Ji çapemenî û raya giştî re!
Di 27’ê Avrêlê de di navbera saet 11.00-18.00’ande li Herêmên Parastina Medya li dijî Girê Nêriya, Kato Sûlê, Dola Bêtalma, Girê Bêtalma, Geliyê Pisaxa û Girê Partîzan ku bi ser Heftenînê ye ji aliyê Artêşa TC’ê êrîşeke havan û obusan hatiye lidarxistin.
- Ayrıntılar
Ji çapemenî û raya giştî re!
Di 27’ê Avrêlê de ( îroj) di navbera saet 01.00-03.00’ande li Herêmên Parastina Medya li dijî Geliyê Bêtalma û Girê Şehîd Şêxmûs ku bi ser Heftenînê ye ji aliyê Artêşa TC’ê êrîşeke havan û obusan hatiye lidarxistin.
- Ayrıntılar
Ji gelê me û raya giştî re!
Beriya niha me daxuyakiribû ku dijî her cûre êrîşên hêzên leşkerî û ewlehiyên Artêşa TC’ê bebersiv nemîne.
Artêş û hukumet a TC’ê li dijî derbeya siyasî ya 18 Nîsanê di berxwedanê mafdar û rewa yên gelê me nîşan dayî de xortê kurd îbrahîm Oruç ji aliyê polîsên AKP’ê hatiye qetilkirin û şehîdxistin.
- Ayrıntılar
Ji çapemenî û raya giştî re!
Di 23’ê Avrêlê de li dijî navçeya Çewlikê Gêncê li dijî Sûveren, Sekamerg, Mahabê, Haşber û Talê ku bi ser Akdaxê ye ji aliyê Artêşa TC’ê operasyonek hatiye lidarxistin. Di 24’ê Avrêlê de di navbera gerîla yê me û leşkerê dijmin ên derketibûn operasyonê pevçûnek qewimiye.
- Ayrıntılar
Sonda me heye.
Ji çiyan heta deştan, ji serma zivistanî heta germahiya biharê re.
Sonda me heye.
Gundî, bajarî, metropolî û ji gelê me yê penaber re.
Sonda me heye.
Kêm be jî ji hemû gelê girêdana wan a azadiyê hebe re.
Sonda me heye.
Bi bêdengiya keviran û bi bêhestiyariya dînazoran ji dijminên Kurdistanê û mirovahiyê yê dixwazin me qir bikin û ji parastvanên van re.
Sonda me heye.
Ji gelê me, ji hemû gelê bindest û komên baweriyan re.
Sonda me heye.
Emê azadiyê bi we re bidestbixin û diyarî we bikin.
Sonda me heye.
Ji nijadperestê tirk, şovenîstê erep û şovenîstên şîa yên fars û ji bavê wan ê lîberal ên mezin re.
Emê ji wan re jî dojehê bikin rê.
Sonda me heye.
Lewra dema me dest bi vî şerî kir me sond xwar û me got, “ser li aliyekî laş li aliyekî be jî emê heta azadiyê bidest bixînin, emê azadiyê girêk girêk bihûnin.”
Sonda me heye. Lewra dema me dest bi vî şerî kir me sond xwar û me got ku weke derwêşan emê bi ebakî û bi gepek xwarin jiyan bikin.”
Sonda me heye.
Lewra me dema dest bi vî şerî kir me sond xwar û got, dema pêwîst kir weke teyrekê bifirin lûtkeyan û perçe perçe bi lêdana dijmin emê şer bikin.
Me sond xwar û got ku carna weke bazekî bi awirên tûj bikevin nav dijmin û bi derbeyekê emê lêdin û tune bikin.
Sonda me heye.
Lewra dema me dest bi vî şerî kir me got ku emê giyanekî wusa biafirînin ku wê ev gihan tu car binnekeve.
Ev giyan ji çiyan heta gundan ji wir heta bajaran wê belav bibe ku her kurd yên kêmekî jî hestên biratiyê li gel hebe wê bandorê li gelê din jî bike.
Û wê wusa bandor bike ku li her cîhê kurdek lê hebe wê weke gerîla li ber xwe bide.
Û wê wusa bibe ku yên xwediyê giyanê mirî jî wê Kurdistanê weke kabeya berxwedan, azadî û aşitiyê bibîne.
Me wusa xeyal kir, wusa bawer kir û me wusa li ber xwe da.
Me her bi vî rengî li ber xwe da em bi hêztir bûn.
Em şaş nebûn û me şaş jî nekir.
Di van rojan de ku li Kurdistanê dîrok tê nivîsîn, hemû xeyalê mey ê me ji bo wan li ber xwe dida , yek bi yek dibin rastî.
Ji 15’ê Sibatê heta 8’ê Adarê, ji 8’ê Adarê heta Newrozê û ji Newrozê heta 18-19-20-21…Avrêl û ta ku heta roja her rojî ji nû ve destaneke azadiyê tê nivîsîn.
YSK( Desteya Bilind a Hilbijartinê) wiz tê û tirs diçe.
Di rojekê de ya tif dike di roja çaran de dialêse.
Him jî naçar dimîne paşpaşkî biçe.
Kurd, binkeftineke nû bi TC dan jiyankirin û ji bo gelekê din jî giyan, coş û hêviya şoreşê didin jiyandin.
Ahmet Şik ê ku ji bo Artêşa Meleyan deşîfre kir avêtin girtîgehê dibêje ku; “wê kurd demokrasiyê bînin vî welatî.”
Mîthat Sîncar dibêje ku; “Kurd li kuçeyan destûreke bingehîn a nû dinivîsînin.”
Nûray Mert got ku; “ Kurd pêşengiya hemû tiştî dikin.”
Altan Tan ji ber dîmenên di merasimên cenazeyê îbrahîm Orûç ê li dijî celladên tirk li berxweda û gihîşt mertebe ya şehadêtê de van a digot;
“ji derveyî zarokên di pêçekê de hemû kesên li Bismîlê tevlî merasim a cenazeyê bûye”
Vana tenê hin peyvên weke mînak hatine bilêvikirin.
Silav ji bo gelê me yê her kuçe, sikak û qad veguherandin çeperên azadiyê.
Silavê me heye. Ji bo keç û xortên leheng ê di kuçeyan de li dijî panzêran li berxwe didan, herî zêde jî bila generalê biçûk bizanibin ku em di emrê wan de ne.
Silavê me heye.
Ji ciwanê li Êlihê bi ruhê tolhildanê balyoz li panzêrê dida.
Di be ku dema ketin tengasiyê bila bizanibin çiya stargehên we ne.
Hûn bizanin ku mîsogeriya me ya herî mezin a hebûna me û azadiya me çiya ne.
Bibe ku hûn bixwazin di fedaîtiyê de bigihêjin asta herî jor hûn bizanin ku cardin çiya stargehê we ne.
Ozgur Bîlge
- Ayrıntılar
Ji çapemenî û raya giştî re!
1. Di 25’ê Avrêlê de (îroj) di navbera saet 07.00-08.00’ande li Herêmên Parastina Medya li dijî Gundê Zêvê ku bi ser Zapê ye ji aliyê Artêşa TC’ê êrîşeke havan û obusan hatiye lidarxistin.
- Ayrıntılar
Husên Engîzek
Ji 21 hêyfa adarê heya 28 tan heftayê qehramanîyê gelê Kurdê.28' adara 1986 li çîyayê Gabar ê şahadeta heval Egît ê.(Mahsûm Korkmaz) rêber Apo di der heqê heval Egît de wisa vedibêja:"Egît şêrîn ê.Egît,merxas a.Egît,mirovekî fedaker e.," Di heman demede 21 heyfa adarê tê zanîn ku,Newroz ê…Ango roja nû;roja nûyê ji bo gelê kurd,roja nûyê ji bo gelê rojhilata navîn,roja nû yê ji bo xwezaza ye,roja nûyê ku,xweza xwe di vê rojêde nû dike xweza xwe di xemilî ne,qirasê spîyê ku ji berfê li xwekirîyê,ji ser xwe diavêje,xwe dixemilîne,dar dibişkivin, kulîlk vedidin, xweza rengîn dibe…
Egîdbûn çi yê? Wateye vê tegînê;ji bo gelê kurdgelê rojhilata navîn û ji bo gelê dinya yê çi ye?...Di pêvajoye dîrokî de,Egîdbûn; ji bo pirgirêkên dîrokî û bingehîn re Egîdbûn bûyîna çare ye… pirsgirêkên;wek bîrdozî,ol,felsefe,sîyaset û h.w.d re bûyîna çare ye..neçareserî di defterê Egîtbûnê de nîn e…
Egîdbûna gelê kûrd Ji H.z Zerdeşt destpêdike.Ji alî dîn,felsefe û ehlaq…Egîtbûna H.z Zerdeşt bi sê pêyvan desrpêdike;hizirîn,şîyandin, û kirin…Ango H.z Zerdeşt dibÊja bila hizir baş bê hizirandin,soz bila baş bê gotin,kar bila baş bê kirin…
Di ol û felsefeya H.z zerdeşt' ê;wîn he ye.ew qas wîn heye ku;li dîyarbûna xwede yê H.zZerdeşt AHÛRA MAZDA, H.z Zerdeşt wek pêsîre xwede yê xwe bigire jê pirs dike:
"Ez ve pirsdikim ji te,AHÛRA rastîye ji min re bêja!
Hêzên kê li ser xwe digerîne dinya û ezmanan cida cida?
Kî li av û nebatan dinêre li cîhê wan?
Kî bi ba re rêbertîye dike,diherîkîna ba de?
Kî li ser xwe digerîne,ew ewrên tarîyê ku ji baranê barkirî li ezmanan giran giran?"(Zerdeşt Gathalar Yasna44-4)
Ji ber ve yekê civak û mirovên ku li ser ol û felsefeya Zerdeşt gelek xwedan wîn in.EW qas xwedan wîn in ku,di kîjan şert û mercan dibe bila bibin,dijminên wan çi qas ;zilmkar,xwînmij û xurt dibin bila bibin li hemberî wan liberxwedidin.
Li ser ol,felsefe,ehlaqa Zerdeşt berxwedana gelê kurd;di pêşengtîya Kawa'yê Hesînkar de li dijî împaratorîya Asûrîyan destpêdike.Asûrîyên ku diz û hîz…Asûrîyên ku;ji serîyên mirovan bircên kelan û avahî hûnandin e…
Ango Zerdeşt di dîroke de ;Egîdbûna gelê kurda…
Di heman deme de;Kawa'yê Hesinkar jî,ev hizir û ramanên H.z Zerdeşt di kiryare de pêkanîn a. Ango ji bo azadî,wekhevî ya bav û kalên gelê kurd,ango gelê med û gelên rojhilata navîn pratîk buyîna H.z Zerdeşt'e.
Egîdbûn;ji alîyê bîrdozîya hemdem a gelê kurd ve dû peyv in. ev her dû pey jî ji alî yê Rêber Apo ve hatinê afirandin.Ev peyv jî ev in:"Kurdistan metingeh'e"Ev her dû gotinê wecîz û dîrokî ne ji rêze ne.ev her dû gotin,ji alî birdozî ve çarenûsa gelê kurd guherandin e.gotinê guherandin û veguherandine ne.
Eger ku;mirov dil û mêjîyê di doza Azadî û wekhevîya gelê kurd ê nehelînê,nikare du peyvên wisa biafirîne û bîne ziman.Rêber Apo di doja gelê kurd yê azadî û wekhevîye de wek dil û mejîyê xwe bi helîne xebitîye û hewldaye gelek Egît afirandin e.ev Egît ne li ser birdozîya rêber Apo bûne Egîd.Bi Egîdbûna van Egîdan gelê kurd bûye gelê kî Egîd…
Di serdema H.z Zerdeşt, Kawa yê Hesinkar û Îro jî gelê me gelekî Egîd ''e.Di serdemena H.z zerdeşt ê gelê kurd,ji alî birdojî,felsefe,ol, sîyaset,rêxistin, û ehlaqe pêşenge gêlê rojhilata navîn bû.Îro jî gelê me bi wî şewazî pêşenge.
Di egîdbûna gelê kurd ê gelek egît hene.Di her pêvajoyeka girîngde;egîdê ku canê xwe ye şêrîn ji bo gelê kurd dane hene.ji van kesayetê dîrokî yek jî;şehîd Hakî karer'e.Ji xwe ne kesayetî Kûrd'e. şoreşgerekî dîrokîyî Tirk'e.ji bo veguhestina îrdozîya rêber Apo;bîrdozîya vejîn,azadî,wekhevîye canê xweye şêrin ,ji bo gelê kurd,gelê Tirk û gelê cîhanê daye.Şehîd Hakî Karer şehîdê dema bîrdozî afirandin,bîrdozî veguhestine ye. Rêhevalê Serok Apo'ye.Şehîdê heza demazrandina P.K.K ye
Di heman deme de hakîbûn Egîdbûn'e
Egîdbûn berxwedana Zindana Amed'e .ye.
Egîdbûn;berxwadana kawa'ye hemdem Mazlûm Doağan'e,Agirê Newroze ye bi sê çopê kîbrîte( )di bedenê xwe de nûve gêşkirine.di şert û mercên herî giran de"berxwedan jîyana kêrîn e. di berxwedane de her tim li pêş bûnê.
Mazlûmbûn Egîdbûn'e;di her Newroze debi mîlyonan di di meydanên de agirê newrozê geş kirine.durişme "berxwedan jîyane kêrîn e
Xeyrîbûn Egîdbûn e.
Şehîd mehmet Xeyrî Durmuş di wiêjeyê partî de wisa te nirxandin:Kesayetekî dîrokî, rêxistinê û dilnizm bû. Ji ber ve yekê di vesîyata xwe de gotibû:"li ser gora min deyndar binivîsinin.
Kemalbûn egîdbûn'a.
Te zanîn ku;şehîd Kemal Pîr qeyremanekî enternasyonalîstî Apoyî ye.Şoreşgerekî ku dijmin jî li pêşberî wî rêzgirtîye.
Di wêjeyê partî de,gelek taybemendîyên şehîd kemal pîr hatine pênase kirin.ji taybetmendîyên şehîd Kemal Pîr a herî sereke li hemberî dijmin û hevaltîya kem hêrs û kîna wî ye.di dema şoreşe vejîneyê gelê kurd ji bo pratikê ne di rê de,taybet ji bo pratîkê Hîlwan û Sîwereke wisa dibêja"eger ku,kî xwedî ve pratîka ne di rê deye ez dixwazin wan bibînim,bi pêsîra wan bigirim,ji wan hesap bibirsim…"
Wêjeyê partî ji bo Şehît Kemal Pîr wisa vegotî ye:"her tim,di qadên xebatede ji her cûrekî
Di nava çalakîyan de bû."
Kemalbûn ji alî çalakvanîyede lûtkeya Egîdbûne ye.
Egîdbûn;Zîlanbûn'e.di heman deme de Zilanbûn,Egîdbûn'a.
Zîlanbûn;Hêza jineyê wekhevî û azadîye ye
Bi taybet;Zîlanbûn parastin û azadkirina rêber Apo'ye .
Egîdbûn;nûdemek e.Serdemeka nûye.Piştî ku Rêber Apo paradîgma guherand,bîrdozîya xwe dijberî şaristanîya hîyararşîk û dewletparêz,ji bo şaristanîya demokratîk hîna kur û berfireh kir Egîdbûn;li dijî yekdestîya hêzên şaristanîya dewletparêz civaka demokratîk parastin û ji nû ve şaristanîya demokratîk,ji alî ehlaq ûsîyasete ve hunandin a.Egîtbûn;dema nûyê şaristanîya demokratîk li ser bingehe civaka ehlaqî û polîtîk hûnandin a;Ji alîyê jin, xort,mêr…bi kurtasî ji alîyê hemû civake ve şaristanîya demokratîk hûnandin e.
Egîdbûn;di nûdemê ku;em tê de navê gelê Kurd'e.
- Ayrıntılar
Ji evîna xwezaye bûme derwêşê diyarên nepenî. Ez ji xwe xeyîdi bûm. Sedem jî nenaskirin a xwezayê bû. Çawa çêdibe ku ez û xweza perçeyek in lê ez wê nanasim. Çawa derwêş diyar diyar digerin ez jî ketim ser riya lêgerînê. Lêgerîna xwezayê, lêgerîna azadiyê. Hêvî di asoyan de veşartiye û aso jî herî xweş ji cîhê bilind diyar dibe, bilindahî jî remza çiya ne. Çiya bilind e, pîroz e, parastgeha gelan e, ji lewra azadî jî li çiyan e. Xweza dayik e, dayik jî pîroz e, yek jî azadiye. Ji xwe di serdemên kevnar de mirovan vala vala ji dayik, vegera xwezayê û ji azadiyê re negotine amargî! Hemû bi heman bêjeyê tê binavkirin. Mîna tiliyên destekî ji hev nayê cûdakirin. Mirov cûda bike wê aliyek wê kêm bimîne. Xweza bê dayik, dayik bê azadî nikare jiyan bike. Jiyan bibe jî wê bê wate û nava wê vala be.
Xweza di ahenga xwe de her tişt din ava hevsengiyê de berdewam dike. Tu tişt ji derveyî rola xwe ya xwezayê tevnagere. Dema mirov zindîbûn a xwezayê çavdêrî bike, mirov efsûniya wê eşkere dikare bibîne. Gelek bûyerên balkêş rojane di xwezayê de diqewime. Mînak mori yê bi mirovan pir biçûk dixuyin, di cîhana wan de ahengeke xurt heye. Havînan her dem amadekariyê xwe yên zivistanê dikin, gelek caran barên ji xwe mezintir radikin da ku zivistan a xwe bi aramî derbas bikin. Cardin komunalizmek û rengê xebateke kolektîf ya pir xurt di navbera wan de heye. Weke mînak herdem bi komî dixebitin û di navbera xwe de ji bo kar beşan avadikin; weke mînak komek ji wan axa bin erdê dikişînin devre da ku ji xwe re cîh çêbikin, beşek jî qûtê xwe dikişînin hundir. Nîzama xwe jî tu car xeranakin, bi rêzekê li pey hev in. Dema ji cîhekî aheng a wan xira bibe, demekê di kar ê wan de gengeşî derdikeve.
Weke vê mînaka berbiçav, gelek mînakê din jî mirov dikare ji xwezayê bide. Moz jî mînakeke pir xweşe. Di navbera wan de jî beşkirin a kar heye. Mozên karker, mozên nêr û moz a mê yanî kralîçe-ece. Her kes karê xwe dizane û li gor wê tevdigere. Mozên karker weke navên xwe herdem li ser kar in. Diyar diyar digerin, dibin mêvanê gul û kulîlkên hezar rengî, tiştê jê pêwist jê digre û dibe kevara xwe. Lê tenê vê jî nake, di destpêkê de jî hatibû ser ziman; di xwezayê de di nava zindiyan de ahengek pir xurt heye. Çawa di mirov û ajalan de nêr û mê heye, heman tişt ji bo nebatan jî derbas dibe. Yanî din ava dar, gîha û kulîlkan de du cins hene û dema moz ên karker, dibe mêvanê kulîlkan tovên kulîlka derbasî yên din dike û bi vî awayî kulîlk jî dikarin zêde bibin.
Mirov bi xwezayê re çiqas bibe dost, dostaniya xwezayê û parastvaniya wê hîn bêtir tê famkirin. Ger însanek xwezaya tê de ku rola dayikê dilîze binase, xweza tu car nahêlê mirov tengav bibe. Bi hezaran cûre fêkî û sewzê xwe, bi dar û kaniyên xwe çavkaniya jiyanê ye.
Li gel çermesoran ax pîroz e, ji xwe di gotineke pêşiyan ên çermesoran de jî dibêje, ezê çawa kêrê li zikê diya xwe bixînim. Cardin di gotineke din dibêjin, “em naxwazin zirarê bidin dara. Çi wexta pêwîst bike em destpêkê tutinê îkramê wan dikin, û tu carî em derveyî pêwistiyên xwe zêde bikarnaynin. Ger em bê yî ku hestên wan nefikire û beriya em wan jêkin tûtinê îkram nekin wê hemû darên li daristanê wê rondikan bibarînin û wê ev dilê me jî birîn bike.” Girêdana bi xwezayê pîroz e, lê mixabin di roja me de texrîbatên pir mezin hene, gelek ji van jî êdî vegera wê nîne. nemaze li bajaran bi taybet ji aliyê serdest û emperyalîstan ji bo berjewendiyan hemû nîrxên pîroz binpê dibe û xweza tê kuştin. Bi kuştina xwezayê pêşeroja hemû zindiyan jî bi xwe re tê kuştin.
Gerîla jî zindîbûna xwezayê dizane û xwe jî ji yek perçeyê xwezayê dihesibîne. Bi qasî pêwistiya xwe jê sûdê werdigre, zêdetir ê wê jî diparêze. Ji lewra dizane ku wê bi qasî ew xwezayê diparêze zêdetirê wê xweza jî gerîla diparêze. Xweza jî weke dayikê pîroz e ji bo mirovan. Lê hezar û sed mixabin ku bi taybet piştî pergala kapîtalîst serdest bû roj bi roj xweza texrîp kir û êdî gihîştiye wê astê ku êdî mirov nikare li gelek bajaran bijî. Ji bo xwe din av xaniyên ji betonê dîl bikin hemû dar û daristan tê jêkirin. Avheva ji ber qirêjiyan êdî gihîştiye asteke xeternak. Ji ber wê çawa demekê gotina me vegera welêt bû, ji ber welêt tu car pîrozahiya xwe wenda nake. Ev car jî em bêjin vegerin xwezayê. Dilê xwezayê bigrin. Ger em dixwazin pêşeroj a me hebe, divê em xwezayê biparêzin, dewlemend bikin û xwe ji sepandinên pergala kapîtalîst dûr bixînin. Ji lewra ne jiyan dimîne ne jî poşmaniya dawiyê dibe çareseri…
Salar Mendo
- Ayrıntılar
Roja hevgirtin û yekîtiya kedkar û karkeran yekê gulanê ku em dixwazin pîroz bikin, di sala 1991’an di roja me ya îro wateya pêwîste em bidin bêgûman famkirina pirsgirêkên sosyalîzmê û encamên pêwîste xwediyê kedê derxîne divê çibe, em hinek bêjin wê di cîde be.
Ev çend sale êrîşên mezin li ser sosyalîzmê tê kirin, ya pêwîst bû sosyalîzm bike çiye? Çima pêwiste mirov xwedî lê derkeve? Çawa xwedî lê tê derketin? Sedemê ew qas êrîşan çiye? Lawazî û şaşitiyê avahiyê çiye? Ji bo dubare derkeftinekê divê çi were kirin? Ev pirs bêne kirin û bersivên wan werin pêşxistin, wê nêzîkatiya watedar a pêwîst jî bê nîşandan.
Sosyalîzm, bi dîroka mirovahiyê we her ku biçe wê weke xeyaleke (utopya) zanistî pêşbikeve. Sosyalbûyin yanî civakîbûyin, şêweyeke bi hebûnê destpêkirina cûreyê mirovan e.
Mîrov her ku cîvakî dibe cureyê xwe ispat dike.
Di wateyekê de mirovbûyin, bi cîvakbûyinê destpêdike, bi sosyalbûyinê destpêdike. Sosyalîzm jî di îddiaya îfadeya zanistî ya civakîbûyinê ye. Ji lewra ji sosyalîzmê gûman kirin, ji însan, ji hebûna wî ya civakî gûman kirine ku ev jî gengaz(mumkun) nabe. Hebûna însan, hebûna civakî her ku hebe, pêş bikeve, wê sosyalîzm jî hebe, wê pêş bikeve. Û ji xwe li gorî zîvronekên pêşketinan jî her biçe wê dewlemend bibe. Çarenûsa mirovahiyê çarenûsa bi keda xwe nivîsandiye. Ew heta ku biçe, dest bide çi, sosyalizm jî wê bibe îfadeya ronakbûyina wê.
Di dîrokê de heta rawestgeha sosyalîzmê bi hêsanî pêşneketiye. Di necama tekoşînên mezin, em dizanin ku nêzî îfadeya zanistî bûye. Di şêwe girtina civaka mirovahîyê de tekoşîna civakî herdem roleke motor dilîze. Cardin dema mirov li rojame ya îro jî dinêre, di bin êrîşên heyî de em ê bibînin ku tekoşîneke civakî tê lidarxistin. Di tehlîlê dawî de tekoşînên di çarçoveya netewî û navnetewî, civakî ye. Ya sosyalîzm dixwaze weke qozeke tekoşînê li vê zêde bike, zanistî bûna wê ye. Em li vir ne di wê rewşê de ne ku dîroka sosyalîzmê an jî tekoşîna civakî binivisîn in. Qet pêwîstî bi vê nîn e. Êdî mijareke ku piraniya we bi xwe dikare lêkolîn bike.
Pêşketinên di salê dawî de ên sosyalîzmê xumam dike her weha ji baweriyê dixîne nîrxandina wan wê di cî de be. Ev ji hêla me girîng e. Ji ber ku êrîşek heye û parastina sosyalîzmê her weha pêşxistina wê hema bêje bûye rewşeke şermkirinê. Şaşitiya kêmasiyên sosyalîzma pêkhatî (reel), bi giştî weke şaşitiyên sosyalîzmê nişandayîn pir pêşketiye. Û her weha em di rewşeke wusa de ne ku em nikarin texmîn bikin ku emê çawa xwe ji van bandorê wê yê neyînî rizgar bikin. Asta famkirina me ya cewherê sosyalîzmê qederekî bi sînor e. Ev tenê ne ji bo gelekî taybetmendiyê me yê pir paşketî yên civakî ye, di gelemperiya cihanê de tê famkirin ku teoriya sosyalîzmê pêşnaxîne, pêkanîn a wê jî şaş e û herweha heta bigihêje berowajî cewherê wê, wê bê xuyakirin. Cardin wusa tê famkirin ku sosyalîzma reel, yanî sosyalîzma pêkhatî, ji bo sosyalîzmê belkû jî ketiye rewşeke ji dijminantiya kapîtalîzmê. Çawa hate vir? Li ser pir hate sekinandin û wê bê sekinandin jî.
Şaşitiyên berovajî cewherê sosyalîzmê çi bû, çawa dest bi şaşitiya hate kirin, çawa pêşket? Wusa tê famkirin ku wê rexneyê dijwar lê bikin. Mirov sosyalîzmê tenê di nava têgehên Marksîst-Lenînîst de bi cîh bike tengav kirina wê ye. Mirov Marks jî Lenîn jî di pêşketina Sosyalîzmê de weke rawestgehekê binirxîne wê di cîh de be. Û ger sosyalîzm weke pergalekê pêş bikeve, di vê zanistê de gelek rawestgeh û nûnerên wê hene. Famkirina vê ne zehmet e. Şaxekî zanistê tenê ji aliyê yek hosteyî nayê temsîl kirin. Ekolên zanistê bi hewldanên gelek mirovên zanistê û di roja me ya îro de jî bi awayekî dawî nebûye berdewam dike.
Weke şaxekî zanista civakî sosyalîzm jî girêdayî pratik a konaxên cûr be cûr wê xwe pêş bixîne. Wê teorî û pratîka xwe gelek caran wê ji be çavan derbas bike û îfadeya zanistên civakî, ifade ya zanistê kîmyevî cûdatir her weha ji teqeziyê wêdetir, bi îhtîmala, ji be ku xwedî taybetmendiyeke hîn bêtir ji îhtîmalan vekiriye wê ji teqeziyê dûr bisekine, bi vî awayî her ku biçe wê hîn bêhtir li gorî îhtîmalên hundirîn wê xwe li ser van bingehan wê xwe pêşbixîne, ji lewra wê gelek deman bi gelek nûnerê xwe an jî wê bi kesên teorî û pratîka wê mijûl dibin wê pêşbikeve.
Li vir ya girîng hebûna tekoşîna civakî ya di dîroka mirovahiyê de ye. Her ku diçe, yên li dijî sosyalîzmê ne, yên dixwazin li ser civakê ji lewra li ser keda civakî ji xwe re cîh bigre û di dîrokê de herdem weke serdest û mêtinger derdikevin pêşberî me, tiştê ev kesana dixwazin înkar bikin, li şûna vê yên teoriyên din an jî li hevkirinan û di tekoşînê xwe yê civakî de herdem sosyalîzm red kirine.
Civakek bi rastî jî organîzmayeke bi kedê pêşdikeve ye. Cûreyê nepeniye Cûreyên kedê hene. Begûman mirov dikare weke kategoriyên ked a zanstî, ked a siyasal, ked aborî cûda bike, lê ya girîng pêşketinên civakî ne ji xweber, ne ji aliyê hêzên jorê civakê dibe, bi tehlîlan, ne jî bi qeza ji aliyê hin kesên di nava civakê rê li ber hatiye vekirin.
Ya civakê dike civak, encama keda xebatkara ye.
Bingehê sosyalîzmê ev e. Emperyalîzm di roja me ya îro de êrîşê xalên wusa dike ku, tu dibê qey her ku vana ser û binî bibin wê sosyalîzm jî ser û binî bibe. Û herweha tekoşînên civakî carekedin nabe. Na, din ava civakê de yên pêşerojê heq nakin, dema tê xwestin li ser kedê ji xwe re cî çêbike, li vir tê wê wateyê, tekoşîna civakî destpêkiriye. Em ji aboriya ne li gorî keda xwe ye bigrin, di huner, dad (huquq), siyaset di her qadê de ku dixwaze ji xwe re cîhekî dagir bike û li vir xwe dispêre dewletê, bi şêweyên cûr be cûr ketibe nava hewldanên xwe hîn xurtir bike, li wir tekoşîneke civakî heye. Û ji lewra li ser keda hinekî din, bila nîrxê ji sedsalan hatibe berhevkirin, dixwaze nîrxên rojane hatiye berhevkirin, pevçûnek hebe, di vê pevçûnê de alî jî hene û di nava van aliyan de tekoşîn jî heye. Ev tekoşîna civakiye û di roja me ya îro de ev tekoşîn ku behtir tê xwestin bi zanistî û pêşbînî were kirin, ew ê ev bibe tekoşîna sosyalîzmê.
Wusa tê famkirin ku di roja me de tenê ne li ser keda mirovan, bi giştî li ser bingehên objektîf ên jiyan ê, li ser xwezayê mijandineke nehatiye dîtin ku pêk tê, wê ev tekoşîna civakî pêşbikeve û wê sosyalîzm ji her demê zêdetirwê xwe weke sedema hebûnê hewl bide biparêzê. Dii rewşa heyî ya cîhanê di roja me de gelek gazin hene. Ji qirêj bûna xwezayê ya jê re tê gotin derdora civakî bigrin, qirêjbûna di nava civakê de ku ev xeteriyeke mezintir e, bi qasî bi tu dema re nayê qeyas kirin hatiye qirêj kirin. Derdora xwezayê ya civakê an jî bi qirêjbûna derdorê ya hundirin, yanî asta qîrêjbûna wê ya maddî û giyanî di hin bajaran de her weha di hin welatên pêşketî de rewşeke nayê jiyankirin afirandiye, em vê her roj temaşedikin.
Ji xerabûna avhewayê bigrin, xerabûna xwezayê û hîn zêdetir jî di bin zextê de girtina giyanê însan bi awayekî bêhempa, bêpîvaniyên mezin, nemaze bi amûrên êrîşkirina mirovan di roj a me de, ji çekên nukleerî bigrin, heta amûrên çapemenî-weşanê, dema em van xeteriyên mezin li ber çav digrin, ji her demê zêdetir eşkereye ku pêwistî bi dijwarî, bi tekoşîna sosyalîzmê heye.
Di roja me de xetimandin a sosyalîzmê ya pêwiste bê rexnekirin an jî bêwatebûna sosyalîzmê, ne nehewcebûna wê ye, berovajî vê li dijî pirsgirêkên bêhempa, bi qasî tê xwestin xwe ne amadekirina wê ye. Ji ber pirsgirêkên dêwane yên derdikeve pêşiya miirovahiyê li ser navê tekoşîna civakî, li ser navê sosyalîzmê bersivên pêwîst nehatiye dayin e. Li ser navê sosyalîzmê, bersivên li ser navê sosyalîzma pêkhatî têrê nake, her weha pirsgirêkan girantir dike. Ya bingehîn divê were dîtin ev e. Dema di nav sedsala 19. De sosyalîzm gihîşt îfadeya xwe ya zanistî, tê gotin ku kapîtalîzm derbasî dema gihîştinê bûye. Pirsgirêkên wê demê bi rastî jî ne bi qasî yên îro ne. Di asta herî jor de mêtingeriya çîna karkeran heye. Belkû jî di nava rojê de 19 saetan dixebite, di karê zehmet de tê xebitandin û mûçeyekî kêm tê dayîn. Derfetê perwerdeyê yên saxlem nîn in, bi sînor in.
Ji lewra sosyalîzma wê demê sade proleterbûyineke li pêş an jî sosyalîzma pir zêde feqîriyê ye. Ji bo vê jî vaye ‘Kapîtal’ tê nivîsîn. ‘Kapîtal’ di esasê xwe de ya dixwaze îspat bike nîrxê zêde ye. Nîrxê zêde çawa tê avakirin û çawa tê belavkirin. Û ev jî hîn zêdetir dixwaze çi çareser bike? Li ber çavan mêtingeriyeke zêde heye. Ev jî çawa tê îfadekirin? Vaye çineke karker ên pir xîzan, ji lewra ji bo çawaniya tekoşîna siyasî li çareseriya tê gerîn.
Ji lewra zêdetir ê xwe pirsgirêkên wê demê dihat xwestin bê çareserkirin, pirsgirêkên dema Marks û Engels, teorîk û pratîk in, sendîqalî ne. Di warê teorîk de nîrxên zêde û dizîna wê, cardin di warê pratîk de sendîka tên pêşxistin û tekoşîna aborî ya tê dayîn bi vê armancê ye. Ev jî weke em dizanin heta dawiya sedsala 19. hin pêşketinan bi dest dixe. Teoriya wê hinek tê pêşxistin, sendîka bi hêz dibin, herweha tekoşîna siyasî hinek pêşdixîn in. Heta dikevin parlementoyan, parlementoyên bûrjûwayan, partî tên damezrandin. Lê di bingehê xwe de hîn derneketine derveyî sînorên pergalê.
Demokrasiya bûrjûwayan an jî komar a wan an jî di nava desthilatdariya wan de tekoşîna mafan mijara gotinê ye. Çîna karkeran nasname ya xwe ya çînî ku di warê îdeolojîk û sîyasî îfadekirinê de xwe ji çînên din cûdakirin, partiyê xwe avakirin, bi rêbertiyên xwe tekoşîna siyasî bi tekoşîna aborî kirina yek, di vê demê de mijara gotinê ye. Di cîh de ye, pêwîst e, û yek ji amûrên pêşketinê yên vê demê ye. Nemaze (bi taybet) di nêviyê duyemîn ên vê sedsalê bi giranî bi wuha ye. Beriya wê jî tekoşînên civakî û teoriyên tekoşînê civakî hene. Li ser nîrxê, li ser ekonomi-polîtîka, ‘EkonomîPolîtîk’ qederekî tê pêşxistin. İfade ya wê ya felsefîk, herweha di nava lêkolînên dîrokî de hatiye dest girtin.
Ekopolîtîk a Marks kiriye, şêwazê diyalektîkê û lêkolînkirina sosyalîzma utopîk (xeyalî), ji van hemûyan derbaskirina îfadeya sosyal û sosyalîzmê ye ku em sosyalîzma utopîk lêkolîn bikin, bingehê wên diçe heta dîrokên berê. Ekopolîtîk diçe heta serdemên seretayî. Cardin diyalektîk heta serdemên seretayî diçe. Sosyalîzm, weke sosyalîzma zanistî (ilmî) bi senteza vana hemûyan îfade ya xwe dibîne. Di sedsala 19. de weke îdeolojiya herî xurt xwe dide pejirandin. Çek a çalakiyê ya çîna karker e. Kılavuz a çalakiyê ye. Radike ser piyan, gelan ber bi tekoşînê ve dibe. Ji bo vê pêwistiya rêxistinkirina vê datîne pêşiya wê.
Alîkariya Lenîn ya ji bo vê em dizanin. Lenînîzm di dîroka sosyalîzmê de di tekoşîna çîna kedkaran de ne tenê di warê îdeolojî di warê aborî jî bisînor nake. Herweha di warê siyasî de jî mafê siyasî yên di nav sînorên pergalê de ji aliyê siyasî ve weke pêşxistina mafan napejirîne. Hîn jî pêştir diçe û li desthilatdariya heyî perçekirin û li şûna wê damezrandina desthilatdariya kedkaran esas digre. Taybetmendiya wê ya ji yên din cûda dike ev e û ev jî rastî serdema emperyalîzmê tê.
Ji lewra tahlîlên Lenînîzmê yên kapîtalîst – emperyalîst ên ji aliyê çîna karkeran û hewldanên derbaskirina wê derdikeve pêşberî me. Her çiqas pêşbîniyên Lenîn ên di vê mijarê de her çiqas jî pratîka wê yanî tiştên di derbarê desthilatdarî, partî û tekoşîna desthilatdariyê, Şoreş a Cotmehê digihîjîne pêkanîneke bi hêz.
Rê li ber tecrûbeyên Sovyetan vedike.Pêkhatina vê tecrûbe bi giranî di nava Rûsya yê mijarê gotinê ye. Cûreyeke sosyalîzmê tê dîtin. Ev a Lenîn birêve nabe, yanî ya damezrenêrê wê birêve nabe, avakirineke sosyalîst e. Di pêvajoya pelçiqandin şoreşê ya ji aliyê dij-şoreşê de, bi Lenîn di serîde din ava Partiya Bolşevîk de nîqaşên dijwar çêdibe., tasfiye heye, lê di dema avakirinê de ev hîn dijwartir e, lê di wê demê de Lenîn nîn e.
Weke tê zanîn di Rêbertiya Stalîn de pêvajoya avakirina sosyalîzmê tê destpêkirin. Ber bi avakirina aborî ve diçin. Avakirina desthilatdariya dewlet û dîktatoriya çîna karkeran, şahidiya hewldaneke xurt a desthilatdariya siyasî û aborî dike. Îroj jî ev pir tê nîqaş kirin. Adeta tecrûbeya Sovyetan tê topbarankirin. Nemaze pratîka Stalîn tê topbarankirin. Divê mirov vê hîn baştir fam bike. Tecrûbeya Stalîn çiye? Girêdan a wê bi Lenînîzmê çiye û herweha îroj têkiliya wê bi tiştê tê gotin reformên Gorbaçov re çiye?
Mirov bi giştî di bin bandor agiran a rojane bûyinê de ye. Di pêşketinên rojane yên tê jiyandin weke pêşketineke teqez (mûtlaq), û weke gotina dawî dixwazin nîşan bidin. Ev tengavbûn mîsoger e! Her ola derketiye xwe weke ol a dawî îlan kiriye, her pêxember jî xwe weke pêxemberê dawî îlan dike. An jî her teoriya derdikeve ji aliyê xwediyê wê ve tê gotin ev teoriya herî dawiye, dibêjin êdî gotina herî rast a dawî ev e. Ev taybetmendiya mirovan e. Di sosyalîzmê de jî mirov rastî tiştekî wusa dibe. Her demê teoriya herî dawî ya sosyalîzmê û pêkanîna wê xwe hinekî din pêwistiyê xwe weke ya mûtlak pêşkêşkirinê dibîne. Wusa tê famkirin ku di pratîk a dema Stalîn û herweha mirov dema Lenîn jî bigre nav vê. Mirov Lenîn weke Stalîn nikaribe nîşan bide jî mirov dikare bêje ew jî xwe weke mûtlaq nîşan daye. Tê famkirin ku sûbjektîvîzmek jî hatiye jiyandin.
Nemaze di derbarê hilweşandin emperyalîzmê weke mubalaga (mezinkirin) nebe û ji bo wê rojê hin rastiya îfade bike jî em dizan ku rewşa pêşiya xwe nedîtin hatiye jiyîn. Cardin diktatoriya karker-gundî ya tecrûbeya Sovyetan, ji bo wan roja weke pêwistiyeke derkeve pêşberî me jî piştî wê girêdana wê bi sosyalîzmê zehmete, ev di roja me de tê îspat kirin. Ji bo mirov tecrûbeya Sovyetan fambike, destnîşan kirina vê girîng e. Sosyalîzm di cewherê xwe de îdeoloji ya tefandina dewletê ye, her ku biçe, tasfiye ya dewletê pêş dibîne. Di sosyalîzmê de dewletperestî, an jî mutleq kirina dewletê pir lawaz e, nîn e!
Niha tê famkirin ku cardin hebûna dewletê rast bê destgirtin wê bibe riya herî guncav a dîtina gengeşî û şaşitiya heyî. Her ku mijara dewlet û sosyalîzmê were famkirin, famkirina roja me jî wê hêsantir bibe. Di wateyekê de hebûna dewletê pêwîst e. Rê li ber gelek pêşketinan vedike lê çavkaniya gelek xerabiyane jî. Burjuvaziya ku dewleta feodal paşketî didît û li dijî wê şer da bû destpêkirin, xwedî wê îddiayê bû ku demokrasiyê tîne. Lê îroj amûr a dewletê ya burjuwaziyê anîbû weke extepotê civak dorpêç kiriye. Ya di faşîzmê de îfadeya xwe dibîne gihîştiye ber konaxeke ku nesebê însan tehdît dike. Ya divê sosyalîzm bike, divê ne bihêzkirina dewletê bûya. Şaşitiya herî bingehîn li vir hatiye kirin. Ya divê sosyalîzmê kiriba, nemaze bi şêweyê faşîst ê burjuwaziyê ku êdî mirovatî nikare wê rabigre, di binî de dinale, em dikarin vê amûrê ji holê rabikin û li şûna vê jî ya baştir dikarin bicîh bikin, divê nêzîkati ya me ne ev be, divê bi kîjan şêweyê dikarin lawaz bikin bûya. Dema li dijî faşîzmê tekoşîn dihat meşandin an jî dema tekoşîna li dijî demokrasiya burjuwaziyê tê kirin, ji bo vê bi giştî Dewleteke Sowyet an jî çîna karkeran, bi şêweyê dîktatoriya karker – gundiyan bi amûreke hîn pêşketîtir bersiva vê dayîn, her hal wê nebe bersiva herî di cîh de ya ji bo burjuwaziyê tê dayîn. Wusa tê famkirin ku çînên ji huner a dewletê derbas bûne, yanî çînên serdest – mêtinger di vê hunerê de pir pêşketîne. Mirov rabe li ser navê sosyalîzmê, di nûneriya karker-gundî de, bi dewleteke hîn pêşketîtir bersivê bide vê her hal wê bibe bersivdayina herî şaş û bi kêmasiya barkirî.
Ger wê bi gelemperî rexne ya Stalîn were pêşxistin, zêdegaviya ku amûra dewletê pir li pêş burjuwaziya dixwaze pêşbixîne. Ji berk u hîn di wê demê de ne rewşeke ku nehatiye dîtin. Vaye burokrasî ew pêşdikeve, ev tê rexnekirin. Rexneyên Troçkî pêşxistiye hene. Cardin pirgirêkên demokrasiya proleter tê nîqaşkirin; tê gotin “demokrasî nîne” Lê bi encamekê ve nayê girêdan û em sedema vê jî pir baş dizan in. Li beramberî vê pêşketina kapîtalîzmê heye. Ya pêwîste were kirin tecrubeyeke Sovyet a bêeman bê pêşxistin û sosyalîzm bêr rizgar kirin e. Gelo sosyalîzm, welatê sosyalîst dikare bê rizgar kirin an wê ji hundir bê valakirin? Îroj jî pir dide fikirandir. Wusa tê famkirin ku wê vê fikirandinê berdewam bike. Îhtîmaleke mezin lêkolîn û lêpirsîn wê pêşdetir biçe û nîşan bide. Dibe ku tecrubeya Sovyetan weke ji rêderketineke mezin derkeve pêşberî me. Giraniya hebûna dewletê daye, bi giştî parastina sosyalîzmê weke parastina dewletê fikirandin, pêşeng kirina dewletê, herweha di roja me de partî hema bêjin bêwate kiriye, yek ji şaşitiyên herî cidî derdikeve pêşberî me.
Gelo tanzîmkirina civakê bi şêweyê dewletê gelo sosyalîzm e an na, ev nîqaş di roj a me de nîqaş a herî diyarker e. Ger êrîş bi lez a herî dawî di bin navê piyase ya serbest li dijî sosyalîzmê berdewam dike di bin vê de hinek ev heye; sosyalîzm hemû pirsgirêkan di asta dewletê d girtina dest, çareseriyê jî bi giştî di vê çarçovê de bibîne, li ser zemîneke pir şaş û di cewherê xwe de bi şêweyeke berovajî di nava tekoşînê de hiştin ku ji vê jî wê sosyalîzm zirar ê bibîne. Di vê tecrubeya Sovyetan de heta kuderê gihîştiye? Em dibînin kut ê xwestin weke pergalekê bê îfadekin.
Me jî ev gotin gelekî bikaranîn. Hate gotin pergal a sosyalîst, hate gotin pergal a kapîtalîs – emperyalîst, di navber a wan de çiyayên Qafê hate avakirin. Qaşo weke cîhanên pir cûda hate destnîşankirin. Lê îro em dibînin ku adeta gîhiştiye asta ji pergala kapîtalîs – emperyalîst re bejîn were hawar a me an jî ber bi radestbûnê ve diçin. Ya li vir diçe radestiyê rêxistingeriyeke dewleteke seqet a sosyalîzmê ye, her tişt bi dewletê çareserkirin ku ev jî ne demokrasiye, burokrasiye, anîna rewşa bênefhiştinê ye. Di wateyekê de weke amûreke pir xirap qabiliyetê parastinê li ser navê sosyalîzmê binkevtine.
Wê Sovyet çawa ji vê tecrûbê saxlem derkeve? Wusa tê famkirin ku tecrûbeya Sovyetan îroj tar û mar dibe. Li rastiya xwe de di wateyekê de ev erêniye. Li dijî pergala kapîtalîst – emperyalîst e lê di heman demê de jî li ser civakê mijokdar e, weke hêzeke zextperest e, ev sosyalîzm, ya rastir ji bo derbaskirina vê pergala ku sosyalîzmê dixetimîne, derbaskirin an jî ji bo perçekirina wê weke yek ji pêwistiyên sereke xwe ferz dike. Ji lewra ya hilweşiya ye ne sosyalîzm e, berovajî vê di pêşiya xwe pêşxistina, xwe parastin a sosyalîzmê amûr û alava astengiya li pêşiya wê bi xwe ye.
Ger wê sosyalîzm derkeftinê bike, beriya her tiştî ev astengiya dewletê ya lipêşiya wê, an jî li ser navê dewlet û sosyalîzmê girtina dest ya hemû tiştan wê ji xala dibêje ezê çareser bikim wê destpêbike. Qaşo mirovê sosyalîst, tevlêbûna civaka sosyalîst e! Ketiye rewşa tiştekî nikaribe bifikire, her tiştî êdî ji dewletê hêvî dike. Însiyatîfa di şexsekî di civaka kapîtalîst de heye, di şexsekî sosyalîst de nîne. Mahîrbûn, pêşengtî, afirîneriya wî-ê (xuluqkarî) pêşneketiye, an jî pêşî lê hatiye girtin. Di asta netewî de jî ev wusa ye. Netewên sosyalîst hema bêje ketine rewşa netewên utopîk (xeyalperest). Girêdana xwe bi jiyanê qut kirine. Ev ji rê derketinek cidî an jî şahidî ji hebûna astengekê dike. Divê cihê sosyalîzm bigihiştiba ev der bibûya. Carekê ku kapîtalîzm an jî kapîtalîzm, emperyalîzmê ku ew qas rê li derveyî civakîbûyinê vekiriye, li ser civakê bûye bar, xwezayê çawa xiradike dema em vê tînin ber çavan divê çarenûsa sosyalîzmê ne ev bûya. Divê bi vekirinên pêşketî û bi çareseriyê divê teqez xwe bigihindibûya.
Lê wusa tê famkirin ku cardin ji tecrûbeya sosyalîzmê wêdetir, ji sosyalîzmê bandor bûye, herweha di nav wê de gelek sosyalîstên birûmet tekoşîn kirine û di encamê de sosyalîzma millî an jî sosyalîzma li gor dema civakên paşdemayî de hîn tam derfetê kapîtalîzmbûyinê nedîtiye, lê bûye îfadeya bi kapîtalîzmbûyinê pêşketina civakî an jî pêşketina çînî. Wusa bi riyên takekesî kapîtalîstbûyin, di derfetê emperyalîst ji ber zêde ne mumkun e û di hin civakan de ji ber weke ya li Ewrûpaya Rojava an jî weke pergala Rojava nikarin pêkbînin, wan bi navê sosyalîzmê ber bi dewletbûyinê dibe. Ev di roja me de baştir tê famkirin.
Sosyalîzm ne dewletparêze, di destpêkê de jî ev dihat gotin, ev ji aliyê Lenîn bi xwe tê gotin. Kapîtalîzma dewletê ji bo me pêwiste lê ne sosyalîzma hişk e. Ya pêşket kapîtalîzma dewletê bû. Weke kapîtalîzma xwe dispêre ferd mumkun be, kapîtalîzma xwe dispêre dewletê jî mumkun e. Di dema avabûyina dewlet a tirk de bi riyê ferdî nikarîbûn kapîtalîzmê pêşbixin, kapîtalîst dernediket holê. Dewletparêziya tirk jî nîşan dide ku kapîtalîzm bi destê dewletê pêşdikeve. Ev di rastiya xwe de di gelek dewletên di vê demê de rewşa hatiye jiyankirin e. Kapîtalîstê afîrîner nîne, ji lewra pêwistî bi kapîtalîstê kolektif heye ew jî dewletparêzi ye. Sowyetan li herî pêş rêbertiya vê kir. Bi tecrûbeya Sowyetan tê famkirin k udi hundir de çiqas sosyalîzm hebe, demeke giraniya avakirina sosyalîzmê hebû. MÎnak dema Stalîn demeke di asteke girîng de giraniya sosyalîzmê heye. Lê kapîtalîzm jî heye.
Burokrasî kapîtalîzme.
Bûrokrasî bê ku hewce be zêde bibe, kapîtalîzm a zêde bûyi ye.
Ev jî bûrjûwaziya zêde dibe ye. Li vir xwe rêxistinkirina kedê heye. Xwe din ava dewletê de bihêz girtin heye lê burokrasî jî heye. Weke em dizanin vana bi dijwarî li ber hev didin. Îroj di yekê gulanê de serokê Sovyetan Gorbaçov, pêwistî bi vegotina hin tiştan ji bo karkeran bike dîtiye. Ev nûnerên burokrasiyê ne, karker jî bi grêvan îstifaya wî dixwaze. Wê demê tekoşînek heye, di navbera burokrasî û karkeran de
Gereksiz yere artan bürokrasi, artan kapitalizmdir tekoşîneke hûndirin heye. Di derbarê mînaka Sovyetan gelek tiştên bê gotin heye. Vana divê li ser navê sosyalîzma millî, yek jî weke kapîtalîzmê divê bê nîrxandin…
Gulan 1991
- Ayrıntılar
Ji çapemenî û raya giştî re!
1. Ji 3ê Avrêlê û vir ve li navçeya Mêrdînê Nisêbînê li dijî gundê Baminê û li navçeya Şirnexê Hezexê li dijî Gundên Zivinga Ga, Kewaxê û Dara yê ji aliyê Artêşa TC’ê bi tevlêbûna cerdewanên Memîra operasyonek hatiye destpêkirin. Operasyona hîn jî bi şêweyên kemînan berdewam dike, dema berfirehî ji aliyê me hate zelalkirin wê ji raya giştî re were eşkerekirin.
- Ayrıntılar