Berxwedaniya pîroz, şerê me yê vejînê, Newroza xwe ya 25. jî, bi serkeftineke mezin hêzekî pêşwazî kirinê daye nîşandan. Ketina mezin a dîrokî bi hilweşîna Medan re; ger em destpêbikin,  di rastiyê de ev şehristaniya Mezopotamya yê bû, weke  ketina li pişt 2500 salan, belku hema hema weke wê, ango her salekî wê sedsalekê dîtin ev 25 sal birastî jî vejîneke û gelek nêzîkî xelasiyê dibe ye. Eeger ku em bi berfirehî li ser vêna bihizirin,  bizanin ku em ji ku derê hatine û em ketine rewşekî çawa? Pêwîst e em çawa bi vê ve girêdayî encaman derbixînin holê û em dikarin biryara çêbikin, bikaribin bidin, wê  were dîtin ku jiyana ku behsa wê tê kirin ji mirinê xiraptir e û eger em ê tevlî mirovahiya xwe bibin; ew nasname ya me ya azad  a ku bi axê re bûye yek; bêhnekî wê a bi sînor jî çi qas bi nîrx e mîsogerekî wê were sipaskirin. Ji wêna jî wê detir, bi mineteke mezin di destpêkê de şehîd, hemû kesên ku di van salan de di nava berxwedaniyeke watedar de ne, di destpêkê de şehîdên me yên mezin ên Newrozê Mazlûm Doxan, Zekiyeyan, Rehşanan, Ronahî, Bêrîvanan ew şehadetên wan ên mezin û hema hema her sal ew Serhildan û raperînên  me yên pîroz ku çêdibin, di salên 1990 Misêrbîn, Cizîr, Şirnex, Lîcê, Wan û  her çû belavê hem bajar û gundên Kurdistan’ê bûn, şahidên wê jî di cewherê vê Newrozê de bi cîhbikin, em ê bibînin ku jiyan bi çi şêweyên din fêmkirin, şer jî bi şêweyek ciyewaztir pêwîst e were dîtin. Pêwîst e her tim li ser van 25 salan were sekinandin û ders jê were derxistin. Eger hebe îdaya me ya mirovahiyê, birastî jî em dixwazin ji bo li ser axa dayîk jiyankirin bikin jê re hêzê bîınin, eger ku em dixwazin vê  yekê ji dil û bi vîn biserbixin, birastî jî van salan ji xwe re kirina salên xwe ji nû ve avakirinê, afirandin, windabûyîn, tiştekî hatiye windakirin, hema hema salên dîtina her tiştê ku hatiye windakirin pêwîst e em destbigrin û bi nîrxînin. ji  hizrînekê cewherî em bigrin heya bêhin dayîn û standineke azadiyê jî, ev şer di bingeh de ev hewldaneke dawiyê pêwîst e were dîtin. 
Ger wê jiyanek hebe, wê ya azad be
Divê wateyê de PKKê bûyerekî vejînê ye, bûyerekî roja nû û bûyera Newrozekê ye. Vala vala me ji îro de dest bi PKKê nekir.  Di heman demê de di devê vê xilasbûyîna bitirs de, mirovên me yên lewaz, navekî rast  û dirust ji xwe re dayîne. Ji xwe re sonda ez ê wê dirust bibim dayîn e. Di demekê ku tu hêvî jî nemabû jî, pê bawerkirin, tu şansekî wê nebe jî gotina :” ez ê ji bo vê nasnameyê û ji bo vê sondê jiyanbikim; ger were xwestin ez ê şer jî bikim.”  cewherê vî karî ev e. Bi şêweyekî dîtir nabe.
 wê rojê weke niha di bîra min de ye: di paytexta dijmin de, di serdemeke ciwan seranser, bê îda û rû birûyê  daqurtînê de bûn, dîsa bi hemû derfetên balkêş ên dijmin re dema rû birû bûn û di ti tiştekî de jî nehêjayî eleqeyekî ew qas paşverû bû, xilasbibû.Di rojekî wiha de min tercîhek kir. Ji derfetên jiyana dagirkeriya tunekirinê re min got: na. Bêhêvî, bêderfet û heta hêviya azadiyê ku ne gengaz bû pêk were, heya kesên endam jî pê nebawer, belku bi her tiştekî bawer dikirin, lê wate nedayîna vê pêngavê; ger em destpêbikin wê çi bibe? Va me vê biryarê da. Di cîhanê û dîrokê de belku weku vêna nehatibe dîtin. Yek du peyv jî be, me got:” axa dayîkê û jiyaneke binansa me.” Dîsa me got:” ger wê jiyanek hebe; wê ya azad be.”  Her wiha me dest bi şerê hêviya mezin ku hemû kes di şopînin kir. Vê dîrokê, bêguman negengaz e ku bi xîtabekê re were ziman. Van 25 salan ger gengaz be her timî lêkolînkirin, her diçe biqasî teoriya wê kûr kirinê derxistina holê jî di destpêka xwe de jî vîneke wê yê bihêz hebû, derbirîna wê ya siyasî çi ye? Jiyana ku dixwaz e pêşxîne, di zimanê leşkerî de derbirîna xwe çi ye? Çi çêdike? ev pirs û pirsên weke vana bi hemû aliyên xwe, yek na, pêwîst e hezar destgeh werin xetkirin, hîn kûr û her diçe vêna bi şêweyekî tê bilindkirin de fêmkirin, bi van salan mezinbûyîn, pêwîst e, bi van salan ji nû de were avakirin. Rastiya Rêbertî, bûyera rastiya PKK’ê jî bi temamî ev e. 
Ma di hindir de çi nîne: Ji mirovên heşifî (silik) em bigrin heya yê herî xayîn, ji qehremanên herî mezin em bigrin yê herî ketî, em yê herî xweşik bigrin heya yê herî kirêt, ji yê herî tirsonekê wê em bigrin yê herî qehreman, ji yê herî zindiyê wê em bigrin heya yê herî miriyê xwe, her tişt tê de heye. Van salane, ev rojên hemdemî yên Kurdistina’ê, PKK; dema her tişt xilasbûbû, navê wê jî ne mayî de,  weke çareseriyekî dawiyê, ger wê hebe mirovatiyekî me, ger wê nasnameya me jiyan bike, wê gengaz be xilasiya me, ji berê her tiştê tevgera vêna bi guftugokirinê ye. Hîn li pişt re, ger gengaz be çûyîna biryarekî, ji wêna jî wirdetir vînekî, şerekî û gelo! Tevgerekî em dikarin rê li pêşiya hewldanekî wiha vekin e. 
Zagona Herî Mezin Vîna Jiyana Azad e
Birastî jî PKKê partiya Newrozê ye. Partiya xwîna ber bi jiyanê ve dimeş e ye. Ji bo vejînê di xwezaya xwe de tiştek hebe, hewldaneke ji bo keskbûyîna wê, kûlîlkbûna wê ye. Yek jî di van rojên Newrozê de bahozên tund hene. Carna kûlîlkan jî di perçîqîne, di îdayekî fêkî jî xirabike û tovê wê bi şewitîne ye, ewna qey di hindirê me de nîne? Heye. Qey em hindik destûr didin ji bo tovên vejînê werin şewitîn. Em kêm xiradikin û di şewitînin. Çi qas di cîhde ye PKK partiya Newrozê ye, çi qas jiyanî ye, çiqas vekirî ye, lê dîroka wê, rojanebûyîna wê jî xirakirin û şewitandina wê çi qas rast e! Weke ku rastiya wê heye vêna pejirandin jî hîn rastire. Me her timî bi vêna bawerkir û bi vêna got: “çi zagon nexwedî hêzekî di ser vîna jiyana azad re ye.” Me li ser vê bingehê jî têkoşîn da meşandin. Îro ev pêşketinên ku tên jiyankirin jî didin nîşandan ku, yê serdikeve di her aliyekî xwe de nebe jî ev e. Mezopotamya dîrokek û welatekî azadiyê ye.
Zagonên dewletê, zagonên mirinê ye. Van zagonên xwe bi herî zilamên xwe yên xurt, her roj bi xwîndayîna verişandinê re pêktanîn. Qasî zagonên dijmin ên mirinê yek jî zagona xayînan, yên azadiyê qet nasnakin, yên rizî ne, yên nebûne pêşgirê xwe, yên xwe pênasenekirine, yên nebûne xwediyê pirensîbeke û  vîneke azad yê kesên heşifî, meymûnan jî heye. Yekdin jî zagona bûkalemûnan heye. Ev zagona, yên  şêlû, li hember herî armancên pîroz jî tucaran nayên rastiyê ne. Ji xwe ew pir bi bawerbûn ji van zagonên xwe. Ango bi awayek vekirî zagona komkujiyan, zagona xayîn, ketî, heşifî û bûkalemûn li hember me bû. Me jî got: li hember vana hemûyan pêwîst e zagona azadiyê hebe. Her wiha me di van salan de ev zagon sepand in. Em dibînin ku ev zagon ya herî xurt e. Bitaybetî ew zagona “Komara Tirkî” yê ku  dihat bilêvkirin ku tucaran xeranabe, dest nayê dayîn, nayê nîqaşkirin, heya yên ku tenê bi niyetek wiha jî di fikirin ku digotin: wê kelaxê wan biçe ew zagonên wan ên weke zirxî em tenê bivêna kunkirinê re bisînor neman, me vêna ji hev qet- qet kir û ji hev jî belav kir. Yê xayînan jî bi heman şêweyê ye. Me vê zagonê li serserê wan kire bela. Ketin rewşekî bi êş de. Bi kesayetên şêlû encex biqasî spihekê jî nîrxên xwe hebe, min derxist holê. Di nava darê azadiyê de ev kurmikên ku hene bi zagonên wan re em vana perîşan dikin. Evna karên xweşik in. Ev, vekirina ji zagona jiyana azad re dide bidestxistin. Min tucaran peyvên xemilî bikarnanî ne, min xal- xalên zagonan rêznekirin. Di Mezopotamya de zagona Hamûrabî heye. Tê zanîn ku yê di serî de zagona Asûr daniye ew e. Zagonên xofdar in.  Di dîrokê de zagon li ser van axan za ye. Bingihên wê yên destpêkê li vir hatine avêtin, bi navê desthilatdaran, bi navê şehristaniyê. Bêguman  şervanên azadiyê jî li ser van axan hebûn. Dema Împeretoriya herî hişk a Asûr’ an di dema koledariyê de heta ruxandin, ne tenê yê Kurd’an, azadiya tevahî gelan û gelê Asûr jî di nav de dest pê kir. Divê wateyê de Mezopotamya welatek û dîrokeke yê azadiyê ye jî. Ji Kawa’yê Hesinkar heya Mazlûman gelek şervanên azadiyê yên pîroz hene. Em ji Halaci Mansûran bigrin Pîr Sultanan, heya li Sêwasê Nesîmiyê ku hatiye şewitandin jî, ev hemû şervanên azadiyê yên van axa in. Lê belê di şexsê KT’yê de ya herî dawî xwe aniye ziman zagonên wan ên bêrehim jî hene. Evane di nav şerekî mezin de ne. Me di vî şerî de cihê xwe baş birêxistinkir. Li aliyê berxwedaniya gelan cih girtin û girêdayê zagonên wan ên azadiyê mayîne. Bi mirovahiyê re ji vır de ew jiyana azad a destpêkirî û ji vê dergûşa azadiyê re carekdin şahidîkirin û girêdayî mayî ne.
          Ev, ji me re gelek balkêş hat û me anî vê rojê. Em gelek kêfxweş in, em di nava pîrozbahiyek rast de ne. Dema me dest bi vî karî kir, me gotibû: “ ji vêna û şûn de hemû roj Newroz in.” Birastî jî di van 25 salan de hemu roj bûn rojên bi Newroz. Me sonda xwe ne cut. 
Lê belê ew êş û êşkenceyên  zaliman sepandin jî hebûn. Xirakirin û şewitandin hebûn. Şewitandin, mirovên pîroz. Bi hemû cureyên teknîkê, bi çekan û bi êşkenceyan şewitandin. Va dilê me dibêje ku: wê çawa xwedî li bîranîna van mirovên hatine şewitandin were derketin? PKK hêza vêna ya tolhildanê ye. Zekiyeyan, Zîlanan, Ronahiyan dema dibin şehîdên mezin ê van rojan, di rastiyê de ji bo pirsa wê jiyana azad çawa were jiyankirin re ji bo xwe bigihînin vana em jî, gotin û wesiyeta wan fêmdikin. 
Divê wateyê de Newroz  kurbûnek herî bihêz, li hember hemû şeran li ber xwe dide û biqasî serbikeve jî tundbûyîn e. Lê dinêre fêmdike, dimeşe, li pişt wê re jî serkeftin tê. Di PKK’ê de şervan afirandin karek xweşik e. Ev hemû ne weke ew gotinên hûn  her tim dûbare dikin, ji gotinê jî wir de tir ez dikev im cewherê wê. Bigiştî rojane xilaskirin na, vînekî biqasî dest pêk û dawiya mirovan bike yek, ez gelek ji karê mirov dayîna afirandinê hezdikim. Felsefeya vêna çawa çêdibe? Yê dixwaze dikare binivîs e û dikare felsefeya xwe ji vê derxîne. Ê dixwaze dikare siyaseta xwe, zanistiya xwe ya leşkerî, hûnera xwe, yê dixwaze estetîka xwe dikare ji vir derxînin, her tişt tê de heye. Ev zêdetir eleqeder dike û em hevgirtina hemûyan çêdikin. Hûn ên ku xwe PKK’yî dibînin, heya yên xwe di asta artêşek êde jî dibînin, ez ji vêna re rêzdidim û piştgirîyek xurt jî didim. Lê ez xemgîn im ji bo rewşa we. Ji ber ku hûn hîna nehatine asta gotina kar jî. Ew rastiya rihê mezin li ku derê ye, yek jî ew destûrdayîna we ji bo dijmin ku ew xwe li ser we dayîna meşandin. Ji xwe ez ji va keçên ciwan, gumana min ji ew dilsoziya we a bi PKK’ê va  nîne. Gumanê min ji bo xwe dayîna we ya azadiyê jî nîne. Lê bêlê ji ew zagonên cinsî yên azadiya xwe ji zu de hatiye xilaskirin bê agahîbûyîn, ji şerê çînî, ji şerê netewî û gelo ji şerê mirovê xweşik dûr mayîn ku di encam de gelek nimuneyên xwe jî hene we ji jinekî kolanan an jî jinek cariye zêdetir teslîmkar nake? Tê wê wateyê ku kêmahî hene.
Gelek caran bangawaziyên me çêdibin. Hûn wisa dizanin ku em jî cambazê peyvanin. Weke ku hûn dibînin nîne, birastî jî wisa nayê ser ziman. Di rastiya me de bi ricakirinan re ji bo armancên biçûk bi rişwet mirov qezençkirin nîne. Di rastiya min de ev nîne. Di rastiya min de weke Newrozê  zayînekî amadekiriye li hember dayîk jî seknek heye. Çi ye? Dayê tu bi vê rewşa xwe li pêşiya jiyanê dibî kelem, bisekine! Te anîne rewşekî kelembûyînê. Ji pêşiya min rabe! Ez mirovekî  naskirinek mezin a jiyanê min daye afirandinim. Yê ev ji xwere esas girtî, êdî xwe ji civakê qutkirîbû. Navê me bi bêbeniyê jî derkketibû. Lê ji bo ez hemû xelekên xwe bi stûna mirovahiyê ya sexlem re girêbidim min hemû hêza xwe bikaranî. Tenê demek jî be, di asta peyvek de be jî, ji ewa mirova ne ez dûr nemam. Min eleqeyek gelek mezin da. Lê min çi dît? Her tim derew, şaş, her tim kirêtî û her timî hewldidin ku bi xapînin. Ji bo vê hindek navên min ê ku li xwekiriye heye. Naxapîne û nayê xapandin. Derewan guhdar nake, derew jî nake. Kirêtiyê na pejirîne, xwe bi awayek kirêt jî nade jiyankirin. Nêzê binkeftinê nabe, binkeftinê jî napejirîne. Min vana di xwe de ewqas da runişkandin ku hûn dibîınin hindek tişt bûye, dibe û wê bibe jî. Em dixwazin vêna parvebikin. Weke ku hûn dibînin, hûn parvekirinê biqasî dizekî jî nikarin pêkbînin. Hûn ew xayînên di nava me de, ew dizên xiyanetê ku di nav me de jî nabînin. 
Hûn milîtanin. Çi qas ji bo partî û artêş tê xwastin ew qas, çi qasî ji bo gel jî tê xwastin ew qas e, çi qas li hember dijminbûyîn pêwîst be ew qas; Çi qas mafên we hebe ew qas e. Ev sosyalîzm e. Ev qasî ku paşeroja mirovahiyê ye, ew qas jî pêşeroja we ye. 
Li ser vê bingehê ev Newroz’a PKK’yîbunê ya pîroz, biserkeftî li we hemû milîtanên me yên hêja, li gelê xwe pîrozdikim. Silavdikim û hezkirinê xwe pêşkêş dikim. 
  Rêbertî ya Partî
21 Adar 1998

Ayrıntılar

Yayınlandı: 20 Mart 2012

Di dîroka tevahiya gelan de, lehengî (kahraman) hene. Hinde caran jî yên ku dîroka van gel an dinivîsînin, dibin ev leheng. Ji bo lehengên gel Bicoyê reş yê Efrîqeya Reş, Ebû Cîhad û Ebû İyad’ê Fîlîstîna bi jan, tenê mînakên du gelan e. Dîsa ev leheng in, yên ku rastiya bicîhbûna gel a di nava bexçeyê gelan de, afirandine. Dema ji aliyê gelê Kurd ve li vê rastiya lehengî tê nêrîn, lehengên weke di gelên din de heyî, derdikevin pêşiya me. Weke di roja me ya îro de heyî, yên ku dixwazin van lehengan bibînin wê bibînin, lê yên ku naxwazin bibînin jî wê teqez (mutlaka) neçar bimînin ku rojekê bibînin. Weke di roja me ya îro de tê pejirandin dîroka gelê Kurd, bi dîrokeke beriya PKKê û piştî PKKê ve, pêk tê. Lehengên Kurd di dîroka beriya PKKê de jî, hene. Lê belê yên ku gel birine nava bexçeyê gel an, lehengî û lehengên dîroka piştî PKKê ne.  Di serê lehengên bi Tevgera Azadiya Kurd destpê kiriye de, Fermandarê gerîla yê efsane rêhevalê Egîd ku ne xeyal e, rastî bi xwe ye, tê.
Egîd di Amadeyî (Lise) de dest bi têkoşînê dike, dema hevalê Mazlum jî nasdike, êdî kes nikare wî bigre
Hevalê Egîd (Mahsum Korkmaz), di sala 1956ê de li Sîlwan (Ferqîn) ê tê dinya yê. Piştî Seretayî, li dibistana hindekariya pêşin a şevinî (yatılı İlköğretim okulu) ya Sîlwanê dest bi xwendinê dike. Dema nîqaşên weke, ‘dema tu mezin bibî tu wê bibî çi?’ di navbera wî, xwîşk û birayên wî de derbaz dibin, Egid di wî temenê xwe de, bi awayekî aşkere dibêje ku ewê bibe leşker û şer bike. Xwîşka Egîd a li Frankfurt jiyan dike, di hevpeyvîna ku piştî sal an pê re hatiye çêkirin de dibêje Egîd bi awayekî zelal li dijî neheqiyan helwesta xwe daniye hole û wiha berdewam dike: “Ez qet jibîr nakim, di wan deman de Kurdî qedexe bû. Me jî xwe nû  fêrî zimanê Tirkî dikir. Em li dibistanê bûn. Ji ber qemyona bavê min qelibî bû, ez çû bûm male. Piştî ez vegeriyam dibistanê Egîd ji min re got ‘çi çêbûye?’. Min jî jê re got, qemyon qelibî ye. Lê ji ber Tirkî baş nedizanî hevoka (devrildî) qelibî, fêm nekir. Ji ber vê pirsî ku qulipî (devrilme) tê çi wateyê: Min jî bi Kurdî jê re got, ‘qelibiye’. Wê kêliyê mamoste jî guhdarî me dikir. Ji ber di devê min de hevoka ‘qelibî’ bi Kurdî derket, şeqamek li rûyê min da. Ji ber şeqama wî rûyê min werimî, ji neçariyê ez rakirim nexweşxanê û razandim.  Li ser vê Mehsum li hemberê min pir hers girt, xwe ji min aciz kir û got “xwîşka min tu çima bêdeng mayî, tu çima dijber derneketî?’. Wêrekiya ku di wê kêliyê de da nîşan ew ne weke zarokekê şeş salî, weke ciwanekê ku temenê xwe bist heye da nîşan. Piştî ew şeqama ku mamoste li ber çavên wî li rûyê min da şûndetir her tim xwe bi xwe re diaxivî û wiha soz dida xwe: “Dema ez mezin bûm, ezê li van bidim, ezê tola vê şeqamê hildim”. Piştî vê bûyerê şûndatir Mehsum careke din naçe dibistana xwendingeha bi şevborîn û jê derdikeve. Lê dema piştî ji dibistanê cûda dibe şûndetir, ji bo dîtina xwîşka xwe diçe dibistanê, dixwaze biçe sera xwîşka xwe, lê destûra vê yekê jî nadin Egîd. Egîd ji bo dîtina xwîşka xwe israr dike. Lê dîsa jî erkdar destûr nadê. Li ser vê Egîd dîsa israr dike. Dema erkdar israra wî dibîne hewl dide deriyê dibistanê bigre. Li ser vê Egîd nahêle derî bigre û destê xwe dixe navbera derî. Di vê kêliyê de tiliya wî ya beranê qût dibe. Di sala 1970 de koçî Batmanê dikin.  Di wan deman de Saziyên Demokratîk li Batmanê hatine damezirandin. Egîd jî hertim diçe wan komelan (dernek) û tê. Dest bi xwendina pirtûkan dike. Herî zêde jî pirtûkên sosyalîst dixwîne û hewl dide xwe bi wan pirtûkan re pêşxîne.  Û hertim mejiyê xwe li ser şoreşên sosyalîst diwestîne. Di van deman de, dema di Amadeyî de ye li ser Kurdan dest bi nîqaşan dike. Ji ber vê yek ji nîqaşên wî yên di derbarê Kurdan ku bi mamosteyê xwe re pêkaniye dizivire şer û di dawiya vî şerî de jî li mamosteyê xwe dixe. Bi serîhildana xwe ya li dijî mamosteyê xwe yê Amadeyî, xwe ji navênga Batmanê re, îspat dike. Di vê navberê de jî Tevgera Azadiya Kurd bîryara ji nû ve vegerîna ji Kurdistanê re digire. Li ser vê ji bo rêvebirina xebatan, Mazlum Dogan li Batman ê erkdar dikin. Dema Mazlum Dogan tê Batman ê, Egîd hîn Amadeyî dixwîne û ji ber sedemên Kurdiniyê hertim bi mamosteyên xwe re nakokiyan dijî û dikeve pevçûn an. Vaye bi vî rengî bi rêka Mazlum Dogan Tevgera PKKê, ku di sala 1976ê de weke APOgeran dihat nasîn, nas dike. Piştî Mazlum û Kemal jî tên herêmê, êdî kes nikare wî bigre. Di serî de Batman, Sîlwan û Botan, di gelek qadan de xebat rêve dibe. Di navbera salên 1975-80ê de, bi awayekî çalak xebatên rêxistinê rêve dibe. Egîd û hevalên xwe piştî derbeya 1980ê, ji herêmê derdikevin û vedikêşên qada Lubnan ê. Bi vî rengî di navbera yekemîn kadroyên ku ji Lubnanê re hatine vekêşandin de cîh digire. Piştî demeke kin li Lubnanê, li gel Rêber APO dimîne şûndetir, ji bo bi awayekî bi tendûrist û ewlehî ew hevalên ku di welat de mane derbazî Lubnanê bikin, Egîd ji Botanê re tê erkdar kirin û wî dişînin Botan ê. Piştî vedikêşin, ji nû ve dizivire Lubnan ê. Dema tên li ber vî destpêka salên 80an, ji bo ji hêzên di nava welat de mane re fermandariyê bikin, ew û hevalê Kemal weke komekê ji welat re tên şandin. Dema ew û hevalê Kemal diçin welat, ji aliyê dijmin ve tên dorpêçkirin. Hevalê Egîd dema dibîne ku li erebê de hatine dorpêşkirin, xwe ji erebê diavêje xwarê û rizgar dibe. Piştî demeke kin şûndetir ji nû ve digihije çiyayên welatê xwe û hevalên xwe yên li çiya yan. D salên 80an pê ve gelek caran diçe li gel Rêber APO.  Heya kêliya ku Pêngava 15ê Tebaxê pêkbê, gelek caran derbazî Lubnanê bûye û nîqaşên di derbarê vegerîna ji welat re û pêkanîna pêngavê li gel Rêber APO meşandiye. Bi perspektîfên ji Rêber APO girtiye ve dîsa vegeriye welat û xebatên xwe yên ku di cîh de hiştiye, berdewam kiriye. Dema keşîf û îstîxbarat ji bo çalakiya ku dihizîrî wê pêkbîne kom dike, di aliyê din de jî xebatên rêxistingeriyê berdewam kiriye.
Piştî 15ê Tebaxê êdî Egîd li Botanê efsaneyeke ku di zimanan de digere!     
Gelek ciwan û hevalên Egîd (Mahsum Korkmaz) ên ku ji şexsiyeta wî bibandor dibin, ji bo têkoşînê, bi wî re ji Batmanê cûda bûne.  Ji bo di destpêkê de li wî bajêr û navçeyan dûra jî di tevahî bajêr û navçeyan plansaziya rêxistingeriya di têşeya komîteyan de pêkbîne, dixebite. Ji bo ji yekiniyên biçûk pê ve artêşbûn çêbibe baweriya xwe dide xebat û çalakiyan. Ji bo ev artêşbûn belavî her bihosteke axa welat bibe, têkoşîna vê yekê dide. Bêrîkirina şerekê ku jê nayê birîn (kesintiye uğramayacak) û her mezin bibe, jiyan dike. Piştî xebatê xwe yê çar sal an, li gel encamên keşîf û îstîxbarat dîsa diçe gel Rêber APO û amadekariyên xwe yên ku di asteke mezin de temam kiriye, pêşkêşî Rêber APO dike. Piştî ji Rêber APO tasvîb (onay) digire şûndetir, ji nû ve vedigere çiya. Ji bo pêkanîna pêngavê, vê carê, bi hevalên li welat re, civîn tên çêkirin. Bîryara cihê ku pêngav lê bê pêkanîn û dîroka wê, jê re di saheya Botanê de tê ragihandin. Êdî ji bo pêngava 15ê Tebaxê hertişt amade ye. Hevalê Egîd di sala 1984ê de weke ‘Fermandarê Taxima Propaxanda Çekdarî ya 14ê Tîrmehê’ Pêngava 15ê Tebaxê, ku weke mîlada dîroka Tevgera Azadiya Kurd tê pejirandin, pêktîne.  Navê Egîd piştî Pêngava 15ê Tebaxê, hîn baştir di xêv (bellek)an de bicîh dibe. Dewlet, piştî vê pêngava ku yekiniya gerîla dibin pêşengiya Mehsum Korkmaz de pêkaniye şûndetir, ji bo wî bigre li ser hev operasyonan lidardixe û xelkê wir dibin lêdan û êşkenceyan de derbaz dike. Egîd, bi çalakiyên ku pêkaniye ve, ji bo hinekan dibe tirs, ji bo hinekan jî dibe hêvî. Weke fermandarê yekemîn ê HRK ku baska leşkerî ya PKK ye, dikeve dîroka Tevgera Azadiyê
Piştî pêngavê pê ve, heya havîna sala 1985ê li navçeya Botan ê, weke efsaneyekê di zimanan de digere. Ew ne tenê efsaneyeke ku tu vegotin û tê xeyal kirin e. Ev efsane efsaneyeke ew qes nêzîkbû ku ger te destê xwe dirêj kiriba, wê destê te lê ketiba, ew qas rastbû ku wê dilê te û mejiyê te hembêz kiriba. Efsaneye di hundirê me de bû, ayîdê me bû, lê ew qas jî dûr bû. Ne firehiya rûyê asîman, ne jî bereketa axê ew qas şaşkirîner û rastî bû. 
Ew bû dengê ku her kes bi çav û huhê xwe li bendê bû
Çalakiya 15ê Tebaxê ew qas belav bûbû ku bi efsaneyekê ve ew bêbaweriya ku bi hezaran sal an çêbûye, hatibû tunekirin. Lîstokên zarokan hatibûn guhertin, rûyê ciwanan zivirîbû çiyan, ji nû ve hêviyên pîr/kal an hişîn bûbûn. Herkes çav û guhê xwe dabû ser dengek ê, tevahiya jiyana wan bi gotineke herî biçûk a ji wî dengî re hatibû girêdan.
Piştî pêngava 15 Tebaxê di nava gelek çalakiyan de, behsa çalakiyeke ku balkêş bê, dihat kirin li cîwar an. Ev çalakî li ser qereqola ku li ser rêka Kaşûra-Heftanîn ya bi armanca astengkirina tîcareta ku li ser sînoran tê kirin hatiye damezirandin, hatiye kirin. Di encama vê çalakiyê de ev qereqol di sînor de tê rakirin. Gel kêm zêde dizanî ku çima ev çalakî hatiye kirin. Ji ber vê qereqolê bi hinceta sekinandina qeçaxtiyê, him li ser gel tade çêdikir, him jî debara (gelir) aborî dida sekinandin. Gundiyekê hewce nedît ku kêfxweşiya xwe ya ji vê çalakiyê veşêre û dilxweşiya xwe bi vî rengî tine ziman: “Hevalê Egîd qereqol bi erdî ve kiriye yek. Rêka tîcaretê vekiriye. Egît rewşa gel baş dizane. Bi taybet jî rewşa gundiyan…”
Gelê Kurd nû dest bi şoreşgeriyê nekiribû. Ev bi salan in ji gelek rêxistinan re hemêza xwe vekiribûn, mal-milk, hebûn-tunebûn û heta cane xwe jî dabûn wan an. Lê ka were lê binêre ku nikarîne li dijî bêmafî û mêtingeriya dewletê ti tiştekê bikin. Ev jî têra nekiriye, bi awayekî bê pîvan tevahî nirxên gel, xerckiribûn. Pîvanên ehlaqî tangav kiribûn. Tevahiya van gelê Kurd ji şoreşgeriyê û li dijî şoreşê sar kiribûn, di wan de bê bawerî pêşxistibûn. Ji ber tevahiya van sedeman gel di nava xwe de qûrmiçiye û qelîna di nava rûne xwe de, ji xwe re hilbijartiye; tişta ku heya 15 Tebaxê hatiye jiyîn bûbû ev.
15 Tebax ê, yekîtiya soz û çalakiyê ispat kiribûe, agirê bawerî yê ku tafiya ye, ji nû ve gûr kiribû. Nirxa ku ji rabûn û rûnişkandina militan, dest nedana mal, namûsa gel, nirx dayîna baweriyên gel, tenê girêdana gel a roj bi roj bi partiyê ve çêdibe pêk neanî bû, vê yekê di heman demê de wêrekiya bi mirînî cane xwe danîna hole, afirandi bû.
Siluetê hêvîyê, yê dibin heyva tije, dibin binê zinarê xuya kiriye!
Heman gundî wiha vegotina (anlatım) xwe berdewam dike, “Hevalê Egîd di vê de pêşengî dikir. Destûr nedida bê destûr kes xwe nêzî nirxên gel ên madî bike û dest biavêje van nirxên gel. Yên ku xesar jî dabûn, di kêliyê de dihatin hişyarkirin an jî cezakirin. Bi tevahî rewnaqa xwe ve şev rohanî dikir, heyva tije. Tîrêjên Heyvê xwe di nava pelên daran de dida ser gihayê ziha û yê çirmisî. Bi awayekî şîrgerim ango ne sar ne jî gerim, ba dihat. Min û Ferhan mîh (koyun) li gundê Bindarînê derxistibû çerê. Dema em ji gund dûrketin me hema mîh serbest berdabûn û em jî çûbûn li bin darekê razabûn. Beyî ku em agahdarbin ku mîh ketine nava zeviyên gundiyan û gihayê ku çinîne dixwin, me xevin didît in. Ez bi dengekê ku ji kûr hat hişyar bûm. Min destpêkê reşatiya ku li hemberî min disekinî, nasnekir. Lê dema gêjbûna xewê li ser min çû, min fêm kir ku ev Resûlê ku di sala 1984ê di gundê me de tevlî refên partiyê bûye, bû. Ez hema bi tevgereke pir biçalak ve rabûm ser xwe. Ji me re got “netirs in, ez heval im”. Dema me bihîst ku heval e, em zêdetir tirsiyan. Herçend di nava gel de bêkêmasî û pir baş behsa wan dihat kirin jî, lê di aliyê din de jî dijmin berovajiya vê rastiyê digot, “ew ji Rusyayê hatine, bê ol in û terrorist in”. Ji ber vê em ditirsiyan. Lê ev tirsa me jî hinekê tirsa dewletê bû. Gundiyê me yê hatî (Resûl) got “hevalek li benda we ye. Dixwaze bi we re biaxive”. Ji me re negotibû ka ew hevalê ku dixwaze me bibîne kî ye, çi dixwaze. Hinekê li jorî cihê me, dibin zinarekê li benda me sekinî bû. Humû mîh li devdorê xwe kom kiribû. Di destê wî de gopal hebû. Li ser mile wî jî qapûtek/ceketê wî yê leşkerî. Ronahiya tava heyvê di nava çavên wî de dibirîqî. Wisa bi heybet disekinî ku, dilê me tije tirs bûbû û me meraq dikir ku ka wê çi ji me bike. Em çûn li hemberî wî sekinîn. Ji me pirsî “hun ji kîjan gundî ne?”. Dûra jî xwest nave me fêr bibe. Piştî bersiva pirsyarên xwe girt şûndetir dengê xwe bilind kir û ji me re got, “gundî xwe ji sibê heya êvari giha diçînin, lê hun mîhan diberdin nava zeviyan, dûra jî hun dirazên. Ma ne guneh e? Ma ev ne suç e? Hun suç dikin, divê hun keda gundiyan vale dernexin, hişyar bin, bibaldar bin”. Ji tirsan tevahî mûyê di cane min de bûbûn weke sitiriyan. Di heman demê de min pir şerim jî kiri bû. Çokên min direcifîn, min nedikarî ez devê xwe vekim. Ez him ji tiştên ku gotine, him jî ji dengê wî yê hişk û gur bibandor  bûbûm. Ev kî bû? Çiye?  Di vê nîviya şevê de li kûr dihat û diçû kûr? Min nedikarî ez tiştekê bihizirim. Rihên wî yên reş, çavên wî yên diberiqîn, îfadeyeke hîn hişktir dida rûyê wî. Piştî gotina wî bidawî bû, kete ser rêka xwe. Lê hîn sê gav navêtibû li me zivirî û got, “we berê ji hevalan re soz dabû ku hunê bên tevlî partiyê bibin. Ger hun di wextekê guncav de bên, wê baş bibe. Divê hun soza xwe bînin cîh. Bi taybet, we soz daye hevalê Fîraz” û rêka xwe berdewam kir. Gundiyê me Resûl yê di dawiya komê de dimeşiya hate gel me û pirsî “hun wî nas dikin?”. Me got “na ma ew kî ye?”. Resûl singe xwe nepixand û got “ew hevalê Egîd e”.
Kêliya xeyal bû rastî!
“Min dihizirî ku ez qet vî mirovê ku me çalakiyên wî bihîstine, gotin û hezkirina wî weke çîroka bihîstine nabînim û pir ji min dûr e. Lê ez niha bi daxwaza dîtina wî tije bûbûm. Bi rojane nêrînên wî, tevgerên destê wî, pore wî yê ku ronahiya tava heyvê dibin zinar de lê xistiye, bi gopalê di destê xwe de, her li ber çavên min dihat û diçû. Dengê wî di guhê min de deng vedida. Beyî ku ez bizanibim ka ezê çi bikim, ez digeriyam û digeriyam. Ez her roj bi hêviya dîtina wan, derdiketim çiyayan. Di aliyekê de ez ditirsiyam, lê di aliyê din de ez pê dihesiyam ku girêdaneke mezin pêşdiket. Weke ku min tiştekê xwe winda kiribe, ez wisa li her derê li wî digeriyam. Ev hesta ku ez li berveyî tiştekê ku min nedizanî ka çiye ve dikişandim, pêşî lê nedihate astengkirin. Weke sûlaveke ku negengaze pêşî lê bê girtin bû.
Di wan rojan de dîsa behsa çalakiyekê û hevalê Egîd dihat kirin. Digotin, “hevalan kemin avêtine ser cehdê (cadde). Du hevalan cilên leşkeran li xwe kirine, hevalên din jî ketine kozik/mevziyan. Dema erebe tê, wan herdu hevalên ku cilên leşkeran li xwe kirine, erebe sekinandine. Lê mixabin ev herdu heval jî Tirkî nedizanin. Gel dema leşkerên ku Tirkî nizanin dibînin, nizanin ka çi bû ye ango wate nedane vê yekê. Di wê kêliyê de hevalê Egîd li erebê sar bûye û êrîş birine ser holika (kulüp) venêrînê ya di ketina Çatax ê de”. Serkeftina çalakiyê di zimanan de digeriya.
Bi hêviya dîtina ew tişta ku ez lê digerim, min xwe di rojên destpêka payîzê de, ji pêleke sûlava di hundirê xwe de berda. Ji bo dîtina perwerdeya partiyê ya yekem di nîviya meha Îlonê de, ez ji Heftanîn ê re hatim şandin. Heval yek ji doleke pir kûr a Heftanî ne de bicîh kiribûn. Min li wir hevalê Egîd dît. Min bi çavên xwe bawer nekir. Min ew heya demeke dirêj bi dûr de, şopand. Weke perçeyek ji cane xwe M-16 a di destê xwe de, digirt. Pir birêz bû. Li gel wî hevalek hebû. Dema bi hevalê li beramberî xwe re diaxivî, li wî dinêrî û guhdar dikir û car caran jî jê re sere xwe dihejand. Dema ez çûm gel hema ez û Ferhan naskir in. Pir dirêj bi me re axivî. Min nedikarî ez xwe ji meyzandina wî dûr bixim û tiştên ku digot guhdar bikim. Tenê tişta ku di wan gotinên wî de tên bîra min ev in: “Binêrin, ev hevalên ku hun dibînin, hevalên li qada we ne, zarokên gelê me ne. Me beriya niha hev du dîtibû, em axivîbûn. Hun li ser van gotinan tevlî partiyê bûn. We li me bawer kir, em jî li we bawer dikin. Ji ber vê sedemê em bikêfxweş in. Em bawer dikin ku hun jî wisa ne”. Hima tê bîra min ku di dawiya gotina xwe de jî gotibû “Hunê niha perwerdê bibînin. Dema we perwerda xwe xelas kir, partî dê we bişîne cihê ku hun dixwazin lê gerîlatiyê bikin”. Ev dîtina min a wî ya duyem û ya dawiyê bû”.
“Ez  wî hertim weke yê ku bi soza xwe ve girêdayî, xwedî soza xwe, bibîr tînim”
“Hevalê Egîd piştî ku tevgera partiyê nas dike şûndetir, ji derveyî têkoşîna ji bo Kurdistanê wêdetir tiştekê nahizir e. Bi vî rengî di her çar perçeyên Kurdistanê de jî dimîne û hewl dide tiştekê tevlî têkoşînê bike. Hevalê Abas (Duran Kalkan) xwe ji roja naskirina xwe heya taybetmendiyên wî yên fermandar û şexsî, ji girêdana wî ya bi partiyê re û gerîlatiya wî ya biserkeftî heya avahiya wî ya ku ew biriye li ber vî bûyîna fermandarekê efsanewî wisa vedibêje: 
“Bi awayekî xwerû/net nayê bîra min ku ka min hevalê Egîd kengî naskiriye. Lê ez ne şaşbim me yekemîn car di sala 1977ê de, di civînekê de hevdu naskir. Ez bawerim yekemîn car li wir derfeta min ya dîtin û naskirina heval Agît çêbû. Ez heval Agît hertim ku heya salên şehadeta wî jî, weke yê ku bi soza xwe ve girêdayî, xwedî soza xwe, bi bîr tînim. Hevalê Egîd xwedî uslibekî axiftinê bû ku dema dixwast tiştekê îfade bike, pir bi cewherîn û pir rehet îfade dikir. Di têkiliyên xwe yên bi mirovan re, cîdî bû. Xwedî şexsiyeteke wisa bû ku yekser bandora xwe li ser yê beramberê xwe çêdikir, şêwazê têkiliyên wî wisa bû. Ji ber vê sedemê bawerî dida mirovan. Têkiliyên wî yên di wateya ehbeb çawişî de, nebûn. Lê şêwaza wî ya di aliyê kirin û pêkanîna karên cîdî de, bawerî dida. Ji lewra mirov nedikarî xwe ji têkiliyên bi wî re bide paş, xwe ji karên bi wî re bide paş. Ji ber, ji ezmûnên wî yên berê jî, baweriya herkesî hebû ku dema bi wî re biçin karekê, wê karê wan biserkeftî be û wê di wî karî de biserkeftî bin. Sekna heval Agît, nêzîkatiya wî, taybetmendiyên wî yên şexsiyet, ji kar re cîdî nêzîkbûn, kar bi hesap kirin, di encama van de jî serxistin û serkeftin, dihewand. Dema mirov yekemîn car heval Egîd didît, mirov ev rastiya wî didît û di vê hêlê de hevalê Egîd baweriyek mezin çêdikir. Herku mirov wî di pratîkê de nasdikir, vê rastiya wî hîn zêdetir xwe dida naskirin. Sekna wî ya ku hertim wext baş bikartîne, hebû. Hewl dida bixwîne, lêbikole û fêr bibe. Em nikarin bêjin ku pir xwendevan û nîqaşker bû. Lê lêdikola û bi vî rengî tevlî tevgerê bûbû, dixwast di bingehê hizra Rêbertî de tevbigere. Lê hizrên wî yên APOger çi bûn, çi nebûn? Dîsa çep, sosyalîzm, rizgariya netewî çi dihewîne? Nêzîkatiyeke wî ya fêmkirin û ecibandinê hebû. Heya fêr nebûba, heya tiştek ne ecibandiba, tevlî nedibû. Dema tevlî pratîkê dibû, ji bo hîn zêdetir bi serkeftî be, hîs dikir ku pêwîstiya fêrbûnê heye. Di vê hêlê de pozîsyoneke wî ya lêkolînvan, guhdarvan, fêrker û têgihiştvan, hebû. Ji xwe taybetmendiya wî ya herî diyar jî, pratîkger bû. Ev nayê wateya fêm nake, nizane. Di vê hêlê de aliyên wî yên dişibin Kemal Pîr hebûn. Uslibê axaftinên wan dişibiyan hev, kin lê bi cewherîn diaxivîn. Dîsa rewşên wan yên bi fêmkirinê ve tevlî dibin, xwe bi gotinên kin lê bi cewherîn îfade dikin, neyên ku pir nîqaş dikin lê hûkum didin, bi îfadeyeke bicewherîn xwe li yê hemberî xwe re dana îfadekirin, hebû. Ev dorfirehiya hizrekê bû. Aliyê hevalê Egîd yê pratîker esas bû, ji xwe re esas digirtin ku bi vê re kar bikin, qezenckirina uslup, tarz û tempoya di wî karê ku divê bê kirin de esas digirtin û rewşa wan ya di vî alî de pêşdikeve, hebû.”
“Bû Sembol”
“Hevalê Egîd xwe li gorî kar baş amade dikir û motîfe dikir. Kîjan kar ba bila ew karba, hezke bila karê perwerde be, hezke bila kirina karê pratîk be, hezke jî bila çalakiyek be, xwe jê re baş amade dikir. Helbet di mijara şer de, reflekseke wî hebû. Di mijara leşkerî de, astek zanistî ya qezenc kiribû hebû. Ev zanist zanisteke ku bi pirtûkan re derketibû holê ango bi encam û ders derxistina ji pirtûkan re ev zanistî derxistibû holê. Şexsiyeteke wî yê xwedî taybetmendiya artêş ku şer fêmdikir, xwedî şêwazê tevgerê bû, ji şer re amadebû ango dikarî şer bide, dikare fermandariyê bike, hebû. Şexsiyeteke wî yê bîryar dide, plansaziyê çêdike, xwedî şêwazê tevgerê ye, xwedî qabiliyeta rêkûpêkkirin û rêvebirina yên din, hebû. Di çalakitiya kesayî de biserkeftî bû. Di şerên ciwanan de jî bibandor bû. Xwe ji di dema li Batmanê Amadeyî jî dixwand, heta di dema gav avêtina li nava gerîla jî, xwe hertim weke gerîlayekê, şervanekê dît. Dema kete nava gerîla jî, hat dîtin ku, di wî de qabiliyeta rêkûpêk kirina gerîla, rêkûpêk kirina yekiniyê, hezke di meşê de be, hezke di jiyanê de be, hezke di çalakiyê de be, hezke jî di jiyanê de be qabiliyeta wî ya rêkûpêk kirinê heye. Qabiliyeta xwe bi hunera pratîkê re diceriband, ji ber vê zû pêşket û ji lewra jî hertim di asta fermandar û rêveber de ye. Wisa pir zêde tu kes nebûn ku rêvebertiyê ji tevgereke ku nû pêşdikeve re, bikin. Ji lewre yên xwedî qabiliyet in, neçarbûn di asta herî jor de erkên fermandariyê hilgirin ser xwe. Hevalê Egîd jî hertim di vê rewşê de bû. Da nîşan ku her ku pratîk pêş dikeve, xwedî yeteneka mewzîkirina hêzê, ew xistina tevgerê û dikare di mewzîkirinê de şer bide meşandin. Da nîşan ku ew fermandarekê ku plansaziya şer çêdike, dijmin nasdike, tehlîl dike li gorî wê darbeyek  xurt lê dide, yekînî bimewzî dike û bi awayekî biserkeftî rêveberiya çalakiyê tîne cîh. Her ku çû hîn zêdetir ev qabiliyetên wî pêşket in. Di encam de, tenê şexsiyetek bû, şexsiyeteke biaram bû, şexsiyeteke ku cîdî disekînî bû. Xwedî şexsiyetekê wisa bû ku ti mirovên ku pê re dima, dixebitî aciz nedikir, ew tengav nedikir, kar nediavêt ser wan, berovajî ya herî zor dihilgirt, lê yê din jî tevlî dikir. Dîsa xwedî şexsiyetekê wisa bû; mirovên di nava heman xebatê de, di nava jiyana pratîk de, ne bi gotin, bi awayekî cîdî perwerde dikir. Şexsiyetekê wisa bû ku mirov hertim ew di karê ku bê kirin de digeriya. Ji ber ti caran hevalê ku pê re di nava heman karî de ye aciz û tangav nedikir, kes ji xwe û ji kar dûr nedixist. Berovajî,  mirov jê hêz digirt. Ji lewra jî di nava hevalan de, ne di rewşa kesê ku bi rayê dimeşe de bû, berovajî bi awayekî çalak tevlî xebatê dibû, kar baş rêve dibir, di encama serxistina kar de jî weke xwezayî rêveber bû. Şexsiyetekê wiha bû ku mirov her dixwast pê re jiyan bike, pê re xebat bike û jê hêz bigre. Li gorî dema xwe şexsiyetekê xweser ê heval Egîd hebû. Ew hertim û dayîm pêşeng bû. Bi hezaran ciwan piştî wî, hatin serê çiya û tevlî gerîla bûn. Bi hezaran şexsiyetên fermandar ên keç û lawik, derketin holê. Ev şexsiyet dibin çirûskên serdema yekem ku hîn artêşbûn nîne, lê çirûskên wê derdiketin holê. Girîngiya şexsiyetên ku ji wan pêşketinan re pêşengî kirine, ji aliyê hemûyan ve hatine mînak girtin, wan pêşeng dihesibînin û fermandar dihesibînin, ji wir tê. Ne ku dibin şexsiyetên ku di nava artêşeke mezin de derdikevin, berovajî dibin şexsiyetên ku dema gavên yekemîn ên artêşbûnê dihatin avêtin, dema  dendikên wê yên yekemîn çêdibûn, dema artêş li holê nebû, lê yên alî dane artêş ê, pêşengî ji vekirina rêka artêşbûnê re kirine. Girîngiya wan li vê derê de ye. Lîstina rola mezin, ji vir tê. Di pêşketina gerîlayên gelê Kurdistanê de û di pêşketina pergala gerîla de cihê heval Egîd, di cihê pêşeng de ye, di cihê rêbertî de ye. Em dikarin pênaseyeke wiha bikin; yê gerîla jî, tevahî tevgera gel jî afirandî bû Rêber APO ye. Xebatên leşkerî, siyasî û bîrdozî, bi taybet bi taybetmendiyên şexsiyeta Rêber APO ve pêşketin. Bi keda wî ve derketin holê. Gerîla jî li nav van de ye. Pêşketina şexsiyetên fermandar ên ji gerîla re pêşengiyê dikin jî di nav de ye. Dema, bi heval Kemal û Egît re jî tê gotin ku mînaka di pêşketina şexsiyeta fermandar û di şexsiyeta şervanan de, divê em heval Hakî pênase bikin. Weke heval Hakî di aliyekê de tevlî xebatên têkoşîna bîrdozî, tevlî xebatên rêxistinê dibû, di aliyê din de jî pêşengî ji pêşketina şexsiyeta leşkerî re kir. Ango di pêşketina qada leşkerî de şexsiyetekê komple bû. Şexsiyetê hevalê Kemal Pîr jî alî da pêşketina gerîla ya li dijî pergala 12 Îlon ê. Hema hema piraniya hêza gerîla, bi taybet jî yên pêngava 15 Tebaxê afirandine, heval Kemal nasdikirin. Li gel hevalên din, taybetmendiyên şexsî yên Kemal Pîr, di asteke mezin de bandora xwe di qada leşkerî de çêkir. Ruh da vê qada leşkerî, taybetmendiyên şexsî da vê qad ê. Hewlên pir hêja di çalakiyê de dan nîşan, hîn zêdetir jî di pratîka Hîlwan û Sîwerek de pêşengî ji pêşketina gerîla re kirin, pêşengî ji pêşketina şexsiyeta gerîla re kirin. Di mijara vê hewla hêja de jî divê em hevalê Mehmet Karasungur bibîr bînin. Divê em hevalê Cuma Tak bibîr bînin, divê em hevalê Salîh Kangal bibîr bînin. Gelek hevalên wekî van hene. Lê yên ku derdiketin pêş, ev bûn. Yê artêşbûna gerîla veguhest ji fermandariya gerîla re, bû hevalê Egîd. Yê ku di vê demê de şexsiyetên weke Hakî, Kemal, Karasungur, Salîh û Cuma xistiye tevgerê, yê taybetmendiyên wan veguhestiye şervantiya bi dîsîplîn û rêkûpêk û fermandariya gerîla, bû hevalê Egîd. Weke kirdarî/fiili wisa çêbû, weke fermî wisa çê bû. Gelek kes û şexsên ku bi wan re hevaltiya çekê kirine, ew naskirin. Li dijî rejîma 12 Îlonê 83ê pê ve, ew ragihande pêngava çekdarî. Ji lewra, ji pêşketina gerîla ya bi pergal û bi rûkûpêk re pêşengî kir. Bû kesê ku şervantî û fermandariya gerîla, herî zêde di şexsê wî de şênber bûyî. Ji xwe wî jî tevahiya van tiştan ji Rêber APO, ji Hakî, Kemal, Salîh, Cuma û Karasungur wan girt. Di gerîla de kir cism. Loma dikare fermandariya gerîla bi heval Egît bê îfadekirin. Bû sembol, hat nasîn.”     
Li her çar perçeyên Kurdistanê geriya!
Hevalê Abas diyar dike ku Rêber APO rêheval Egîd “şehîdê şehîdan” îlan kiriye û wiha vegotina xwe berdewam dike:
“Rêber APO di nirxandina xwe ya ji bo bîranîna hevalê Egîd de digot “Wê gelê me bi Egîdbûnê ve deynê xwe yê dilsozî/wefa bide”. Bi rastî jî wisa bû. Ciwanên Kurd, bi rastî jî bi Egîdbûnê ve, hêza artêşbûna gerîla derxistin holê. Ev taybetmendiyên ku hevalê Egîd di têkoşînê de temsîl dikir, bi têkoşînê re hate yek kirin û pêşketin. Di taybetmendiyên wî de îfadeya xwe dît. Ji lewra jî him bû fermandarê ku pêşengî ji ketina tevgereke wisa ya gerîla re kiriye him jî ji pêşketina pergala gerîla ya fermî ku jê re pêşengî kiriye re bû fermandar. Bû fermandarê manewî yê artêşbûna gerîla ya pişt re. Bû fermandarê madî. Rêber APO Egît bi bi awayekî kirdarî û fermî weke taybetmendiyên şexsiyetê ku di şervantî û fermandariya şoreşa Kurdistanê de mînak e, îfade kir.  Hevalê Egîd bû fermandarê artêşbûna gerîla ya ji ARGK li bervî HPGÊ ve hatiye birêxistin kirin. Gerîla weke taybetmendiyên fermandar, taybetmendiyên wî girt. Fermandarî bi wî re kir yek. Tevgera gerîla ku heval Egîd daye destpêkirin, artêşbûneke gerîla derbaz kir. Him bi pratîka xwe ve, him jî di bingehê şehadeta xwe ve, bi sekna xwe ya manewî ve, bi erka pêşengiya ji artêşbûna gerîla re, bû fermandarê vê artêş ê. Rola wî di pêşketina netewîbûnê de jî pir girîng e. Ji ber vê dikare bi rola wî ya di pêşketina netewî ya gerîla de ev bê îfadekirin. Weke şexsî jî di gelek perçeyên Kurdistanê de hate dîtin. Ji xwe li Kurdistana Bakûr hate cîhanê û mezin bû, ji wir tevlî têkoşînê Bû. Di Başûrê Rojava de ma û xebat kir. Perwerde li Lubnanê dît. Li Başûrê Mezin ma, heya demekê li wir di nava xebatan de ma, heta heya demekê çalakî kir. Li Haftanînê, li dijî rejîma Sadam çalakî kir. Di sala 1983ê de yek ji yên ku di asta fermandar de çalakiya herî mezin kirine. Heya demekê li Kurdistana Rojhilat de ma. Piştî rejîma Şarlik hinekê di navênga azad de ma, li Kurdistana Rojhilat ma. Wî li wir gel naskir, gel jî ew nas kir. Ew û gelên din bi hev re man. Ango tevahiya perçeyên Kurdistanê dît. Bi wan re têkilî çêkir, ji wan tiştek girt û tiştek da wan. Asta çanda tevahî perçeyan, di şekîlgirtina şexsiyeta wî de bandorek çêkiriye. Bi rewşa şexsiyeta xwe ya netewî ve kete nava têkoşîn ê. Ji xwe ev rewşeke kirdarî ye. Rewşeke fîzîkî ye. Lê gelo di pêşketina netewîbûna Kurd de bandora wî çawa bû? Divê em behsa vê bikin.  Bi xebatên xwe ve hişt ku di tevahî perçeyên Kurdistanê de tevgera Azadiya Kurdistanê pêşbikeve. Ango di vê de rola wî pir e. Lê weke bingehîn rol û cihê wî yê di pêşketina netewî de, cihê heval Egîd diyar dike. Gerîla, yekkirina perçeyên Kurdistanê, netewîbûna demokratîk a Kurd afirand; netewîbûna demokratîk a Kurd derxiste holê. Tevgereke ku Kurdê nû, xwedî vîna azad, afirand. Ji lewra cudayî pêşketina netewegeriya îlkel, Rêber APO netewîbûna Kurd a xwe dispêre hêza cewherîn a gel û bûna kesayetê vîna azad demokratîk, weke netewîbûna demokratîk pênase kir. Gerîla netewîbûneke wisa afirand. Mîsogere ku ev gerîla jî dibin fermandariya madî û manevî ya heval Egîd de pêşketiye. Niha jî gerîla hertim wî mînak digire. Sekna rast a şervan, taybetmendiyên rast ên fermandar, taybetmendiyên hevalê Egîd in. Bi van ve xwe perwerde dike, ev efsaneyek e, sembol e. Gerîla wisa şekil girt, şer kir û hîn jî wisa berdewam dike. Ji lewra di netewîbûna Kurd de rolê diyarker yê fermandarê gerîla yê bimînak e ku alî daye gerîla, ew şexsiyetê gerîla yê ku taybetmendiyên gerîla bi taybetmendiyên xwe ve afirandiye. Ew şexsiyetekê gel ê mînak e, rêberê gel e û şexsiyetê netewî ye. Ew dibe xwedî şexsiyetê ku netew afirandiye. Gelbûn û netewîbûna gel, bi vî rengî çêdibe. Egîd cihê xwe di nava van şehîdan de, di nava yên sembolê pêşeng in de digire. Rêbertî ji bo hevalê Egît gotibû “şehîdê şehîdan”.
Hevalê Abas, ku dibêje gelek bîranînên xwe yên bi heval Egîd re hene, bi vî rengî bîranîneke xwe ya tu caran jibîr nekiriye vedibêje:
“Gelek bîranînên min bi heval Egîd re hene. Li Lubnanê hene, li Kurdistanê hene. Ez dikarim bîranîna xwe ya li Lubnanê vebêjim. Di sala 1981an de piştî Konferansa yekemîn, dewreyên me yên perwerdê di meha Tebax, Îlon û Kewçêrê/Çirî de hebûn. Dewreya herî bi hesap, dewreya perwerdeya leşkerî bû. Komeke hevalan perwerde dida. Hevalê Egîd jî hebû. Him di derbarê têkoşîna çekdarî perwerde dida him jî perwerdeya giştî ya teorîk dida. Lêkolîn pêktîna. Li ser fermandarî jî perwerde dida. Sibê spor dihatin kirin. Me bi vê re esas girt ku em perwerdeya lêdana nêz (yakın döğüş) jî bidin. Hevalê Egîd judoker bû û perwerda wê jî wî bi xwe dida. Di lêdana nêz judo de pispor bû. Ji xwe ji ber hinekê kin û dagirtî bû jî, judo li gorî wî bû. Mirov çawa digirt, wisa jî dixist erdî. Piştî perwerdeyên wisa dihatin dayîn û kirin şûndetir, perwerdeyên weke bomba û yên nêzî vê dihatin kirin. Kesek hebû, ji çepê Tirk hatibû. Navê wî Firat bû. Rabû pîmê bombê kişand. Piştî pîmê bombê kişand hema yekser bombe ji destê xwe berda erdi, hevalê Egît hema bazda û bombe ji erdî rakir û avête cihekî din. Di tiştên wisa de refleksên wî pir xurt bûn. Helbet xwe avêtina ser bombeyê û ew ji erdî rakirin û avêtina cihekî din pir bitalûke bû, lê ji xwe berê jî gelek perwerdeyên leşkerî yên bitalûke dihatin dayîn û kirin. Di pratîkê de ev perwerde çi qas hatin pêkanîn an nehatin pêkanîn, ev mijareke cûda ye, lê di perwerdeyên amadekariya gerîlayan de, perwerdeyên wisa pir bi talûke hebûn. Wê demê em pir bandor bûbûn, lê ew pir xwînsar bû, qet dengê xwe jî dernexistibû. Ji yê li hemberî xwe re negot “te çima avêt” jî. Em perwerde dikin. Bi wê sekna xwe ya pratîkî da nîşan ku divê her leşker ji bo her êrîşa ku li her derê bê, amade be. Tevî me hinek dilê xwe hişt jî, lê wî tiştek nekir. Bi wê xwînsariya xwe ve, karê xwe berdewam kir."
Her çalakî, bû darbeya ku ji Mêtingeriyê re hatibû xistin
Hevalê Egîd ne tenê bi çalakiyên ku kiriye û bi sekna ku rave kiriye ve li Botanê dihat nasîn û li ser ziman bû. Li her çar perçeyên Kurdistanê û li her cihan Egîd tê vegotin. Tevahî çalakiyên ku kiriye li Kurdistanê de bû derbeya ku li mêtingeriyê hatiye xistin. Qereqolên mêtingeriyê yên ku di dil û mejiyê mirovê Kurdistanî de hatine damezirandin, hilweşand. Bû efsaneyeke ku li her devera welat bi hîskirinê ve tê jiyîn û li ser zimanan digere. Bû sedem ku ciwanên Kurd bi Kurdaniya xwe, pesnên xwe bidin. Û bû hincet ku tevahî ciwanên Kurd weke gerilayan, ji bo azadiya xwe, di çiyayên Kurdistanê de şer bikin. Ne pir. Bi qasî deh sal an di nava Tevgerê de jiyan kiribû. Lê belê ji nû ve nîvîsa dîroka azadiya Kurdistanê xistibû nava van deh sal an. Dema di duyemîn sala gerîlatiya xwe de bû jî weke şehîdê şehîdan kete nava dîrokê û bi vî rengî gihişte şehadetê. Dema rûpelên salnameyê (takvîm) 28ê Adara sala 1986ê dida nîşan, li Kurdistanê de jî sekinîna wext dida nîşan. Ji ber Fermandar Egîd, ji axa welatê ku pir jê hez dikir de û di dilê gelê xwe yê pir jê hez dikir de dihat çandin. Dema hevalê Egîd beriya vê 23ê salan li çiyayê Gabar ê, di şeva 27ê Adarê bi roja 28ê Adarê ve girê dida şehîd ket, hevalên bi wî re, wê şevê wiha vedibêjin:
Û çîroka şeva bi keser a pêt xiste dil an:    
Fevzî Aydin (Selîm):  “Dema tê gotin gerîla, yekem car nave wî û sîlveta wî ya çeka wî di dest de û li ser lingan disekine,  tê bîra me. Fermandarê Pêngava 15 Tebaxê rêhevalê Egîd (Mahsum Korkmaz) efsaneyek gerîla xist nava jiyana xwe ya kin. Ji bo pêngava bihara 1986ê, plansaziyên me yên cûrbercûr û dorfireh ên çalakiyan hebû. Me dê ev çalakiyên ku me plan kirine li pey hev kiriban û emê ji Gabarê derbazî Cudî bûban. Me keşfa çalakiya rakirina qereqola li Gundî Guîna, bi hevalê Harûn, Xeyrî, Zana û Bozan re, kiribû. Em çûn Pavan a di bexçeyên Zîvînga Şîkaka de. Behrem Ünar yê berê li girtîgehê de hatiye sîxûrkirin, em dan ber guleyan. Em neçar man ketin pevçûnê. Di dawiya pevçûnê de heft kes mirin. Me heft çekên G1 ên ji dewletê hatine girtin, rakir. Piştî vê pêşketinê dijmin bi awayekî awarte, leşker anî herêm ê. Li tevahiya gundan de, qereqol damezirand, tevahiya cihên sitratejîk girt. Ji bo çalakiya di plansaziyê de heyî, çek û erzeq pêwîst dikir. Dijmin bi awayekî ew qes teng qad girtibû ku, dev jê berdin çalakî, me nedikarî em pêdiviyên xwe yên rojane jî derbixîn. Leşker nedikarîn bên ser me, ji ber vê tevahî xetên derbazbûnî, tevahî gund û qadên stratejîk digirt û hewl dida me bê tevger bihêle û me di qadê de tengav bike. Me nikarî em bê erzaq û malzeme, çalakiyên ku me di baharê de plan kiribûn, pêk înaba. Ji bo ev rewş bê derbaz kirin, bîryar hatibû girtin ku qad bê guhertin û ji Gabarê biçin Cudî. Hevalê Egîd ev bîryar di cihekê ku dikeve navbera Meydîn û Deşta Lala de, ji me re ragihand. Got “emê derbazî Cudî bibin. Ger di çûyînê de pirsgirêkek derkeve, cihê ku em hev du bibînin, wê vir be”. Ez hertim pêşengê komê bûm, di vê erda ku dikeve beramberê Meydîn de. Emê di erdê Deşta Lala de, derbazî Cudî bûban. Hevalên ji vî gundî, di navbera me de, hebûn. Hevalê Egîd xwest hevalek ji vî gundî bibe pêşengê kom ê. Lê min jê re got ez dikarim di vê erdê Deşta Lalan de pêşengiyê ji komê re bikim. Hevalê Egîd ji min re got “Tu her tim pêşeng bûy. Ev erd erdê wan bi xwe ye. Divê em bi awayekî bilez bitevgerin. Tu jî wê biçekê bêhna xwe vedî”. Bi vî rengî şûna min Ebdûrehmanê ku ji gundê Deşta Lala bû pêşengê baska (kolu) meş ê. Di sere baska me ya meşa êvarî de Ebdûrehmanê ji Deşta Lala, dû wî bi awayekî rêzî: Ferhed ê ji Guyîna (Omer Kaya), Fadil, Kemalê Xilxila, Harun, hevalê Egîd, piştî hevalê Egîd jî ez dihatim. Bi qasî tê bîra min li dû min jî hevalê Cafer û Îbrahîm hebû. Em herî kêm sîh kes bûn. Di navbera meşa baskê de deh-panzdeh metre hebû.  Me xwe di nava rêkûpêkiya vê meşê de berde doleke fireh a di navbera gundê Meydin, Deşta Lala û Derşev de. Ji ber pêşiya baska meşê gihişte dole, xeber hat ku di pala gopikên beramberî me de dijmin derbaz bûye. Em li ser firmana hevalê Egîd sekinîn. Em li vir benda tarîbûna hewa man. Dema em li benda tarîbûna hewa de man, hevalê Egîd henek bi min re kir û got “Fevzî Aydin! Tu çi dibêjî? Gelo em bi leşkerên KT (TC) re têkevin pevçûnê?” Min jî bi xwesteke mezin ve jê re got ‘em têkevin pevçûnê heval!’ Dema hewa tarî bû em dîsa ketin tevger ê. Me dixwast em bi awayekî lez wê şevê derbazî Cudî bibin. Heya demekê em meşiyan. Ji ber pêşengê me Ebdûrehman di derxistina rêkê de zehmetî kişand, em di erazî de gerandin. Dema em digerandin, em rastî hinde şopan hatin. Piştî hevalê Egîd şop lêkolîn kir şûndetir xwest li cihekê guncav navber bê dayîn. Şev tarî bû û hewa pir sar bû. Erd xwe bi berfa ji serma de qerisiye pêça bû. Ew bi rojane bû ku komê tişteke cîdî nexwari bû. Me agir pê xist, xwe gerim kir û bêhna xwe veda.”
Abdulah Bayik (Gürcan): “Êvara roja 27ê Adara sala 1986ê bû. Em li Gabarê di noqta  Deşta Bîra ya li ser Meydînê bûn. Hevalê Egîd banî min, Yaşar, Celal kir û got: “Emê îşev biçin Berkeber ê. Hun li pêşiya me derkevin, biçin keşfê bikin. Pir hişyar bin. Ger hun tiştekê bibînin, paşve vegerin û werin gel me. Nexwe (weke cihê hevdîtinê gopikeke li ser dola diçe Sipîvyanê nîşa me da) biçin wir li benda me bimînin. Ger hun neyên, emê bizanibin rê vekiriye û emê bên li berveyî wê derê.” Di navbera noqteya Deşta Lala û cihê ku hevalê Egîd ji bo hevdîtinê nîşa me da ye de, bi piyayî, nîv saet hebû. Me bi dûrbînê navbera van her du noqteyan keşif kir. Ti rewşek nebû ku em weke hevalê Egîd gotî vegerin noqteya Deşta Bîra. Di vê rewşê de em derketin ser gopika ku hevalê Egîd weke cihê hevdîtinê daye me û em li wir li benda wan man. Piştî demekê heval hatin. Hevalê Egîd rewş ji me pirsî. Me jî jê re rapor kir ku leşker li Meydînê hene, lê ji derveyî şivanên ku vedigerin gundên xwe ti tiştên din di eraziyê de tevnegeriyan û ti dîtinên cûda ninin. Hevalê Egîd ji me re got “emê heya demeke din jî bisekinin”. Dema hewa tarî bû em dîsa ketin tevgerê. Pêşengê Komê Ebdûrehmanê ji gundê (Deştala) me bû. Dû wî jî koma me ya ji sîh kesî pêk dihat, dibû rêz. Navber di baska meşê de deh-panzdeh metre bûn. Me xwe ji gopik berdida dol ê. Dema pêşiya baska me ya meşê dakete dolê, em hîn di gopikê de bûn. Li ser gopikê dengek li pêşiya me hat û got “leşker hene di gopika beramberê me de hene”. Em tevahî heval li ser fermana hevalê Egîd ketin rewşa mewzîgirtinê de. Hêza dijmin hema di gopika li pêşiya me, bi awayekî çeprast, di rewşa meşê de bûn. Li gorî cîhbûna me ya di eraziyê de, sergewreyî (üstünlük) ayîdê dijmin bû. Me nedikarî ji ber bicîhbûna xwe, êrîş bikin. Piştî hêza dijmin di xeta xwe ya meşê de winda bû, em jî di aliyê çepê de, li berveyî Sîpîvyanê ketin tevger ê. Me di sêkoşeya Sîpîvyan, Meydîn û Girê TRT de navber da meşa xwe. Êvarî dibe saet neh-deh be. Ez piştî hevalê Selim li wir derketim nobet ê. Dema ez di nobetê de bûm, min dengê rewîna kûçikan (kopek) kir. Di nava saetekê de, bê navber, rewîna kûçikan bala min kişandibû, ez nerehet kiribûm. Di saetekê de tevî tevahiya şiyariya min, min ji bilî dengê kûçikan ti dengekî din nebihîst û hîs nekiribû. Piştî nobeta min xilas bû min ji hevalê Egîd re got. Hevalê Egîd aliyê ku dengê kûçikan dihat pirsî. Dema min îzaha cihê ku dengê kûçikan lê dihat kir, hevalên din ên li devdora agir gotin “dibe dengê kûçikan ji gund tê”. Lê min ev der nasdikir. Gundên li devdor heyî ne ew qas nêzîkin ku dengê kûçikên wan hatiban me, ji ber vê min got ev kûçik li erezî de direwîn û nêzî me ne. Tevî tevahî israrên min jî hevalê Ferhan, Selîm û Bozan ku ji heman gundîne gotin “di vê sermê de kûçik li erazî nagerin. Dema leşker jî derdikevin erazî ji xwe bi xwe re kûçik nagerînin”. Li ser vê ramanên xwe yên ku dengê kûçikan ji derveyî gundan nayê, dan pêş.  Hevalê Egîd jî tenê ev nîqaşên ku li devdora agir hatin kirin, guhdar kir ango xwe bi guhdarkirinê ve bes dît. Em şev saet di devdorê yêkê de, ketin tevgerê. Qada ku em li tê de derbaz dibûn, hîn jî biberf bû. Hewa pir sar bû, berf bûbû qeşa. Dema em ketin meşê hevalê Egîd got “bila her kes yê li rex xwe nas bike. Navbera meşê deh metre ye. Pêşeng û rêkûpêkiya meşê heman e. Ger rewşeke keminê hebe, ji bo yên ku ji me qût bibin cihê hevdîtinê ev noqte ye, yan jî Deşta Bîra ye”. Hevalê Egîd parola jî da. Em li ser berfa ku qeşa girtiye dimeşiyan. Ji ber berfa ku em li ser dimeşiyan qeşa girtibû giraniya me radikir. Ji ber vê yekê dema me pêli dikir jî nediperçiqî. Bi vî rengî em gelek meşiyan. Lê belê me fêm kir ku pêşengê me Ebdûrehman ji ber arazî ji hev dernexistiye, têra xwe gerandine. Di derbarê dîtina şopan dîsa agahiyek hat, li pêşiya me. Dûra jî fermana ‘bila her kes li cihê xwe bisekine’ hat. Hevalê Egîd em hişyar kirin ku em bêdeng bibin û bidîqat bin. Bi vî rengî şopên li erdî lêkolîn kir. Şop nû bûn… Me ev girte dîqatê û em dîsa ketin meş ê. Dema Ebdûrehman em di eraziya ku em şev li tê de derbaz dibûn ji hev dernexist û em gerandin, dibe em û dijminê ku di çeprasta me de derbaz dibûn, hatibin beramberî hev… Dibe ew şopên ku derdiketin pêşiya me jî, şopên wan bûn… Me hewl da em gopikekê ku xwe bi berfê ve pêçayê yê Gopika TRTê derbaz bikin. Di vê hilkişîndinê de ez bi deng û basinca teqandinekê, ketim erdî. Dema min xwe ji bandora basincê rizgar kir, min hema xwe da ber zinara rex xwe û min mewzî girt. Hevalê Îbarîhîm (Sarı) û hevalê Bozan jî di heman zinarê de mewzî girtibûn.”
Sari İbrahim: “Em li ser gopikekê ku her derê xwe teht bû pêş de diçûn. Şev bû. Hewa sar bû. Tevî meha Adarê bû jî, lê bilindahiyên çiyayê Gabarê yên ku em hildikişiyanê, tije berf bû. Di sahiya şevê de, berf qerisî bû. Em li cihekî rastî şopan hatin. Hevalê Egîd destê xwe danî ser şopan û lêkola û em hişyar kirin: “Ev şop nû ne û şopên dijmin in. Bi dîqat li pêş ve biçin”. Em dîsa ketin meş ê. Di cihekê gopika ku em hildikişiyanê de çek li ser me hatin bikaranîn. Em kitibûn kemînê û em û dijminê di vê kemînê de ketibûn nava hev. Li pêşiya me zinarekê mezin dirêj dibû. Dijmin di vê zinara ku pêşiya me digirt de, kemin avêtibû. Dibe saet piştî nîvîya şevê du-sê be. Dema min di sîpera ku ez li tê de me li xetên pêşiya xwe dinêrî, min dît ku hevalê Selîm û Xeyrî li ser berfê parenda avêtine û xwe li berveyî dola li jêr ve gêr dikin. Piştî demekê şûndetir min dît ku kesekê dişibe hevalê Egîd ku qapûtekê dirêj li ber bû, li ser berfê parende avêtiye. Di vê navberê de Ferhat (Ömer Kaya) yê ku xwe di saheya aqademî de li Bekayê kujtiye, hate gel min. Ji bo ez komê biparîzim, min heya demeke din jî cihê xwe girt û ez pevçûm . Ferhadê ku heya demekê li gel min bû gule ne diteqand. Min sedema vê yekê pirsyar kir. Ji min re got “guleyên min nemane”. Ne ti kar bû ku di keminekê de tevahî gule bên teqandin. Ev ji bo gerôla bêqeydî bû. Ku pir bê aram û biheyecan bû… Tevahiya van jî ne ji rêzê bûn. Pevçûn pir dirêj nekir. Ez bawerim herî zêde bist deqe yan jî nîv saet dirêj kiribû. Me jî parende avêt ser berfa qerisiye û xwe bi gêrkirinê ve berda dola jêr. Heval li dole kom bûbûn. Min li wir dît ku hevalê Metîn (Qalender Îlhan) bîrîndar bûye.”
Fevzi Aydın: “Em ketibûn kemin ê. Kemîn li ser zinarê bilind ê ku em ketibûn dibin wê de, hatibû avêtin. Şehkirin (tarama) li ser vê zinarê dihate kirin. Min nedikarî ez gule biavêjim dijmin û bi dijmin re têkevim pevçûn ê. Ger dijmin ez dîtibam wê hema ez tune kiribam. Lê ji ber tarîbû dijmin nedidît. Ji ber zinarê li ser min hedefa xwe diparast, teqandina guleyan bê wate bû. Ez bawerim ez çend deqeyan li vir mam. Di vê kêliyê de hevalê Egîd hate gel min. Di taritiyê de ji min pirsî: “Selim tu yî?”.  Min jê re got “belê heval ez im”. Ji min re got “Ez derbazî li gel hevalan dibim. Piştî navberekê şûndetir, tu jî were”. Bi vî rengî li gel min çû. Piştî hevalê Egîd çû navberek ketê. Min navênga tarî ya li tê de pevçûn berdewam dikir şopand. Min tiştek nedît. Dûra min çeka xwe da ber singa xwe û min xwe li ser berfa qerisî gindir kir û ez bi dû hevalê Egîd de çûm. Dema tevahiya van çêdibû, pevçûn berdewam dikir. Min xwe li ser berfa qerisî gindir kir û ez heya dole jêr çûm. Dûra ez biçekê din li dole de pêşde çûm. Min hevalê Xeyrî dît. Dema ez û hevalê Xeyrî hineke din pêşde çûn me yekî din jî dît. Ev Ebdûrehmanê ku pêşengê koma me bû. Ebdûrehman di dole de, li ser lingan sekinî bû. Ti bersiv neda pirsyarên ku me di derbarî wî û hevalan de kirine. Weke nexweşê ku ta girtiye wisa li wir direcifiya. Me jê re got Ebdurehman were em biçin. Lê dîsa bersiva me neda. Weke ku kilît bûyî li cihê xwe sekinî bû. Dema me nêrî em nikarin Ebdûrehman bibin, me ew li wir hişt û em biçeke din di dole de meşiyan. Me hevalê Harûn dît. Di pişt hevalê Harun komea qelebalix a bi tevahî hevalan ve pêkdihat, hebû. Em paş ve zivirîn û em çûn me Ebdûrehman di mile wî de girt û îna nava kom ê. Li vir me hejmart girt. Lê hat fêmkirin ku hevalê Egîd û Lezgîn di navbera komê de nînin. Hevalê Metin di çoka xwe de birîndar bûbû. Divyabû beriya dinya vebe me dol terikandiba û em çûban noqteya ku me ji bo hevdîtinê kiriye bîryar. Divyabû em bendê hevalê Egît maban. Em li berveyî wê noqtê ve çûn.”
Hevalên ku bîranîna şehadetê vedibêjin, li cihê pevçûnê diçin cihê hevdîtinê. Lê belê yek ji wan careke din tu caran hevalê Egîd nabînin. Ji ber hevalê Egîd agir diberde nava dilê gel û hevalên xwe û di wê kemînê de şehîd dikeve. Gelê Kurd û Tevgera Azadiyê qet ji vê şehadetê re amade nebûn. Piştî şehadeta wî ji bo bîranîna wî ARGK di 3. Kongreya Partî de, ku wî bi xwe amadekariyên wê kiribû, tê damezirandin. Û weke fermandarê ARGKê hevalê Egîd tê îlan kirin. Ji vê şûndetir dibe xeyalê her ciwanekê Kurd ê berê xwe daye çiyeyan. Bûna fermandar û gerîlayekê weke Egîd. Bi pîvanên fermandarî û gerîlatiya wî ve meşîn li berveyî azadiyê ve.
Egîd ne îfadeya tecrûbê ye, îfadeya baweriya girêdana bi bîrdoziyê re û girêdana bi soza ku ji hevaltiyê re hatiye dayîn e
Piştî şehadeta hevalê Egîd Rêber APO di her salvegerên Pêngava 15 Tebaxê de, ji bo bîranîna Egîd, nirxandin û tehlîlên cûr be cûr pêk aniye. Rêber APO di her nirxandin û tehlîlên xwe de tiştên ku Egîd xistiye nava jiyana gerîlatiya xwe ya kin vedibêje û heya roja me ya îro jî gotinên Egîd ên li dijî dijberên partiyê û çetegeran, bibîr dixe. Nirxandinên Rêber APO yên di salên cûrb cûr de kirine, wiha ne:
“Hun dizanin ku Pêngava 15 Tebaxê tê çi watê. Tê bîra min, ji bo min ne rizgariya salek ê, rizgariya rojekê jî weke tişteke awarte bû. Ji ber vê bû ku min 24 saetên Pêngava 15 Tebaxê bi ben/ta kişandibû. Divê em ji bîr nekin ku ger wê wateyeke vê roja ku 15 Tebax lê hatibe jiyankirin hebe, an jî ger em dê şîroveyeke wê ya cûda bikin, divê ev be: 15 Tebaxê di vê bingehê de, serkeftina rastiya mirov e.
Weke parastina cewherîn ya rastiya gelê Kurd pênasekirina çalakiya 15 Tebaxê ango çalakiya gelê ku dihat xwestin bi temamî bê fetisandin pênasekirin, îfadeya herî rast e. Her çend ev weke êrîşekê xuya bike jî, di rastiyê de hişyariya “Ez gelek im, min tune neke” ye. Bi taybet jî bersive ji reaksiyon/tepkî û ji qîra “em dev ji hebûna xwe naberdin” a di zîndana Amedê re; bi qasî bersive ji gotina “Divê dengê me ji cîhanê re bê bihîstin” a Mazlum Dogan re, bersive ji gotina “Hun nikarin hebûna me inkar bikin” a Mehmet Xeyrî Durmuş e û şereke ji bo wate dayîna gotina “Ez dibînim ku rizgariya gelê Tirk di şerê azadiya gelê Kurd de derbaz dibe” a Kemal Pîr bersivek e. Ev pêngava şer bersiveke,  ji bo daraza li dijî hêzên olîgarşîk ên Tirk û Kurd û li dijî tevahî hêzên din ên olîgarşîk û despotîk a “serdema we ya mêtîngerkirin û çewisandina bê sînor a li ser gelan derbaz bûye, êdî wextê me yê jiyana azad hatiye” re. Pêwîst bû berdêlek hatiba dayîn ji bo jiyîna bihemdem û birûmet. Ev berdêl, şerê gel bi xwe ye. Gengaz nayê dîtin ku xwe bi cureyeke din ji hêzên despotîk û olîgarşîk yên ew di çar aliyan de pêçane, rizgar bikin. Her ku şerê xwe yê cewherîn li dijî her cureya hêzên olîgarşîk û destpotîk bide, wê rewşa bûna gelekê bi rûmet û azad, rastiyê qezenc bike. Piştî çalakiya15 Tebaxê, hema bi rewşa awarte ve bersiv dane pêngava 15 Tebax ê. Me bi pêşxistina gerîla ve bersiv da vê yekê. Û me bi vî rengî di salên 1989-90ê de da nîşan ku wê Rewşa Awarte jî pir biserkeftî nebe. Çi hat qezenckirin? Baweriya ‘wê gerîla bijî’ hat qezenckirin. Derkete holê ku wê PKK weke rêxistina pêşeng bin nekeve û qezenc bike. Hat dîtin ku li dijî Pêngava 15 Tebaxê kargeriya pihêtkirî (sıkıyönetim), rewşa awarte têra neke. Gerîlayên wê demê- ku em dikarin jê re bêjin dema propexande; ji Pêngava 15 Tebaxê heya sala 1987an di astekê de dema propaxandeya çekdariye-, hîn pir zêde negiştiye wateya gerîlatiyê. Ya piştî 1987an biçekê dişibe gerîla. Em ji dema yekemîn re dibêjin mayabûn, lê piştî sala 1990ê êdî hate rewşa ku gerîla bi awayekî belav, bi her alî ve gerîlatiyê bike. Weke mîsoger jî di nîviya sala 1980ê de me ew lîstoka siyasî û zexta mezin a li ser giyana xwe xera kir. Vaye Pêngava 15 Tebaxê, derketineke li ser vê bingehê bû.
Berxwedana zîndanê ya bi egîdî, parastina rûmeta mirov kiriye hedef. 15ê Tebaxê jî wateya israra di vîna azad de hilgirtiye. Cara yekem bi awayek serkeftî ferzkirinên ji derve û hundir ên şexs û rêxistinên hevkar hatine vala derxistin, hewlên perçiqandin, çewisandin û venêrînê yên dewletên mezin-bûçûk hatine vala derxistin, weke vîna azad a gel li ser lingan mayîn biserxistiye. Ev vîna ku berdêla wê pir giran ku êşên pir mezin, windahiyên pir mezin afirand, weke qezenceke mezin di vê demê de cihê xwe yê dîrokê girtiye. Ji ber vê ye ku Pêngava 15 Tebaxê rewşên ku Tirkiyê derbaz dike afirandiye, gelek welatên ku li ser Tevgera Kurd hesap dikirin neçarî helwesteke li dijî PKKê kiriye ango neçar mane li dijî PKKê helwestekê diyar bikin. Ji ber gelek hêzan pir hewldane ku nehêlin vîneke azad a Kurdan derbikeve holê.
Dema Pêngava 15 Tîrmehê destpê kir, me hemû hebûna xwe ya heyî veguhestibû welat. Hîn jî tê bîra min, di destê min de hêzeke ku têra taximekê nake mabû, me her tişt dewrî welat kiri bû. Me bawer kiribû ku rola me di asteke mezin de hat lîstin, wê rola di pratîkê de jî bi awayekî serkeftî bê lîstin. We bi xwe jî nirxand ku ev rol nehatiye lîstin û we sedemên vê derxiste zanistiyê. Hinde hevalên me yên wê demê baş dizanin ku piştî sala din, ango dema em li bervî dawiya sala 1985ê ve dihatin û heta di destpêka 1986an, bi taybet piştî şehadeta heval Egît, hinde hêzên me di nava xwe de tasfiyekariyek jiyan dikirin û ev ji Kongreya me ya 1986ê re ferz kirin. Bi rastî jî ev pirsgirêkeke pir mezin bû. Tevî me qet heq nekiribû jî, ev gaveke paşketîbû ku ji 12 Îlonê bitalûketir bû. Ev talûke bi qasî bi nêzîkatiya hundir a tasfiyekar ve girêdayî ye, bi taybet jî weke hevalê me Egît ji me re gotî; “erkên gerîlayê rojê negirtina ser xwe”, pirsgirêkeke girîng bû. Hatibû gotin ku pirsgirêkên me yên rêveberiyê, nêzîkatiyên kêm yên ji perwerdeya kadro re û bi vê ve girêdayî ji têkiliyên gel re, di warê textîkî de jî pêkhatinên gerîla yên kûr ku şêwaza eniyê derbaz dike, hene. Heta hatibû diyarkirin ku ger ev neyên derbazkirin wê ev yeke xetimandinê çêbike. Em van xalan îro jî nîqaş dikin. Neçareserkirina pratîka berya vê 14 salan îro jî xwe di teşeyeke bi înat de, derdixe pêşiya me.
Gotineke din a heval Egît hebû ku me di destpêkê de ev ji we re got. Bi taybetî di şexsê Şemdînê ketî de dibêje; “Tu hewl didî bi qûrnaziyên gundî ve jiyana vê partiyê xera bikî, lê em vê firsendê nadin te”. Lê piştî şehadeta heval Egît ev firsend bidest xistin û xirabûna mezin a di jiyana partiyê de, berovajitiya di xeta leşkerî û textîkî de a dihat pêkanîn, dev ji pesîra me neberda. Wiha ku Pêngava 1987ê ya ku me bi kedeke pir mezin û bi xebata amadekariya kadro ve û di Kongreya 1986ê de amadekariya wê kiriye, hat vala derxistin. Em a niha hîn baştir fêmdikin ku vê ferasata çete û di encam de radestkar û ev ferasata ku bi dijmin re di nava hevkariyê de ye, di salên pişt re partî ji hev xistiye û xeta me ya leşkerî aniye rewşeke ku neye nasîn. Nexwe min li gel xebata xwe, her sal çar dewre perwer pêktîna, min di aliyê bîrdozî û pratîkî de herî kêm çarsed-pêncsed kes perwerde dikir û dişand welat. Ji bo şoreşa welat tenê şandina dewreyekê jî bes dikir. Lê mixabin me çi qas nirx ji welat re veguhest (aktarım), weke bîreke bê binî ev nirx daqurtandin. Vaye ji aliyê şexsiyetên ku xwestin gerîla ji radestiyê re bidin razandin, di encam de gerîla ji radestiyê re dan razandin ku hun jê re dibêjin pratîka kontra û îro derdikevin pêşiya me ve, nirxên me hatin daqurtandin. Nexwe me di hundirê sê salan de deh qatî zêdetir amadekariyên ku dijmin  ji hev bixin, perîşan bikin, di wê salê de kiribûn. Hêrsa me ya mezin di derbarê nenirxandina van amadekariyan de ye. Çima nehatine nirxandin? Rastiya bersiva vê pirsyarê me hêrsdar dike. Dema min bi sebreke pir mezin ve hewl dida ku van nirxan bi we re parve bikim, we çima fêmnekir, tevî we dikarî bi hewleke herî ji rêzê ve jî pêwîstiyên vê bînin cîh, we çima nekir? Li ser vê hesabên herî xirab hatin kirin.
Ev roj, di heman demê de rojên şer in. Hunê şer fêmbikin? Weke partîgeran di destê we de dilê we heye, ger bê bikaranîn mejîyê we heye. Gelo hunê hinekê vê di cihê wê de bikarbînin? Herdem sozeke me hebû; dema tu li ser lingayî tu yê xwe nedî kujtin an jî dema tu mirî jî divê dilopek xwîna te nemabe ku biherike. Ev di heman demê de felsefa me ya jiyanê ye. Rojên şer, rojên qehramaniyê ne, rojên egîdiyê ne. Û dema pêwîst bû divê mirov xwe bi vê re nû bike. Dema ez bi şervanan re têm rûberû an jî dema ez bi amadekariyên wan yên herî ji rêzê re jî têm rûberû, ez bixiroş (heyecanlanma) dibim. Ji bo min azwerî, daxwaz û xwestek pir pêşketî ye. Şer ne karê zarok e, şer bi niyetên baş nayê meşandin. Weke hizreke pir zirav dixwaze, karekê fedakariyeke mezin, sebreke mezin û înadeke mezin e. Ger hun dixwazin fêr bibin; em fêrker û mamosteyê ehlaqeke mezin, vîneke mezin, uslibekê mezin û hunereke mezin in. Em şer jî xweşik didin. Em di mercên pir zehmet ku mirov pê nayê bawerkirin de, hatin roja îro. Em ji cîhanê re jî îlan dikin ku me tiştek li dijminê xwe kiriye. Vaye dijmin di asta herî jor de me diaxive, li hemberî me bêçare ye. Yê şareza, yê hemdem em in. Dijminekê ku ji xeynî vexwarina xwînê tiştek ji destê wî nayê, mijara gotinê ye. Aştiyê jî em temsîl dikin, lê em dizanin ku ger hewcebe emê di mercên herî zehmet ku pê nayê bawerkirin de şer jî bişayanî (layıkıylan) bidin. Îro ev derketine holê. Piştî derfetên serkeftinê, derfeta kar hebe, ger qûncikeke dojehê (cehenem) jî be, dikare ji jiyana herî baş re bê guhertin. Me hinekê wisa kir.
Dijmin di şêwazeke herî ketî de ku dibe ti mêtingerî, ti çîn û ti civak jî vêya nakin, li serê Kurd kir, pir tiştên nebaş anî serê gelê Kurd. Mêtîngerî û zexta ku li ser me kiriye ne zext û mêtingeriyeke wisaye ku em daqurtînin. Ne mêtîngerî ye, xwezka tenê qîma xwe bi mêtîngeriyê anîba, xwe pê bes dîtiba. Vaye ji ber van sedeman, ji bo ez li dijî dijmin rûmeta xwe rizgar bikim, ez li ser piyan im. Helbet ev bi kirina karekê ve, li dijî dijmin kirina tiştekê ve çêdibe. Ez nikarim xwe ji derveyî vê bi şeref bibînim. Şeref û rûmeta min dibe ew tişteke ku ez li dijî dijmin dikim. Mesela dema dor tê mijûlahiya bi dijmin re, dema dor tê xwe li hemberê dijminê xwe li ser lingan girtinê, ez dikarim bêjim ku ez dibim Kurdê yekem û yê dawiyê jî. Ez mirov im, ev pir girîng e. Di jiyanê de bi dijminê xwe re bejin pêvandin, pir girîng e. Ger hun jî wisa bin, ezê bibim xîzmetgerê we yê herî mezin. Lê ger hun nikarin dijminê xwe, hun zû bimirin, ez tiştekê nabêjim, tenê bi gotinekê dibêjim ku ez pir xemgîn dibim. Ger te di îro de duh (dün) bicîh nekiribe, sibê bi îro re girênedabî, ev tê wê wateyê ku te winda kiriye. Zîndîbûna yên wisa ji mirina wan, mirina wan ji zîndîbûna wan xirabtir e. Bi rastî jî li pişt me ruhekê xayîn heye. Ango ev marek e ku hêdî hêdî tê, hewl dide diranê xwe yê bi jehir têxe stûyê me. Ez xwe nas dikim nas nakim, herdem wisa hîs dikim. Ez pir dihizirim ku me PKK çawa da destpêkirin. Ez ketina mezin a mirovê me dihizirim. Hêvî nîne, axeke ziwa, hêvî nîne ku ti tişt hişîn bibe. Me herdem pêvajoyên wisa jiyan kir. Ger tu dixwazî hevaleke/î baş bibînî, tu hertim neçar dimînîn. Tu herdem di nava lêgerînekê de yî, tu ti tişt nabînî, yê tu dibînî jî pir zêde wate îfade nake. Tu dişûxilî, kar dikî, tu simbila genim kom dikî, tu dibistanê dixwînî û refê bi zorbaş ve derbaz dikî, tu tevlî xebatên civakî dibî, nimêj dikî, bi zarokan re lîstîk dilîzî û ji wan hemûyan baştir dikî. Dema me got kirina siyasetê, ketina sosyalîzmê hizra “ka em dest bi karê PKKê bikin” pêş ket. Destpêkirineke çawa? Bi rastî jî hêviya wê çî ye?  Ji xwe ger hevalên me, hestên hevaltiyê ne wisa ji rêzêbin, ne di rewşa fêmkriinê û bi te re bi dil bimeşin de ne. Lê tu digerî, tu hewl didî ku tiştekê bibînî.
Min çi digeriya, min dixwast ez çi bibînim? Hîn jî heman lêgerîn heye. Ez li pey im, lêgera rojên zarokatiya yekem, hîn jî weke xwe dewam dike. Me niha gellek rakir ser piyan, ez bi tevahî gel re digerim. Em hewl didin bi ciwanên keç û xurt ên weke we re, bigerin. Dostên me yên herî kevin, yên bi karê Kurdaniyê ve mijûl bûne hene, ew jî hatin, eleqe nîşan dan. Ez hîn jî bi wan re jî, hewl didim bigerim. Ji bo sehayeke azadiyê li pêşiya min be, min her tim xwe ji vê re vekirî hişt. Heta talûkeya herî mezin, zêdebûna tiştên ku min bi xwe ve girêbidin e. Ez ji wê ditirsim, guman jê digirim. Ger pêşiya min vekirî be, azadiya min a xebatê hebe, ez heme; beyî ku ez jê aciz bibim, jê bêzar bibim ez heme. Dibe ev şer be, dibe ev ol be, dibe ev felsefe be, dibe ev zanist an jî çalakiya mirovekê be. Ez ji hemûyan re heme. Vîna min sexlem e, zimanê min baş dibêje, serî tewandin nîne! Ez li pey tişta xweşik û baş baz didim. Hun dibêjin “Rêber, Rêberê Netewî”, em jî hewl didin li gorî vê û layîqê vê bimeşin. Li gorî min mezinbûn, kûrkirina vê lêgerînê ye. Gerdûneke hîn xweşiktir bi azadiya te re gengaz e, bêmirinî bi şerê te yê azadiyê re gengaz e; ev dibe hunerek, dibe şêwaza jiyanek ê. Ez nirxeke mezin didim hevalên ku dixwazin bi şêwaza min re bimeşin. Ev azweriyek e.
Em dikarin ji pratîka têkoşîna dema koma xetê ya wisa re bêjin, komeke biçûk ya gerîla yan jî em dikarin bêjin yekîniyeke artêşeke biçûk. Ev artêşa têkoşîna bîrdozî ye; em ji komên pişt re vebûne re jî bêjin, artêşa siyasî, em dikarin vî navî bidin demekê. Dema pişt re artêş bardibe, pêdiviyeke artêşbûneke hîn zêdetir derkete holê. Hewlên me yên leşkerî yên piştî sala 1980ê, çiye? Perwerdeyeke hîn xurtir, biarasbûneke (donanım) hîn baştir û bi vî rengî firsend ji gerîla re tê afirandin. Di vî alî de Pêngava 15 Tebaxê, yekemîn çalakiya cîdî ya leşkerî bûnê  ye. Artêşkokeke gerîla ya ku piştî Pêngava 15 Tebaxê wesfa wê hinde din çêbûye, yekîniyên wî yên çekdarî yên propaxande çêbûne û hinde din belavtir e, pêşketiye. Bi vî rengî wesfa artêşa gerîla ya netewî, demokratîk û civakî, gerîla çawa di xeta partiyê ya bîrdozî û polîtîk hêz girtiye, derdikeve holê. Ango artêşeke bê partî çênabe. Çarçoveya ku gerîla li tê de tevdigere, çarçoveya partiyê ya bîrdozî-polîtîk e. Xwe dispêre gel, demokratîk e, rêz ji kedê re digire, bi kedê re girêdayî ye, sosyalîst e, serbixweperest e, li dijî her cureya nokertiyê ye. Çarçoveya wê ya siyasî dikare wisa bê vegotin.
Di senteza PKKê ya Rojhilat-Rojava de aliyê herî cîdî, xweseriya wî û nêzîkatiya wî ya bibawer e. Ti girêdana wî ya bi navendên doxmatîk re nîne. Xeyalên erzan xwedî nake. Mirovên dirûst û bi wêrek esas digire. Ti sozên berjewendî û prestîj nade tu pêwendîdarê xwe. Deriyê wî ji rastî re, ji edaletê, xweşikbûnê re vekiriye û di nava helwesteke ku azad dihêle de ye. Di jiyanê de esas digire ku rêz ji ked û wekheviyê re bigire. Her ku pêşve biçe, her ku civak van taybetmendiyan bi çavê xwe dît, wê xwedî li rêxistinê derbikevin. Wê tişta balkêş bê ji gotinê zêdetir çawaniya jiyana wan be. Ev taybetmendiyên ku yekemîn leziya pêşketinê û qerexterê wê diyar kirine. Ji lewra dema nebesiya van taybetmendiyan bi serê xwe derkete holê, wê aliyên wî yên bingehîn ên lewaz, xwe bide nîşandan.
Dema tevger ji bûna tevgereke koma teng derket û mezin bû, kêmasî bi awayekî lez xwe bi pirsgirêkên cîdî yên rêveberiyê û bi pirsgirêkên pratîkî ve, dan derve. Di vê kêliyê de êrîşên hêzên pergal, rola ji pola re av dayîn, lîst. Mercên li Tirkiyê ku digihijin darbeya 12ê Îlonê û li derve pêşwazîkirina derbê, avantaj çêdikir. Dema dihat hêvîkirin ku zayîn bi mirinê re biencam bibe yan jî dihat hêvîkirin ku di mercên cuda de rêxistineke bisînor bimîne, pêvajoya tê zanîn a 15ê Tebaxê destpê kir. Weke tê zanîn di destpêkê de ev pêvajo jî ne bi plan bû, lê pêngaveke ku xwe bi xwe giraniya xwe deynaye holê bû. Tevî vê jî encamên wê mezin bûn. Pêvajoyeke pêşketinê ya nû ku Rêberê PKKê û endamên PKKê di serî de, tu kesî texmîn nedikir, derkete holê. Pêngava me ya li dijî 12 Îlonê jî, bi rengê li derveyî welat ji gerîla re amadekarî kirin û ji welat re vegerîn, hatibû bibîryarkirin. Salên 1981-82- 83ê bi ked û hewla vê ya mezin ve tije ye. Pêvajoyên Konferans û II. Kongre, lez daye van xebat an. Ji sala 1982an pê ve ji welat re veguhestina koman, di sala 1983ê de temam dibe. Pêngava dijber a 15ê Tebaxê, gaveke pir girîng e, li dijî 12 Îlon ê. Me kongreya III. ji vê re ferz kir û bi vî rengî me pêşiya valederxistina pêngava me girt û ev pêngav mayînde kir.
Ya rastî me hunerek diafirand û hîn jî em bi vê hunerê ve mijûl dibin. Hunera mirov di şêwazekê cuda de, di mijara taybetmendiyên bingehîn de, dana lêhûrbûn û dana bikaranîn. Tu kes nebû xwestokê vê hunerê. Kesekê tenezûl nekir ku Kurdan bi vî rengî binexşînin, wî bikin cewher û ji wî xezîneyekê derxin holê. Ji derveyî nêzîkatiyên ji derveyî mirovahiyê, kesek nêzîkatiyek cûda neda nîşan. Ji ber ez bawer dikim ku wê bigihe avahiyeke cûda ez wî dinexşînim, lê pir zêde xwestokê wî nîne. Dibe di warê hestiyarî de jî pir zêde bandorake wî jî nebe. Lê hunereke hêjayî ceribandinê ye. Divê mirov nexşandina we berdewam bike. Şûna hun di destên hineke din de weke tenekê bên bikaranîn, baştire ku em we di bingehê taybetmendiyên bingehîn de bigrin, ji ber van sedeman jî bi çakûç-sindan (örs) em li we bidin. Dibe ji we yên bûne pola derbikevin.  Ev dê bibe ya herî baş. Em zor nadin ser we, wekî hun dibînin hertişt di nava azwerî û dildarî de çêdibe. Em dixwazin mirovan bi ferasetê ve bikarbînin, binexşînin. Lê wisa derdikeve pêşiya me ku naxwaze mirov wî/ê nêzî xwe jî bike. Şer di vir de derkete holê. Ji we re tê gotin “tu sedî sed malê min î, tu sedî sed koleyê min î”, hun jî dibêjin “Em tunebûnê qayîl in”. Mirovê ji dil, hertişt e, lê li kûr e. Wê demê em bi mesleka pêşxistina qada şer, şer re rûbirû ne. Em xwe, ji wê rojê heya vê rojê şer dikin.
Me çar salan amadekariyên Pêngava 15 Tebaxê kir, me ji sala 1979an pê ve kar kir. Ji bo em nehêlin 15 Tebax bibe xirbe û ji bo em wê weke gaveke dîrokî zîndî bigrin, em pir tirsehêz çûn ser. Me dewreyên perwerdê dan pey hev, berhemên wan di destê we de ne. Me ji hezaran çeman av anî, me kir bîryar, me derfet kom kirin, dûra jî me bi kedeke pir mezin ve kom veguhestin welat. Amadekariyên me yên Kongreya III. hebû. Ketina welat jî wisa bû. Ji bo em komeke herî biçûk jî bişînin welat, me hincetên ku nayên mejî afirand, me tehlîl çêkirin. Bîryarên Kongreya me ya II. têra nedikir. Me gelek tişt kirin, ji bo em derfeteke pratîkî bigrin, me bi zor û zehmetî komek gihand welat. Me li vir, ji bo em ji serxwebûna xwe tawîz nedin, hertiş kir û hertiştê xwe raxist holê.
Ev ne hewlên hêsanbûn. Sala 1987ê tê bîra min: Me çikir ji bo em kom bigihînin pêngava baharê. Sala 1987ê pir zor bû, sala ku herî zêde dijmin xwe li tê de ferz kiribû. Ji bo em salê qezenc bikin û dijmin vale derxin, ti tiştê ku wê bê xeyal kirin û hizirîn, me ew kir. Yên ku çûn tîpên ku xwe ferz dikirin bûn. Tîpên weke Hogir (Cemîl Işık), Metîn (Şahîn Baliç), Kor Cemal (Halîl Kaya) tîpên pir tirsnak bûn. Ji bo hinek li Rojhilat, hinek li Rojava derfetên ketine rê tune bikin, xwe ferzkirin û çûn welat. Em çend salan bi wan re mijûl bûn. Li dijî şerê taybet ê dijmin, em bi sererastkirina textîkê ve mijûl bûn.
Di Kongreya III. de hat dîtin ku ev çi qas hatiye kûrkirin û ev di asta herî jor de êdî di şexs de tê pêkanîn. Ev pêkanîn him encamên Pêngava 15 Tebaxê di birina serkeftinê de, him jî di bersiva ji teşeya şerê taybet a pêşketî de, hat esas girtin, dûra jî hertim pêvajoyeke rexnedayînê hatiye kûrkirin, bû mijara gotin ê. Hertim rexneya malbatê, rexneya şexs, rexneya rêveberî, rexneya şexsiyeta fermandar hat pêşxistin. Dema xebatên jin xurt bûn, rexneya jinê hat pêşxistin. Dema pirsgirêka fermandar derket holê rexneya vê pirsgirêkê û rexneya navend pir hat pêşxistin. Ev tevahî dibin gavên ku PKKê pêşxistine. Rexneya şexsiyetên provokator pir ecêbin. Ger me ev şexsiyet rexne nekiriban me nedikarî em Kurdistanê nas bikin, me nedikarî em şexs nasbikin, me nedikarî em rêxistingeriyekê biafirînin û me nedikarî em yekitiya partiyê biparêzin. Weke min gotî, rexne têra nake, divê mirov bizanibe ka nûnertiya tiştên rast çawa tê kirin jî. Bi qasî rexneyên nebaş, hertim tiştên baş jî derxistina holê, hunerek e. Divê mirov wisa bibîne. Rexneya pratîka Pêngava 15 Tebaxê, bi taybetî jî rexneya rêbertiya textîk, pir girîng e. Ger ev rexne nehatiba kirin, me nedikarî em piştî salên 1987an amade bikin û bi taybetî jî ger rexneyên me yên heya salên 1990an neban, her sal dikarî me tune bike. Hinekê wan rexneyan, rewş rizgar kirin. Pêwîstiya mudaxeleyê, ji vê tê. 
Perçekirina asîmîlasyoneke zorî û çewsîner ku heya xwe digihîna inkara tunebûnê, herçend êşên wê mezin jî bin, dikare tenê bi hîskirina gel a şerê xwe yê cewherîn ve û bi dayîna vî şerî ve gengaz be. Weke beyî hebûna vî şerî ti kes nabe xwedî maf, wê rizgarî ji tunebûnê, ne gengaz be. Ji lewra şerê gelê Kurd di Rojhilata Navîn de yê li dijî hêzên derve û tuneker ku heya êrîş tîne ser hebûna wî, ji wêdatirê pêwîstiyê, çalakiya pîroz a domandina hebûnê û azadkirinê ye.  Şaşitiyên wî, ji xiyanetê re rûbirû mayîna wî, nepêşketina komuteya wî, kin bûn û dirêjiya wê, vê pîrozahiya wê naguherîne û ji bûyîna watedariyê dernaxîne.
Pêngava 15 Tebaxê pêngaveke dîrokî bû, çare û nefesa dawî ya hebûna me ya weke netew bû. Li ku derê lê bê nêrin bila lê bê nêrîn; îro dost jî, dijmin jî baş dizanin ku ev gav di nirxa vejîna netewî de ye, wê qebûl bikin ku operasyoneke herî radîqal a di dem û wextê wê de ji nexweşekê di komayê de ye û nefesa xwe ya dawiyê dide re, hatiye kirin û encama wê jî biserkeftî ye. Weke tê zanîn kêm jî be, hevalê Egîd di serî de, hewl hat dayîn ku bi şexsiyetê partiyê yê heyî re, ev gav bê avêtin. Heta pir zehmet be jî me tevahî hêza xwe bikaranî ku em vê pêngavê di nava yekemîn sala pêngavê de, li ser lingan bigrin, di sala duyemîn de jî wê bînin rewşa gava gerîla ya hertimî. Dema em hatin sala 1985ê,  di Kongreya III. de bi taybet komutaya ku berpirsyar bê girtin û bêberpirsyarên di encam de weke hêza kurmay bê fêmkirin ango bêberpirsyarên ku berpirsyara plansazî û venêrînê neyînane cîh, hatin nîqaşkirin. Aşkerebû ku ev feraset û nûnerên wî, ne xwediyê îdîaya pêşxistina vî şerî de bûn, ger li gorî wan bimîne wê weke di gelek pratîkên rêxistinan û dîroka me de tê dîtin, ev pêngav jî bi gotina “Ji me ew qas” vale derxistiban. Weke tê zanîn, me di vê mijarê de tehlîlên pir berfireh kirin û me hedefên weke divê yekiniyên gerîla weke yekiniyan (bölük) di qadên bingehîn de bên bicîhkirin û bên tevgerkirin, danî pêşiya xwe. Me bi 1987 ê ve gavên pir cîdî avêtin û pergalê bi îlana Rewşa Awarte ve bersiv da vê. Li gel nezelalbûna şehadeta hevalê me Egît ev gava ku dijmin avêtiye, gelek pêşketinên nû bi xwe re anî.
Fermandarên rast ên di nava me de, mirovên hêja ne, mezinkirina Egîdan jî di vê bingehê de ye. Di tevahî gavên me yên gerîla de azweriyeke jiyanê ya hêja, wextê şeveqa bironahî heye. Hinde caran mirov ji bo sozekê dimire. Lê di me de sozeke ku ji bo bê mirin jî nehatiye hiştin. Mirov dikare ji bo soza azadiyê rabe ser lingan, ango me Kurd anî rewşeke ku ji bo xatirê vê şer bike. Jiyan ji bo min di van peyvan de veşartî ye. Herçend ez hîn zehmetiyan dikişînim jî, miftê jiyanê di destê me de ye. Tevahî têşeyên din ên jiyanê sexte ne, ji rêzê ne, pir pîs in ku nêzî taritiyê û lawiriyê dibin. Bi derbazkirina vana ve, jiyana nû hate qezenckirin. Lê ez ji tevahî partîgeran re, şervanan re û ji xebatkarên eniyê re dibêjim; gelo hun wê jiyan bikin, bidin jiyîn? Qenebe bila xwe bidin jiyîn. Ne şerm e! Ji me re şexsiyetên ku weke me bêjin “Ez şer dikim, jiyan dikim û ez nemirim” pêwîst in. Ma me çima dest bi PKK bûnê kir? Provokatorekê wisa digot; “Divê ew çawa ji dayîk bûne, mirov wan wisa bihêle, bila cîhan nebihîze ku ev derketine holê”. Ev devekê Kemalîst bû. Çima bila cîhan me nebîne, nebihîze? Li gorî wî em hatine veşartin, em kirine binê gor ê. Ji min re digot “Te dîsa term/ceset derxiste holê” û ji bo vê ez begem nedikirim. Digotin “tu miriyî, divê tu wisa li wê derê bimînî”. Me jî got emê înada we, bi miriyan re mijûl bibin. Ger min di zeviya miriyan de şerê jiyanê nedaba; min nedikarî ez vê kûranahiyê di xwe de pêşbixînim. Em bûn dilê gelekê ku bê dil e.  Gelekê bê mejî bû, ango Rêberê wî nebû;  gewda wî hebû, lê serê wî nebû. Çi qas zehmete bûna serê wî; ji wî re bûna mejiyek pir zor e. Ez gewda Kurd dihizirim; kelaş bû, gewdeke ku bêhn ketîbûyê bû. Bihizirin; axivî û a niha mejiyê wî heye. Tevahiya van, hinekê hinde aliyên PKKê tîne ziman. Sozeke min a wisa ji min re heye, soza min a sedeqet heye; her ku ez bijîm wê karkerên rizgariya gel, karên azadiyê wê tu car paşveketinê nepejirîne, kes nikare wê paşve bixe. Ev soz, soza ku min daye xwe ye. Cîhan hate ser me, lê dîsa jî vê sozê derbazdariya xwe parast.
Hinde hevalên şehîd pir baş nirxa soza min dizanin. Dibe we ev şehîdên berxwedana mezin dîtin. Em wan bibîr bînin û wan weke mînakên sedeqat û girêdana bi sozê ve binixînin; Mazluman, Kemalan, Xeyriyan, Egîdan û Hakiyan… Di wateyekê de ew qas pêşketin nebûn, lê girêdana bi sozê hebû. Kemal Pîr digot; “Dijmin dixwaze bi lîstina bi jiyana me ve, li partiyê bide wendakirin. Lê emê bi mirina xwe ve, li wan bidin wendakirin”. Vaye mînaka girêdana bi sozê ve! Di dawiya sala 1985an, tasfiyekarî li ser destpêka ceribandina têkoşîna me ya çekdarî re, tê ferzkirin. Hevalê Egît bi mirina xwe ve, soza xwe ya girêdanê tîna ziman. Di her salê de soza şehîdên bê hejmar hene. Lê em tenê dikarin van sozan, weke sozan bipejirînin. Sozên ku me jî dana wan hebûn: Soza ku me daye Hakî, bû îlana damezirandina partiyê. Soza ku me daye Mazlum, Kemal û Xeyriyan; bû soza serxistina ji nû ve vegerîna ji welat re. Soza ku me daye Egîdan; bû soza damezirandina artêşa gerîla. Û em bûne xwediyê van sozan. Divê ji şehîdên me yên mezin re sozên me yên mezin û yên weke serxistinê hebin. Soza ku tê dayîn, tenê ji bo serxistinê ye. Soz dayînên ji derveyî vê, tenê lafazantî ne. Tevî ew qas rexneyên min, soza ku min daye xwe ev e; min got “Wê sibê ji îro bêtir bibe ya me”. Îspata vê, pratîka bist û pênç salên derbazbûyî ye. Mafê me jî heye ku em bêjin bila egîdên gelê me yên sozên wisa bidin, hebin. Me girêdan û sedaqatên mezin çêkirin, me peyman çêkir, me kir bîryar. Me got em sozê bidin gel, em girêdanê, sedaqatê bikin nirxên gel ên bingehîn. Me got em meşê, kêfxweşiya jiyanê, di yekîtî û di vîna wî de bibînin. Di rastiyê de ev pir pêwîst bûn.
Tê bîra min, min û hevalê hêja ku ez pir jê hez dikim, şexsiyetê ku ez pir pê kêfxweş dibûm ku dibûm hevalê wî Egît (Mahsum Korkmaz) nîqaş dikir li ser vê Newroz ê. Ango em di vê Newrozê de li gel hev bûn û me hewl dida em Newroza 85an qezenc bikin. Tiştek digot wê demê: dûra li welat dizkerên ketî, qûrnazên gundî, dil reş û dijminê hevaltiyê ku îro jî pesîra me naberdin, tespît dikir. Tiştên gotî gotin bi gotin rast bûn û dibe xiyanetê ew qetil kiribe. Divê em di şêwaza PKKê de Egît fêmbikin. PKK bi xwe bîrdozî ye. Gerîlayê PKKê, gerîlayê bibîrdozî ye. Di PKKê de gerîlayekê ji bîrdoziyê qût bûye nabe. Ji serî heya dawiyê gerîlayê PKKê bibîrdozî ye, bi polîtîk e û birêxistinî ye. Ez jî yek ji gerîlayê PKKê me, endamekê wê artêşê me. Hun dizanin Egît, şehîdê roja ku 27ê bi 28ê Adara 1986an ve girê dide, ye.  Wî hevalî dixwast hinde tiştan hîn baştir pêşbixe. Digot “emê di nava vê partiyê de vê qurnaziya gundî nedin jiyîn”. Ya duyem jî digot “Divê ev qadro bi awayekî pir xurt bên perwerdekirin. Nexwe, ev wê Pêngava 15 Tebaxê bibin binketinê”.  Zilamên ku di yekiniya wî de qet ji wî fêmnekirin û pişt re jî şer xira bû. Ew kesên ku me ji bo wan digot “ew dikarin hertiştî bikin” pir xirap çûn. Yên piştî wan jî derketin holê ji xwe dizker bûn. Hîn jî yên di şexsiyeta we ya dilêş de dijîn, ne kêm in. Fermandarî kirine hunera yekiniya xwe nebirina serkeftin ê, lê birina mirineke xirap, derfetên jiyanê nedana hevalên xwe, bi dana canê wî ve xwe dana jiyîn. Ma yên ku fermandariyê wisa fêmdikin kêm in? Nîqaşkirina vê jî çi qas ji min re zehmet tê. Dema hun bi derfetên bi qasî çiyan ve xirap mijûl dibin, li ser van nirzan evdîtinê çêdikin, nebûna vîna Egît an jî bi vî rengî perçiqandina vîna tevahî şehîdên me; ez nabêjim ev sûç/tewana we ya herî giran e, lê rastiya we ya biêş e.
Soza şehîdan ji bo artêş ê fermana bingehîn e. Gerîlayê biheqîqî/rastî Egîd e û hestên wî yên xweşik, hevokên wî yên xweşik, ji bo me ferman e. Zîlan jî wisa ye. Tevahî gotinên wan yên weke zêr ji bo me ferman in û ji xwe baş meşiyan. Ya girîng ne bir biserkeftîbûna wan e, ya girîng yek jî be serkeftîbûna wan e. Emê vê serdest bikin! Wê keçik jî, lawik jî vê serdest bikin! Ji derveyî vê kes nikare bikeve nava artêşê, soza vê artêşê ev herdu nav in. Ger hêza we hebe hunê tiştên ku dixwazin bikn, soza xwe bidin. Û gotinên wan jî ferman e, Yek gotina wan jî bese ji bo şerkirin û nekirina xeletiyan. 
Mazlum tê wateya Partî yê. Bi hezaran şehîdên vê partiyê yên weke Kemalan, Xeyriyan hene. Yên mîlîtan ew in. Ez jî berdevkekê wan im. Nediyare wê sibê çi bibe, lê min heya niha berdevkî kir. Artêşa wî jî ev e; divê di jinê de Zîlan, di zilam de Egît bê temsîl kirin. Ew gavên yekemîn in, gavên dawiyê ne û emê gavan bi hev re biavêjin. Wê meşa me di vê bingehê de be. Ti aliyekê vê yê ku neyê fêmkirin nîne. Hevalê Egîd, beyî ku şaşitiyeke gotinî bike, xwe ji çêkirina yekineya gerîla ya yekemîn heya dawiya nefasa xwe jî xweşikbû, bi wate bû. Teorî û pratîka gerîla baş dimeşand. Egîd ne xwediyê tecrûbeyên şer ên panzdeh salan bû. Du salî bû, lê çawa lêhûrbûn jiya? Tiştên ku nivîsandî tam rojaneya (günlük) gerîla ye. Tiştên ku di mercên herî zehmet de kiriye jî, pratîka gerîla ye. Nexwe pir zêde eleqeya vê bi lêhûrbûn û bi perwerdê re nîne. Bi dirûst bûnê ve, bi bîryardar bûnê ve, bi ji dil bûnê ve, bi   hest û daxwaziyeke pir mezin ve girêdaniyê ve, girêdayî ye. Ji xwe ew bangawaziyek in, yên ku li berveyî vê baz bide jî em in. Divê mîsoger girêdaniya PKKê ya ji şehîdan re, wisa bê fêmkirin. Nefesa tevahî şervanên ciwan ên ji ber kêmasiyên şêwaz ên we fermandaran jiyana xwe ji dest dane, fermaneke. Kesê ku vê heya mejûyê hestûyê xwe di xwe de nexş neke, nabe fermandar. Hunê teqez vê fêm bikin û pêwîstiyên wê bînin cîh. Ez tenê dikarim we di wê demê de bipejirînim.
Ger tevger bi tevahî nehatibe tunekirin ev çavkaniya xwe ji rêbertiya stratejîk ku zaniye xwe pêşbixîne û biparîze, digire. Me ji bo bîranîna Hakî Karer partiyek îlan kir; ji bo bîranîna hevalê Egîd me di dîroka Kurdistanê de cara yekem gerîlatî afirand û pêkîna. Me ji bo çend hep hevalên ku me nasdikirin van tiştan kir. Dema we nirxên xwe yên herî mezin jibîr kir, we rêza li hemberî bîranîna wan winda kir, wê demê çi ferqa we ji cinawiran namîne û hunê sibê li hemberî dîrokê bên darizandin. Karê herî bingehîn ên ku divê hun bikin, fêmkirina cewherê bûyera ku jê re tê gotin PKK, ye. Çima Mazluman heya dawiyê liberxwe dan? Ji ber eleqeyeke wî ya pir mezin li hemberê bîrdoziya PKKê hebû. Heman tişt ji bo hevalên me yên din ên bi nirx jî mijara gotinê ye. Çima hevalê Egîd heya dawiyê herî baş meşiya? Ji ber, bi dil baweriya xwe dida xeta leşkerî ya partiyê. Lê komek din jî hebû ku, şexsiyetên ketî, kof û nepixandî (abartılı) bûn. Pirsgirêk, hebûna şexsiyetê ku ketiye cep û vajiya cewherê PKKê, ye. Ew tenê dikare li gel jandarma û faşîstê Tirk huzûr bibîne. Ger biçe ber îdamê, leşker jê re bêje “serê xwe dirêj ke” jî wê di wê de huzûr bibîne. Ev, şexsiyetê Kurd yê xilasbûyî ye. Şexsiyetê ku dema dijî xwe dinepixîne, sixtekar e û dikare her cureya uşaqtiyê bike, dema di destê dijmin de ye jî, mirinê jî ji xwe re weke rehetî dibîne. Ji mirina di jiyana azad de, pir ditirse û jê direve. A niha tevahiya van, zelal bûne. Ger me Kurdistan damezirandiba û me jê re gotiba were tu biçe ser wê, wê nehêsanba û wê dîsa reviya ba. Wê ileh çûba xiyanet kiriba û ew ji biyaniyekê re firotiba. Şexsiyetê Kurd yê azad nabe, wisa ye. Li rêbertiya xiyanetkar û noker binêrin, hertiştê radixe holê ku şerê PKKê yê azadiyê tune bike, lê li gel subayek yan jî generalekê dijmin jî dûvika xwe dihejîne. Ji çapemeniyê re vana hemûyan hatine nîşandan, di ekranan de tên dîtin. Li hemberî leşkerê dijmin dikenin. Cîhana wan li wê derê ye û li ti ciheke din nîne. Ev, şexsiyetê xayîne ku dijmin di xwe de derbaz nekiriye.
Heya hun şoreşa mezin a hizir nekin, hun ti car nikarin pirsgirêkeke cîdî ya leşkerî çareser bikin. Mazlum wan pir bi bîrdozî bûn. Ji bo kûrbûna di bîrdozî de, kirina propexande û ji bo perwerdekirina mirov, li ser hişê xwe diçû, vaye PKKgeriya rast, ev e. Hevalê me Egîd her roj notên leşkerî digirt. Pirtûka wî jî di vê mijarê de heye. Dixwast her roj pirsgirêkekê çareser bike û civîn çêdikir. Şexsiyetekê ku di xeta leşkerî de tevdigeriya. Ev şoreş jî tişteke wisa ye ku ger hun kêlî bi kêlî li ser pêwîstiyên xeta PKKê serwer nebin, hunê bên dirûn. Em mîsoger nahêlin bîranîna yên ku mezin li ber xwe dane, bên perçiqandin. Ka berxwedana mezin a Mazluman, Egîdan, Zîlanan û Kemalan bînin berçavê xwe. Hejmara wan hezaran, deh hezaran derbaz kir û bi rastî jî her şehîdek divê bên abîdekirin. Wekî din jî yek yên ku li ber xwe dane hene, ya din jî heviyên gelekê pir mazlum. Vana hemîyan pir mezin in. Hun leşkerê vê ne. Yên dibe leşkerê van, mezin dibin. Mafê tu kesî nîne ku bi hincetên cûda ve nebe layîxê van nirxan.
Dema di meha serkeftinê ango di meha 15ê Tebaxê de da nîşan ku bi partîbûn, bi leşkerbûn û bi rastiya şerê me yê netewî û civakî ve dikare şoreş çi qas bê pêşxistin, di heman demê de bi qasî gelo serkeftin wê bi çi gengaz be, danî holê ku binketin jî wê xwe bispartina kîjan sedeman ve pêk bê. Ji ber van sedeman eşkereye ku divê em di her alî de hêza xwe bidin ser serkeftinê. Di heman demê de girîngiya ji holê rakirina sedemên ku didin windakirin jî jiyanî ye û ev jî wesfeke fermandar e. Wekî ku tê dîtin, hêzeke ku dixwaze derkeve ser dîka dîrokê, herçend di destpêkê de lewaz jî be û hêz çi qas di nava bêhevsengeke mezin de bin jî -ku dibe ev hêzeke herî biçûka ya cîhan li dijî wê ye be, dibe vîneke şexsekê tenê jî be-, ger ew hêz xwe bi awayekî mafdar û xwe bi israr bide ser wê rêka rast, wê ev israr û hêz têra anîna serkeftinê bike.
Em neferên soza xwe ne. Kesek nikare xwezayî bûna xwe bixe şûna xwezayîbûna tevgera şoreşger a fetihkar. Tu kes nikare taybetmendiyên xwe yên şexsî, şêwaza xwe û tempoya xwe, bixe şûna şêwaz û tempoya tevgera şoreşger. Kes nikare bi vî rengî bikeve nava xefleta lîstina bi tevgera şoreşger re. Ger hun başî, serkeftina tevgera şoreşger dixwazin, ger hun bi qasî cewherîn, bi teşeyî jî dixwazin ku jiyana me bi taybet di sînora fetihkar de bimeşe û vê pêkbînin, ev tê vê wateyê ku hun dirûst in. Şarta sereke ya bûna leşker ev e. Pêwîstiya devjêneberdana ketina nava xebata siyasî û rêxistinî, ev e. Ji bo ev meh ji bo herkesî bişans derbaz bibe me danî holê ku ji bo we bîryarek û pêşketineke wisa çi qas girîng e; me danî holê ku ev jî gengaz e, ez bawer nakim ku yê ji xwe re ne xwedî rêz be, ji keseke/î din re rêz bide. Yên ku deh qatî zarokekê zêdetir nexweşiyên xwe ferz dikin, deh qadî zêdetirî zarokan şimariqtiya xwe, bêrêziya xwe ferz dikin, nikarin behsa rêzê bikin. Şexsiyeteke/î ku di xala serkeftinê de nemeşe jî, nikare behsa rêzeke li hemberî xwe bike. Û her tişte, herî kêm bi teşeya şimariqtiya zarokekê de, dimeşe. Wê demê tevahî israra we û hincetên we yên jiyanê ên erzan, naçe wêdatirî şimariqtiyeke mezin. Hun nikarin vê li kesekê jî bidin guhdarkirin, mafê we yê dana guhdarkirinê jî nîne. Ez ne neçarim ku nexweşiyên we di nava partiyê de bikim sazî û ji van re tehemûl bikim. Dengên tevlîhev, gavên ne guncav, cîh gîrtinên ne bitendûrist, bêhnên ku têra nakin ne “çarenûsek in”. Bizanin aliyê rêz û hezkirinê yê jiyanê, têkiliya wan ya bi tevahî nirxan re çêbikin, pîvanên wê deynin holê û vê yekê di xwe de pêkbînin. Vana jiyanî ne. Dema ez dibêjim meha serkeftinê, ez behsa van dikim.
Dema tevahî cîhan li ser me de dihat û dema em di nava mercên suruşt (iklim) ên herî zor bên hejmartin de bûn, me bi tevahî hêza xwe ve xwe da ser rêka pêşketinê. Dema hewce bû em bûn pir, dema hewce bû em bûn ruh, em bûn lezî, dema hewce bû em bûn tempo, dema hewce bû em bûn usil, bûn rêbaz, dema hewce bû em bûn lêger jî. Van helwestên bingehîn in ên divê herkesê ku dibêje “ez biîdîam e” rave bike ne. Min bi israr danî holê ku ez bi neçareseriya mirovan bawer nakim û çareseriya Rêbertî çareyek e û ev rast e jî. Mîlîtan jî Rêberek e. Mîlîtanî tê wateya çareseriyê, fetihkarî û fetihkerê jiyanê ye. Di bin her mercandan bi awayekî serkeftî pêşveçûn, dema hewce be bi awayekî pisporî li dijmin xistin, dema pêwîst bû teşe dayîna xwe, dema pêwîst bû rêkûpêk kirina xebatekê, dema pêwîstbû planên şerê herî zehmet diyarkirin, dema pêwîstbû zanîna pêşveçûnê, pêwîstiya milîtan û pêwîstiya fermandariyê ye. Me bi israr ev heya niha kirpand (vurgulama)
 Em li hemberî gelê xwe û mirovahiyê soza xwe ya şeref, didin. Ev sozeke pir girîng e. Yên ku nizanin bi pêwîstiyên vê sozê ve girêdayî bimînin, wê bibin xafîlên herî mezin. Min dît ku gelê me yê ku me ew qezenc kiriye heya dawiyê xwedî rêz e û hewl dide tevî tevahî giranahiya jiyanê hinde erkan bînin cîh û min pir nirx da vê. Lê belê min heman tişt ji bo partî û binyeta artêşê negot. Min got ji xwe re lîstina bi nirxên rêhevaltiya pîroz û xwe spartina erzan a li ser vê ji xwe re anîna rewşa şêwaz, xirabiya herî mezin li me û li xwe dikin. Dîsa min bi hêrseke pir mezin ve diyar kir ku beyî mafê wî di xaneya şeref a partiyê de heye, herkes hewl dide navê xwe lê bide nivîsandin, beyî ku ji xwe re tevlîbûneke bi kedê re, bi rêzê û bi fedekariyê re esas bigire, hewl dide bi demogojî ve, bi teşeyeke ku xwe bi şaşî û xwe xapandinan ve pêçaye ve cîh bigre û bi lîstina nirxên bingehîn ve dixwazin wan bikin bin xîzmeta xwe û ev nêzîkatî û helwestek e belave ye û di vê pêvajoyê de têkoşîna herî girîng li hemberî van tê dayîn. Jiyan di vir de derbaz dibe, ger jiyan wisa bê pêşwazî kirin wê ev rastî di rizgariya gel a pir pêwîst de bibe çavkaniya werçerxek ê û min ev bi zanebûna divê şansekê rizgariyê ji jiyana gelekê re bê dayîn ve, pêwîstiyên vê pêkanî. Ev kûranahiya şexs û dorfirehiya vê kedê, wê şexs bike mirovê erkan.  Bûna mirovê erkan jî, cihê şexs diyar dike, devjênebardayîna wî, girîngiya wî derdixîne holê. Soza şerefê ya ji dîrokê re hatiye dayîn, soza pêşketin û serkeftinê ye. Divê sozeke şeref a mirov ji dîrokê re hebe, divê di sertabên çiyayên welat de sozeke şeref hebe. Vana sozên pêşketin û serkeftinê ne.
Me got divê dehemîn salvegera 15 Tebaxê bibe roja artêşbûneke baş. Min xwe ji zû ve amade kir ku ez van salan winda nekim û aşkereye ku me tiştek qezenc kiriye. Dîsa min xwe ji zû ve amade kir ku ez van salan winda nekim, ji bo ez van salan baş pêşwazî bikim, min ji zû ve xwe, ji vî karî re da razandin. Ji bo min tişta pêwîst, şêwazê fetihker e. Ji bo min tişta girîng şêwaza ku dide qezenckirin e. Gelê me bisedan salan ji desthilatdaran re kar kirine, bûye leşkerê herî baş yê dijmin, gelek lê daye û lê hatiye dayîn. Tavahiya van ji bilî xirabiyeke mezin, ti wateyeke din îfade nake. Ji lewra divê beriya herkesî yên ketine pêvajoya firman û komuta, yên bi ferasata partiyê ya erk û rayaya herî bilind re tevdigerin ji bîranîna tevgereke ew qas şehîdên wî heyî, ew qas hewl û fedayîtiya wî heyî re, qenebe bizanibin bibin xwedî girêdan. Qenebe bila vê carê van derfetan ji canê xwe pitir biparîz in û binirxînin. Ji derveyî vê nêzîkatiyê mafê rojên wisa dîrokî nayên dayîn, ji derveyî van soz nayên dayîn û pêwîstiyên wan nayên kirin. Ez dikarim bêjim ku heya ez dijîm ez rê nadim neserkeftin an. Lê hun, dikarin biçekê soza jiyana biserkeftî bidin? Ez dikarim bêjim ku ger ez bimrim jî ez dikarim encamên biserkeftî bidim xeta ku jê bawer dikim û min ji bo wê hewl daye. Gelo hun dikarin bêjin wê di vê wateyê de encameke jiyana we hebe? Divê bi teqez hun vê bêjin, ji bo gotinê çi pêwîst be wê bikin. Ev sozeke şeref e, ev sozeke dîrokî ye, ev sozeke can e û beriya hertiştî tê. Divê ti lafazantî, ti elimandinên şexsî, ti taybetmendî li pêşiya dayîna sozeke wisa binirx û pêkanîna pêwîstiyên wê nebe astenk. Divê hun ti caran vê ketîbûnê di şexsê xwe de nedin jiyîn û nehêlin pêşbikeve. Ez baweriya xwe ya li hemberî samîmiyet û dirûstiya we diyar dikim, ez girêdana we ya rûhî ya ji şehîd û gelê me re dizanim, ez bi azweriya we ya di mijara bilindbûnê bawerim, ez daxwaza we ya kirina tiştekê li dijî dijmin jî didim ber çavan û ez ji ber van tevahiya sedeman bawer dikim ku hunê biserkeftî bin. Di vê bingehê de bi qasî amadekirina piştî vê demê, emê xwe bidenê ku vê bidin meşandin. Em jî hewl didin bibin layîqê vê. Layîqbûn rûbirû dibe, soz di vê bingehê de rûbirû dibe, ger pêwîstiyên wê mîsoger bin, ger bi qandî wê jî bi hişyarî û bi baleke pir mezin ve tê bicîhanîn, wê di encam de serkeftin bê. Û bila êdî serkeftin bi me re be, bila di pêşketina hevbeş a serkeftinê de, mîsoger cihekê me jî hebe.
 Bila ev soz, bibe ya we, bila ev soz êdî bibe soza her şervanê me û her hevalekê me yê partîger. Pêwîstiya me bi van sozan heye. Ji bo vê tengavkirin nîne. Derfeta we tevahiyan heye ku hun bigihin derfetên partiyê û çekên şer. Mîsoger ev, ne çekeke erzan e, ne jiyaneke erzan e. Em bi camêrî vê sozê pêşkêşî we dikin lê, pêwîstiya soza we ya şerefe ku hun wan bêeman bikar bînin. Di vê bingehê de em bangî we dikin ku hun bi vî rengî nasbikin, ji bo pêvajoyên pêşiya me hewl û ked bidin û teqez qezencbikin.” 

Dema niha tê gotin Egîd
Her kes bêdeng dibe…
Agirekê bipêt xwe bi dilê wan ve dipêçe…
Û bi vê agirê ve dest bi hizir dike…
Egîd fermandar û hevalê me hemûyan. Em bi emaneta ku me ji wî dewr girtiye ve, li berveyî azadiyê ve dimeşin. Em bi baweriya xwe ya emê di şopa fermandarê xwe yê mezin ê efsanewî Egîd de ji gelê xwe re, ji Rêberê xwe re azadiyê bînin, meşa xwe ya di çiyayên Kurdistanê de berdewam dikin…

Ayrıntılar

Yayınlandı: 20 Mart 2012

Ew ji mirinê natirsin, bi îradeya xwe ya polayîn destpêka dîrokeke nûne û di dîroka tejî rezalet û bindestiya Kurdan da rûpelekî nû vediken. Canê şirîn dibexişînin lê teslîmiyetê napejirînin. Ew ne heqareta hakim û generalên sitemkar û ne jî serdestiya ala sîstema serdest û şovenîst dipejiînin.

Lewra ew bi dengekî bilind qêriyan: BERXWEDAN JIYAN E.

Di girtîgeha Amedê da êşkenceyên giran, sivkatîya bi netewe û dîroka Kurdan, lêdan û bêedaletî tev bûn yek, lê Mazlum û hevalên xwe li ser doza xwe berdewam û baweriya wan ya bi serkeftinê qet nehat şikandin.

Kurte Jiyan Mazlum Dogan

Mazlum Dogan di sala 1955’an de li gundê Teman yê girêdayî Depê li wilayeta Elezîzê li bakurê Kurdistanê di nava malbateke nîvhalxweş de çavên xwe li vê cîhana tijî zilim û neheqî vekirin. Ji şeş xwîşik û biran: Arife, Asiya, Nezaket, Fewzî, Mazlum û Delîl ew zarokê malê yê pêncane. Navê bavê wî Kazim û di nava xelkê da wek Hosata Kazim mirovekî bi dispilîn û li ser torekirina zarokên malê pir bi îsrar bû ku di civakê da kesên jêhatî bin. Dayika malê Kebîre Dogan jineke zana û hertim li ser dîroka Kurdistan, serhildana Seyîd Rizayê Dêrsimî û zor û zordariyên ku ji aliyê dewleta Tirkiyê ve rastî gelê Kurd hatine, bi wan re diaxive.

Serdema zarokatiya M. Dogan di nava etmosfêrekî germ û xweş da derbas bû. Ji biçûkatiyê heya temenê ciwaniyê Mazlum û Delîl zarokên jîr û xwedî hinek taybetmendiyên cuda bûn. Yek bêdeng û mîna navê xwe mazlum û yê din tev liv û lebat, coş û bizav bû. Delîl rewşa jiyana gundiyan bû.

Mazlum piştî bidawîanîna xwendina xwe ya destpêk, navîn û amadeyî (lîsê) çû zankoya perwerda mamostatiyê ya binavê Balikkesîr ê. Piştre di sala 1974’an de bi pileya herî bilind li zanîngeha Hacettepeyê di beşa aboriyê da hat pejirandin. Ji sala 1976’an û pêde ku hêdî-hêdî agirê şoreşeke nû li bakurê Kurdistanê hildibû, bandora xwe ya şiyarkirinê li ser ciwanên Kurd jî çêkir. Ew ref bi ref diçûne nava şorşgerên Apocî. Di dawiya sala 1976’an de M.Dogan xwendin terikand û di nava koma yekê ya endamên damezrînerên PKKê da cih girt. Di destpêka karê xwe yê di nava partiyê de jî, Mazlum bêrawestan dixwend û dixebitî.

Mazlum çendî ku pir ciwan bû jî, lê bi kesayet, zanabûn û xebata xwe ya bêhempa bala hemû rêhevalên xwe dikşînê ser xwe. Mazlum di heman dem de, ji aliyê gel ve jî pir tê hezkirin. Cihê ku Mazlum lê kar û xebat bikirbûya, li wir aliyên dijber nediman û ji wir diriviyan. Mazlum hemû derên ku diçûyê vedikir û dost û heval qezenç dikirin.

Apociyan ji destpêka xebata xwe de bala hemû aliyan kişandin û derdorên dijber û dewleta faşîst dest bi plan û êrîşan kir. Di aliyekî de grupên çep û nejadperest û di aliyê din de jî xayînên Kurd êrîşî ciwanên apocî dikirin. Şehadeta rêheval Hakî jî encama vê yekê bû. Jixwe dewlet jî destgirtî ranediwestiya. Her tim dixwest ku vê tevgera ciwan ji holê rake.

Derbeya Leşkerî û Şehadet

Sîstema serdest li bakurê Kurdistanê sîstemeke stemkar û hebûna Kurd û Kurdistanê jî, di manîfestoya wan ya şovînîstî da qedexe û xwedî derketina ji mafên netewî heya roja îro hê jî gumehekî mezin tê hesibandin. Ji wan re jin û mêr, keç û xurt û hemû azadîxwaz dijminên komara Tirkiyê ne.

Sala 1980’an Kenan Êvrên bi derbeyeke leşkerî desthilatdariya Tirkiyê xiste destê xwe û li Kurdistanê rewşa awarte welat ber bi wêraniyê û Kurdistan jî kirin girtîgehek mezin. Bi sedhezaran şoreşgerên Tirk û Kurd ji tirkiyê derketin derve û bi sedhezaran jî ketin zindanên faşîstan, bi êşkence û hemû cure nêzikatî û kiryarên ku rûmeta mirovan dişkînê re rûbirû man.

Eşkencekaran hemû rê û rêbazên derveyî exlaq û dûrî pîvanên mirovahiyê li hemberî şoreşgeran bikardihanîn. Ew ji rûmeta wan dixistin, ji mirovahiyê qutdikirin û jiyan li wan dikirin dojeh.

Di aliyê din de, bi taybetî li ser şoreşgerên PKK hemû cureyên êşkenceyê bikardihanîn û teslîmiyet li wan dihat ferzkirin. Helbet şoreşgerên PKK mirovên bilind û şanazin û bi êşkenceyan teslîmnayên girtin. Li aliyê din jî, hin kesayetên lewaz û pûç teslîmbûn, ketin rewşa xiyanetê û rêhevalên xwe firoştin. Dewletê dixwest ku hemû girtiyên PKK bi êşkence û hin sozan bixapînin û teslîm bigrin û berxwedaniya wan bişkînin. Li hemberî êşkence û ferzkirina teslîmiyetê rêhevalên me yên qehreman dest bi çalakiyan kirin.

Helwesta şorşegerên PKK di dadgehan û li hemberî hakiman pir bi wate bû û di tevayî cîhanê de deng vedida. Edî li cihê ku hakimê dadgehê hevalan bidarizînê, hevalan ew dadrezandin. Parêzname û goftugoyên di navbera heval û dadgeran de vê yekê bi eşkere radixe ber çavan.

21’ê Adara sala 1982’an M.Dogan li girtîgeha leşkeriya Amedê bi sê darikên şixartê(kibrît) agir berda canê xwe û ji bo protestokirina cinayetên bêsinor û bilindkirina dengê azadîxwazên Kurd cejina millî ya Newrozê pîroz kir. Piştre jî, di 18’ê Gulana sala 1982’an de Eşref Anyik, Ferhat Kurtay, Necmî Oner û Mahmut Zengîn bi armanceke wiha canê xwe dan ber agir. Êdî ji wê û şûnda di 14’ê tîrmeha sala 1982’an de endamên komîta navendiya PKKê Kemal Pîr, Xeyrî Durmuş, Alî Çiçek û Akif Yilmaz jî dest bi girava biçîbûnê kirin û yek bi yek tevlî karwanê şehîdên riya azadiyê bûn.

Jiyana ku wan ji nûve li Kurdistanê afirandin, jiyaneke watedar bû. Xwîna wan vala neçû û serhildanên ku îro li Kurdistana mezin berdewamin, berhemê dilop-dilopên xwîna wan qehremanên me ne. Newroz newroza wan e, PKK, PKKya wa ne,

Kurdistan ya wan e, gerîla yên wanin, azadî berhema xwîna wan e.

Iro jî, bi hezaran Mazlum li çiyayên Kurdistanê li hemberî dewleta faşîst a Tirk şer dike. Bi hezaran Mazlum li kolanên bajarên Kurdistanê li hemberî dewleta dagirker serhildan dikin…

Hîn jî banga Mazlum « Berxwedan Jiyan e » li tevayî Kurdistanê bilind e û gelê Kurd ji berxwedanê jiyanek hemdem û azad afirandin.

Şehîd Namirin

Berxwedan Jiyan e

Ayrıntılar

Yayınlandı: 20 Mart 2012

Di 18ê Adarê de, xewneke siyasî di jiyanê de kete pratîkê û gelê Kurd û hêzên demokratîk di 18ê Adarê de li Amed û li Stembolê destanekî homerîk nivîsîn.

Navê vî destanî Newroza Azadiyê ye.

Gelê Kurd, piştî şerê 30 salî, da xuya kirin ku, bi fermanên desthilatdaran û terora polîsên dewletê demokrasî çênabe.

Nêzî sed sal in ku sîstema dewletî, weke exlaqê civakê şanî mirovahiyê didin. Di têkoşîna gelê Kurd de, derkete holê ku ev gotin, perdeya veşartina “felsefeya barbarî” ye û dewlet xesp e. Xespa dibin navê kanunan de tê meşrû kirin e.

Li çar dewletên têkildarî cografya Kurdistanê, her kanun, her fermana desthilatdaran, li dijî hebûna gelê Kurd û meşrûkirina xespa mafên gelê Kurd e. Xespa di çarçoveya meşruiyeta siyasî de, “red û inkar” e. Lê na, siyaseta red û înkarê jî, bi tu kanunan, bi tu fermanan meşrû nabe. Tu parlamento jî, ne xwedî erk e, da ku dikaribin îradeya gelekî, civakek bawermeniya cûda, bi kanunan inkar û red bike.

Ji ber ku: Înkar, zora siyasî ye.. Tunekirin qirkirina bi fermanên despotîzmê ye... Red, pêkarîbûn, zor û çewisandina fizîkî ye. Her sê kiryar jî kevirên bingehîn yên faşîzmê ne. Hemberî ku faşîzm, li cîhanê hatiye mahkum kirin jî, li Kurdistanê zindî ye û di partîkê de ye.

Ji sedema ku dewleta Tirkiyê di kiryarên faşîzan de, hêz û desteka xwe, ji hêzên bazirgan, -hêzên global- distîne; mixabin vijdanê raya giştî jî, li hemberî faşîzma li Kurdistanê, lîstika sê meymunan dilîze. Armanca faşîzma li Kurdistanê jî, têkbirina potansiyala civakî û îradeya gel e. Bi vê siyaseta ku çar nifş in berdewam dike, cografya Kurdistanê kirina wargehê gorên komî, jiyan jî kirine dojeh.

Dewleta Tirkiyê, ev siyaseta ceberrûd li ser du bingehan ava kiriye. Yek dewşirmetiya Ocaxa Yenîçerî, yanî asimilasyona cûreyî ye; ya din jî desteka hêzên bazirgan, yanî dagirkeriya kujerî ye. Her du basik jî, ji bo gihiştina armanca xwe, her cure riyan bikartînin û êrîşî her cûre pîrozî û nirxên gelan dikin.

Gelê Kurd jî, dibin pêşengiya Haraketa Azadiya Gelê Kurd de, li dijî vê felsefeya barbarî şer dike. Destpêka vî şerî bi “agirê pîroz”, li zindana Amedê dest pê kir û her kes bendeyî pêxistina “agirên li serê çiyan” bû. 30 sal in ev agirê pîroz li serê çiyayên Kurdistanê jî pêdikeve û her diçe gûr û geş dibe.

Agirê pîroz, navê destanekî ye û li dijî bavê “felsefeya barbarî” Dehak, hate pêxistin. Di vî destanî de, sê tiştên bingehîn hene; “mirov, agir û hesin”... Ev sê tişt, di pêşketina mirovahiyê de, di binyata nasnameya mirovahiyê de bingehîn in. Hemberî ku mirovahî di belabûna cografîk de, parçe bûye, ji hev dûrketiye jî, hemberî ku “felsefeya barbarî” sinor kirina navbera mirovahiyê de jî, bi deh hezar salan e ku winda nebûne. Mînaka vê jî Newroz e û wateya Newrozê ye...

Berî şerê Azadiya Kurd, dijmin, Newroz û pîroz kirina Newrozê, kiribûn tara bêjingê û hêdî hêdî ji wateya wê jî dûr dikirin. Rengê argûnî, rengê xemla guhertina jiyana civakî û demsalî hatibû fetisandin. Piştî ji hundir ve zemt kirina Zindana Amedê û berdewam kirina şerê azadiyê û cengaweriya Xwedawendî, ku di şexsê gerilayên Kurd de, Promethaus û Kawayê Hesinkar derketin holê, hêviyên Ehmedî Xanî jî hêdî hêdî hatin cih.

Di demeke ku, agirê serê çiyarêzên Kurdistanê, dakete gund, navçe û bajaran; îradeya gelê Kurd kete parlamento; piştî ku faşîzma spî û kesk ji Kurdistanê hate welî kirin, piştî ku îradeya gelê Kurd di zindanan de be jî, hebûna xwe diqîre; dewleta AKPê, bi fermaneke ceberrûd, xwest ku îradeya gelê Kurd di “felsefeya barbarî” de bifetisîne. Fermana qedexekirina pîroz kirina cejna Newroza 2012an da û xwest, vegera destpêkê. Ev fermana ceberrûd, sê alî bû; têkbirina wateya Newrozê, zindî kirina siyaseta red û înkarê, zor û çewisandina bi faşîzma kolanan.

Lê, gelê Kurd da xuya kirin ku demokrasî ne di parlamento de, di kolanan de, li meydanan dikare werê çareser kirin. Desthilatdarî jî, ne fermanên asteng kirin û xesp kirina mafên civakî ye, guhdarî kirina pirsgirêkên civakî û hewldana çareserkirina van pirsgirêkan e.

Di vê çarovê de, têkbirina fermana qedexekirin û hêrivandina çeperên polîs û di 18ê Adarê de pêxisitna agirê Newrozê li Amedê, qonaxeke nû ye. Nivîsandina Destanekî ye. Ev destan, berî 30 salî li Zindana Amedê dest pê kir, bi agirê serê çiyayên Kurdistanê rengê argûnî stand û hevok bi hevok hate darvekirin. Di 18ê Adarê de, li Amed û Stembolê bi degekî homerîk hate xwendin.

18ê Adarê qonaxeke nû ye; eşkere kirina îradeya gel e û mulga kirina ferman û kanunên derî demê ye, red kirina sîstema dewleta Tirkiyê û îdeolojiya fermî ya dewletê ye. Red kirina faşîzme kesk e.

Ev navê heyameke nû ye û her heyama nû jî, navê destanekî nû ye.

Medeni Ferho

Ayrıntılar

Yayınlandı: 20 Mart 2012

“Êdî min jiyan mîna pelek dara payîzê zer û li ber weşandinê didît. Lê tişta ez pê diêşiyam ew bû ku; min nikarîbû peyvekî ji hevalên xwe yên salên dirêj re bibêjim.”

Heftanîn qadekê ji hêla gerîla ve xwedî rolekî dîrokî ye. Gava navê Heftanînê di nava gerîla de tê gotin, tê wateya desthilatdariyê û hêz girtinê. Di be ku ev yek, kokên xwe ji dîrokê werdigire. Ji ber ku Heftanîn di dîrokê de bûye şûneke biwate. Li gor gotinên bav û kalan, di serî de Heftanîn bi navekê din dihat nasîn. Jê re digotin; “Tenîn.” Tenîna doh, Heftanîna îro, mîna pirekî Bakurê Kurdistan û Başurê Kurdistan bi hev ve girê dide. Ji ber şerê di navbera eşîrên wê demê de, heftanîn dibe du beş. Beşêk li bakur, yek jî li başur. Ên ku beşê başur dixistin destê xwe, ji ber xweşikbûna xwezaya wê û dewlemendiya di deşt û zozanên wê de, nav lê baştir e. Beşê ku li hêla bakur jî ma, navê wê her ma Tenîn. Lê di roja îroyîn de herdu alî jî bi Heftanînê tên nasîn.

Yek ji çiyayên bilind û bi nav û deng di Heftanîn de, xantûr e. Kî destdane li ser Çiyayê Xantûrê, dikare çar hawîrdor têxe di bin desthiladdariya xwe de. Ji ber vê yekê gerîla di şerê 15 salan de, ev çiya mîna kelehekî ku nakeve, bi kar anîn e û bi xwîna gelek paqrewanan hatiye xemilandin. Çar hawîrdor ê Xantirê, mîna gerdena bûkekî xemilandî ye. Ji hêla bakur ve Geliyê Pisaxa, ji hêla başur ve bajare Zaxo heye. Bi şevan bilindahiya çiyan, Zaxo û Xantir ji hev cuda dike. Li rojhilat a Xantûrê, Gundê Banikê û Kelha Şabanîkê hatine avakirin. Kelha Şabanikê xwedî dîrokeke kevin e. Ew keleh navê xwe ji navê “Şahê Banikê” werdigire. Wate “Kela Şahê Banike” ji hêla rojava ve çiyayê Cudî jê ve xuya ye. Mirov her sibeh bi tîrejên şefeqê re, bilindahiya Cudî dibîne.

Belê, Gulana 1997 an, em di nava vê xwezayê de bûn. Ew bi salan bû ku heval û hogirên me ev erdnigarî mîna rûniştgehekî bi ewle didan bi kar anîn. Em ne yên destpêkê bûn ku li vir diman, ne jî ên dawî bûn. Bi serdeman bav û kalên me di nava wan zinar û daristanê wan çiyan de bi cî bibûn, şer kiribûn û çiyayên mîna Xantûrê bibû meydanên cengê ji bo cengawerên Kurd. Paş salên dirêj gerîla ji bo vegerandina hêviyên wendayî, li wan deran bi cî bibûn. Dijmin jî mîna ku di dîrokê de gelek caran ew çiyayên bedew kiribûn gora mêrxasên Kurd, dixwest ku me jî li wan deran tûne bike. Lê ev car çerxa felekê ne bi daxwaza wan digeriya. Ne jî şervanên kurd mîna en berê bûn. Êdî hesabê sûk û malê li hev nedihat. Dijmin bi hêviyek êrîş dikir, lê bi zorê xwe xelas dikir. Wê sala ku em li Xantûrê diman jî, gelek caran em rû bi rûyê êrîşên dijmin diman. Cara dawî ku em di nava pevçûnê de bûn, 14 ê Gulana 1997 an bû. Wê rojê dijmin bi hêzekî mezin dest bi paksaziyê fermanên amadekariyên li dijî paksaziyeke dirêj dabû. Wisa hatibû diyar kirin ku ev êrîşa dijmin û paksaziya wan, wê şeş mehan dirêj bikirana. Yekîneya me jî, xwe parastin ji her hêlî ve kire armanc. Ji bo pêşîgirtina zinarên zêde zêde tirî, hevalên me di ber pala Çiyayê Xantûrê de bi cî bûn. Me tevahî hewildanên xwe ji bo ku dijmin me nebîne, bi kar dianîn.

Kêmasiyên me ên serekî, di hêla xwarin û vexwarinê de bûn. Tenê kîsek şekirê me hebû, mixabin ew jî di sê rojên şer de bi dawî bû. Me di çend rojên destpêkê de, tevgera dijmin şopand. Ew ji katjimêr 4 ê sibehê heya 12 yê nîvro di geliyan de diman. Ji nîvro û şûn ve, hildikişan girên bilind. Me heşt roj bi xwe veşartin û şopandina tevgera dijmin derbas kir. Lê ji ber ku bi dawîbûna xwarin û vexwarina me, biryar hat girtin ku neh heval biçin hinek pêdiviyan ji Geliyê Pisaxa ku şûna veşartina pêdiviyên me bû, bînin. Paş amadekariyan, bi katjimêr yek û nîvê paş nîvro em ji ber pala Çiyayê Xantûrê bi rê ketin. Di navbera cîyê me û Gundê Perex de ku di Geliyê Pisaxa de bû, nîv katjimêr hebû. Di rê de em bi hişyarî diçûn. Bi her gav avêtinekî re, me li dora xwe dinêrî. Bi baldarî me destê xwe jî çeka xwe venediqetand. Di meşa xwe de, me gavên xwe bi îhtîmala derketina eskeran davêt. Bê ku tu tişt biqewime em gihan Geliyê Pisaxa, nêzî Gûndê Perex. Di cî de min û hevalê Şiyar, ard derxist û dest bi hevîrkirinê kir. Hevalên din jî bi karên din rabûn. Çemê ku di gelî re diherikî, hingî baş û xurt bû, kesî ji dengê xûşêniya wê, dengê kesî nedibihîst. Heya gelek caran hevalan bi dengekî bilind bang li hev dikirin. Hîna deh deqe di wê navê re derbas nebibûn, min dît ku hevalê Şiyar tevgerek dikir. Di cî de min bang lê kir:

-Heval çi bû? Tu çima wisa tevger dikî?

Dema wî bersiva min ne da, min bi hêla ku wî meyze dikir ve serê xwe zivirand. Wê çaxê min dît ku esker û pêşmerge mîna moriyan ber bi me ve tên. Ew pir nêzî me bibûn û ji bo ku em xwe bidin dest, bang dikirin. Heval Cengawer ku yek ji hevalên bi me re bû, ji bo ku em xwe bi cî bi kin herdu destên xwe hildabûn. Leşkeran wisa fêm kirin ku, ew xwe dide dest. Lê heval Cengawer ji bo me wisa dikir. Di cî de min destên xwe ji nava hevîr derxist û rahişte çeka xwe. Jixwe gule tim li ber avêtinê bû. Hîn wisa min berê çekê da koma leşker û pêşmergan. Tişta ku min dît, bi gule barandinê re, çend leşker û pêşmerge ketin. Lê bi sedema rastbûna cihê min, min xwest xwe di paş kevirê nêzî xwe de veşêrim. Hîna min xwe nezivirandibû, guleyek li çena min ket. Bi qasî çend saniyan ez bêhiş ketim.

Piştî ku min çavên xwe vekirin, min dît ku mîna ewrek taviya destpêka biharê gule di ser cihê me re dibûrin û dibarin. Wê çaxê her heşt hevalên min ketibûn nava şer de. Dema min da xwe ku ez bimeşim, hêza min bes nebû. Tenê min dikaribû ku xwe bighênim paş wî kevirê nêzî xwe. Dema ez li paş kevir rûniştim, ez ketim nava deryaya xeyalan de. Ez ditirsiyam ku dijmin ew hevalên din şehîd xistine û canan parçe parçe kiribe. Hovitiya dijmin tu carî jibîr nediçû. Me dizanibû ku gava gerîlayek birîndar, an jî şehîd bikeve destê wan, her şêweyê karên kirêt û pîs, bi wan dike. Ez gelek caran bibûm şahîdê wan dîmenên bi jan ên hevalan. Min mîna wan dîmenan di tu filmê tirajîkî de jî nedîtibû. Hîna ez di nava xeyalên xwe de bûm, ji nişka ve, dengê çekan rawestiya! Dîsa dengê çem di gelî de bi tenê dengveda. Rawestandin dengê çekan ez careke din xistim nava fikarên bêqirax de. Min êdî dest da xwe ku hevalên xwe yê rojên xweşî û nexweşiyan, hevalên ku em bi salan li ba hev bûn, hevalên rojên kêf û ên xemgîniyê meyze bikim. Gava min serê xwe hêdîka ji paş kevir derxist, ji nû ve xûnçeyên hêviyê di dilê min de bişkivîn. Ji nû ve sûlava keyfê bi ser lêvên min re hate xwar. Min dît ku hevalên min yek bi yek bi ber min ve tên. Dema ew nêzî min bûn, ez pir dilşa bûm. Wan bi dîtina sikûr û singa min a bixwînê hatiye pêçan, zanîn ku ez birîndar bûme. Lê ji ber ku pir xwîn ji birîna min daketibû, wan nizanî bê ez ji kû derê birîndar ketime. Ew li hember min rawestiyan. Hingî tevî hewildanên min jî, min nikaribû ku peyvekî jî ji wan re bêjim, ne jî şûna birîna xwe bilêv bikim. Tenê bi destê xwe dixwest bêjim;

-Heval dest ji min berdin û xwe xilas bikin.

Lê qerîna heval Laleş, mîna erdhejekî di asta herî bilind de ez hejandim:

-Heval! Va hevalekî birîndar li vir e, em wî jî bi xwe re bibin.

Heya wê kêliyê tu tişt ji hevalan pê ve nedikete bîra min. Lê qerîn û giriyê hevall Laleş mîna defa hewarê di guhê min de dengveda. Tenê bi wê hewarê min xwe mîna zarokê bi çalepkan xwe dixişkîne, dît. Heya hingî birîna min nediket xeyalê min. Lê niha, weke ku teze gule li min bikeve, min destên xwe yên di nava xwînê de sorbûyîn, danî ser birînê xwe. Êdî xwe mîna barekî li ser milên hevalên xwe yên di şer de didît. Bi wê qîrê, min xwe weke nêçîrekî li ber mirina ku her kêlî bi bûxçika xwe ya sipî re, li wir digeriya, hîs dikir.

Hevalê Cengawer ku yê dawî bû, ez dam kêleka xwe û em bi hev re meşiyan. Jixwe hêza meşê jî bi xwîna birînê re, ji min dûr ketibû. Tevî wê yekê jî min gavên xwe ber bi pêş ve davêtin. Ji bo ku şopa me bi xwînê newe dîtin, min destê xwe dikirin mîna kovikekî û her ku dibû xwîn, min dirijand û qûma Xantûrê bi ser de dikir. Lê xwîna ku mîna berfa vê mehê dibû av û bi latan de diherikî. Hingî diçû hêza min a meşê ji min distand. Piştî kêliyekî ji meşê, min hew dikarî ji cî bilivim. Ez li ber darekî ku ava berfa vê mehê tînê wê, mîna şikeftekî kolan bû, rawestiyam, min biryara xwe di bin darê de veşartinê da. Mixabin guleya ku li min ketibû, ziman, qîr, axîn û keser ji min sitandibûn. Mîna zarokê ku hîn zimanê wî li ser peyva “dadê” venebibû be, li min hatibû. Êdî her xwestekên min, her peyvên min, bi destên ji xwînê, mîna hineya roja zemawendê sorbûyî wer xwest ku, min li wir bihêle û biçe. Tevî ku min bi ziman jî jê re ne got, ew tê gihişt ku ez çi dixwazim bêjim. Lê wî destpêkê çûna bê min û hiştina min a li wir, nepejirand. Mixabin hêza min ya meşê nema bû. Jixwe mayîna li wir û şehîdketin tevahî xeyalê min dagirtibû. Êdî min jiyan mîna pelekî dara payîzê zer û li ber weşandinê didît. Lê tişta ez pê diêşiyam ew bû ku, min nikarî bû peyvekî ji havalên xwe yên salên dirêj re bibêjim. Min gelek caran ji xwe re digot: “Ger ez şehîd bikevim, bi kê mayî ezê tiştên di dilê xwe de berî şehîdbûnê bibêjim.” Lê niha gava ku birîn bûye bendavek li pêş pêlên peyvan, gava ku tevahî gotinên ferhenga temenê min, li ber lêvên kilîtkirî sekinîne, ez xatir ji hevalê xwe dixwazim bê ku tu tiştî bêjim. Gotinên dawî ên ku her mirovek berî mirinê dibêje jî, min nikarî bû ku ji hevalê Cengawer re bibêjim. Tenê bi çavên xwe yê tijî rondik û bi kovaniyê rûçikên xwe, min xatirê dawî dixwest û dilê min dibû keştiya peyvên min ê ku dibûne kul û derd di deryayek bêdawî de. Ji ber ku min hêvî ji jiyanê qût kiribû, min çek û rextê xwe da heval Cengawer. Tenê bombeya ku heval Cengawer bi destên lerizî dayî min, li ba min ma. Min ji xwe re digot; “Qet nebe bila çek û rextê min nekeve destê dijmin de.” Gava ez derbasî hundirê wê kuna binê darê bûm, bi awira dawî min xatir xwest. Heval Cengawer jî piştî hembêz kirina rûçik û canê min ê di nava xwînê de mayî, bi rondikên qûtbûna ji min, hinek pelên darê, ji derve de danîn ser devê kûnê. Wê çaxê bi danîna pelan destê wî direcifî. Çav tijî rondik bibûn. Min di nava rûyê wî yê kovan de, qûtbûna ebedî didît. Ji ber vê yekê heya li wir bû, me destên hev diguvaşt û bernedida. Te digot qey heval Cengawer ji ser gorekî radibe, wisa hêdî da xwe. Pelên darê jî li ber çavê min dibûn gulên ku li ser goran tê danîn. Ji wir û şûn ve, êdî ez û rêhên dara ku bûyî parezvanê min, bi tenê man.

Dengê eskeran, her ku diçû nêzîktir dibû. Wan dengan hişt ku bombeya heval Cengawer ya ku bêdilê xwe dayî min, têkve tevgere. Di cî de min pîma wê ji bo kişandinê amade kir û danî kêleka xwe. Lê ji ber ku xwîn ji birînê ranediwesta, min awêne ya xwe derxist û lê nêrî. Bi parçe şûtikekî min xwest ku guleyê ku xwîn jê dihat, bigirim. Wê çaxê min kesekê nû di awêneyê de didît. Çena min bi hêlekî din de xwar bibû. Min diranên jor ji ên jêr, nedinasîn. Dema parçe ya şûtikê di şûna birînê de bi cî bû, damar li hestiyan ket. Wê çaxê ji nû ve êşê dest pê kir. Bi tevzînkên canê min re, ez ji ser hişê xwe çûm. Bi qasî 30 deqî ez wisa bêhiş mam.

Gava ez bi xwe hisiyam, wê çaxê dengê leşkerên dijmin her ku diçû dûr dibû. Min fêm kir ku êdî bi şûn ve diçin. Wê çaxê saet bibû çarê ber êvarê. Di wê navberê de, dengê hevalê Sînan û çend hevalê din hat. Jixwe wan hêviya xwe ji mayîna min ya jiyanê birî bûn. Hevalên ku ji min cuda bibûn jî, gotibûn ku heya niha jiyan nake. Ew kî ba jî, ku rewşa min bidîta bawer nedikir ku ez jiyan bikim. Hevalê Sînan û hevalên din jî, nehatibûn ku min bi saxî bibînin, wan xwe amade kiribûn ku, cenazê min ji wir derxin û bibin ba hevalan. Ji ber ku ez wê çaxê nû hatibûm ser hişê xwe, ez wisa têgihiştim ku min di xew de heval Sînan dîtiye. Lê gava xiş xiş ji jor hat, min di nav pelan re li jor nêrî. Wê çaxê sîmayê heval Sînan ket ber çavê min. Wê çaxê qîra min, bibû mîna nal nala zarokekî di pêçekê de. Min di cî de destê xwe ber bi jor ve paland û çîlo da aliyekî. Hevalê Sînan ku hatibû cenazê min bibe, ji dîtina min bisaxî bawer nekir. Hema bê ku raweste bi hevalên din re ez ji wir derxistim û çena min baş pêça. Wî dît ku sînga min tev bixwînê sor dike. Di wê demê de min bi destê xwe, jê re nîşana “yek” da diyar kirin. Wî fêm kir ku tenê gule yek li min ketiye. Çavên heval Sînan tijî rondikên şadiyê bibûn. Jixwe mîna ku heval Cengawer ji min qût bû bê ku peyvekî ji min bibhize, heval Sînan jî ez dîtim bê ku peyvekî bibhîze. Min bi bêdengî xatir xwestibû, niha jî bi bêdengî xêrhatin li hevalên xwe dikirim.

Rasthatinekî Sosret

Ji ber ku cara yekê bû, weke jin, min dijminê xwe ewqes ji nêzik ve didît. Dijmin jî wisa min didît. Ew gava ku çavên me beramberî hev, li ser çavên hevdu zîq bibû, ez ji nava hezar hestan derbas bûm. Û him jî di nava kêliyekê de. Her tim dibêjin “gotin û jiyîn ne wek hev e”. Ez bi giştî tevlî vê nêrîna bav û kalan dibim. Ji ber ku ez dizanim çiqes em qala serpehatiyên xwe bikin jî, ji niha ve, ji gelek kesan re weke çîrok tên. Lê di vê aliyê de jî ez xwe bi şans dibînim. Ji ber ku gelê Kurd, ji niha ve dîtiyê gelek serpêhatiyên gerîla ye. Em weke gerîla çawa bûne dîtîya berxwedaniya bê hempa, ya gelê xwe. Ez dizanim, yên ku herî zêde bawerî di navbera xwe de çêkiriye, gerîla û gelê Kurd e.

Sal 1994 bû. Ez wê demê li gorî hevalên ku li Zagrosê ne, hevaleke nûbûm. Nûbûna min li gorî wan mercên wê demê bû. Ew bibû du sal in, ez tevlî hevalan bibûm.

Gerilayeke heremê bûm. Eşîra me jî bi dijwariya xwe ya li hemberî gerîla dihate naskirin. Loma jî hevalan dihîştin ku em her tiştî zû fêr bibin, roj bi roj, bi hêztir bibin. Di nava rastiyeke wisa feodal, girtî û weke jin hatina me, hevalan pir bi nirx peşwaz kiribûn. Loma jî ez jî rêkirim qada Herkî-Gerdiya ku diviya em li wan deran hinek vebûnan çebikin. Yekîneya me, yek bi yek ji hevalên bijare hatibû avakirin. Ji ber him qada ku diçin nû ye, him jî mercên qadê giran bû. Her hevalek di karê xwe de bi rastî jî pir xurt bû. Em mangayek hevalên keç di nava wê yekîneyê de bûn.

Di vê herema Gerdiya û Herkî yê de, diviya me gel bi rêxistin kiriba. Lê di heremê de cerdewanî pir li pêş bû. Em giştî sî û pênc heval bûn. Di nav de jî heft hevalên keç bûn. Fermandara hevalên keç Hevala Cahîde Qaraman bû. Niha ew heval şehîd e. Fermandarê yekîneyê, Hevalê Sadun bû, şehîd ketiye. Bi xwe ji Başûrê Rojavayê bû. Rêzan Kurtalan ser taximê bû, ew jî niha şehîd e. Di wê yekîneyê de, ya ku sax maye ez im. Niha hemû şehîd in. Hevalên keç Hevala Cahîde Mêrdîn, ku bi xwe wek min gotî fermandara me bû, ez, hevala Newroz, Zinarîn Mêrdîn, hevala Erîvan Mêrdîn, hevala Hevîdar Mêrdîn yên ku navê wan niha hatine bîra min ev heval in. Hevalên keç piraniya wan ji Mêrdînê bûn.

Herkî û Gerdiya dikevin qontara Zagrosan. Li van deran, havîna jî berf nediheliyan. Ji xwe herkes dizane ku li Hekarî her tim, çar demsal bi hev re tê jiyîn. Gava em çûbûn wan deran meha Nîsanê bû.

Tenê cîhazekî me hebû. Qada ku em dikêtana qadeke nû bû. Kesî ku rê û ewraz xweş naskiriba jî nebû. Em û ewraz bi her tiştê xwe re hevnasîneke nû, me yê jiyan bikira. Lê tiştên pir balkêş û sosret, hê di rê de xwe da rûyê. Em digihaştin ku derê, roja paştirîn cerdewan û leşkerê Tirkan bi hev re operasyon dianîn ser me. Te di go qey ajanek di nava me de heye. Gava ku ev bûyer her carê xwe dubare kir, em bi rastî jî ketin nava gumanan û fikaran, gelo, bi rastî jî sîxur di nava me de heye? Lê piştre me derxist ku, şopên lingên me, dihîşt ku dijmin her li pey me were. Ji ber ku buhar bû û giya şîn bûn, şop li serê diman.

Dora bîst rojan em ji hevalan qut man. Yanê bi bîryargehê ve têkîlî çênedibûn. Ji ber ku cîhazê me dirêj nedikêşand. Ji xwe gava em bi cîhazê diaxifîn, dijmin yekser bi ciyê me dihesiya. Ji bo wê jî me wek yekîne, bi hev re nîqaş kir û me bîryar da ku em biçin alana Gerdiya. Bi kinasî, diviya em ji Herkî manevra bikin û xwe bidin aliyê Gerdiya. Li Herkî yê gundê herî nêz gundê Bayê bû. Em nêzî wî gundî bûn, em ji wir çûn Gerdiya, gundekî bi navê Bêzelê li wir hebû. Li wî gundî du tax hebû. Yek jê, ji me re baş bû, lê yek dijayetî dikir, cerdewan bûn. Çend roj bibû ku me qet tiştek nexwaribû, tenê bi giyayan ve me xwe têr kiribû. Ji xwe çûndina me de armanc, him bala dijmin belavkirin, him jî hinek erzaq peyda kirin bû. Ji milekî ve amadekariya çalekiyan jî me dikir. Bîryargeha navendî ji me çalekî nedixwest lê ji bo demê pêş me amadekariya xwe car dî jî dikir. Gihandina me wê derê şevekê sax piştî meşekê çêbibû.

Gava em gihaştin nêzî wî gundî, Hevalê Zinar Diyadîn hebû, niha şehîd e, li ser fermandarên mngayan digeriya û dixwest nêrîna wan bigre, da ku em li wê derê bimînin an na. Hevalê Zinar, hevalekî pir heja û dilgerm ku ji dil ve bi hevalên xwe ve girêdayî bû. Em hevalên keç, weke birayê xwe nêzî wî dibûn. Ji min pirsî û min jî got:

“Wele em li vir nemînin wê baştir bibe”

Em çûbûn gund û ji bo sî û pênc hevalan me nîv çewal ard derxistibû. Diviya em hinek dûr çûbana û demeke dirêj, bi vî ardî diviya me xwe ragirtiba. Min ji Hevalê Zinar re got:

“Em hinek din pişt vê sirtê hanê de herin, hinekî din em dûr bibin wê baş bibe”

Nêzî saeteke din em ji wir dûr ketin, pişt sirtê ku em lê bûn, ber bi piştê ve em zivirîn.

Dar nû şîn dibûn. Ewrazeke bi dar bû lê şkêr jî gelek bûn. Me got, em li wê derê bin. Hevalên ku girê bigrin me derxist, diviya çar saet ji ciyê me dûr û bilind biçin da ku bikaribin bi hevalan re, bi riya cîhazê jî bikaribin biaxivin. Armanc ew e ku, em bikaribin him dijminê xwe bişopînin, him ewlekariya xwe xurt bikin û him jî bi hevalan re têkîlî çêbikin. Artêşa Tirk fêm kiribûn ku têkîliyên me û bîryargehê ji hev qut bûye, her li ser cîhazê bang dike û dibêje “me wan kuşt”, Serokatî jî her pirsa me dikir. Hevalê Muzaffer Şirnex li ser grubê girê çûbû.

Di wan deman de, di nava hêzên taybet ya dijmin de jin jî dihatin şuxilandin. Ji wan re digotin Ayşecîk. Ji bo xwe, wan jinan dianîn û didane şuxilandin. Ciyê ku em lê bûn, bi dar bû lê ciyê ku hevalên ku çûne tepê, yanê gir, şkêr bûn. Ji ber ku ber bi jor ve dar nebûn.

Piştî bîst rojan, me xwest em ji xwe re xwarin çêbikin û bixwin. Her mangayek kulmek ar kete para wan. Her mange ji xwe re sibê zû hevîrê xwe çêkirin. Hevîr vekirin û di nava rûn de qelandin.

Gava hevalên ku diçin girê, dengê kobra dibîsin lê ji me re pir dûr dihat. Me nedizanî ku leşkerên xwe datanîn. Hevalên ku çûbûn ser girê bilind, nedikarîn me agahdar bikin. Çar saet ji me dûr ketibûn. Cîhaz jî nebû. Nikarin gule biteqînin, wê dijmin pê bihese, neçar dimînin xwe li wan deran vedişêrin. Me gava ku dengê kobra baş bihîst, me tevdîrên xwe girt. Me xwe di nava giyan de veşart. Me dît ku cerdewan hatin. Bi hatina wan, em ewle bûn ku ciyê ku em lê ne hatiye naskirin. Dizanîbûn ku em li wan deran in, lê nedizanîn em rasterast li ku derê ne. Her ciyê ku bi gumanin, guleyan diberdan serê û derbas dikirin. Saetek derbas bû, me dengê fîşekan bîst. Me fêm kir ku hevalên ku çûbûn girê, ketibûn nava şer. Hevalî Muzafer li wir şehîd dikeve. Ew cîhazê yekîneyê jî bi wî re dikeve destê dijmin. Hevalên dîtir xwe xilas kiribûn. Tu derfetên me yê ku em bikaribin biçin alîkariya wan nebû. Ji xwe her der tije leşker bibû. Ne gengaz bû ku em wan hemûyan derbas bikin û bigên hevalan. Em di nava çemberê wan de mabûn. Lê hê jî em nedîtibûn. Lê hêdî hêdî nêzî me dibûn. Me got “di vê dolê de em nikarin bi dijmin re şer bikin, a rast ew e ku em bêdeng bin, heta ji me were em nehêlin ku bi me bihesin”. Me nedixwest em têkevin nava şer, sedema yekem, yekîneyê yekem ku hatiye vê heremê em bûn û diviya wisa yekser hemû bi hev re şehîdbûn nebaya, a diduyan jî gava em ketibana nava şer, kes ji me xilas nedibû. Ev rewşa veşartî û lêgerîna wan bi me, wisa heta piştî nîvro, ber bi êvarî berdewam kir. Me dixwest zûtirîn şev xwe berde ser me ku, em bikaribin manevra bikin. Di rewşên wisan de dostê herî baş ji bo me şev e. Hevalên ku ji tepê xilas bûne, dixwazin ber bi Avaşînê ve biçin û xwe hildine ewlehiyê. Dijmin jî hêdî hêdî ber bi ciyê ku em lê ne dihat. Me fêm kir ku êdî ciyê me nas kirine. Ji xwe her derê geriyan û tu cî nema ku lê nemeyzandin, ji xeynî ciyê me. Me bîryara xwe dabû ku heta pir nêzî me nebin em nakevin şerê. Li wir jî gelek gule li ser me reşandin, çeka bi agir ku jê re digotin “lav sîlahi” avêtin ciyê me.

Gava me dengê xwe nekir û şev jî xwe li ser ezmên belav kir, mecbûr man ku xwe vekşînin.

Heta wê gavê ez pê nehesiyabûm ku ji lingê xwe birîndar bûme. Parçeyek ji lav sîlahî, bi lingê min ketibû. Tam li ser çokê min ketibû. Lingê rastê bû. Lê ji ber ku ez nû bûm, gava min xwîn dît ez pir pê bandor bûm. Birîneke giran nîne, çokê rastê de zêde kûr jî neçûye lê gava ku Hevalê Zinar ji min re got:

“Tu birîndar bûyî” û piştre min xwîn dît.

Ji bo xwe paş de kişandinê, em çûn ser pira Herkî û Gerdiya. Pir li ser ava Hecîbegê bû. Gruba me giran bû, rewş wisa ne baş bû. Hevalan, ji ber ku siviktir bimeşin, di nava xwe de bîryar girtin ku min li wê derê veşêrin.

Di nava giyan de ez veşartim û çûn.

Dijmin bi qasî nîv saet biniya min bûn. Dengê wan xweş dihate min. Xwe komî ser hev dikirin, da ku paş de bikşînin. Ew jî pir westiya û ji hal ketibûn. Lê car dî jî giran tevdigeriyan. Ji ber ku ciyê ku hevalê Muzafer şehîd ketibû, du heval jî birîndar bibûn. Dewsa xwîn dîtibûn. Qederek geriyabûn, lê tiştek nedîtibûn. Her li pişt xwe û li derdora xwe dimeyzandin.

Heval gava di rêde qederek dimeşin, Hevalê Zinar û Hevalê Rêzan nîqaş dikin, tiştê di dilê xwe de ji hev re vedibêjin. Dibêjin:

“Hevala Zelal giran birîndar nîne, me şaş kir, diviya me nehîştiba. Em hê dûr neçûna, ya baş ew e ku em biçin wê bînin”

Yekîne li ciyekî disekine û car dî, ew her du heval bi xwe tên ku min bibin. Lê berî biçin ji min re gotibûn:

“Heta dijmin neyê mesafeya bombe, neteqîne”.

Rewşa ku ez têdebûm, min nedikarî di mejiyê xwe de wateyek bidimê. Ez tenê bûm, heval wê bihatana an na, ne diyar bû, wê dijmin ez bidîtama an na, ezê sibê bibînim an na, ger ez şehîd bikevim wê diya min çi bike, malbata min wê çawa pêşwaz bikin û pirsên bi vî rengî re ez çend deqe mam tenê. Ji bo min, ji bo hestên min ya 18 salî, ez bawerim zêde giran bû. Li hemberî vê giranbûnê, ez pir zû westiyam, tenê xewa min dihat. Ez bin kefiya xwe de, xewê re çûbûm lê narincok di destê min de amade bû. Ez bi dengê xişiniya dengê giya ve hîşyar bûm. Min narincok rast kir. Min di dilê xwe de got “dijmin min şopandiye û dîtiye.” Ez li bendê bûm ku hineke din nêz bibin, da ku ez narincokê biteqînim. Min dixwest ji wan jî hinek bi min re biçin. Her ku diçe, deng hêdî hêdî nêzî min dibû. Nikarim bêjim “tu kî ye?”. Min dît ku dengê fîtikê tê, lê deng ne ya dijmin e, weke ya hevalan e. Bi dengekî pir nizm, min bîst ku navê min tê gazî kirin. Digot:

“Hevala Zelal!, tiştek neke, em heval in!”.

Ew gava ku min narincok rast kiribû, ji bo bi dawî kirina jiyana xwe ya 18 salî, dengeke wisa bihîstin, ez nikarim salox bidim. Bi rastî jî hestên mirinê, şehîdbûnê gihaştibû lutkeyê herî jor, yekcar bi wê dengê ve pir tûj zivirî jiyanê. Hestên wisa di asta bilind, bi dijberê xwe ve gava ciyê xwe diguhêrîne, dilê mirov ne gengaze ku normal lêbide.

Ez du saet tenê mabûm, lê du saeteke ku bedêla salan e. Heval hatin cem min, destpêkê rexnedayîna xwe kirin, pişt re jî gotin “ emê bi hev re biçin, xwe giran neke, birîna te pir giran nîne”. Wele, min qet rexnedayîna wan guhdar nekir, ez hînde kêfxweş bibûm ku tiştek ne xema min bû.

Bi alîkariya wan hevalan, em gihaştin heta ciyê noqta şkêran. Em piştî çar saetan gihaştibûn wê derê. Lê belê tişteke din hebû, gava paş de vekişandinê de, dijmin jî diçe wir, em jî diçin wir. Yekîne xwe xilas kiriye û çûye. Me jî xwe berda wê derê ku min gotiye.

Hevalên derveyî yekîneyê me, ji radyoyê guhdar kirine ku dijmin gotiye “ me sî û pênc PKK’yî kuştiye.” Hevalan jî grubek hevalan rêkiribûn qada ku em lê bûn, ger ev nûçe rast be, wê werin cinazeyên me veşêrin. Bêr û tevirên xwe jî tînin û tên.

Qederek jêrê me, pirek hebû. Li ser aveke mezin hatibû çêkirin. Li ser ava Basya bû ev pir. Divê, em mecbûr ji wê pirê re derbas bibin, nexwe ne gengaze ku em bikaribin xwe xilas bikin. Pireke wisa ye ku, cerdewan jî tên kemîna davêjin, leşkerê Tirkan jî tên kemînan davêjin û em jî tê re derbas dibin. Herkes mecbûre ku wê pirê bide şuxilandin. Havînan dema ku av hinek kêm dibe, mirov dikare ji avê re derbas bibe lê di vê wextê buharê de, ne gengaz e. Av pir boş e.

Ew gruba ku hatibûn dû yekîneyê me, gava digêjin ser pirê, li wan dibe roj. Xwe avêtine bin pirê û ji sibê heta êvarî, di nava avê de man e. Di bin pirê de hinek hesin hene ku karibin xwe pê ve bigrin. Di berbanga sibê de, ew hevalan dibînin ku hinek kes xwe diberdine noqtê şkêran. Ew di dilê xwe de dibêjin “ew heval in”. Rast bû jî, ew em bûn. Lê piştî saetekê, dijmin jî tê wê derê. Ji ber ku weke min gotibû, dijmin jî vekişana xwe ya paş, ji wê ciyê ku em lê bûn dikir. Ciyeke wisa ye ku tê de her der şkêr e. Tehtik in. Tu dikarî xwe tê de veşêrî. Lê bê guman di nava dijmin de, wisa xwe veşartina te, pê bihesin derfetên xwe xilas kirinê zêde nîne. Di wir de şaşitiya me ya herî mezin ew bû ku, em hinek tî bibûn, em raste rast çûbûn ser kaniyê û me xwe li wir, pişt şkêrekî de veşartibû. Yanê ciyekî bi xeter de em mabûn. Dibetiya dîtina me, bi vî rengî, me bi destê xwe gelek zêde kiribû.

Me dît, leşker jî ketin ew ciyê ku em lê bûn. Gava me leşkeran dît, me her sê heval, xwe kir e weke yek kes. Ewqes me xwe qurmiçand ku, bila kes me nebîne. Ji sibê, heta êvarî em di nava hev de wisa man. Ciyê ku em lê bûn, dar jî lê zehf bûn. Em hinek jorî ciyê ku leşker lê bûn disekiniyan. Me hemû liv û tevgera wan didît.

Weke gerîla, me di nava xwe de ji bo çaydanên mezin digot “doçka”. Yê leşkeran jî wisa mezin bû. Manga manga rûniştibûn. Tekmîlê xwe didane jorî xwe. Zîrevanê wan hebû. Zêde kes bi serê xwe nediçû û nedihat, lê ji halê wan pir diyar bû ku gelek westiyane. Di nava xwe de, carê bi dengê bilind diaxivîn. Zirtê xwe didan. Her carê yekî digot “min ewqes PKK’yî kuştiye, ewqes birîndar bûye”, nizanim çi kiriye û nekiriye, her ji hevdu re digotin. Di rastiya xwe de, ew bi xwe gelek kuştî dabûn. Ji xwe, navê vê operasyonê jî min li wir, ji devê wan bihîst. Digotin “Tavşani kaldirma operasyonu”, yanê operasyona rakirina kevroşkê bû. Ji tekmîlê wan me fêm kir ku, ev tugay ji Qersê hatibûn. Saet yekê, çend seyare wê bihata ser pirê, bi ewlekariyê xwe ve, wê xwe bigihandana ciyê xwe. Ji parastina vekêşana paş de, gelek tank, kobra û hwd xwestin. Heta nîvro bêhna xwe vedan û piştî nîvro seyare hatin. Hemû rabûn ser xwe, xwe amade kirin, ketin rêza xwe ya leşkerî ya meşê.

Di wê navberê de xwarin xwaribûn, ku em bi xwe jî demeke dirêj birsî bûn. Çend roj bibû nizanim, lê me xwarin nexwaribû. Firaqên xwe komî ser hev kirin. Hemû tiştên ku nexwaribûn, xistin nava êgir û şewitandin. Her der paqij kirin, wisa kirin ku , gava tu lê binêrî, tu nikarî fêm bikî ku hinek hatine van deran. Gava ew bi rê ketin, me min jî carê serê xwe hêdîka radikir û li wan temaşe dikir. Cara yekem bû ku, ewqes ji nêz ve min didît. Min serê xwe ditewand û piştre careke din derdixist. Lê gava min cara dawî serê xwe rakir, ku ez binêrim ka gihîştine kuderê, min dît ku ez û leşkerekî Tirk hatin beramberî hev.

Wî jî ez bawerim tiştekî xwe li ser avê ji bîra kiribû. Wisa qederek çavên me li ser hev du man. Ne min denge derxist, ne jî wî. Em her du jî mabûn hişk di ciyê xwe de. Me şoq jiyan dikir. Lê ji paş ve dengê leşkeran dihat, gazî wî dikirin. Bi dengê sêyemîn re, weke ku ji xewê hîşyar bibe, serê xwe li me hejand û çû. Her du gavê carek, li pişt xwe dizivirî û li me dimeyzand. Me jî li wî dimeyzand. Bi çûndina wî re, em ketin nava fikaran, me di dilê xwe de got “wayê, heta vê derê ye, çû ji me, dê niha bên ser me”. Em li bendê bûn ku leşker têkevin alarmê û li gorî rewşa şer xwe bi cî bikin. Ji xwe li gel me tenê yek qlêş hebû. Ji bo ku bikaribin alîkarî bidine min, tenê yek bi xwe re anîbûn. Her yek du narincok anîbûn û yek jî li cem min hebû. Me, yekser narincokên xwe amade kir û me got “kengî werin, emê jî bavêjin wan û şer bikin.” Me, hêdîka serê xwe, careke din ji pişt kevirê derxist û li dijmin temaşe kir. Leşker diçûn û paşbirê wan jî rêpaqij dikir. Kesek ber bi me ve nedihat. Ew leşkerê ku min dîtibû, hê jî carê, bêyî ku bi derdora xwe bihesîne, li pişt xwe dizivirî û li me dimeyzand.

Tirsiya, nedixwest bimire, nedixwest kesî bikuje, gelo Kurd bû û ji ber wê deng nekir, mabû behetî loma nedikarî biaxive? Nizanim. Bi rastî jî nizanim. Lê tiştê min dizanîbû, nehîşt ku şerek çêbibe. Ger şerek çêbibaya, emê misoger hatibana şehîd xistin, lê wê ji wan jî çendek biçûya.

Ez nizanim rast bû an na, lê gava ku tu şer neqewimî, her rûwê wî leşkerî gava min dianî ber çavên xwe, di xeyala min de ew leşker bi rûkenî ji cem çûbû. Dibe ku ew jî xeyala min be, lê wisa min xiste hundirê dîroka mejiyê xwe.

Jinbûna min ji wî re çiqes sosret hatibû, keçeke Kurd wisa di nava ewqes leşkeran dîtin, ji bo wî hesteke çawa diafirand?

Wekî me, di nava wan de jî yên ku nedixwestin ev şerê qirêj û di aliyê hêz de ne hevseng e rûbide, hene. Lê di kêliyên destpêkê de min qet jinbûna xwe neanîbû bîra xwe. Piştre hevalan di nîqaşên xwe de digotin “wî leşkerî bawer nekiriye ku di nava van çiyan de jinek di nava wan de xwe veşartibe”. Lê niha ez bawerim bîranîna wî ya ku di navbera me de derbaz bûye, ji bo wî zêdetir balkêş û sosret e.

Ji dûr ve hevdu kuştin bi rastî jî ewqes zor nîne, lê mirov, hundirî çave hev binêre û hevdu bikuje, ev karê herkesî nîne. Yên ku armanca wan di nava şer de nebê, ewkes ji sînor û pîvanên şer derbaz dikin û şer dikin warekî qirkirinê.

Lê ger ew çavên şîn êrîş kiriba, em jî ji bo parastina xwe bi bîryar bûn.

Ayrıntılar

Yayınlandı: 20 Mart 2012

Di nava demsalên bi napalman têne germkirin de, bihareke bi “şox û şengê zuhre rengê” Melayê Cizîrî diafirînim. Wek “şepalê miskî xalê”, di darên bi napalman hatine şewitandin de, tirhikên biskên semawî neqiş dikim…

Her tirhek şimadeneke û wek bazbendekê dilê min dixemilîne

Di her şeva tarî de, wek çirîskên ronahiya helbestên Ehmedê Xanî, “hikmetî îbadetê” jiyanekê ava dikim. Di kulkesera demê de beşûşiya yarê neqiş dikim.

Bilbil û şalûlên dîlê min, biskên yara min di kefa mista xwe de germ dikin, keziyên wê bi çil bedanên hasretî darvedikin. Hasreta min û bedena keliha Amedê hev himbêz dikin.

Berbûliyê bûka welatê min desmala zavayê demê dihejînin û kenê li ser rûdêna bûka welatê min bi lîlandinan pêl bi pêl ber bi ezmanan bela dikin.

Hingî stranek tê guhên min, weke gotinên lehengê romaneke ku bi ziman kulîlkan hatibe nivîsandin, qîran dide, reng dide… Wek bihara min ku di her zivistan û her payîzê de kululkan vedike, taxên bajar û gundan dixemilîne.

Bi vekirina gulbijêrkan re, alek rengîn, rojek kûbar, meh û salek bextewar, di nava rengîniya ava Dicle de diherikînim. Her sibehê wek farzên nimêja misilmanan dibime pêlên avê,, di ser piran re diherikim.

Bi evîna Xatuna Zembilfiroş re stranan dûbare dikim.

Û dibêjim: Me zarokatiya xwe şikand û bedengiya xwe bi dawî anî.

Me got; Em ne kesên berê ne, bi salan re, bi kuştina salan re mezin bûn… Em bi salan e lal bûn, bi bombeyên napalmê û tozên kimyewî re lixaba devê me hate vekirin.

Em şerbeta tureşkan bi lîstikên qedexekirî re dirijin argûşka demsalan, bi stranên birîndar re, di çaryanên salvegerên yadkirinan de vedixûn

Wek qîrêneke demê, bi payiz û zivistanê biharî re dibime welatek..

Dibime azadî û sund ajiyaneke bi rûmet.

M. Bagok

Ayrıntılar

Yayınlandı: 20 Mart 2012

Tu bi xêr hatî mêhvanê xewnên min, vejîna helbestên jiyanê.

Rêheval, peyva navê te bû birîna ji nû ve pişkivî. Bû jan û avîna dayîkan. Bû hêlîn û wargeha lorînan. Bû xwîn û herikî di nav rayan de. Lewma pîroz dibe wateya navê te.

Belê rêhevala min; xwediyê çavên ku axînan derman dike bi awirên xwe. Xwediyê hestên bi bask û dilekê germ. Di mijara te de xembar dibe pênûsa min. Çawa biwesifîne te, nizane. Mîna nexweşkî bi jehrî, bêhal dibe û neçar dimîne. Ji ber pir zehmete ku bi lêv bike bîr û baweriyên te. Binivîse dinav rûpelên dîrokê de qehremaniya te. Ji şagirtên dibistana azadiyê re bineqişîne rûkeniya te. Lewma, nikare peyvên xwe li himber serhildana te kom bike.

Tê bîra te heval, wan sozên te dayî. Ma ne te digot di vê em bi hevre bidomînin rêwîtiya xwe. Li ser axa pîroz bikişînin hindirê xwe hilmekê ji tîhna roja pîroz. Mîna li ber ava çemê ş. Harunê henekên xwe bi wan topên xesûkî bikin. Derxînin serê xwe û bibin temaşevanên ezmaneke zelal. Rakişînin bedenên xwe li têhna rojekê tevzonek. Hildin agirê veşartî di şevên cejnê de.

Heval, ma ne diviyabû me bi hevre behsa serpêhatiya bikira. Nivsandiba çîrokên evîndarên xeyalên veşartî. Xîz kiriba wêneyên şerkerên bi kevir di nav kolanên welat de. Ma ne te digot; di vê em hêz bidin hev di zor û zehmetiyên rêwîtiyê de. Derbaz bikin hemû bendên li pêşiya hevalbendiya rast. Bi hevre rakin çekên xwe û bikevin pey heqîqeta jiyanê. Çima heval mîna stêrkekê di ezman de tu li pêşiya me herikî. Bareke giran jî di cihana me de hişt. Cardin pişkivand wan birînên kûr û bendewar kir çavên li rêyên te.

Belê, te herdem digot di vê em bi xwîna xwe siberojekê azad ava bikin. Xende bikin çavên zarokên bigirî. Jehrê bikin hişmendiya hêzên gelekomî. Ji ber ti kes nikare li pêşiya azweriyên neviyên Iştaran raweste. Êdî ti kes nikare çarenûsa me binivîse. Ti kes nikare me ji himbêza dayîka me dûr bixe. Ti kes nikare evîna me qirêj bike û roja me tarî bike. Lewra di vê çav li bilindbûna çiyayên berxwedêr bikin. Mîna pêlên deryayê bilind bikin azweriyên xwe. Rengîn bikin bîr û baweriyên xwe. Bextewar bin di her kêliyê de.

Bikene hevala min a bedew, xêz bike wêneyên bîrhatiyên xwe di hizrên me de. Lê ji bîr neke, fêrmeskên kêliyên veqetînê. Pêdegariya hilgirtina hêmaya ronahiyê. Areteyên beriya serkeftinê. Mixabin, xemgîn dibe dilê min dema bi bîrtînim wan kêliyan. Tije dibe qirika min û kelegirî dibim. Mîna te gelek rêwîbûn mêhvanên heman rêyê. Lê belê, her yek xwedî şungeh û wateyekê cuda ye. Her yek jî bi heqîqeta xwe manîdar dibe.

Îro jî derbaz bû li ber çavên me wêneya evînekê pêçandî bi xwînê. Di bihareke nû de belav bû ye bêhna barûtê. Bilind dibe bi teqîna narincokê dengê qêrîna zayîneke nû. Di ezmanek şîn de qêrîna dirûşmeyên ‘‘yan jiyaneke azad, yan jiyaneke azad’’ deng vedide. Dengê qêrîna bangawaziya pênç rêhevalên hêja bilind dibe. Pênç pepuleyên ku bi bêhna biharê re zindî dibin. Bi vê qêrînê sekinîn dilên dagirker. Lewma hevala hêja Jiyan, tu bû destana vînê. Pêşeng li helwesta berxwedanê. Ji Viyan û Şîlan’an re bûyî rêheval û te keyfxweş kir dilê Zîlan’an.

Belê hevala Jiyan, bi zindîbûna xwîna dilê xwe te xêz kir yek ji çîrokên qehremaniyê. Te neqişand xalek ji wateya peyva heval. Li gel Sema û Fikrî gerand govenda azadiyê û şanaz kir serê xwedewenda dayîkê.

Li ser bîranîna rêhevala Jiyan Suruç ku bi heft rêhevalan re di encama ketina kemîna pastaran li herêma Somayê şehîd ketine.

Yekîneya Ş. Viyan Heftenîn

Ayrıntılar

Yayınlandı: 20 Mart 2012

Gelê Kurd li çar perçê Kurdistanê û derveyî welêt cejna berxwedanê, roja nû Newrozê pîroz dike. Li ser navê hemû gerîla û fermandarê HPG'ê vê Newrozê di serî de li Rêber APO pîroz dikim. Ji vir heta Îmraliyê bi rêzdarî wî silav dikin. Di şexsê Kawayê Hemdem Mazlûm Dogan, Zekiye, Ronahî û Berîvan de hemû şehîdên Newrozê û şehîdên şoreşa Kurdistanê bi rêzdarî bibîrtim û minnetdariya xwe tînin ser ziman.

Cardin li her çar perçê Kurdistanê Gelê Kurd vê Newrozê xwe ji bihara azadiyê re amade dike. Azadiya xwe bi berxwedanê pîroz dike. Ez vê cejna pîroz li hemû gelên li Kurdistanê û ji Gelê Rojhilata Navîn pîroz dikim.

Gelek wateyên taybet a Newroza 2012'an heye. Îro li Kurdistanê Gelê Kurd bi biryardariyeke mezin û bi şîara An Azadî, An Azadî ji Rêber Apo re azadiyê û ji bo Kurdistanê jî statuyê dixwaze. Di pêvajoya berxwedaneke mezin de Newroza 2012'an pîroz dike.

Dîrok carekedin li Rojhilata Navîn xwe dubare dike. Di berbanga dîrokê de Kawayê Hesinkar li dijî zaliman, Dehaqan bi berxwedaniyeke bêhempa roja nû an go Newroz anî. Bi vî awayî Newroz bû cejna jiyana nû, jiyana azad, berxwedêr û destpêka biharê. Bi vê berxwedanê bihar anî Rojhilata Navîn. Rê li ber serkeftina bindestan li dijî serdest Dehaqan vekir. Îro di vê wateyê de dîrok xwe dubare dike. Di hişê Rojhilata Navîn de vê roja pîroz ku hêdî hêdî dixwestin bidin jibîrkirin, Mazlûm Dogan, li ser hişmendiya tevgera APOyî û PKK bi sê niftikan di girtîgeha Amedê de bi şîara "Berxwedan Jiyane" berxwedaneke mezin nîşan da. Roja nû ya berxwedanê anî serdemame. Di riya azadiyê de ji bo gelê Kurdistanê li dijî zilm û taritiya Dehaqan agirê berxwedanê geş kir.

Ev agirê berxwedanê yê Kawayê Hemdem Mazlûm Dagan dabû destpêkirin, li çiyayên Kurdistanê jî bi pêngava 15'ê Tebaxê ya di pêşengtiya Rêheval Egîd de veguherî meşaleya azadiyê. Bi Berîtanan, bi Zîlanan, bi Ronahî û Berîwanan ev agir li her çar perçê Kurdistanê û cihanê belaw bû. Gelê Kurd ê tê xwestin ji dîrokê bê tunekirin, bi siyaseta înkar û tunekirinê ve rû bi rû maye, ew kefenê lê hatiye fesilandin çirandiye, betona gora lê hatiye veşartîn şikandiye û li Rojhilata Navîn carekedin şens û wateya azadiyê di roja nû de di Newrozê de xiste rojevê. Ji ber vê sedêmê ew agir di roja me de geş e, ew meşale îroj bi Şehîd Rustem, Şehîd Elîşêr, Şehîd Xebat, Şehîd Rûbar, Şehîd Mahîr, Şehîd Simko ve li herçar perçê Kurdistanê pêketiye. Di fikr û ramanên Rêber APO û berxwedana Mazlûm Dogan li çiyayaên azad ê Kurdistanê berdewam dike. Ji bo hêviyên azadiyê neyê tarîkirin, ronahiya agirê Kawayê Hemdem pêxistiye herdem geş bibe, lehengên gelê Kurd tevlî nava karwanên şehîdan dibe û bi agirê laşên xwe agirê Newrozê geş dikin.

Gelê Kurd îroj li her çar perçê Kurdistanê, li Amedê, li Qamişlo, li Mahabadê, li Hewlêrê cardin li her cihê Kurd jiyan dikin vî agirî geş dikin. Bi biryardariya berxwedanê ji bo azadiya di serhildanan de ne. Şîara gelê me di pîrozkirina Newrozê de bikar tîne, tê wetaye xwedî li biryardariya çalakiya Mazlûm Dogan derketinê.

Dewletên serdest bi salane li ser Kurdistanê siyaseta îmha û înkarê serdest kirin. Xwestin bi siyaseta înkar û îmhayê hebûna gelê Kurd ji holê rakin. Lê gelê Kurd ne tenê ji bo azadî û hebûna xwe tekoşîn meşand di heman demê de ronahiya meşaleya azadiyê li hemû Rojhilata Navîn belav kir. Ji bo hemû gelên bindest ên li Rojhilata Navîn bû ronahî. Pêvajoya Bihara Gelan a li Rojhilata Navîn tê binavkirin bi berxwedana agirê Mazlûman destpêkir. Îlhama xwe ji berxwedana Gelê Kurd girt. Gav bi gav li dijî despot û zalimat ber bi azadiyê ve dimeşin.

Bê gûman dijmin ên ev rastî dîtin, biryardariya Gelê Kurd ê di riya azadiyê de, hêviya mezin a bi PKK re derketiye holê dîtini bi siyaseta komkujiyê, bi pêkanînên komkujiyê dixwazin bersivê bidin. Bi êrîşên zalimane û hov êrîşî ser gelê Kurd dikin. Bi îşkenceyan, bi operasyonên leşkerî dixwazin vê hêviyê tune bikin. Lê Gelê me bi biryardariya xwe bi wêrekî û fedakariya ji Mazlûman girtiye, hêza ji Rustem, Xebat, Çîçek û Alîşêran girtiye gav bi gav ber bi azadiyê ve diçe. Êrîşên li dijî gelê Kurd çiqas dijwar dibe bila bibe, girtin çiqas zêde dibe bila bibe, êrîşên leşkerî çiqas pir dibin bila bibin, ev wê tenê hêrsa gelê Kurd li dijî neyarê xwe zêde dike. Di meşa wê de nêzî azadiyê dike. Rik -israr- a di azadiyê de bihêz dike.

Sala 2012'an di vê wateyê de bi biryardarî, bawerî û berxwedaneke mezin destpêdike. Ev biryardarî li gel Rêber APO heye. Nêzî 8 meh in, di tecrîdê de bi hemû cîhanê re têkiliyê wî qut kirine lê bi sekna xwe, bi fikr û ramanên xwe hêzê dide şoreşa Kurdistan û Rojhilata Navîn, wê ber bi serkeftinê ve dibe.

Ev wêrekî û biryardarî li gel Gelê Kurd jî heye. Îro tevî qedexeyan, hemû komkujiyan, êrîş û girtinan bi ruhê serhildanê, bi tevlêbûneke mezin li bajarên Kurdistanê Newrozê bi coş û berxwedanî pîroz dike. Ji ber vê jî careke din bi vê Newrozê em derbasî biharê dibin. Ev bihara Ev Newroz wê sala 2012' an bike sala serkeftinê. Em bi vê biryardarî, bi vê hêvî û wêrekiyê dikevin sala nû.

Lê ji bo çanda berxwedanê ya kevneşopiya gelê Kurd e, tevlêbûna Newrozê asteng bikin, çi ji dest wan tê, çiqas mekanîzmayên astengkirinê hebin xistine meriyetê. Van mekanîzmayan qaşo di nav huquqê xwe de digrin dest. Lê divê herkes vê bizanibe; tu qanûnê huquqî nikare şêweyê pîrozkirina cejnên gel diyar bike û vê li ser wan ferz bike. Bi salane ev gela Newrozê tenê weke rojekê negirtiye dest. Newroz weke mîrateya berxwedanê her dem di dilê vî gelî de weke rojên berxwedanê hatiye pîroz kirin. Ji niha û şûn ve jî wê bi vî rengî be. Weke mînak li Îrana cîran bi dehan rojan Newroz tê pîroz kirin. Lewra li gel wan jî Newroz bûyereke dîrokî ya girîng e. Ev rastî ji bo gelê Kurd hîn bêhtir bi şewat e. Kurd ji bo vê girîngiya wê ya dîrokî vê cejnê weke vejînekê dinirxîne. Ev destana vejînê bi awayekî xwezayî bi rojan pîroz dike. Di van rojan de jî weke 2624 sal berê ku zordestan ji bo tunekirina gelan sond xwari bûn, dişibin hev. Înkar û îmha, qetilkirina zarokên wan, dîlgirtina rewşenbîrên wan, rispiyên wan, bi rêbazên herî hovane yên cîhanê mîna Dehaqan zarokên berxwedêr qetldikin, xwîna wan vedixwin, ji ber vê jî wê rojên berxwedanê yên vî gelî jî herdemî bibe.

Yên ji rojên berxwedana Kurdan ditirsin salox didin ku li gor wateya wê û di roja wê de were pîroz kirin. Dîrok şahidiyê dike, ji ber vî gelî Cejna Newrozê pîroz kiriye, bi dehan ji wan hate qetilkirin, bi tank û panzeran ser wan de çûne. Cejna wan hate qedexekirin. Ji bo vê rojê reş bikin çi ji dest wan tê, çiqas derfetê wan heye hemû bikaranîne. Çi wextê vî gelî bi berxwedaneke bênavber xwedî li vê rojê derketiye û ev roja Newroza bû "roja wan"

Newroza bi berxwedana gelê Kurd hatiye vê rojê berxwedana gelê Kurd û gelên cîran, bi hevgirtina gelan wê rola xwe ya dîrokî bilîze. Newroz, li her derê, di her demê de cejna berxwedan û biratiyê, li dijî kolonyalîstan weke seknekê wê berdewam bike.

Li ser vê bingehê bi hêvî û baweriya ev sal bibe sala azadiya Rêber APO, careke din, Newroza Rêber APO, Gelê Kurdistanê û hemû gerîla yê Kurdistanê pîroz dikin, weke HPG'ê em sonda ji bo gelê Kurdistanê bikin sala serkeftinê.

Ayrıntılar

Yayınlandı: 20 Mart 2012

Fermandarê efsanewî yê gelê kurd Mahsûm KORKMAZ (EGÎT), di sala 1956’an de li navçeya Farqînê ya girêdayî Amedê hatiye dinyê. Di temenê ciwaniyê de malbata wî koçî Êlîhê dike. Li Êlîhê mezin dibe û li vir beşdarî xebatên şoreşgerî yên ewil dibe. Fermandar Egît piştî sala 1970’yan di bin bandora tevgera rewşenbîr-ciwanan ku li tevahiya Kurdistanê bi pêş diket dimîne. Nasandina wî bi PKK (Apociyan) re, bi alîkariya Mazlûm Dogan ku ji kadroyên pêşengên PKK’ê ye û bi berxwedana li girtîgeha Amedê jiyaneke bi rûmet ava kiriye bû.

Fermandar Egît, çalakiyên xwe yên ewil ên şoreşgerî li Êlihê dest pê dike û di têkoşîna xwe de her tim li herî pêş cihê xwe digire. Ew, li hemberî hemû neyîniyên ku cihê lê çêbûye, şerekî bîrdozî, polîtîk û rêxistinî vedike û pêşketinên mezin bi dest dixe. Fermandar Egît, ji bo pêkanîna pengavên mezin di riya şerê gel de bê vekirin, di rêbendana 1980’yan diçe kampên Filîstinê yên li Lubnanê. Piştî pêvajoya perwerdehiya heft mehan, bi hêvî û berpirsiyarên mezin vedigere Kurdistanê. Di vê heyamê de bi rêheval Kemal PÎR re ku pêşengê kadroyê PKK’eyê ye, dikevin kemîna hêzên artêşa Tirk û ji vê kemînê bi birîndarbûneke giran xelas dibe. Di heman kemînê de rêheval Kemal PÎR jî hêsîr tê girtin.

Mahsûm KORKMAZ, di dema ku têkoşîna azadiya kurd hê nû nas dike de, di rapora ku pêşkêşî PKK’eyê kiriye de wiha daxuyandiye: ‘ji ber ku ez ji herêmeke (Farqîn) ku ramanên welatparêziyê lê xurt bû, bi bandora tevgera şoreşgerên Tirkiyeyê û bi faktorên ku têkiliya min bi pêşverûya rewşenbîr-ciwanan re hebû û ji ber ku xwedî hestên mirovahiyê bûm, di bûna şoreşgeriya min de rola xwe lîstine… Jiyana min ya şoreşgerî bi tevgera me destpêkir. Pêşîn li hemberî şoreşgeriyê sempatiya min hebû, lê bi tu tevgerên siyasî re têkiliya min çênebibû… Têkiliya min bi tevgera me re, di sala 1977’an destpêkir. Arîbûna di nava rewşenbîr-ciwanan de ku li dora komeleyê kombûbûn, di nava van cudawaziya komên siyasî de, ji ber ku eleqeya min ya li hemberî şoreşgeriya tevgera me hebû, min li hemberî hêzên reformîst û sosyal-şovên ber bi tevgera me dahf dida. Piştî vê pengavê û encamên lêkôlînên min, bi awayekî hişmendî min domand.’

Dawiya sala 1982’yan û di bihara sala 1983’yan de, dema ku PKK fealiyetên ber bi welêt da destpêkirin, Mahsûm KORKMAZ beşdarî fealiyetên amadekariyên beşan dibe û beşên pêşeng yên şoreşgerî ku gihîştina wan ji bo gelêk herêmên Kurdistanê rolekî aktîif dilîze.

Fermandar Egît berî 15’ê Tebaxê ji bo endambûna Komîteya Navendî tê hilbijartin û ji Konseya Navendî ya Hêzên Rizgariya Kurdistan (HRK) ku hatiye ava kirin re jî tê hilbijartin, fermandariya yekîneyên HRK’ê yê pêşîn ‘Taximê Propagandaya Çekdarî ya 14’ê Tîrmehê’ hilgirtiye ser xwe.

Fermandar Egît di rêkûpêkirin û plansaziya Pengava 15’ê Tebaxê de rolekî girîng dilîze, di talîmateke dawîn yên berî çalakiyê de wiha dibêje. ‘Di dema çalakiyê de divê tu kes bêdestûr dernekevin derveyî plansaziyê û sîper neyên terikandin. Berdan bi lêketin û bi pîvan bin. Bêyî hewcedarî divê tu gule neyên xerckirin, ji bo heval bera hev û kesên sivîl nedin divê xesasiyeteke mezin nîşan bidin. Bi xusûsiyetên ku bala wan hat kişandin re, wê merhaleyên planê bi tevahî bi endamên taximan re bê têgihîştin. Divê her kom li ser peywira xwe sê-çar caran bi kûrahî nîqaşan bikin.’

Pengava 15’ê Tebaxê, piştî van peyvan dest pê dike û di dîrokê de wekî guleya pêşîn cihê xwe digire. Bi êrîşa Erûhê re ku di bin fermandariya rêheval Egît ve pêk tê, lingê têkoşîna azadiyê yê herî girîng şerê gerîla daye destpêkirin.

Rêheval Egît, bi dilê xwe yê tijî evîna mirovahiyê û nirxê dida mirovan gelekî kûr bû. Lê di dema dîktatoriya har de, bê îmkaniya jiyandina wekî mirovahiyê li hemberî wî û gelê kurd ji bilî çekê tu riyên din ne hiştibûn. Bi hezaran mirov tenê ku ji bo kurdbûn hatine girtin û beyî ku tu mafên hiqûqî bên naskirin, di bin pêkanînên dijî mirovahiyê de hatine bê îrade kirin. Serîhildana Egît û komek rêhevalên wî li hemberî vî tiştî bû.

Ji bo jiyaneke mirovahî ji bilî berxwedanê tu riyên din nehatibûn hiştin. Ev jî deynekî ku bedela wê giran bû û divê bê dayîn. Têkoşîna azadiyê, di şertên herî giran û di nava bêhevsengiya hêzên mezin de, bi giyana Pengava 15’ê Tebaxê heta roja îro hatiye. Di erdnîgariya ku mirovên pêşîn bi kar anîna axê re jiyan lê dîtibûn, divê mirovên kurd ji xwe re nebûna biyanî. Ji mehkûmkirina mirinê re, komkujiyê re, bênasname û ji jiyana bê kesayetî re negotina erê. Ev, ji bo mirovahiyê re jî tu destkeftin nedianî û ev ne dibû tercîha jiyana gelê kurd jî. Mêrxasiya ku bi Egît re bûye sembol, di demeke wisa de watebûna xwe dîtiye, nasname û kesayetî bi dest xistiye. Dîroka ku di taldeyên Botan de hatiye veşartin, li Gabar û Cûdî ji nû ve hatiye afirandin û nivîsandin. Di xeta ku dîrokê çarenûs destnîşan dike, têkoşîna gihîştina mirovahiyê hatiye dayîn, bi vî rengî dîroka qederperestiya kurd bi şerê vejînê re ji nû ve girêk bi girêk hatiye hûnandin û nivîsandin.

Wî , bi hêlên xwe yên pêkvejiyanî, bi jiyana xwe ya nifsbiçûk, bi kedkariya xwe, bi nêzîkbûna xwe ya rêgezî, bi dînamîkbûna xwe, bi disîplîna xwe, bi rêxistinkirina xwe, ‘Wekî milîtanekî xetê û hawariyê Apocîtiyê’ dest bi kar kiriye. Wî li hemberî derdora ku bêhêviyê di dîroka Kurdistanê de hatiye avakirin, her tim bû çavkaniya hêviyê. Ne hêlên xwe yên cudabûnê, hêlên yekitiyê derdixist pêş, li hemberî parvekerî û parçebûnê şerekî bi stemkarî da. Wî ji her tiştî girîngtir, ne ku nirxên heyî biqedîne, her tim afirandinî bingeh girtiye û li ser vî esasî jiya ye. Li hemberî belavkirina nirxên ku hatiye avakirin bûye xeleka hêrsê. Her tim hîn dibû û tiştên hînbûye ji bo parve bike her tim hîn dikir. Kesekî ku ji ewqas hêz û moralê dide rêheval û dostên xwe helbet wê tirsê têxe dilê kesên li hemberî xwe û îxanetkeran. Ji ber vê yekê her tim bûye hedef û ji bo ji aliyê dijberên xwe bêbandor bê hiştin bi kedeke mezin her tim hatiye şopandin. Rêheval Agît. Mirovekî bêhempa bû ku dîroka hezar salan digihand îro û bi pira dahatûyê re ava dikir. Di herî dema xwe ya hilberînê de, yanî demeke ku ji bo gelê me, gelên me xebatên ku herî bi fêde hilberîne di 28 adara 1986’an li çoltera çiyayê Gabarê (Kupelî) yê Şirnexê piştî komployeke bi xayin beşdarî karwanê nemiran dibe; li şûna xwe ne tirs û taswas, biryarbûn û azweriyeke serkeftinê hişt.

Çavkanî : Serxwebûn, Ozgur Polîtîka, arşîva HPG BÎM

Bîranîna Egît, fêmkirina wî ye!

Bîranîna Egît, vegotina têkoşîna wî; di rastî de bîranîna kesekî ku ji lehengên pêş yên têkoşîna me ya demokrasî û azadî, civakî û netewî, fêmkirina vê destanê ye. Disa kesekî ku dahatû û raboriya çînên mezlûm yên gelekî di kesayetiya xwe de kiribe yek, dikare ku behsa mirin û windahiya wan bê kirin?
Ji nirxandinên Reber Abdullah Ocalan, ku ji dîrokên cuda ji bo bi vesîleyên cuda di der barê Mahsûm KORKMAZ (EGÎT) de hatiye berhevkirin.

Ayrıntılar

Yayınlandı: 20 Mart 2012

Weke tê zanîn pişti destwerdanê mîna encama kaosa derketiye holê, di nava hêzên hêzên Rojhilatanavîn de bêhevseniyek peyda bû. Li ser vê bingehê gelek pêwendiyên xwedî esasên berjewendiyên gelan û hevkariyên dostanî vegeriyane berjewendiyên teng ên kesan, hêzên desthilatdar û hevkariyên rojaneyî yên berjewendîxwaziyê.

Li ser van xalên esas bi taybet li dij Kurdan konsepteke tunekirinê hatiye destpêkirin. Ev konsept bi hevkariya komploya navnetewî re gihişte lûtkeyê herî bilind. Vê konseptê gelek caran li dij Kurdan rûyê xwe yê kirêt eşkere raber kiriye. Di 12 Adara 2004’an de li Qamişloyê, di 9 Mijdara 2005’an de li Şemzînanê û di 16 Sibata 2006’an de jî li Makoyê li ser gelê Kurd tevkujî pêk hatin.

Îro salvegera duyemîn a tevkujiya Qamişloyê ye. Weke tê zanîn gele me yê Rojavayê Kurdistanê di nava hemû tevgerên serhildanên Kurd ên azadiyê de xwedî roleke mezin û girîng e. Her wiha di vê serdemê de jî di beşdarbûna tevgera azadiyê de xwe ji tu fedekariyan nedaye paş û bi hemû can û malê xwe ve li nav tevgera azadiyê bûye xwedî cihekî jêneger û bêhempa.

Di ser tevkujiya Qamişloyê re du sal derbasbûn, lê rexmî van du salên derbasbûyî, rejîma Suriyê bêyî ku di polîtîkayên xwe yên dijwar ên li ser gelê Kurd de tu gavên ereni biavêje, di polîtîkayên xwe yên tunekirin û çewisandinê de israr kiriye û her wiha li dij gelê Kurd bi dewletên serdest ên cîran re jî bûye hevkar û xwedî îtîfaqên paşverû. Weke hemû dewletên dagirker ên Rojhilatanavîn polîtîkaya tunekirin û çewisandina gelê Kurd, weke ku dê ne ji bo feydeya gelê Suriyê be, her wiha ev yek dê her dem di hundirê Suriyê de weke birîneke devxwîn bikele û gelek tiştan bi gelê Suriyê bide wendakirin. Divê weke her kesî dewleta Suriyê jî bizanibe ku îro gelê Kurd bi taybet jî gelê Rojavayê Kurdistanê ketiye riya azadiyê ku ne bi tevkujî ne jî bi rêbazên cuda jê nagere. Ev yek careke din di roja 15 Sibatê de eşkere peyitandiye.

Em weke Serokatiya Desteya Rêveberiya KKKê, bi sedema salvegera duyemîn a tevkujiya 12 Adarê Serhildana gelê Qamişloyê silav dikin û bi kerb û kîneke dijwar tevkujiya dewleta Suriyê ya li ser gelê me şermezar dikin.

Di serî de li hember bîranîn û giyanên pak ên şehîdên 12 Adarê û hemû şehîdên azadiyê yên Rojavayê Kurdistanê bejna xwe ditewînin û wan ji xwe re weke pêşengên riya tekoşînê dibînin.

Di salvegera duyemîn a tevkujiya Qamişloyê de, em careke din serhildan û berxwedana gelê xwe silav dikin. Em xwedî hêvî û bawerî ne ku di vê serdemê de jî dê gelê Rojavayê Kurdistanê serhildana xwe ya demokrasiyê bidomîne û bi çalakiyên cewaz ve agirê azadiyê geş bike.

Bijî berxwedana Gelê Qamişloyê!

Bijî şehîdên serhildana Qamişlo!

Bijî yekîtî û tekoşîna gelê Kurd!

Bimre tevkujiya li ser gelê Kurd!

Bimre zordarî, mêtîngerî û dagirkeriya şovenan!

Ayrıntılar

Yayınlandı: 20 Mart 2012