangewaziyên dijmin vale derketin û tu pere nekirin, şer û pevçûnê destpêkir. Dema ku dijmin xwest bi dizîkan nêzî hevalan bibin û bixwazin wan bigrin yekîneya hevala Tekoşîn li dijmin dan û gelek ji wan koştin, du leşkerên wan li pêşya me ketin erdê û bi çend demjimêran bi zorê ew ji wêderê rakirin, piştî wê bi kelîkopter û firokan xwestin li ser me şerê derûnî bidin meşandin, lê tu encamê vê yekê jî nebû. Heyanî êvarî rewşa heyî bi wî rengî bû û tu wendahiyên me nebûn. Lê gelek kuştî û birîndarê dijmin hebûn, ber bi êvarî ve me xwest ku em xwe bighînin yekînya hevalê Mahîr, ji bona ku em bi hevre xwe ji wê çemberê rizgarbikin, lê me ew nedîtin, yekîneya hevalê Mahîr xwe kiribûn bi şiklê du parçeyan. Lê dema ku hevalê Mahîr bi hevalekî ji wan hevalên rêzan re dixwazin xwe ji çemberê rizgarbikin, di deştê de dikevin kemîna dijmin û pevçûn di navbera wan û dijmin de derdikeve. Ji ber ku dijmin bi hazirîke mezin û xurt kemîn avêtibû û gelek teknîk jî bikar anîbû, di encamê de ew heval li wê derê şehîd dikevin. Me jî êrîşî navenda ku ew şer lê dihate meşandin û em bi narinceyan ketin nava sengerên dijmin û di encamê de me du sengerê dijmin bi destxistin, lê di nava me de hevalekî nû hebû, ji heyecan û lezbûnê ji beriya ku narince biteqe radibe ser piyan û bi parçeyên narinceya xwe şehîd dikeve. Lê em hevalên din hemû bi rengekî saxlem ji çemberê rizgarbûn. Yekîneya hevala Tekoşîn ew jî xwe li wan derdoran saxlem dikin. Bi zanebûn henek tiştên xwe li cihê xwe dihêlin, ji bona ku dijmin texmîn bike ku heval reviyane. Heşt hevalan xwe di komekî de û di bin berekîde saxlemkirine, dema ku leşkerek dixwaze wî kevirî rabike, her heşt heval ji jêr ve bi kevir digrin û nahêlin ku ew leşker wî kevirî rabike. Di navbera wan her heşt hevalan û dijmin de ew ber hebû, her heşt hevalên ku di bin ber de jî narinceyên xwe amedekirine û kengî şer destpêbike wê narinceyên li cem xwe bi xwe û dijmin de biteqînin. Leşker dixwaze kevirê ser devê konê ber bi jor ve bikşîne, heval jî kevir ber bi jêr de dikşînin, lê leşker dike û nake nikare wî kevirî hilde jorê, ji ber ku her heşt hevalan bi wî berî girtibû. Lê di dawiyê de ferman tê ku leşker cihê oparesyonê berdin, bi wî rengî ew her heşt heval bi rengekî saxlem xilasdibin.
Yekîneya me kete rê, lê kesê ku rê nasbike jî li cem me nebû û hevalekî birîndarjî bi me re bû. ji ber wê me xwe da cihekî bilind di navbera cihê qordîna şer û Bişîlê, di encama wê oparesyonê de 7 heval şehîd ketin, em hevalên din jî bi qasî demekî em di deştê de wendabûn û piştî wê me xwe gihande hevalan. Yekîneya hevala Tekoşîn jî xwe bi rengekî saxlem ji wê çemberê rizgarkirin û wan jî berê xwe dane qada Amedê.
Şervan
- Ayrıntılar