DI DÎROKÊ DE BERXWEDANIYA CIVAKÊN EHLAQÎ Û POLÎTÎK –IV-
Wekî tê zanîn, rabirdûya mirovantiyê ta diçe heta 7 milyon sal berê. Berî 3 milyon sal berê, rêwîtiya mirovantiyê li rojhilatê Efrîqa li Xeta Rîfê destpê dike. Digel ku gelek cure giyanewerên ku dişibin mirovan hene, tenê 3 milyon sal berê tenê cureyek difilite û xwe digihîne roja me ya îroyîn. Îro jî ev cure ku wekî “mirov” tê binav kirin û ev cure bi mejiyê xwe ji hemû zindiyên cuda dibe.
- Ayrıntılar
Hevokeke ku ez jê pir hez dikim û li ser min bandoriyeke xurt dide çêkirin, “rihê ciwantiyê” û “me ciwan destpê kir bi ciwantî pêş dikevin” û “em ê bi rihê ciwantî jî biserxînîn” e. Ev hevok cewherê rêbaza têkoşîna PKK'ê herî baş dide îfadekirin
- Ayrıntılar
Careke din xwuyabû ku li ser ruyê erdê, ji bo Kurdan ewlehîya jîyana asan qet bi awayek jî, nemaye. Edî mirov nikarê bûyeren ku di qewimin weke rewşeke asayî û bi tenê sîyaseta demê bibîne û bi nirxine. Na! divê kurahîya vê qirkirinê baş werê dîtin. Tişta herî sivik, di tevahîya cihanê de, mafê weşanê bi vî awayî li civatan re nehatîye astengkirin.
- Ayrıntılar
Di têkoşîna gelan de û di dîroka mirovatiyê de ji bo gelê xwe ji koletiyê, paşverûtiyê, xizantiyê û ketîbûnê rizgar bikin û gelê xwe û mirovatiyê azad û rizgar bikin, çawa ku serok derdikevin, gelek pêşeng û leheng jî derdikevin. Gelê xwe ji qonaxekê derdixin û dixine qonaxeke din. Bi seknandina xwe, bi têkoşîn, fedekarî, lehengî, egîdî û cangorîtiyê, xwe bi hewldanên bêhempa, di dil û mejiyê gel û mirovatiyê de bi cî dikin. Gel û tevger jî bi kesayetên wisa biesl, leheng û bêemsal tên binavkirin û bilêvkirinê. Ji bo civakê jî, ev kesayet dibe her tişt. Civakeke bi van nirxan rabe û rûnê, di her şert û zirûfî de xwedî lê derkeve û her roj van nirxan pêş bixîne, ev nirx nayên jibîrkirin û wê ew gel, civak û tevger her tim li ser lingan bin û zindî bin.
- Ayrıntılar
DI DÎROKÊ DE BERXWEDANIYA CIVAKÊN EHLAQÎ Û POLÎTÎK –III-
Dema ku em di dîrokê de li beridîna(evrim)cureyên zindiyan binêrin, her cure zindî bi qasî ku gerdûnî bûye, xwe gihandiye asta organîzasyonê û bi wî awayî xwe gihandiye asta cureyê bi navê MIROV.
- Ayrıntılar
DI DÎROKÊ DE BERXWEDANIYA CIVAKÊN EHLAQÎ Û POLÎTÎK –II-
Her desthilat dema ku hewl dide pergala xwe serdest bike, berî vê bike bingeha wê ya zihnî ava dikin. Heta ku bingeha zihnî nîn be, tu hêz an sîstem ne mûmkûn e ku bi ser bikevin. Me di nivîsa din jî diyar kiribû, di dema klan û neolîtîkî de bi qasî 3 MILYON salan jin-dayîk pêşengiya civakê dike. Dema ku berî 5 hezar sal berê ZILAMÊ KONE Û BIHÊZ dertê dika dîrokê û çav berdide hemû nirxên mirovahiyê û berhemên jinê, destpêkê bingeha zihnî ava dike. Ev yek jî di pêşengiya RAHÎBÊN SÛMERÎ de pêk tê.
- Ayrıntılar
BERXWEDANIYA CIVAKÊN EHLAQÎ Û POLÎTÎK –I-
Gelê kurd ku di dîrokê de wekî Hûrî, Gutî, Mîtanî, Naîrî, Ûratûyî, Hîtîtî û Medî hatine binavkirinê, yekane neteweke ku bi hejmara xwe ya zêde, hem li ser welatê xwe hem jî li her devera dinyayê gelekî ji her cure mafên mirovî û welatekî ne azad bêpar mayî ye. Zihniyetên dewletparêz hewl dane vê yekê wekî qeder bi gelê kurd bidine qebûlkirin.
- Ayrıntılar
Ew lêkolînên li ser misyonê cewanê Rojhilatê Kurdistanê hema hema bi tamamî rastiye rêjîma dewlta Îranê û dîroka hemû insanên Kurd dide diyar kirin.
- Ayrıntılar
Bi navê Xudayê Dilovanê Mîhrîban.
GELÊ KURD! XUŞK Û BİRAYÊ MİNÊN XOŞEWÎST!
Birayên ku malên we talan bûye û hûn dibin zext û zorê dene! Ezê di dawiya demên jiyana xwe de çend şîret û amojgarî pêşkêşî we bikim.
Bo xatira Xwidê êdî dij¬mi¬na¬hi¬ya hev nekin! Bibin yek, li hember dij¬minê zordar li piyan bin û tû carî xwe nefiroşin wan! Dijmin hinga ji were di¬lo¬vane, ku ji we sûd wergire. Eger na, tu carî dilê wan bi we na soje. Di her fer¬sendê de ji bo berjewendiyên xwe yên qirêj xwe digihînin we û bi navginiya we di¬gihin armancên xwe. Dijminên gelê Kurd gelek zalim û bê rehmin. Nîşana pi¬roziya her neteweyê, yekitî û hevkariye. Ev nîşana pêşiyên wene, ji bilî vê rewşê ev gel tûne dibe û dibin destê biyaniyan de dîl dimîne. Ey gelê kurd! Hîç tiştek yê we ji yên gelên cîhanê kêmtir nîne. Bel¬kû dilêrî û xîreta we ji yên gelek gelên ku gihiştine azadiya xwe zêdetire. Ew jî ku niha ji penceyên dijmin rizgarbûne, rojekê wek we bûn. Lê ew bûn yek û gi¬hiştin azadiya xwe. Ji vê û pêde êdî ji destê wan tiştekê negirin û ne bin dij-mi¬nên êk û da hûn jî wek gelên cîhanê bi¬gihîn azadiya xwe. Dema hûn li hember hev dijminî û çavnebarî nekin, hûnê bi karibin azadiya xwe bêxin destê xwe.
Gelî biraderan! Êdî bi fend û fêlên dijmin ne xapin. Dijminê Kurd ji kîjan nijad û neteweyê be dîsa dijmine. Bêrehm û bê wijdane. Tû carî dilê wî bi kurdan na şewite. Wan bi hev dide qirkirin û kuştin. Tû dijmin ji dijminê Kurdan bê rehmtir û ji Xwedê netirstir nîne. Hemû bêdadî û nemirovahiyê li hember Kurda rewa dibîne. Di kurahiya dirokê di li hember Kurdan tim bi kîn û dijminî tevgeraye û tev di gere. Tû carî li hember Kurdan durist nebûye çend soz û peyman daye hemû ji bo lêp û xapandinê bûne. Ez wek birakî we yê biçûk ji were di bêjim: bo xatira Xwedê pişta hev bigrin dema dijmin ji were qencî bike ew baş bizanin ku ew dê jehrê bi we bide xarin. Ger hezar carî jî, bi Quranê sond jî bixwe dîsa wê ew we bi xapîne.
Ez dawiya jiyana xwe de şîret li we dikim. Bila bîra we de be ku ji bo bexteweriya we çi ji destê min hat min dirêx (texsîr) nekir. Disa dibêm bila hûn bi lêpên dijmin ne xapin. Ji ber ku bi Xwidê, Pêxember û bi roja heşrê ne bawerin.
Di çavên wan de çend Kurd hene, eger çi musulman jî bin, tewanbar û sucdarin. Kuştin û tunekirina wan rewaye. Me, ji bo xwe xenîmet di hesibînin. Ger çi sozê me ew ne bû ku ez biçim we di nav pencên dijmin de bihêlim, lê min gelek caran ji were got: dijminê fêlbaz gelek mezinên me bi dek û lêp dîl girtine û kuştine. Ji ber ku di qada şerde bi we nikarin, fend û fêlan bi kartînin.
Ez wan baş nas dikim. Şah û rayedarên wî, bi şandina navber û mirovên xwe peyman dan ku em nahêlîn dilopek xwîna tû kesî birêje û rencîde be. Lê hûn nihne vê encamê dibînin.
Eger serokê eşîran xiyanet nekiribûna û xwe firotiba hukumeta Şah, hûn û komara me rastî vê çarenûsê ne dihatin. Niha gotina min ji were ewe ku bila ciwanên we bi xwînin. Ji ber ku ji bilî paşde mayîna perwedehiyê tû tiştê me Kurdan ji yên din kêmtir nîne. Divê cihanê de çekê zanistê ji hemû çekan bihatire.
Baş bizanin ku dema hûn yekreng û hînkirî bin, hûnê ciwan û li ser dijmin serkeftîbin. Divê hû ji kuştina min, bira û kurmamê min netirsin. Dibit ku divê rêyê de hêj gelek kes şehîdbin ta bigihijin mirazên xwe. Bawerim ku piştî min jî gelek bêne kuştin.
Ez bawerim ku gelek kesên ji min xwenda tir jî dê bikevin dava wan. Lê kûştina min ji were bila bibe dersa îbretê. Ji xwedê arîkarî bixwazin, dibe ku hûn ji min bi pirsin û bi bêjin: tû bû çi sernekeftî. Di bersiv de dibêjim: ez bi Xwidê sond dixum ku ez serkeftî me. Çi ji wê qenctir û hêjatire ku mirov di rêya gelê xwede ser, mal û canê xwe gorî bike? Min hertim dixwestkû ez dema bi mirim li hember xwedê, pêxember û gelê xwe rû spîbim. Ev mirin ji bo min serkeftin û pîroziye.
Delal û xoşewîstên min!
Kurdistan mala hemû Kurdane. Çawa ku her endamê malê ji bo parastina wê berpirsyare û yek ji yekê çavnebarî nake, Kurdistan jî weye. Eger we dît kesekê berpirsyariyekê hilda ser xwe bihêlin, bila encam bide. Kevir navêjin karê wî, pêçewanê wî destek bikin. Bila ji bo vî karî serperiştî bike. Bizanin ku birayê we yê Kurd ji her kesî dilsojtire. Eger min berpirsyariya mezin hilnedaba serxwe ez niha li ber piyê sêdarê nebûm. Ji bo vê yekê divê ez tengbîn nebim. Ew kesên ku bi gotina me nekirin û lihemberême rabûn, niha li mala xwe û dinav nivînên xwe yên germde bi hêsayî radizin. Lê em ji bo xizmeta gel niha li ber piyê sêdarê ne. Eger min jî ev berpirsyariya giran nedaba ser xwe ez jî niha wek wan di xewa şîrîn de bûm. Ev şîreta ku ez niha ji were bi bêjim jî, ji bo ayîndeyê we xwe berpirsyar dibînim ji ber hindêye. Ji berkû eger hevalekê din ev berpirsyarî daba ser milê xwe, niha dicihê minde ew li ber piyê sêdarê bû. Ji ber hindê ez bextewar û kêfxweşim.
Niha, ezê wek Kurdekî dilsoj û xizmet bexşê gel çend amojgarî bû we bêjim. Li hemû gotinên min baş guhdarbin. Umîdwarim ku di pêşerojê de ev gotinên min pêşiya we rewşen bike û hûn serbikevin.
Bawerî bi xwidê bi pêxeber û bi pirtûkên wî bînin. Hem ji bo peywirên olî têbikoşin û paydar bin.
Yekitî û hevkariya xwe bi parêzin. Karên na şayiste nekin. Li hember hev tengbîn nebin. Nemaze li hember berpirsiyarî û xizmeta gel.
Radeya zanist û têgihîna xwe zêdetir bikin da hûn ji aliyê dijminan ve kêmtir bên xapandin.
Qîma xwe li dijmin neynin. Ji ber ku dîrok, guwahe ku ew bi gelek delîl û burhanan dijminê we, ola we, gelê we û welatê weye. Ew li hember we li pey bahaneyane û bi kêmtirîn tometan dikarin cezayên mezintirîn li ser we biryar bide.
Ji bo çend roj jiyana vê cîhana bê dom nebin pate xwirên dijmin. Ji ber ku dijmin, dijmine, cihê baweriyê lê nîne.
Li hember hevûdû di hêla siyaset, can û mal de xiyanetê nekin. Ji ber ku xiyanetkar li ba xwedê û gel sik û bê nirxe. Bizanin ku xiyaneta xayinî vedigere ser xwediyê xwe.
Eger kesekê bê xiyanet arîkariya we kir ji wîre bibin arîkar. Nebe hûn bibin asteng û sîxurên biyaniyan.
Hûn tûcarê ji serhildan û tekoşînê paş nemînin! Ta wek hemû gelên din hûn jî ji koletî û dîlîtiyê rizgar bibin. Malê dinê bê nirxe eger hûn bikaribin welatekî serbixwe û azad bêxin destê xwe û mal û axa wî bibe yê we, hingê wê hertiştê we hebe.
Ez ji bilî mafê xwedê ji tû kesîre qerdar nînim. Lê eger kesekê doz kir ku mafek yê wî kêm an zêde di stûyê minde maye, min têra vê yekê li peyxwe serwet hiştiye bila ji mîratxarên min wergire.
Ta hûn nebin yek hûn serkeftî û pîroz nabin. Li hember hevûdû zordarî û zorê rewa nebînin! Xwidê gelek zû zordarî û zordaran tûne dike. Ev mizginiya ku xwidê gotî: “Xwidê tolê ji zalim û zordarê werdigre” bê çawan û çireye.
Ez umîdwarim ku hûnê van xalan bidin berçav xwidê we li ser dijminan pîroz û serkeftî beke.
Her wekî Şêx Sedî gotî:
Mebesta me amojgarî bû û me got
Me hûn spartîn Xwedê û em çûn.
Xizmet bexşî Gel û Welêt
Qazî Mihemed
- Ayrıntılar
Hemû civak û netew di gelek serdeman re derbasbûne ku tê de berxwedan û qehremantiyên bê sînor nîşandane, ev hemû jî di şerê li beramberî şahristaniya neteweperest de, piştî ku bajarên imbiratoriya yekemîn ya serdestê cîhanê bi her awayekî desthilatiya xwe li ser mirovahiyê daye çêkirin, ev jî bû neden ku hemû eşîre û qilan û bavikên ku di kûratiya çiyan de dijiyan berû serdemekî kotetî û weke artêşeka koleyan bikev di bin xizmeta van imbiratoriyan de. Bê goman armenc di vê derê de ew bû ku, hemû gundî, koçer û eşîreyan bêxin kole û di xizmeta xwe de wan bikarbînin, li ser destê Ferhûn û Nemrûdan.
Ji ber ku şerê di navbera Ebranî û Ferhûniyan de û şerê di navbera Ibrahîm Xelîl û Nemrûd de, weke din şerê di navbera Cermen û qeyserê Roman de û şerê di navbera Meda, Babiliya û Orartoyan jî ji milekî ve û di navbera emberatoriya Aşûrî ya koledar ji milekî din ve, ew di eynî demê de pevçûna di navbera gelê komînal yê azad û dewletên koledar de ye.
Ji bona wê Med û Babîl û hemû netewê din yê Mezobotamiya û derdorê wê bi hevre diketin nava yekîtiyekî û bi hevre berxwedan û tekoşîn didane meşandin ji bona azadiya xwe, ev hemû ji bona ku nebin kole di kolanên bajarê pergala serdest de, weke ku em di roja meya îroîn de vê rewşê baş dijîn, ji ber ku weke em dibînin bi hezarê karker û gundiyên bê kar û îş yê ji gundê xwe û axa xwe qutbûne û bê kar û îş di bajarê mezin de digerin, ev tev bi eslê xwe koleyê nojenin û ne azadin weke ku ew texmîn dikin an jî xwe dixabînin.
Qehremantî û çaxê qehremantiyê bi vî awayî derkete pêş û pêşket li ser vî bingehî, ji Kawayê Hesinkar bigre heyanî Guhderz û Rustemê Zal û yê weke wan, ev hemû jî ji nava qebîle û eşîreyên Meda û Ariyan derketin pêş, ew netewê ku koletî û bindestî neprjirandin û jiyana azad ji bona xwe hilbijartin û nebûn Aletê serdestan bi bajarê wan yê xapînok û riziyayî û bi riya vê berxwedanê van hemû Qilan û eşîreyan jiyana xwe bi vî awayî berdewambikin heyanî roja meya îro.
Ew taybetmendiyên dîrokî yê xwe di giyanê berxwedanê de didîtin, ew di eynî demê de mîrateya Demuqrasiyê ye û barçeyekî ji şehristaniya Demuqrasiyê ye, ew jî di eynî demê de cihê xwe di şûna deoletperestiyêde digre, ya ku dixwaze ku hemû deyerên azadiyê û wekheviyê ji holê rake û pevçûnê di nava gelande gurbike.
Ev rê û rêbaz dihatin meşandin heyanî roja me ya îro, heger ku Kawayê Hesinkar nîşana berxwedana gelerî ya li beramberî serdemên imbiratoriya koledar bû, di wê serdemê de ango di 1000 ê ji berî zayînê de, di dema me ya îro de Mezlûm Doxan ew jî Kawayê demê yê hemdemme û pêşengê berxwedana gelerî li beramberî pergala koledar ya nûjen û pergala Qaptalîzim ya modernîta demê ye û heger ku Guhderz û Rustemê Zal ew weke zincîrê temamkarê vê berxwedanê bin, hevalê Egîd (Mehsûm Qorqemaz) jî û şehîdên heftiya qehremantiyê, ji 21 Adarê heyanî 28 Adarê ew jî helqeya vê zincîrêne li gorî pêwîstiyê dema meya îro hûnin.
Bi rastê ev qehremantî xwedî bingehekî dîrokî, civakî, bîrdozî û insaniye û bi giyanê xwe nîşana civakêye û xwe deng û vîneke azade û çiqa ku dûrbûna demî û ya cih di navbera wan de hebe jî, lê cewherê vê berxwedanê nehatiye guhertin û her berdewamdike. Ji milekî ve şehristaniyeke bi xwîn heye, li ser bingehê dewletê dimeşe û bi pergalekî heyanî dawiyê dijminê xwezaya civakêye û ji milê dinve jî li vê derê civakekî xwezayî heye, ew jî civaka gund ya azad û aşîtîxwaze.
Lê di encamê de ev dirindeyê serdestê cîhanê yê ku di bajariyê de xwe bicih dike, ev civak kiriye kerîk ji koleyan û wan li gorî dilê xwe dikre û difroşe.
Di roja meya îro de glo cewherê vê rikbendiyê hatiye guhertin an na?! Ji ber ku li vê derê pergala nevnetewî heye, ya ku cîhanê tevahî xistiye bindestê xwe, lê li milê din jî bizavên rizgariya netewî û gelê ji bona azadiya xwe tekoşînê didin meşandin li holê hene. Ji ber ku desthilatiya kevnar li ser bingehê xapandinê û mêtingeriyê dihate meşandin û bi hest û remanê mirovan dihate leyîstandin, lê di roja meya îro de, ev desthilatî dîse li ser xapandina bîrdozî, olî, netewî û pêre şerê taybet yê ku biriya çapemeniyê tê meşandin û şideta bê sînor û bê hesab ji boan tepisandina vîna gelan tê meşandin.
Weke em dizanin hemû hêzên ku berxwedanê didin meşandin ji bona gihiştina azadiyê, li ser bingehê azadî û wekheviyê xebatê xwe didin meşandin, weke berxwedana Kawayê Hesinkar yê ku nîşana xelasiya hemû gelê Rojhilata navîn û gelê Arî bû û li ser bingehê bîrdoziya Zerdeşt birêve dimeşiya bi felsefa xwe ya xwedî vîna azad û avakirina mirovê serbuxe ji xwe re kiribû armenc û weke em dibînin di roja meya îro de Rêber APO pêşengiya vê felsefeyê dike, ew jî xwedî jiyaneke azade û komînale dûrî desthilatiya cinsî ye, ev jî cihê xwe di şûna pergala serdest de digre ya ku pêşengiya wê Emrîka, Engilîz û hemû hêzên paşverû li qadê dikin di serî de Israyîl û dûvikên wê.
Ji ber wê yekê dema ku em lê ser berxwedan û qehremantiyê di Kurdistanê diaxivin û bi taybetî li ser heftiya qehremantiyê, di vê derê de mebesta me ewe ku em dixwazin vî giyanê berxwedanê yê azad û yê pêşengiya wê Mezlûn Doxan, Egîd, Zîlan û kemal Pîr û heyanî roja meya îro anîne anîne careke din di hişê mirovan de zindîbikin û bi bîrbînin.
Ji ber ku em baş dizanin mirov nikare xwe bighîne jiyana azad û Demuqratiyê, bê ku berxwedanê û tekoşînê bide meşandin û xwedî li pêşengê xwe û şehîdê xwe derkeve û rêya wan ya ji bona azadiyê pişopîne.
Di dawiyê de em bi wesîleya heftiya qehremantiyê careke din soz û biryara xwe bi şehîdanre nûdikin û wan bibîrtînin û beja xwe li ber wan ditewênin.
Husên Şawîş
- Ayrıntılar