Ji çapemenî û raya giştî re!
1. Di 6'ê Tîrmehê de li naveçaya Tetwana Bedlîsê ji aliyê artêşa dagirker a tirk operasyonek hatibû destpêkirin. Di 12'ê Tîrmehê de piştî nîvro li dijî hemû herêmên operasyonê bi tank, helîkopterên kobrayan û wesayitên zirxî heta danê êvarî hatiye bombekirin. Di danê êvarî jî bêencam paş ve vekişiyaye.
- Ayrıntılar
Ji Çapemenî û raya giştî re!
1. Di 8'ê Tîrmehê de di saet 01.00'an de li navçeya Qisleya Dersimê li Zinarên Doganan di navbera gerîlayên me û leşkerên artêşa dagirker a tirk ên derketine operasyonê de pevçûnek qewimiye.
- Ayrıntılar
Ji Çapemenî û raya giştî re!
1. Di 2'ê Tîrmehê de di saet 23.45'an de li navçeya Şîrana Gumuşhaneyê li derdora Încedere di navbera gerîlayên me û leşkerên artêşa dagirker a tirk ên derketine operasyonê de pevçûnek qewimiye.
- Ayrıntılar
Ji çapemenî û raya giştî re!
1. Ev demeke li navçeya Kaxizmana Qersê li dijî herêma Çemçê, li derdora Şahyolu, derdora zoman û konên şivanan ji aliyê artêşa dagirker a tirk bi yekîneyên veşartî kemîn tên vedan.
- Ayrıntılar
Ji çapemenî û raya giştî re!
1. Di 8'ê Tîrmehê de di saet 22.30'an de li navbera navçeya Gexîya Çewlikê û Depa Elezîzê li nêzî gundê Kanê ji aliyê gerîlayên me yê YJA Starê çalakiyeke rêbirînê hate lidarxistin.
- Ayrıntılar
Ya ez dixwazim bikim hem ji bo zimanê Kurdî, hem jî ji bo lehceyên din afrandina qadên azad e. Ger ez niha zimanê Kurdî weke zimanê fermî îlan bikim, dê ziman bi xwe zerarê bibîne. Sedema yekem pir kes jê fêm nakin. Ya duyem ziman hîna xwe ava nekiriye. Gelek lehce têkilhev bûne. Ev yek dê bibe sedema parçebûn û cahiliyê. Ger mirov a rast bibêje, her kes dikare di zemîna me afirandî de biaxive, heta dikare zimanê eşîreta xwe jî biaxive. Divê mirov ne li dijî vê yekê be.
Ji bo zimanê bijartî jî divê hêdî hêdî komîteyek li ser kar bike û bixebite. Niha dema vê ya rast e û derfetên vê yekê jî hatine afirandin. Divê ji bo Kurdiya bilind komîteyek were damezrandin. Kî ji ziman fêm dike, dikare çawaniya pêşvehatina ziman a hetanî roja îro lêkolîn bike, wan zanînan berhev bike û bi rêya xebateke demdirêj a vê komîteyê ve dikare zimanekî bilind a kurdî ava bike. Yanî mirov dikare Soranî, Dimilkî, Kurmancî û Goranî ava bike. Piştre jî gel dikare vê yekê weke zimanê xwe bi kar bîne. Divê sîstema ziman wisa were meşandin. Hetanî ev yek pêk were jî divê her lehçe di qada xwe de xebatê bimeşîne, bi wî zimanî klaman bistrê, axaftinan bike û çawa dixwaze dikare wisa bi kar bîne. Azadiyeke bêsînor... Em li vê derê nikarin zagonên vê yekê ava bikin. Ev tiştekî xwezayî ye. Ji bo tiştên xwezayî hem dem û hem jî cih hewce ye.
Mînak berê jî digotin ku “ger tu dixwazî ji bo Kurdewariyê hindek tiştan bikî, divê tu destpêkê rê bidî zimanê Kurdî”. Min ti caran li pêşiya xwe nekirin asteng. Hindek ev sed salin dixwazin ji bo ziman hindek tiştan bikin, lê nikarine ji bo Kurdeyetiyê hindek tiştan bikin. Min bi Kurdiyeke bihêz dest bi şoreşê nekir. Min bi zimanê Tirkî dest bi şoreşê kir, niha jî xizmeta herî mezin ez didim. Kurditiyê wisa ez bi kûrahî û dirêjahiyê ve dimeşînim. Ji gelek lehceyên cewaz pir pirtûk jî çap dibin. Min bi xwe ev nekirin, lê min rê li ber van vekir. Min derfetên siyasal û îdeolojîk afirandin. Tuyê çend salên din bi şûn ve jî bibînî ku di Kurditî jî cihê xwe yê herî mezin bigre. Ya tê meşandin û ya rast jî ev e. Yên din pir baş nakin, pirsgirêkê gelekî teng bi dest digrin, ger wisa bidomînin dê bidin wendakirin.
Di nava me de ticaran pirsgirêka zimanan dê dernekeve. Dibe ku di demên pêş de li dibistanên me zimanên tirkî û yên erebî jî werin bi karanîn, divê mirov misoger ji vê yekê netirse. Lê divê mirov hêdî hêdî dibistanên Kurdî bide avakirinê. Ev hetanî demekê jî dê bi hev re werin bi rêvebirin. Ger Kurdî qels be, dê zimanên gelên cîran hetanî demekê serdest be, piştre dê hêdî hêdî bigihên heman astê û di nava hevsengekê de werin meşandin. Bi demekê şûn ve jî êdî dê zimanê Kurdî yê bilind serdest be. Ji beriya her tiştî ger em bikaribin di siyaseta xwe de serxwebûnê bi dest bixin, dê çand jî bi yekê re bi pêş bikeve û serdest be. Divê mirov ji bo vê yekê dijminahiya zimanan neke. Ger mirov dijminahiya zimanan bike, nikare ti tiştî jî bi dest bixe.
Lê divê mirov bi hêz û kûr jî li ser zimanê xwe raweste. Bi qandî ku mirov ne xwedî nêzîkatiyeke weke “min bi zimanê dijmin dest pê kir hetanî dawiyê jî ezê wisa bidomînim” her wiha divê mirov di vê mijarê de nêzîkatiyeke pir teng jî raber neke. Nêzîkatiyeke weke “ez ji zimanê xwe pê ve hînî tu zimanan nabim” jî nêzîkatiyeke pir di cihê xwe de nîne. Esas her du nêzîkatî jî yek in. Her du jî zirarê didin. Divê mirov di vê derê de hevsengê bi dest bixe. Ez dibêjim ku lehce jî pê re, her kî çi dixwaze bila wisa bike, lê zimanekî xwedî hêz jî hewce ye. Divê mirov çend zarokan ji dibistana seretayî hetanî bi zanîngehê rêxistin bike. Eger bi vê şêwazê bi rê ve biçe ez bawer nakim ku dê tu pirsgirêk derbikevin holê. Derfet tên afirandin, her ku diçe qadên xebatê jî zêde dibin. Mirov dikare mamosteyan li hev bicivîne û li ser hindek plan û bernameyan bixebite. Mirov dikare xebatên ziman bi şêweyeke wergirî bi vê azîneyê bi rê ve bibe.
Di cîhanê de hatiye peyitandin ku nêzîkatiya nîjadî nêzîkatiyeke herî paşverû ye. Nîjadperestî temsîliya paşverûtiyê dike. Tu nirxekî çand û zimanê nîjadeke paşverû nabe, tune ye, ev yek şaş e û dê hêdî hêdî ji holê rabe. Ev nêzîkatî li dij mirovahiyê ye. Rast e, dijmin te ji zimanê te qut dike, jiyana xwe û zimanê xwe li ser te serdest dike, wê bi te dide hezkirin û dihêle ku ji zimanê xwe nefret bikî. Di vê derê de texrîbateke mezin heye. Lê tiştekî dîtirê jî heye. Ez bêhtir hînî tirkiyê dibim, heta ji Serokomarê dewletê zêdetir ez hez ji taybetmendiyên tirkiyê dikim. Lê ev li pêşiya hezkariya min a kurditiyê ne asteng in. Berovajiyê vê Kurdîtiya herî mezin jî min kir û dikim. Vaye ev meseleya enternasyonalîzm, hûmanîzm û biratiyê ye. Ger van bi hev re nemeşînî tuyê bikevî nava xeletiyeke pir mezin. Nîjadperestiyeke teng sedema mirina gelên weke Ermenî û Sûryaniyan e.
Ji aliyê din xwe nedana helandin jî xaleke gelekî girîng e. Min xwe neda helandin. Ma hun dizanin şertê min ê yekem çi bû? Min ji zaroktiya xwe û vir ve helandin da rawestandin. Ez bûm fermanberekî (memur) mezin jî, min zanîngeh jî qedand, lê ji bo ku ez xwe nedim helandinê min tenezilê jiyana serdest jî nekir. Ez naxwazim we rexne bikim, hînbûna ziman jî gelekî girîng e. Lê niha hun serê min jî jêbikin, ez nikarim hînî zimanê kesekî bibim. Gelek ziman hene; hun tevahiya Ewrûpa jî bidin min, ez hînî zimanê wan û jiyana wan nabim. Ez nîjadperestekî teng nînim, gelekî mirovhez im, lê bi zimanên din nikarim biaxivim, hez nakim. Çi xizmetî biratiyê û yekitiyê bike ez ji wê hez dikim. Di vê mijarê de min xwe terbiye kiriye.
Bingehê biratiyê mezinkirina Kurdiniyê ye. Ev yek ji bo gelê Kurd a herî baş e. Mînak hindek rêberên Kurdan cilên Kurdî li ber xwe dikin, lê koleyên herî mezin ê dijmin in. Her dem bi Kurdî diaxivin, lê xizmeta ku ew ji nîjada Tirkan û faşîzma Tirk re dikin, Tirk bi xwe jî ji xwe re nakin. Vaye di vê derê de mesele tenê li ber kirina cilên Kurdî û axaftina peyvên Kurdî nîne. Pirsgirêk rêzdariya ji biratiyê û mezinahiyê re ye. Rêzdariya ku me hetanî niha ji biratiyê re raber kiriye hetanî niha tu rêberan raber nekiriye û em dixwazin vê yekê bi vî awayî jî bidomînin. Li hember Tirkan misoger ez xwe biçûk nabînim. Li hember paşe û serokên wan xwedî rêzdariyeke mezin im. Ez şivanek im, gundiyekî ji rêzê me. Lê zanîna netewî ya ku min bi dirustî wergirtiye difermîne ku, Kurd jî miletek in, Kurd jî miletekî xwedî şeref in û misoger divê werin pejirandin.
Hindek serokeşîran şêwazek afirandin. Cil û bergên Kurdî li ber xwe kirin, bi zimanê Kurdî axivîn, lê mala Kurdan wêran kirin. Ev waneyeke (ders) mezin e. Divê rewşenbîrên me bi giranî li ser van mijaran rawestin. Bila tiştekî xelet nekin. Dibistanên Kurdî çêdibin, mirov dikare hetanî bi zanîngehan jî ava bike, lê ji bo vê yekê hewceyî bi demê heye, bi amadekariyan heye. Ev meseleyeke zanistî ye, lêkolîneke zanistî hewce ye, derfet hewce ne. Bi qedexe yan jî bi cilan ve nabe, tenê bi çend peyvên sivik ên Kurdî nabe. Ev yek hatiye peyitandin. Hindek ji bo min dibêjin “çima bi Kurdî naxive?” Naxêr! Ez dikarim xebatên bi Kurdî bidim meşandin. Min di serî de jî anî ser ziman, min ji bo klameke Kurdî dest bi şoreşê nekir. Ev nêzîkatiyên xelet in. Bila tu kes xwe nexapîne, bila tu kes li ser me bi erzanî neaxive. Nirxa xebatên ku min li ser çand û zimanê Kurdî kirine gelekî mezin in. Ez van ji hev cuda dikim. Mirov çawa dikare bi çanda gel û dilê gel re be, dîsa mirov çawa dikare bi gel re be? Van her du xalan ez baş ji he
Zimanê Kurdî Tevkujiyekê Dijî
Bêguman pirsgirêka ziman, pirsgirêkeke giran a nîqaşê ye. Kesên ku dibêjin, “divê wêje bi tevahî bi zimanê Kurdî be” hene; yek jî kesên ku dibêjin, “girîng nîne, bi her zimanî dibe” hene. Ya min hindekî riya navîn esas digre. Li gor min dê wêjeya Kurdî demeke dirêj bi zimanê serdestan ve were meşandin. Bi qandî ku rizgarî pêk were, dê hêdî hêdî zimanê Kurdî bikeve dewrê û çalak pêk were. Em çi qas vê yekê nexwazin jî, êdî ev yek rasteqîneke pêkhatina avedaniya mêtîngeriya heyî ye. Ev rasteqîneke objektîf e. Ger em bixwazin jî, em nikarin bi tu awayên din tevbigerin. Hînî nivîsandina bi zimanê Tirkî, Erebî û Farisî bûne. Weke din tu mijarên wan nînin. Lê ne pêkane ku mirov hema li ser wan “nivîsandina Kurdî” bisepîne. Ji ber ku di asta karîna nivîsandinê de nînin. Lewra, zimanê Kurdî jî hîna negihiştiye zimanê wejêyeke bihêz.
Ez eşkere bibêjim: nivîskarekî herî jîr ê di zimanê Kurdî de şareza, çi qas li xwe bide zorê jî, çi qas bikaribe binivisîne jî, nikare zêde xwendewanan peyda bike. Ji ber ku zimanê Kurdî bi xwe tevkujiyekê dijî. Zimanê Kurdî bi xwe negihandine zimanê wêjeyeke bihêz, zemîneke wî ya netewî nehatiye pêşxistin, nehatiye pejirandin. Ji sedî pêncî zêdetir bi zimanê netewa serdest diaxivin. Ev rasteqîniyek e. Kurdî bi xwe hîna negihiştiye rewşa zimanekî netewî, ev jî rasteqînek e. Ger em bi lehceya kurmancî binivisînin, ên soran û zaza tênagihên, ger em bi soranî binivisînin, ên kurmanc tê nagihên. Lewra divê mirov li ser zimanê netewî biponije. Avakirina zimanê netewî jî xebateke pêvajoyê ye.
Mînak, zimanê Tirkî jî di nava tevahiya dîroka komarê de encax nû digihê asta zimanekî wêjeyî. Zimanê Tirkekî Anatoliyî, yekî Tirkmen û Ozbek qet tênagihên. Belkî Zazayek dikare di Soranî de nêzbûnekê peyda bike, lê di wan de ev yek jî nîne. Bi wê wateyêye ku di nava netewên din de jî heman pirsgirêk mijara gotinê ye. Di Farsan de, di Ereban de ev pirsgirêk heye. Bi qandî ku Erebekî ji Suriyê nikaribe ji Erebekî Fasî fêm bike, pir cewaz diaxive. Divê mirov vê yekê pir sosret pêşwazî neke. Di me de mêtîngeriyê ev yek xirabtir kiriye. Ez ji xebatên zimanê netewî re dibêjim erê, divê di zanîngehan de ev beş werin vekirin.
Bêguman divê di televîzyonan de bi giranî li ser vê mijarê were rawestîn. Dîsa divê mirov hêdî hêdî di dibistanên seretayî de derbasî perwerdeya bi zimanê Kurdî bibe. Lê wexta ku ev yek pêk neyê jî divê em xwe perîşan raber nekin. Dîroka me wisa bû. Îro Hindistan jî, pir zêde nikare bi zimanê Hindî biaxive, zêdetirî wan bi İngîlizî xeber didin. Cezayirî herî zêde karê xwe bi zimanê Fransî pêk tînin. Belkî em jî demeke dirêj bi zimanê Tirkî xebatên xwe bimeşînin. Lê ji bo zimanê Kurdî bibe zimanekî netewî û ji bo ku em bikaribin ji zarokan hetanî mezinan di nava herkesî de bidin rûniştin, bikin zimanê rojane, emê bi sebr û rik xebatên xwe bidomînin. Lewra divê mirov di vê çerçoveyê de nêzî pirsgirêka ziman a demê bibe.
Ger pêkan be, divê mirov hêdî hêdî bi zimanê Kurdî berheman biafrîne. Ya mijara gotinê, ne tenê karên nivîskariyê ye. Mesela mirov dikare bi zimanekî Kurdî yê pak û zelal filmên sînema û rêze filman bikişîne, amade bike, dîsa belgewar dikarin werin amadekirin. Lê ji bo zimanê netewî û wêjeya netewî hîna gelek kar li pêşiya me hene. Ji ber ku ev yek wisa pêk nayê jî, divê em bi xwe, xwe vê pirsgirêkê pir mezin nekin û nekevin nava nîqaşên pir çors û sexte. Divê nîqaş di vê çerçoveyê de bin.
Divê xebatên zimanê netewî çawa çêbibin? Ger di vê mijarê de Kurdên şareza hebin, bila hetanî dawiyê pê re mijul bibin. Divê em bigihînin sazîbûnê, divê em dibistanên Kurdî vebikin, pêwîste nîqaş bi van aliyan de bin. Lê divê em nekevin nîqaşên seranser ên weke ka emê bi Tirkî binivisînin an jî bi Kurdî. Li hember hev pêşxistina hindek tawanbariyan jî ez xeter dibînim û ev nêzîkatî ne di cih de ne. Niha ez bi zimanê Tirkî bi navê Kurdan çalakiya herî mezin didim meşandin. Vê çalakiyê zimanê Kurdî jî bihêztir kir, giyana Kurdî jî gelekî mezintir kir. Ji bo gelekî bikaranîna zimanekî din, bi qandî qonaxeke girîng ber bi şoreşê ve jî biriye. Ez dikarim gelek mînakan jî bidim.
Lewra pêşnexistina nîqaşên rûser pir girîng e. Em dikarin tirkî jî weke çekekê li dij şêwaza tunekirînêr a dijmin bi kar bînin. Perwerdeyên ku îro em bi Tirkî dikin, pir erjeng milîtanên me didin şerkirin. Lê ev yek têr nake, bedewî û xwezatiya Kurdiya me jî heye. Ez bawerim ku, dê di dema pêş de bibe ziman û wêjeyeke xurt a Rojhilatanavîn. Wêjeya bi zimanê Kurdî, dîsa xwendina helbest û stranan a bi zimanê Kurdî gelekî rewneq e, peroş e û xweş e. Esas hewceyî bi demê û hewlên mezin heye. Nasdikim û pêk tînim.
SEROKATİYA PARTİYÊ
- Ayrıntılar
Yê ku hêsan wenda dikin, rêza wan ji jiyanê re nîne. Yê ku di carekê de nirxan bi hêsanî serûbin dikin, li hemberî jiyanê herî kêm bi qasî dijmin xeter in. Ez vê gelekî zelal diyar dikim, divê hun jî vê yekê fêm bikin. Em jiyanê weke hêviyekê dinirxînin. Em dixwazin bi gelê xwe, jiyana azad bidin qezenckirin. Em derfetên jiyana wekhev û azad ku jin û zilam gelekî pê muhtacin ava dikin. Ger ev rast be û hun jî bi vê ve girêdayî bin, gelo hun ji bo ji di erkên hêsan de, di çalakiyan de, di rêxistinbûnê de, di propagandayê de çima ne serkeftî bin? Derdikeve holê ku di rastiyê de girêdaniya we ji bo van nirxên bingehîn zêde pêş neketiye. Mînak ger hun weke min ji cewher bi van nirxan ve girêdayîbûna, we dê bizanibiya ka ez ji bo welat çi qasî sebir dikim, ji bo ku ez çekekê bigihînim Kurdistanê çi qasî li ber xwe didim û ji bo şervanekî bigîhînim, çi qasî hewl didim. Ji ber ku ez bi jiyana azad ve girêdayî me, ji wê gelekî hez dikim û min ev bi keda xwe ve peyitand. Di rastiyê de gelo hun nirxên amade, welatê amade çawa bin pê dikin? Hun li hemberî rêhevalên xwe weke dijminekî ne û tavilê hun dilan perçe perçe dikin. Peyvên rêz û hezkirinê, nêzîkbûn û helwestên wê ji kesayeta we gelekî kêm dipijiqe. Yan jî hemû weke diriyan tê re diçe. Ji ber vê yekê hun nayên rewşeke ku bibin welatparêzek, rêhevalekî û partiyiyekî ku bi hezkirin û rêzê ve dagirtiye.
Ger hun van kêmasiyên xwe derbas nekin û neyên rewşa milîtanekî xwedî hêz, hun nikarin bibin fermandarekî baş jî. Fermandarî kesayeteke ku hemû nirxên jiyanê tê de herî berfireh dijî ye. Bêguman ger ji we re bimîne, fermandarî çewisandine, xapandine, fêlbaziya gundîtî ye, demagogî ye. Ez dikarim we bi vê rewşa we îdare bikim, lê belê nêzîkbûnên we yên wiha dê bibe valaderxistina tekoşîna me. Hun jî dibêjin qaşo “ez ji bo şer heme.” Yê ku ji bo jiyanê wiha bêrêz e, nikarê mafê jiyanê bidê, pirsgirêkeke xwe ya şer nabe. Yekî wiha dê bi şer bilêyîze û bide wendakirin. Berê hun di riya hindek ajoyên xwe de xwînî dibûn. Vê jî we bi navê “namûsa min e” dikir. Jin namûs e, mirov ji bo jinê şer dike. Lê belê divê jin weke malekê neyê bidestgirtin. Ger hun jinê weke malekê bi dest bigrin, hunê wê bînin rewşekê ku nayê naskirin. Ev şerekî şaş e. Nêzîkbûneke ku li gorî kevneşopan û ajoyan e. Diviyabû jin wiha nebûya, yan jî têkîliya jin û zilam ev qasî neketiba. Ev wendakirina jiyanê ye, înkara jiyanê ye, bersiva herî xirab a ji bo pirsa “çawa bijîn” e.
Gelo em hetanî vî temenê xwe, ji bo çi hîn jî ji bo ku jinên welatê xwe biguherînin mijûl dibin? Ji ber ku dema em ji bo pirsa “çawa bijîn” li bersivan digerin, em dizanin ku ev yek bê jin çênabe. Jiyan bi jinê çêdibe. Lê belê bi jineke çawa re? Dema ku hun destên xwe dirêjî jinê bikin, belaya seriyan e, kirêt e û bi girîn e. Dikare di du rojan de we mehf bike. Bi vê jinê re jiyan nabe. Divê zilam jî vê yekalî bi dest negre. Kîjan zilam bi jinê re bikeve nava têkîliyan ew jin jî, ew zilam jî tune dibe. Tiştekî jinê ji zayendîtiya xwe ya çors wêdetir pêşkeş bike nîne. Jîriya wê, rêxistin, hizir û bîrdoziya wê nîne. Şêwazeke têkîliyan a li gor ajoyan tunebûn e. Rewşeke ku di asta civakên klanan de, heta hîn di şûn wan de ye heye. Wisa ye ku ev di me de bûyereke civakî û siyasî, ya cidî ye.
Ji aliyê dijmin ve têkîlî bi temamî weke xefika civakî, siyasî û netewî hatiye pêşxistin. Ger em vê xefikê perçe nekin, emê her dem bikevin nava wê û tune bibin. Teqez divê em xefika jin an jî zilam bişikînin û vê berovajî veguherînin. Divê mirov weke ku bi fedakariyên mezin welat qezenc dike, jin û zilam jî qezenc bike. Weke ku partî û rêxistina wê qezenc dike, divê têkîliyê jî qezenc bike. Dîsa dema ku jin tê qezenckirin, divê şer were qezenckirin. Ev hetanî dawiyê bi hev ve girêdayî ye. Ez naxwazim van mijaran zêde vebikim. Lê belê misogere ku hunê balê li vê bikişînin. Şagirtên baş, şagirtên ku di van mijaran de yê ku cidiyetê raber dikin in. Vê qet weke berê bi dest negrin. Ger hun bi dest bigrin, hunê mehf bibin.
Divê em jiyanê di vir de bibersivînin. Ne em bi erzanî û hêsanî ku hetanî niha li gor kevneşopan û pergalê nêzîk bibin, ne jî divê nêzîkbûneke înkarkar çêbibe. Mirov dikare çareseriya serkeftî peyda bike. Min weke kesayet xebatên jinê ber bi pêş ve birin û min diyalogên xwe yên bi jinê re pêş xistin. Jin ji me gelekî baş fêm dikin û pêl bi pêl têne nava refan. Berê ji bo ku jinê bistînin digeriyan. Dihate gotin em ji ku bibînin, ji ku bistînin. An yeke bêziman didîtin an jî nedidîtin. Min ev yek bi tirsnakî pêşwazî kir. Hun dizanin ku ji bo bi destxistina qelend we dê li Çukurovayê yan jî li cihekî din deh salên ciwaniya xwe tune bikira. Rexmî vê we dê pereyên qelend bidîta yan jî nedîta. Piştî ku hun ew qasî xebitîn û we jin stend jî diviya ku hun çil carên din bixebitin ku ew jî tunebûna her tiştekî bû.
Şêwazên me yên derxistina holê ya jinê cuda ye. Ger em bixwazin em dikarin bi mîlyonan jinan bînin rewşeke gelekî pêşketî, gelekî bivîn û gelekî dikare biryara jiyanê bide. Ev ne weke ku li Edenê deh salan kar bike û pereyên qelend bibîne ye. Ger hun pêwendî bi xebatên jinê bikin, birêz bin hun dikarin jina herî bihêz derbixin holê. Li şûna ku keçik bibêjin “ezê çawa mêrekî bibînim, ez di malê de mam” bila bibin milîtanekî saxlem û mirovê ku rêzê dide wan biafirînin. Şêwazê rast ev e. Lê belê hetanî niha digotin “dê kî li min xwedî derbikeve û ezê kê bixapînim?” Bi rêbazên herî çors û hov ve nêzîkbûnek nîşan didan. Ev yek nabe riyeke rast. Riya rast jina ku bihêz dibe, xwekirina xwedî vîn ji ber vê jî jina ku bedew dike di kesayeta xwe de pêkanîn e. Piştî ku ev hate pêkanîn, tu pirsgirêkên we nabin. Divê hun di malê de mayînê na, bibin milîtanên ku rêz û hezkirina her kesekî qezenc dike. Vaye çareserî ev e û divê hun çav berdin vî tiştî. Derveyî vê pêwendî û rêz nabe, ji bo pirsa “çawa bijîn” jî bersiv bi pêş nakeve.
Zilam jî neçare riya rast a xebatên jinê bibîne. Zilamên ku xebatên jinê ji hemû aliyan ve rast nagre dest, rêza xwe ya di derbarê wê de bi hewldanên xwe ve nîşan nade re, jin nîne. Di PKK ê de bi xwe spartina hêza rêxistinê û bi zorê stendina jinê ne gengaz e. Jixwe veşartî jî bike dê bibe bela serê wî. Ji bo şerê jinê, ji bo şerê wê ya partî û welat bûyîna milîtanekî rast riya herî rast e. Divê hun destpêkê ji bo welat şer bikin, hêza xwe ya rêxistinî û mêrxasiya xwe ya rast di vir de nîşan bidin. Ev ji bo jinê jî, ji bo zilam jî derbasdar e. Ev yek nêzîkbûna rast me nêzîkî hev dike, bi rêz û hezkirinê ve dagre ye. Ev jî ne gotinan bi hewldanên pratîkî, bi raveya wê ya bivîn û pêşketî ve divê wateyê bibîne. Wê demê hunê di têkîliyê de bigihên raveya jin û zilam a çawa bîjin. Di van mijaran de hîn jî durûtî, erkên ku bicih nehatine, nêzîkbûnên gelekî kesî û dogmatîk û ajoyî hene. Dema ku derfetê bibînin vê yekê bi giranî bi partiyê didin jiyîn. Lê belê ezê derfetê nedim vî tiştî. Divê hun hemû bizanibin ku ez di vê mijarê de şervanekî balkêş im.
Gelek şehîdên me yên jin hene. Ez neçarim wan bînim ber çavên xwe. Wisa ye ku milîtanên me yên zilam ên ciwan xwedî nirx hene. Em dizanin ku ka ew şervanên çi ne. Em ji van hemû tiştan ji bo pirsa “çawa bijîn” re bersivê pêş dixin. Divê hun vê yekê gelekî cidî bigrin. Dema ku we bersiveke bihêz da pirsa “çawa bijîn” dê şer rast were bidestgirtin, hêsan nayê wendakirin, dilopeke xwînê jî vala nayê rijandin. Di bûyera rêxistinê de gotineke ne di cih de jî nayê gotin. Revandina ev qasî mirovî li aliyekî dê di têkîliyan de şêrînî çêbibe û her dem were qezenckirin. Riya ku diçe “çawa bijîn” wiha ye. Ez wisa bawer dikim ku hun jî hindekî vê yekê ferq dikin. hun di ferqa pêşketinên di vî alî de ne.
Me riya tişta xweşik vekir, derfetên tiştên layiqê jiyanê ne, me derxistin holê. Wisa bawer nekin ku ev xwe bi xwe, bi hêsanî tên qezenckirin. Hun bi şerekî Rêbertiyê ya piralî û berfireh ve derketine holê. Ev jin bi şerekî mezin ve derketine holê. Bila ew bi xwe jî xelet nêzîkî rastiya xwe nebin. Me bi şerekî mezin ve xwe anî vê rewşê, bi vî rengî hindek derfetên rêxistinê derketine holê. Bi feraseta mêrxasiyê ya rast ku me li ser zilam jî pêk aniye ve me hindekî kesayeta bi welat û rêxistina xwe ve girêdayî û bi wê re zewiciye, derxiste holê û encam jî xebateke baş e. Ev xebat, xebatekî ku rûyê gelê me spî dike, me bi şan û şeref tevlî malbata mirovahiyê dike ye. Di vê de jî kesekî wenda nekiriye, berovajî her kesî qezenc kiriye. Em vê kûr bikin, li ser kesayeta xwe pêk bînin, bi vê jî em bi kesekî nelêyîzin. Wê demê hunê bibînin ku dê xeyal û plana me ya jiyanê gelekî bi pêş bikeve û hestên me gelekî bilind bibin. Ji bo ku ev werin serxistin jî, em şer gelekî baş fêm dikin û gelekî baş şer dikin. Em di şer de bi hêsanî wenda nakin. Ji ber ku ev hemû ji bo pirsa “çawa bijîn” e. Ev jî ji bo welatê me û civaka me ya azad e. Gelek kesên ku em jê hez dikin, bi hezaran girêdaniyên me yên hezkirinê hene. Ev ji bo şensê jiyîna wan e. Dema ku milîtanekî ev tişt hemû wiha fêm kir û kete şer, dê hemû tevdîrên hêsan wendakirinê bigre, hemû hostetiya serketinê nîşan bide. Dibe ku rojekê mirin were serê mirovan, lê belê piştî ku her tiştê ji dest tê hate kirin, her hal mirov dikare wate bide wê şehadetê.
Em dikarin bi kurtayî ji bo pirsa “çawa bijîn” van bersivan bidin. Ez di dahûrînan de bi giranî li ser van mijaran rawestiyam, ev misoger divê di kesayeta we de wate bibîne. Ez bawerim ku bersiva hun bidin vê dê nêzîkbûnên we yên şer jî, pirsgirêkên we yên gelekî cihê re di asta pêş de pêşketinê ava bike. Min xwest ez van mijaran bi cureyeke çîrok, heta bikim roman û vebêjim. Heta ku ji destên me tê jî emê wiha bikin. Lê belê tiştê ku em ji we dixwazin jî êdî bi biryarî ye, kûrbûn e û watedayîna vê ye. Ne bi zorê, divê em ji vê fêm bikin, têbigihên û vê di pratîka xwe de û di şêwazên xwe yên têkîliyan de nîşan bidin.
Mêrxasiya rast ew cidiyeta ku we di derbarê çawa bijîn de bi rêgez û bi şêwazê pratîkî nîşan didin e. Yê ku di vê mijarê de bi biryariyê û kûrbûnê bi dest dixin û vê jî bi jiyana xwe ve dipeyitînin, misoger dê bi dijwarî nêzîkî şer jî bibin. Dê asteke bi şêwazê rast û di pêş de ku dikare xeletiyên di nêzîkbûnên hetanî hatine kirin de sererastkirinekê pêk bîne, bi dest bixin. Weke encamekê vê jî dê wendahî kêm bibin û pirsgirêkên di artêşbûnê de baştir werin çareserkirin.
Mijarên xwedî naveroka civakî ji ber vê yekê gelekî girîng in û ev şêwazeke şoreşgerî ye. Dibe ku ji bo hindekan weke ne pêwîst were, lê belê pêşxistina giyanê ji bo sererastkirina rewşa giyanî ku gelekî tevlîhev û lihevketî ye, divê ev mijar bi serkeftî werin pejirandin. Ger ev nebin hunê bi destgirtina rastiyeke tevlîhev a weke şer de zehmetiyê bikişînin. Encamên vê nêzîkbûnê weke ku hetanî niha çêbûye, dê rê li ber rewşên gelek xeter û ketiye rewşeke ku nayê naskirin re vebike. Ji bo vê jî ez bicihanîna pêwîstiyên vê mijarê girîng dibînim.
Mijar bi kûranî û wergir bi dest hatiye girtin. Me berê nedikarî em ev qasî berfireh binirxînin. We jî asteke diyar bi dest xistiye. Ger ev kêmasî werin çareserkirin ez bawerim dê ji jinê de jî, di zilam de jî pêvajoya milîtaniya rast dest pê bike. Ez li ser vê, weke hunermendekê disekinim. Ev yek ji bo min tenê siyasî û bîrdozî nîne, erkeke netewî ye. Ez dixwazim bi qasî hêza xwe bi nêzîkbûneke wêjeyî dema pêwîst bike gelek taybetmendiyên huner jî xistina tevgerê ve, di vê pirsgirêkê de pêşveçûyînê pêk bînim. Ji vê re rêzdar bin, di vê mijarê de dahurandina nêzîkbûnên xwe yên heta niha bikin. Evê bi we pêşketinên girîng bide pêkanîn. Dibe ku di vî alî de kêmasiyên we yên cidî hebin. Ger ew jî werin çareserkirin, ew taybetmendiyên we yên kesayetê ku em ji serî hetanî niha rexne dikin dê veguherin gavavêtineke mezin.
Hindek aliyên we yên girîng û erenî hene. Em dixwazin van serdest bikin. Em dixwazin bi qasî van bi jiyana rastiyê ve girê bidin, giredaniya wê û şer bikin, di vê mijarê de bi biryariyê ve misoger bikin. Naxwe dê ji van hewldanên me re heyf be. Ji ber ku hun jî gelek hewl didin li hemberî tengasiyan li ber xwe didin, wêrekiyê nîşan didin. Ji bo ku wateyekê rave bikin jî divê hun van nêzîkbûnên ku em dixwazin bikin malê we, bipejirînin. Ger ev çêbibe dê pêwistiyên van rexneyan werin bicihanîn.
Heta dawiyê bi îdîa û xwedî feraset bin. Girêdaniya xwe bi şêwazê Rêbertiyê jî ji nû ve di ber çavan re derbas bikin. Ger wiha be, emê bi we re gelekî rihet kar bikin, ji karkirinê jî kêfxweş bibin. Emê ji jiyîna bi jinan re û ji karkirina bi wan re jî kêfxweş bibin. Li gor min a herî rast jî ev e. Ger meşeke bi vî şêwazî ve weke ku berê we kiriye, xwe bi xwe ve mijûl nekin û em jî derfetê nedin vî tiştî, bi ziravî em vê biparêzin, hun dikarin bi ser bixin. Jixwe we ji bo şer jî fedakariya herî mezin û wêrekî nîşan daye. Bi temamkirina vê ve dê ev kar ber bi pêş ve biçe.
Di vê mijarê de em ji bo çi ev qasî lihevketîbûnê, ji bo çi evasî ketîbûnê, kêmbûnê û lewaziyê bijîn an jî ji bo çi em li ser a rast serdest nebin? Ji bo çi di têkîliyan de, di jiyanê de evqasî fetisîn, tevlîhevî, bêrêzî, bêhezkirinî? Gelo ev ji dijmin zêdetir dê sûdê bide kê? Hun dibêjin “kevneşop, şêwazê mezinbûnê, bandorên dijmin.” Divê milîtanek êdî van neyne ser ziman. Em vî şerî di riya jiyana bedew de dimeşînin. Ji bo ew cîhana me ya rêz û hezkirinê ku hatiye wendakirin bibînin, ji bo bedewiyên me yên hatine wendakirin derbixin holê, em vî şerî dimeşînin. Şer ji bo şikandin û hilweşandinê nîne. Ji bo mirinê qet nîne. Şer ji bo nirxên jiyanê ne. Ji bo pirsa “çawa bijîn” misoger bersiva rast û di cih de dayînê ye.
7 Pûşber 1996
- Ayrıntılar
Bêrî ku ez dest bi nivîsê bikim, em bi pênûsa heval Faîk, rastiya heval Faîk bibînin. Ancax bi awayekî rast heval Faîk dikare rastiya xwe ji me re bêje. “Ez ti car ji mirinê natirsim. Lê, tiştê ku min ditirsîne, ez carekê din hevalên xwe yên bedew nebînim. Di nava PKK’ê de ti car nêzîkatiya min yê şaş dernekete holê, ez ti car nahêlim di dilê min de tiştekî wisa pêşbikeve. Ez ti car weke karkerekî ku her dem di nav hesaba dene, nêzî têkoşînê nabim. Ji ber ku ev tekoşîn ya min e û ez ti car şaş nêzî cîh û warê xwe nabim. Di cîhanê de serweta herî mezin, hezkirin û girêdana rast e. Tiştê ku cesaretê di dilê min de zêde dike, gurur û înada min e. Ez naxwazim bê sedem bimirim û ez naxwazim bê sedem cûdabûnekî jiyan bikim. Tiştê ku min ti car nexwest ez bihizirim, qûtbûna hevaltiyê ye.
Ez ji Efrînê, di gundê Hêssê de hatim dinê. Ez sala 94 tevlî qadên gerîlla bûm. Ez ji 51 çalakiyan beştarî bûm û min 43 pevçûn û şerên dijwar jiyan kir e. Ez 12’e caran li himber mirinê hatim û di nava mirin û jiyanê de hestên pir dijwar jiyan kir. Di nava tekoşînê de 226 heval li gel min gihiştin asta şahadetê. Di van şerên pir dijwar de ez pir caran birîndar bûm. Di giştî herêmên Botanê, Garisa, Gêra Berana, Haftanîn, Metîna de salên tekoşînê min derbaz kir. Heger mirinekî min hebe, bila ew jî li Botanê be. Li pêşberî Gêra Berana, li gel hevalên xwe ez dixwazim şehîd bikevim. ” (Şehîd Faîk).
Dema ez dest bi nivîsê dikim, di nava dilê min de pir pevçûn tê jiyîn. Hest û ramanên min, di nava pevçûnekî dijwar de têdikoşin. Piştre paşeroja min tê bîra min. Tiştên ku min di paşerojê de jiyan kir, hemû weke filmekî di ber çavê min de derbas dibin. Bi vê ez dikevim nava lêhûrbûnekî kûr. Rêhevalê min tê bîra min. Rêhevalê ku me pir tişt bi hevre jiyan kir, an jî demên pir bi wate derbaz kir. Dibe ku pir tişt niha mirov nikare pênas bike, lewre ew demên pîroz ji min re pir tişt da naskirin. Dilê min û hestên min niha di demekî pir dijwar de jiyan dikin. Ji ber ku rêhevalekî, ji me pir dûrket. An jî ez dikarim bêjim gihişte armancê xwe. Lê belê, dîsa jî winda kirina wî hevalî, ji min re pir zor tê û ez nikarim vê rastiyê bi pejirînim. Ez dema her rêhevalê xwe winda dikim, ji xwe pir bêzar dibim. Bi vê pir raman û hestên din jî bibîrtînim. Dibe me di dîroka tekoşînê de pir şehîd da. Pir hevalên bedew di rêka azadiyê de heta dawî têkoşiyan. Heta henasa xwe ya dawî mînakên pîroz yên berxwedaniyê derxistin holê. Pir rêhevalên ku bi çalakiya xwe destanên efsanevî nivîsandin. Pir hevalên me yên ciwan jî, jiyana xwe di rêka têkoşîna azadiyê de feda kirin. Pir tiştên din jî mirov dikare binivisîne. Her ku hevalekî-ê min digihije asta şahadetê, di dilê min de perçeyekê qut dibe. Weke ku agirekî mezin di hawirdorê min de gûr dibe. Zor e heval, pejirandina vê rastiyê, winda kirina hevalekî pir zor e. Ji ber her şahadet ji me re erkên nû derdixe holê û barê me pir giran dike. Hêvî û baweriya wan hevalan, weke erkekî li benda serkeftinê û pêkanînê ye.
Di demekî wisa de bû kî, min şahadeta rêheval bihîst. Min di destpekê de bawer nekir, min nexwest ez vê rastiyê bipejirînim. Ji ber ku me pir demên bi wate bi heval Faîk re derbas kir. Rêhevalekî ewqas bedew û bi wate winda kirin pir zor e. Ji bo wî ez pêwîst dibînim ku di derbarê heval Faîk de nivîs binivîsînim. Ez vê weke erkekî li ser xwe dibînim û pêwîst e ez vê erkê pêkbînim. Heger ji min bipirsin taybetmendiya herî balkêş ya heval Faîk çi ye? Bersiva ku ez bidim ev e; ez ê bêjim, "Pakrewanî û egîdî ye.”
Heger ji min bipirsin; hevaltî û azweriya wî li himberî tekoşînê çi ye? Ez ê bêjim ku, “rastiya kesayetê heval Faîk e.” Ji ber ku di kesayetê wî de ev taybetmendî pir balkêş bû. Di milê girêdan û nêzîkatiya hevaltiyê de, heval Faîk ti pirsgirêk jiyan nedikir. Di vê warî de hevalekî ewqas xweser, hevalekî ewqas saf û paqij min nedît. Demekî ewqas dirêj di nava tekoşînê de cîh digirt, pir taybetmendiyên xwe yên bedew winda nedikir û her dem li himber her cûre şaşitî û xirabiyê van taybetmendiyê xwe diparast. Ji bo vê jî ez nikarim heval Faîk bi ti mirovekî din re bişibînim.
Ez ji bo rastiya hevalê Faîk pênas bikim û binirxînim, ti peyv û hevok nikarim bibînim. Dema ku ez dihizirim nivîsa min jî ji min re pir kêm tê. Di milê kiryarî û şer de ti pirsgirêka wî nîn bû. Ji ber vê yekê jî her dem di qadên şer ên pir zor de dima. Milên wî yên fedakar û kedkarî pir pêş de bûn. Di van milan de ti pirsgirêk jiyan nedikir. Di nêzîkatiya jiyan û tekoşînê de taybetmendiyên wî yên pir bedew hebûn. Her dem bi xwestek û azweriyekî mezin nêzî xebat û erkên xwe dibû. Di xebatên kiryariyê de her dem cîh digirt. Ti tişt nedikarî wî paşve bikişîne an jî ji xebatê xwe dûr bixe. Heval Faîk rastiyekî bi awayekî zelal pêşberî me kir, ew jî ev bû ku li himber her cûre nêzîkatiyên şaş û zordariyê, heta dawî bi baweriya xwe xurt girtin û her dem tekoşîn domandin bû. Hevaltiya wî pir girêdayî bû û ji bo hevaltiyê dikaribû jiyana xwe jî feda bike.
Ew sembola fedekarî û pakrewaniyê bû. Weke min di jor de bilêv kir e, hevalekî ewqas fedekar û xweser min ti car nedît, an jî ez dikarim bêjim ku hevalên weke wî pir kêm in û ava kirina hevaltiyekî wisa jî pir zor e. Dema ku ez heval Faîk bibîr tînim an jî dihizirim, pir tiştên ku me winda kiriye tê bîra min. Ev winda kirin bi taybetmendî û nêzîkatiya me ya hevaltiyê ve derdikeve pêş. Ji ber ku em nikarin di demê xwe de pir tişt bi wate bikin. Dibe carna em pir tiştên bi wate nabînim. Tiştê ku êş dide dilê min, an jî tiştê ku ez bêzar dibim jî ev e. Piştî vê lêhûrbûnê, ez pir tişt derdixim zanebûnê. Lê belê, ez dibînim ku em pir dereng mane. Heval Faîk di cîh û warê pakrewanan de jiyana xwe ji dest da. Girêdana wî li himber Botanê, girêdana wî li himber Cudî pir balkêş derdikete pêş. Di Botanê de jî cîhê ku pir hesdikir, Gêra Berana bû. Ji ber ku di wir de pir hevalên xwe şehîd dabû û heval Faîk ti car van hevalan ji bîr nedikir. Her çiqas di demekê dirêj jî li qada Botanê têkoşiya, dîsa jî her dem dixwest li Botanê tekoşîna xwe bidomîne. Li himber vê xwestek û girêdanê mirov nizane çi binivîsîne. Wî baş dizanî ku dem dema tekoşînê ye. Cîhekî tekoşîn pir dijwar û tûnd e, dixwest li wir bimîne. Di dawî de jî gihişt armanca xwe. Di cîh û warê dîrokê de jiyana xwe ji dest da û gihişte asta şahadetê. Ew jî kete nava karwanên şehîdan. Karwanên şehîdan her ku diçe mezin dibe.
Tiştê ku ez di dawî de di derbarê heval Faîk de bibêjim ev e;
Ew sembola hevaltiyê ye. Lê belê, şahadeta wî pir zû bû. Tiştê ku mirov nikare bipejrîne ev e. Dema şahadeta heval Faîk hê mabû, pêwîst bû ku ewqas zû şehîd neketibana. Lê belê, dîsa jî mirov li himber girêdan û azweriya heval Faîk dikare pir encam ji bo xwe derbixe holê. Encamê ku em derbixin ev e;
Hêvî û bendewariyên şehîdan pêkanîn û armancê wan berbi serkeftinê ve birine. Em encex dikarin, bi tekoşîn û di tekoşînê de jî bi serkeftinê ve bibin bersiv. Weke din ti maf û heqê me nîn e. Weke din em nikarin girêdana xwe bi hevaltiyê ve bilêv bikin.
Ji Pênûsa Gerîlla
- Ayrıntılar
Bihara sala 2003 an bû. Em ê derbazî qada Cudî bibûna.
Cudî ji bo gelê Kurd, wateyekî xwe ya dîrokî heye. Dîrokekî wê ya dûr û dirêj heye. Cudî bi xwe dîroka xwe ji hz. Nûh destpê dike. Dema ku tofan dirabe, hz. Nûh hemû zindiyan û tevlî mirovan bar dike li sefîna xwe, tê li çiyayê Cudî disekine. Berî ku bê çiyayê Cudî, rêya xwe bi çiyayê Bêxêr dixe.
Ji çiyayê Bêxer re vê dibêje; ‘‘ez dixwazim li vir bisekinim…’’
Lê, çiya bersiva ku dide dibêje; ‘‘cihê te li ser min nake.’’
Ji bo wê jî hz. Nûh jêre gotiye, tu çiyayekî Bêxêrî. Dema ku tê berbi Cudî ve, tê çiyayê Zêrînker. Çiyayê Zêrînker wî vedixwîne li ser xwe. Lê belê, hz. Nûh jêre dibêje; ‘‘tu hemû zêrî…’’ Navê vî çiyayî jî, ji vir tê.
Niha bi zimanê herêmî jêre dibêjin, ‘‘Zêrînker.’’ Yanî çiyayekî hemû zêr. Sefîna xwe diçe li Cudî disekine.
Ji bo gelê Kurd Cudî dîroka xwe ji vir tê. Ji navê xwe diyare ku hz. Nûh cihê xwe dibîne. Cu-dî, cî-dî, yanî cihê xwe dît. Ji bo vê jî di tekoşîna azadiya gelê Kurd de, Cudî hem rolekî xwe yê dîrokî heye û hem jî cihekî xwe yê pir girîng heye. Tevgera azadiya gelê Kurd jî, Cudî weke cihekî stratejîk ji xwe re girtiye. Çiyayê Cudî ji bo tekoşîna me jî ewqasî girîng e.
Tevgera azadiyê di destpêkê de te vî cihî û biryargeha xwe li wir ava kir. Çîroka hz. Nûh berfireh e. Heya mintiqa Kerboran, heya çiyayê Herekolê, bi kurtahî hemû Kurdistan ê dixe nava xwe. Ji bo vê jî em dikarin bêjin ku roja dîrokî Botan û çiyayê Cudî leyîstî, vê rolê îro jî di Kurdistanê de dileyîze. Gerîllayên Kurd îro tekoşîna azadiyê li wê derê dide meşandin. Hz Nûh jî bi çîroka xwe ya mîtolojiyê ve tekoşînekî azadiyê li himberî serdestiyê daye meşandin. Em jî îro wê kevneşopiyê didin berdewam kirin. Keç û lawên Kurd jî, îro weke berdewamiya vê kevneşopiyê tekoşîna azadiyê didin meşandin.
Çiyayê Cudî hemû parçeyên Kurdistanê dixe nava xwe. Ji xwe Kurdistana bakur, başurê rojava û başurê mezin, ger mirov Botanê tevî hesab bike, perçeyên rojhilat jî dixe nava xwe. Ev perçebûn jî dijmin xistiye nava me. Di Kurdistanê de perçebûn tine ye.
Çîroka hz. Nûh li gorî tê gotin, Lawikê Xerîb mirovekî herî nêzîkî hz. Nûh, ji gelên cuda ne. Ji bo vê jî dibêjinê Lawikê Xerîb. Lawikê Xerîb, dixwaze biçe gel hz. Nûh cihê sefînê.
Şeytan tê pêşiya wî û dibêje; ‘‘tu ji kû tê??’’
Ew jî dibêje, ‘‘ev heft sale ez dimeşim û dixwazim hz. Nûh bibînim.’’
Şeytan jî dibêje; ‘‘tu yê heft salên din jî bimeşî, encex tu bigihije Nûh.’’
Lawîkê Xerîb wê demê dua ji Xuda re dike ku rihê wî bigre. Li wê derê ew Lawikê Xerîb jiyana xwe ji dest dide. Şeytan nahêle bigihe miradê xwe û hz. Nûh nabîne.
Ger em şeytan jî binav bikin, dijminên wê demê ne. Dijminên ku wê demê li himberî tekoşîna Nûh şer dikirin û nedixwestin Nûh bigihe azadiya xwe. Îro jî di vê xakê de, em li himberî dijminekî bi vî rengî tekoşîna azadiyê didin meşandin.
Li Cudî hevalê Ş. Ronî hebû. Hevalekî ji Tetwanê bû. Bi wê kelecan, moral û bi wê xwesteka ku çawa Lawikê Xerîb dixwest bigihije hz. Nûh, şehîd Ronî jî dixwest bigihe RÊBER APO. Ji bo vê tekoşîn dida meşandin. Ji bo bigihe azadiya gelê xwe û di kesayetê gelê Kurd de jî azadiya mirovatiyê pêkbîne. Ji bo vê jî li Cudî bi dîroka xwe ve girêdayî, bi dîroka mirovatiyê vê girêdayî tekoşînekî pir xûrt dida meşandin. Lê belê, ger em şeytanên hemdem binav bikin, dijminên me yên îro ne. Çawa ku di demê hz. Nûh de şeytanan nehêlan Lawikê Xerîb bigihije hz. Nûh, îro jî şeytan û dijminên hemdem nehêlan hevalê Ronî bigihije Rêbertiya xwe û gelê Kurd. Dema ku em dibêjin bigihijiyê, em di welatekî azad de qest dikin.
Weke din hevalê Ronî gihiştiye RÊBER APO û azadiya gelê xwe di kesayetê xwe de pêkanî bû. Ji bo vê jî bi vê heyecanê, moralê şerekî li himberî dijminan dikir.
Di sala 2003’an de pêngavekî nû rêxistinê dabû destpê kirin. Ev pêngav jî ji aliyê Serokatî de bi ruhê Apoyî hatibû destpê kirin. Bi wî ruhî tevlîbûnê ji vê pêngavê re dida çêkirin.
Di sala 2004’an de li gorî fermanên biryargeha navendî û li gorî tevlîbûna wî hevalî, pêwîst dikir ku tevlî çalekiyê nebibûna. Bihata amede kirin ji bo demê pêş. Ji xwe xwesteka wî ya ji bo çalekiyên fedayî jî hebû. Me bi şehîd Ronî re ev gotibû. Ku pêwîst dike tevlî çalekî nebe. Tenê hevalan perwerde bike û hevalan ji bo demê pêş amede bike. Erkekî bi vî rengî li ser bû. Lê belê, ewqasî bixwestek bû û dixwest tevlî pêngavê bibe û şeytanên hemdem têk bibe û bigihije azadiya Rêbertî û azadiya gelê xwe. Ji bo vê jî bi şeklekî xûrt tevlî nava pêngavê dibû.
Sal 2004, meha Pûşperê bû. Em bi hevre diçûne wezîfeyekî. Lê belê, ji ber hindek karên pêwîst hevalê Ronî ji me qût bû û berê xwe dide cihekî din. Binavê ku biçe kişfekî li ser dijmin bike û çalekiyekî bike. Bi ruxmê ku jêre jî hatibû gotin, cihê ku çalekî jî lê kirî gewriya Nerex girêdayî Şirnexê ye. Dema ku du wesayîtên leşkerî derbaz dibin, ew û dû hevalên xwe ne. Ji hevalên xwe re dibêje, ‘‘em biçin kemînekê li pêşiya van wesayîtan biavêjin.’’ Bi her du hevalên xwe re diçe û kemînê davêje pêşiya wesayîtên dijmin. Li gorî agahiyên wê demê me girtî û çapemeniyên dijmin jî dayî, wesayîtekî bi tevahî îmha dibe. Hevalê Ronî di wê çalekiyê de birîndar dibe. Piştî ku birîndar dibe, ew û hevalê xwe ji hevqut dibin. Bi birîndarî vedigere cihê xwe. Dema ku vedigere cihê xwe, dibîne heval ne amedene. Dixwaze hinekê bergira xwe bigre. Nivîsekî jî li cihê xwe dihêle. Ew nivîsandinên wî li gel rêxistinê û di arşîvên wî dene. Di wê nivîsandina xwe de dibêje, ez ber birîndariya xwe û westandina xwe nakevim, ez ber dikevim ku hevalên min birçî mabin ji bo wê jî not û erzaq ji bo hevalan dihêle û xwe dide cihekê sexlem. Roja dîtir dijmin dema ku tê operasyonê dike, hevalê Ronî bi birîndarî dibîne. Heya fişeka xwe ya dawî bi dijmin re şer dike û di dawî de jî narincoka xwe bi xwe de diteqîne. Digihije şahadeta xwe. Di kesayeta xwe de digihije azadiya Rêbertî û ya gelê xwe jî pêktîne. Di vê bûyerê de jî diyar dibe ku şeytanên hemdem çawa ku li hz. Nûh û Lawikê Xerîb kirin, bi vî rengî li şehîd Ronî jî kirin.
Hevalê Ronî hevalekî wisa bû ku di nav hevalên Cudî de li ser desta dihate girtin. Bi rastî jî hevalekî wisa bû. Dibe ku ez nikarim mafê wî bidimê.
Berê wê bi demekî li ser qereqola Mila Goriya çalekiyekî kiribû û li pey çalekiyê jî notekî dinivîsîne.
Di wê notê de dibêje; ‘‘Şehîd Erdal (Engin sincar) di sala 1997’an de fermanda bû min ku ez çalekiyê li ser wê qereqolê bikim. Min ne kiriye, lê belê sala 2004’an min vê çalekiyê kir.’’
Bi van gotinan hem rexnedayîna xwe dide û hem jî wezîfeya xwe pêktîne. Ji şehîd Erdal re rexnedayîna xwe bi vî rengî dide. ‘‘Ew fermana te dabû min, dereng be jî min pêkanî.’’
Li vir girêdaneke hevaltiyê derdikeve. Ji bo vê dirûstbûna xwe, moral û heyecana xwe, sekna xwe ya jiyanî, girêdaneke me yê di astekî bilind de jêre hatibû çêkirin. Dilsozê rêhevalê xwe bû. Ji bo vê jî me wî li ser dest digirt.
Lê belê, em dikarin bêjin ku me li gorî dihate xwestin nekarî hevalê Ronî biparêzin. Pêşengekî gelê Kurd, yê ji bo pêşerojê bû. Me nekarî vê pêşengê xwe biparêzin. Ji bo vê jî hevalê Ronî tekoşînekî layîqê dîroka gelê xwe û layîqê perwerdeya ku RÊBER APO dabûyê, dida meşandin.
Weke hevriyên wî, em ê jî li ser şopa wî heya dawiyê bimeşin. Bixwazin tolhildana wî ji dijmin rabikin û karên nîvçe mayî bixwazin temam bikin.
Elî PILING
- Ayrıntılar
Ji çapemenî û raya giştî re!
Di serî de li Dersimê li bajarên cûda yên Kurdistanê kesê bi navê Fûat Çelîk, bi navbeynkariya Şîrketên Fûat Çelîk Înşaat, Çelîntaş û Areksan Elektronîk xizmetê ji dewlet û artêşa dagirker a tirk re dike.
- Ayrıntılar